ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
การ์โล มาแดร์โน (อิตาลี: Carlo Maderno; ค.ศ. 1556 - 30 มกราคม ค.ศ. 1629) เป็นสถาปนิกชาวอิตาลี-สวิสเกิดที่ตีชีโน (Ticino) ที่อยู่ในประเทศสวิตเซอร์แลนด์ส่วนที่พูดภาษาอิตาลี
การ์โล มาแดร์โนถือกันว่าเป็นบิดาแห่งสถาปัตยกรรมบาโรก งานของมาแดร์โนด้านหน้าของมหาวิหารเซนต์ปีเตอร์ วัดซานตาซูซานนา (Santa Susanna) และวัดซานตันเดรอาเดลลาวัลเล (Sant'Andrea della Valle) ถือกันว่าเป็นกุญแจสำคัญของการวิวัฒนาการของสถาปัตยกรรมบาโรกของอิตาลี การ์โล มาแดร์โนมักจะรู้จักว่าเป็นพี่ชายของประติมากรสเตฟาโน มาแดร์โน (Stefano Maderno) แต่ก็ยังไม่มีหลักฐานยืนยันแน่นอน
ประวัติ
การ์โล มาแดร์โนเริ่มอาชีพในเหมืองหินอ่อนทางด้านเหนือสุดของอิตาลี ก่อนจะที่ย้ายไปกรุงโรมพร้อมกับพี่น้องสี่คน เมื่อ ค.ศ. 1588 เพื่อไปช่วยโดเมนีโก ฟอนตานา (Domenico Fontana) ผู้เป็นลุง งานแรกของมาแดร์โนก็คือตัดสลักหินซึ่งทำให้เป็นพื้นฐานในทางอาชีพสถาปนิกต่อมา งานที่ทำด้วยตนเองเป็นชิ้นแรกเมื่อปี ค.ศ. 1596 เป็นงานด้านหน้าของวัดซานตาซูซานนา (Santa Susanna) ซึ่งแสดงถึงความเติบโตเต็มที่ของงานและความมั่นใจในฝีมือของเขาเอง และเป็นงานเห็นได้ชัดของการแยกตัวจากสถาปัตยกรรมแบบจริตนิยมอย่างวัดเยซู มาเป็นแบบที่เรียกว่าสถาปัตยกรรมบาโรก ลักษณะโครงสร้างจะมีพลวัตของการจัดวางระหว่างเสาแบบต่าง ๆ โดยมีมุขยื่นออกมาทางด้านหน้าที่เต็มไปด้วยสิ่งตกแต่งซึ่งทำให้สิ่งก่อสร้างมีลักษณะซับซ้อนขึ้น ถึงแม้การว่าลักษณะโครงสร้างจะมีลูกเล่นแต่ก็ไม่ได้ละทิ้งกฎของการออกแบบ ๆ คลาสสิก จึงไม่ขาดความขึงขัง
งานด้านหน้าของวัดซานตาซูซานนาทำให้มีความสนใจในงานของมาแดร์โน เพราะพระองค์เป็นหัวหน้าสถาปนิกของมหาวิหารเซนต์ปีเตอร์ซึ่งเป็นตำแหน่งที่ได้รับการแต่งตั้งเมื่อปี ค.ศ. 1603 จึงเรียกตัวมาแดร์โนมาขยายผังงานของมีเกลันเจโลสำหรับมหาวิหาร และออกแบบทางเดินกลางและด้านหน้ามหาวิหารใหม่ ด้านหน้าสร้างเสร็จเมื่อปี ค.ศ. 1612 มีระเบียงอย่างสวยงามเหนือประตูสำหรับพระสันตะปาปาทรงออกไปประทานพร มาแดร์โนเปลี่ยนผังของมีเกลันเจโลจากกากบาท (Greek cross) มาเป็นทรงกางเขน (Latin cross) ซึ่งถูกวิจารณว่าทำให้บังโดมเมื่อมองมหาวิหารจากจัตุรัสนักบุญปีเตอร์ด้านหน้ามหาวิหารซึ่งความจริงแล้วถนนกว้างด้านหน้าจัตุรัสมาทำกันภายหลัง
งานส่วนใหญ่ของมาแดร์โนมักจะเป็นการเปลี่ยนแปลงสิ่งก่อสร้างเก่า สิ่งก่อสร้างที่มาแดร์โนทั้งออกแบบและสร้างก็คือวัดซานตามารีอาเดลลาวิตโตเรีย (Santa Maria della Vittoria) ระหว่างปี ค.ศ. 1608 ถึงปี ค.ศ. 1620 ซึ่งเป็นผลงานชิ้นเอกของมาแดร์โน แต่มักจะถูกละเลยเมื่อเทียบกับวัดคอร์นา โรและรูปสลักที่มีชื่อ "Ecstasy of St Theresa" ที่สร้างและสลักโดยจัน โลเรนโซ แบร์นีนี ด้านหน้าของวัดไม่ใช้ผลงานของมาแดร์โน
