การรุกรานไซปรัสของตุรกี

การรุกรานไซปรัสของตุรกี (ตุรกี: Kıbrıs Barış Harekâtı, แปลตรงตัว 'Cyprus peace operation'; กรีก: Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, อักษรโรมัน: Tourkikí eisvolí stin Kýpro) ซึ่งประเทศตุรกีใช้รหัสนามว่า ปฏิบัติการอัตติลา (ตุรกี: Atilla Harekâtı) เริ่มดำเนินการในวันที่ 20 กรกฎาคม ค.ศ. 1974 ต่อเนื่องจากในวันที่ 15 กรกฎาคม ค.ศ. 1974

การรุกรานไซปรัสของตุรกี
ส่วนหนึ่งของ
แผนที่เชื้อชาติในประเทศไซปรัสใน ค.ศ. 1973 สีทองคือผู้มีเชื้อสายกรีก สีม่วงคือผู้มีเชื้อสายตุรกี และสีแดงคือฐานทัพของสหราชอาณาจักร
วันที่ 20 กรกฎาคม – 18 สิงหาคม ค.ศ. 1974 (4 สัปดาห์ 1 วัน) สถานที่ เกาะไซปรัส ผล ฝ่ายตุรกีชนะ คณะผู้ยึดอำนาจการปกครองไซปรัสเชื้อสายกรีกล่มสลาย ในประเทศกรีซล่มสลาย พลัดถิ่น 200,000 คน พลัดถิ่น 50,000 คน ดินแดน เปลี่ยนแปลง ตุรกีครอบครองพื้นที่ร้อยละ 36.2 ของไซปรัส ก่อตั้ง (Autonomous Turkish Cypriot Administration)
คู่สงคราม
ตุรกี	ประเทศไซปรัส  กรีซ
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
ฟาฮ์รี โครูทืร์ค
กำลัง
ตุรกี: กองทัพ 40,000 นาย รถถังเอ็ม47 และเอ็ม48 160–180 คัน ดินแดนแทรกของตุรกีในประเทศไซปรัส: ชาย 11,000–13,500 คน ระดมพลสูงสุดถึง 20,000 คน รวม: 60,000 คน	ไซปรัส: กองกำลัง 12,000 นาย กรีซ: กองทัพ 1,800–2,000 นาย รวม: 14,000 คน
ความสูญเสีย
บาดเจ็บและเสียชีวิต 1,500–3,500 คน (ประมาณการ) (ทหารและประชาชน) รวมไปถึงผู้เสียชีวิตในการปฏิบัติหน้าที่ 573 นาย (กองทัพตุรกี 503 นาย, 70 นาย) ประชาชนถูกสังหาร 270 คน สูญหาย 803 คน (ตัวเลขทางการใน ค.ศ. 1974) บาดเจ็บ 2,000 คน	บาดเจ็บและเสียชีวิต 4,500–6,000 คน (ประมาณการ) (ทหารและประชาชน) รวมทหารไซปรัสเสียชีวิต 309 คน ฝ่ายกรีกเสียชีวิต 105 คน สูญหาย 1,000–1,100 คน (ณ ค.ศ. 2015) บาดเจ็บ 12,000 คน
ชาวไซปรัสเชื้อสายกรีกถูกขับออกจากไซปรัสเหนือ 200,000 คน ชาวไซปรัสเชื้อสายตุรกีถูกขับออกจากสาธารณรัฐไซปรัส 50,000 คน ถูกสังหาร 9 นาย บาดเจ็บ 65 นาย

รัฐประหารครั้งนั้นสั่งการโดยและจัดฉากโดย ร่วมกับ รัฐบาลทหารได้ขับประธานาธิบดีอัครมุขนายก แห่งไซปรัส ออกจากอำนาจ แล้วแต่งตั้ง ให้ดำรงตำแหน่งแทน จุดประสงค์ของรัฐประหารคือ และการประกาศตั้งสาธารณรัฐเฮลเลนิกแห่งไซปรัส (Hellenic Republic of Cyprus)

ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1974 กองทัพตุรกีได้รุกรานและยึดพื้นที่ร้อยละ 3 ของเกาะก่อนจะมีการประกาศหยุดยิง คณะผู้ยึดอำนาจการปกครองกรีกล่มสลายและถูกแทนที่ด้วยรัฐบาลประชาธิปไตย ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1974 กองทัพตุรกีเข้ารุกรานอีกครั้งและยึดพื้นที่เกาะได้ประมาณร้อยละ 36 แนวเส้นหยุดยิงตั้งแต่เดือนสิงหาคม ค.ศ. 1974 เป็นต้นมา กลายเป็น และเรียกกันโดยทั่วไปว่าเส้นสีเขียว

ประชาชนประมาณ 150,000 คน (มากกว่าหนึ่งส่วนสี่ของประชากรประเทศไซปรัส และหนึ่งส่วนสามของประชากร) ถูกขับออกจากตอนเหนือของเกาะที่ซึ่งมีประชากรชาวไซปรัสเชื้อสายกรีกคิดเป็นร้อยละ 80 ไม่กี่ปีต่อมาใน ค.ศ. 1975 เกือบ 60,000 คน คิดเป็นครึ่งหนึ่งของประชากรชาวไซปรัสเชื้อสายตุรกี ถูกขับจากตอนใต้ไปยังตอนเหนือ การรุกรานของตุรกีสิ้นสุดลงด้วยการแบ่งแยกเกาะไซปรัสออกด้วยเส้นสีเขียวที่สหประชาชาติเฝ้าสังเกต และก่อตั้งโดยพฤตินัยในตอนเหนือ ใน ค.ศ. 1983 สาธารณรัฐตุรกีแห่งนอร์เทิร์นไซปรัสประกาศเอกราช แม้ว่ามีเพียงประเทศตุรกีเพียงประเทศเดียวที่ให้การรับรองก็ตาม ประชาคมระหว่างประเทศถือว่าดินแดนนอร์เทิร์นไซปรัสคือในสาธารณรัฐไซปรัส ประชาคมนานาชาติมองว่าการยึดครองดังกล่าวไม่ชอบด้วยกฎหมายระหว่างประเทศ โดยถือว่าเป็นการยึดครองดินแดนสหภาพยุโรปซึ่งไซปรัสเป็นสมาชิกอยู่

บรรดาผู้พูดภาษาตุรกีเรียกปฏิบัติการนี้ว่า "ปฏิบัติการสันติภาพไซปรัส" (Kıbrıs Barış Harekâtı) "ปฏิบัติการสันติภาพ" (Barış Harekâtı) หรือ "ปฏิบัติการไซปรัส" (Kıbrıs Harekâtı) เพราะพวกเขาอ้างว่าการดำเนินการของทหารตุรกีเป็นปฏิบัติการรักษาสันติภาพ