แม้แต่วัดซานตันเดรอาเดลลาวัลเลซึ่งเป็นงานชิ้นเอกของมาแดร์โน เขาก็ไม่ได้สร้างทั้งหมด สำหรับวัดนี้ก็ออกแบบด้านหน้าและสร้างโดมซึ่งเป็นโดมที่ใหญ่เป็นที่สองของกรุงโรม ตัววัดเดิมออกแบบสำหรับนักบวช (Theatines) โดยจูเซปเป ฟรันเชสโก กรีมัลดี (Giuseppe Francesco Grimaldi) และจาโกโม เดลลา ปอร์ตา (Giacomo della Porta) เมื่อปี ค. ศ. 1540 ซึ่งเป็นผังแบบเยซูอิด ทรงกางเขน ทางเดินกลางกว้างไม่มีทางเดินข้าง และมีคูหาสวดมนต์เลยไปจากซุ้มโค้ง แท่นบูชาเอกอยู่ตรงจุดตัดระหว่างทางเดินกลางกับแขนกางเขนภายใต้โดมของมาแดร์โน (จิตรกรรมฝาผนังเขียนโดยโจวันนี ลันฟรังโก)
ผังแรกออกแบบเมื่อปี ค.ศ. 1608 การก่อสร้างระหว่างปี ค.ศ. 1621 ถึงปี ค.ศ. 1625 ด้านหน้าวัดเสร็จได้ครึ่งเดียวเมื่อมาแดร์โนเสียชีวิต และมาสร้างเสร็จตามที่มาแดร์โนออกแบบไว้โดยการ์โล ฟอนตานา (Carlo Fontana) ด้านหน้าของลักษณะเช่นด้านหน้าของวัดเยซูมาแดร์โนเพิ่มความอ่อนช้อย ความมีลีลา โดยการเล่นระดับและใช้บัวชนิดต่าง ๆ ช่วยทำให้เพิ่ม "chiaroscuro" เช่นการฝังเสาแนบเข้าไปในช่องที่ลึกเข้าไปในผนังซึ่งทำให้เห็นเป็นเงาโครงร่าง และการทำองค์ประกอบให้แน่นขึ้นเพื่อจะให้ได้ความรู้สึกว่าส่วนประกอบมีจังหวะสอดคล้องกันดีขึ้น
งานอื่น ๆ ของมาแดร์โน
- วัดเยซูและมาเรีย (Church of Gesù e Maria)
- วัดซานจาโกโมเดลยีอินกูราบีลี (Church of San Giacomo degli Incurabili)
- วัดซานโจวันนีเดย์ฟีโอเรนตีนี (Church of San Giovanni dei Fiorentini) ที่เป็นที่ฝังศพของเขา
- วังสันตะปาปาควิรินาล (Quirinal Palace)
- วังสันตะปาปากันดอลโฟ (Castel Gandolfo)
- วังบาร์เบรีนี (Palazzo Barberini)
- วังมัตเตย์ (Palazzo Mattei) - ค. ศ. 1598 ถึงปี ค. ศ. 1616
- คูหาสวดมนต์เซ็นต์ลอเร็นซ์ ที่วัดซานปาโอโลฟูโอรีเลมูรา (San Paolo fuori le Mura)
- คูหาสวดมนต์แคนทานี ที่วัดซานตาปูเดนเซียนา (Santa Pudenziana)
- ฐาน "เสามาเรียน" (Marian column) หน้ามหาวิหารซานตามารีอามัจโจเร (Basilica di Santa Maria Maggiore) ซึ่งใช้เป็นแบบอย่างในการทำเสามาเรียนในประเทศคาทอลิกอื่น ๆ
สมุดภาพ
- วัดซานตาซูซานนา
- วัดซานตันเดรอาเดลลาวัลเล
- ภายในวัดซานตามารีอาเดลลาวิตโตเรีย
- วังสันตะปาปาควิรินาล
- ภาใต้โดมของวัดซานตันเดรอาเดลลาวัลเล
- โถงกลางของวัดซานตันเดรอาเดลลาวัลเล
อ้างอิง
- Hibbard, Howard (1972). Carlo Maderno and Roman Architecture 1580–1630.
- Chris Nyborg, "Churches of Rome: Carlo Maderno"
- Vitruvio site: 2007-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Carlo Maderno
- Wittkower, Rudolf (1993). Pelican History of Art, Art and Architecture Italy, 1600-1750. 1980. Penguin Books Ltd. pp. 110–115.
- "Carlo Maderna". Catholic Encyclopedia.
ดูเพิ่ม
- แผนผังมหาวิหาร
- สถาปัตยกรรมการก่อสร้างมหาวิหารในยุโรปตะวันตก
- สถาปัตยกรรมบาโรก
- สถาปัตยกรรมฟื้นฟูศิลปวิทยา
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud karol maaedron xitali Carlo Maderno kh s 1556 30 mkrakhm kh s 1629 epnsthapnikchawxitali swisekidthitichion Ticino thixyuinpraethsswitesxraelndswnthiphudphasaxitalidanhnamhawiharesntpietxr karol maaedronthuxknwaepnbidaaehngsthaptykrrmbaork ngankhxngmaaedrondanhnakhxngmhawiharesntpietxr wdsantasusanna Santa Susanna aelawdsantnedrxaedllawlel Sant Andrea della Valle thuxknwaepnkuyaecsakhykhxngkarwiwthnakarkhxngsthaptykrrmbaorkkhxngxitali karol maaedronmkcaruckwaepnphichaykhxngpratimakrsetfaon maaedron Stefano Maderno aetkyngimmihlkthanyunynaennxnprawtidanhnakhxngwdsantasusanna karol maaedronerimxachiphinehmuxnghinxxnthangdanehnuxsudkhxngxitali kxncathiyayipkrungormphrxmkbphinxngsikhn emux kh s 1588 ephuxipchwyodemniok fxntana Domenico Fontana phuepnlung nganaerkkhxngmaaedronkkhuxtdslkhinsungthaihepnphunthaninthangxachiphsthapniktxma nganthithadwytnexngepnchinaerkemuxpi kh s 1596 epnngandanhnakhxngwdsantasusanna Santa Susanna sungaesdngthungkhwametibotetmthikhxngnganaelakhwammnicinfimuxkhxngekhaexng aelaepnnganehnidchdkhxngkaraeyktwcaksthaptykrrmaebbcritniymxyangwdeysu maepnaebbthieriykwasthaptykrrmbaork lksnaokhrngsrangcamiphlwtkhxngkarcdwangrahwangesaaebbtang odymimukhyunxxkmathangdanhnathietmipdwysingtkaetngsungthaihsingkxsrangmilksnasbsxnkhun thungaemkarwalksnaokhrngsrangcamilukelnaetkimidlathingkdkhxngkarxxkaebb khlassik cungimkhadkhwamkhungkhng ngandanhnakhxngwdsantasusannathaihmikhwamsnicinngankhxngmaaedron ephraaphraxngkhepnhwhnasthapnikkhxngmhawiharesntpietxrsungepntaaehnngthiidrbkaraetngtngemuxpi kh s 1603 cungeriyktwmaaedronmakhyayphngngankhxngmieklnecolsahrbmhawihar aelaxxkaebbthangedinklangaeladanhnamhawiharihm danhnasrangesrcemuxpi kh s 1612 miraebiyngxyangswyngamehnuxpratusahrbphrasntapapathrngxxkipprathanphr maaedronepliynphngkhxngmieklnecolcakkakbath Greek cross maepnthrngkangekhn Latin cross sungthukwicarnwathaihbngodmemuxmxngmhawiharcakctursnkbuypietxrdanhnamhawiharsungkhwamcringaelwthnnkwangdanhnactursmathaknphayhlng nganswnihykhxngmaaedronmkcaepnkarepliynaeplngsingkxsrangeka singkxsrangthimaaedronthngxxkaebbaelasrangkkhuxwdsantamarixaedllawitoteriy Santa Maria della Vittoria