อ้างอิง

1. Map based on map from the CIA publication Atlas: Issues in the Middle East, collected in Perry–Castañeda Library Map Collection at the University of Texas Libraries web cite.
2. Fortna, Virginia Page (2004). Peace Time: Cease-fire Agreements and the Durability of Peace. Princeton University Press. p. 89. ISBN .
3. . www.mfa.gov.cy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-09-21. สืบค้นเมื่อ 2021-01-26.
4. Juliet Pearse, "Troubled Northern Cyprus fights to keep afloat" in Cyprus. Grapheio Typou kai Plērophoriōn, Cyprus. Grapheion Dēmosiōn Plērophoriōn, Foreign Press on Cyprus,　Public Information Office, 1979, p. 15.
5. Joseph Weatherby, The other world: Issues and Politics of the Developing World, Longman, 2000, ISBN , p. 285.
6. (2007). The EU and Conflict Resolution: Promoting Peace in the Backyard. Routledge. p. 32. ISBN .
7. Borowiec, Andrew (2000). Cyprus: A Troubled Island. Greenwood Publishing Group. p. 2. ISBN .
8. Michael, Michális Stavrou (2011). Resolving the Cyprus Conflict: Negotiating History. Palgrave Macmillan. p. 130. ISBN .^[]
9. Katholieke Universiteit Brussel, 2004 "Euromosaic III: Presence of Regional and Minority Language Groups in the New Member States", p.18
10. Smit, Anneke (2012). The Property Rights of Refugees and Internally Displaced Persons: Beyond Restitution. Routledge. p. 51. ISBN .
11. Thekla Kyritsi, Nikos Christofis (2018). Cypriot Nationalisms in Context: History, Identity and Politics. p. 12.
12. Keser, Ulvi (2006). Turkish-Greek Hurricane on Cyprus (1940 – 1950 – 1960 – 1970), 528. sayfa, Publisher: Boğaziçi Yayınları, ISBN .
13. Η Μάχη της Κύπρου, Γεώργιος Σέργης, Εκδόσεις Αφοι Βλάσση, Αθήνα 1999, page 253 (in Greek)
14. Η Μάχη της Κύπρου, Γεώργιος Σέργης, Εκδόσεις Αφοι Βλάσση, Αθήνα 1999, page 254 (in Greek)
15. Η Μάχη της Κύπρου, Γεώργιος Σέργης, Εκδόσεις Αφοι Βλάσση, Αθήνα 1999, page 260 (ในภาษากรีก)
16. Administrator. "ΕΛ.ΔΥ.Κ '74 – Χρονικό Μαχών". eldyk74.gr.
17. Bruce W. Jentleson; Thomas G. Paterson; Council on Foreign Relations (1997). Encyclopedia of US foreign relations. Oxford University Press. ISBN . สืบค้นเมื่อ 5 December 2012. Greek/Greek Cypriot casualties were estimated at 6,000 and Turkish/Turkish Cypriot casualties at 3,500, including 1,500 dead...
18. Tony Jaques (2007). Dictionary of Battles and Sieges: A Guide to 8,500 Battles from Antiquity Through the Twenty-First Century. Greenwood Publishing Group. p. 556. ISBN . สืบค้นเมื่อ 5 December 2012. The invasion cost about 6,000 Greek Cypriot and 1500-3.500 Turkish casualties (20 July 1974).
19. Haydar Çakmak: Türk dış politikası, 1919–2008, Platin, 2008, ISBN , page 688 (ในภาษาตุรกี); excerpt from reference: 415 , 65 , 10 , 13 , 70 (= 568 killed)
20. American University (Washington, D.C.). Foreign Area Studies; Eugene K. Keefe (1980). Cyprus, a country study. Foreign Area Studies, American University : for sale by the Supt. of Docs., U.S. Govt. Print. Off. สืบค้นเมื่อ 5 December 2012. Authoritative figures for casualties during the two- phased military operation were not published; available estimates listed Greek Cypriot losses at 6,000 dead and Turkish losses at 1,500 dead and 2,000 wounded...
21. Thomas M. Wilson; Hastings Donnan (19 June 2012). A Companion to Border Studies. John Wiley & Sons. p. 44. ISBN . สืบค้นเมื่อ 5 December 2012. The partition of India was accompanied by a death toll variously credibly estimated at between 200,000 and 2 million. ... In the Turkish invasion and partition of Cyprus, 6,000 Greek Cypriots were killed and 2,000 reported missing, and some 1500 Turks and Turkish-Cypriots killed.
22. (ภาษากรีก). Ministry of Foreign Affairs of Cyprus. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 16 เมษายน 2015. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2015.