rahwangpi kh s 1608 thungpi kh s 1620 sungepnphlnganchinexkkhxngmaaedron aetmkcathuklaelyemuxethiybkbwdkhxrna oraelarupslkthimichux Ecstasy of St Theresa thisrangaelaslkodycn olernos aebrnini danhnakhxngwdimichphlngankhxngmaaedron aemaetwdsantnedrxaedllawlelsungepnnganchinexkkhxngmaaedron ekhakimidsrangthnghmd sahrbwdnikxxkaebbdanhnaaelasrangodmsungepnodmthiihyepnthisxngkhxngkrungorm twwdedimxxkaebbsahrbnkbwch Theatines odycuespep frnechsok krimldi Giuseppe Francesco Grimaldi aelacaokom edlla pxrta Giacomo della Porta emuxpi kh s 1540 sungepnphngaebbeysuxid thrngkangekhn thangedinklangkwangimmithangedinkhang aelamikhuhaswdmntelyipcaksumokhng aethnbuchaexkxyutrngcudtdrahwangthangedinklangkbaekhnkangekhnphayitodmkhxngmaaedron citrkrrmfaphnngekhiynodyocwnni lnfrngok phngaerkxxkaebbemuxpi kh s 1608 karkxsrangrahwangpi kh s 1621 thungpi kh s 1625 danhnawdesrcidkhrungediywemuxmaaedronesiychiwit aelamasrangesrctamthimaaedronxxkaebbiwodykarol fxntana Carlo Fontana danhnakhxnglksnaechndanhnakhxngwdeysumaaedronephimkhwamxxnchxy khwammilila odykarelnradbaelaichbwchnidtang chwythaihephim chiaroscuro echnkarfngesaaenbekhaipinchxngthilukekhaipinphnngsungthaihehnepnengaokhrngrang aelakarthaxngkhprakxbihaennkhunephuxcaihidkhwamrusukwaswnprakxbmicnghwasxdkhlxngkndikhunnganxun khxngmaaedronwdeysuaelamaeriy Church of Gesu e Maria wdsancaokomedlyixinkurabili Church of San Giacomo degli Incurabili wdsanocwnniedyfioxerntini Church of San Giovanni dei Fiorentini thiepnthifngsphkhxngekha wngsntapapakhwirinal Quirinal Palace wngsntapapakndxlof Castel Gandolfo wngbarebrini Palazzo Barberini wngmtety Palazzo Mattei kh s 1598 thungpi kh s 1616 khuhaswdmntesntlxerns thiwdsanpaoxolfuoxrielmura San Paolo fuori le Mura khuhaswdmntaekhnthani thiwdsantapuednesiyna Santa Pudenziana than esamaeriyn Marian column hnamhawiharsantamarixamcocer Basilica di Santa Maria Maggiore sungichepnaebbxyanginkarthaesamaeriyninpraethskhathxlikxun smudphaphwdsantasusanna wdsantnedrxaedllawlel phayinwdsantamarixaedllawitoteriy wngsntapapakhwirinal phaitodmkhxngwdsantnedrxaedllawlel othngklangkhxngwdsantnedrxaedllawlelxangxingHibbard Howard 1972 Carlo Maderno and Roman Architecture 1580 1630 Chris Nyborg Churches of Rome Carlo Maderno Vitruvio site 2007 10 27 thi ewyaebkaemchchin Carlo Maderno Wittkower Rudolf 1993 Pelican History of Art Art and Architecture Italy 1600 1750 1980 Penguin Books Ltd pp 110 115 Carlo Maderna Catholic Encyclopedia duephimaephnphngmhawihar sthaptykrrmkarkxsrangmhawiharinyuorptawntk sthaptykrrmbaork sthaptykrrmfunfusilpwithyawikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb karol maaedron