23. (PDF). Committee on Missing Persons in Cyprus. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 21 กรกฎาคม 2015. สืบค้นเมื่อ 17 กรกฎาคม 2015.
24. Artuç, İbrahim; Kıbrıs'ta Savaş ve Barış, Kastas Yayınları, İstanbul 1989, sayfalar 300-304 ve 317-318
25. Manizade, Derviş (1975). Kıbrıs: dün, bugün, yarın, 511. sayfa, Yaylacik Matbaası.
26. UNFICYP report, found in Γεώργιος Τσουμής, Ενθυμήματα & Τεκμήρια Πληροφοριών της ΚΥΠ, Δούρειος Ίππος, Athens November 2011, Appendix 19, page 290
27. Vincent Morelli (April 2011). Cyprus: Reunification Proving Elusive. DIANE Publishing. p. 1. ISBN . The Greek Cypriots and much of the international community refer to it as an "invasion.
28. Rongxing Guo, (2006), Territorial Disputes and Resource Management: A Global Handbook. p. 91
29. Angelos Sepos, (2006), The Europeanization of Cyprus: Polity, Policies and Politics, p. 106
30. Uzer, Umut (2011). Identity and Turkish Foreign Policy: The Kemalist Influence in Cyprus and the Caucasus. I.B. Tauris. pp. 134–135. ISBN .
31. Solanakis, Mihail. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-10-20. สืบค้นเมื่อ 2009-06-10.
32. "U.S. Library of Congress – Country Studies – Cyprus – Intercommunal Violence". Countrystudies.us. 1963-12-21. สืบค้นเมื่อ 2009-07-26.
33. Mallinson, William (30 June 2005). Cyprus: A Modern History. I. B. Tauris. p. 81. ISBN .
34. BBC: Turkey urges fresh Cyprus talks (2006-01-24)
35. Papadakis, Yiannis (2003). "Nation, narrative and commemoration: political ritual in divided Cyprus". History and Anthropology. 14 (3): 253–270. doi:10.1080/0275720032000136642. S2CID 143231403. [...] culminating in the 1974 coup aimed at the annexation of Cyprus to Greece
36. Atkin, Nicholas; Biddiss, Michael; Tallett, Frank (2011-05-23). The Wiley-Blackwell Dictionary of Modern European History Since 1789. p. 184. ISBN .
37. Journal of international law and practice, Volume 5. Detroit College of Law at Michigan State University. 1996. p. 204.
38. Strategic review, Volume 5 (1977), United States Strategic Institute, p. 48.
39. Allcock, John B. Border and territorial disputes (1992), Longman Group, p. 55.
40. Tocci 2007, 32.
41. Pericleous, Chrysostomos (2009). Cyprus Referendum: A Divided Island and the Challenge of the Annan Plan. I.B. Tauris. p. 201. ISBN .
42. "1974: Turkey Invades Cyprus". BBC. สืบค้นเมื่อ 2 October 2010.
43. Salin, Ibrahm (2004). Cyprus: Ethnic Political Components. Oxford: University Press of America. p. 29.
44. Quigley (2010-09-06). The Statehood of Palestine. Cambridge University Press. p. 164. ISBN . The international community found this declaration invalid, on the ground that Turkey had occupied territory belonging to Cyprus and that the putative state was therefore an infringement on Cypriot sovereignty.
45. James Ker-Lindsay; Hubert Faustmann; Fiona Mullen (15 May 2011). An Island in Europe: The EU and the Transformation of Cyprus. I.B.Tauris. p. 15. ISBN . Classified as illegal under international law, the occupation of the northern part leads automatically to an illegal occupation of EU territory since Cyprus' accession.
46. Mirbagheri, Farid (2010). Historical dictionary of Cyprus ([Online-Ausg.]. ed.). Lanham, Md. [u.a.]: Scarecrow Press. p. 83. ISBN .
47. Bill Kissane (15 October 2014). After Civil War: Division, Reconstruction, and Reconciliation in Contemporary Europe. University of Pennsylvania Press. p. 135. ISBN . were incorporated in the Greek Cypriot armed forces, gave Turkey reason and a pretext to invade Cyprus, claiming its role under the Treaty of Guarantees.
48. A. C. Chrysafi (2003). Who Shall Govern Cyprus - Brussels Or Nicosia?. Evandia Publishing UK Limited. p. 28. ISBN . On 20 July 1974, Turkey invaded Cyprus under the pretext of protecting the Turkish-Cypriot minority.
49. Robert B. Kaplan; Richard B. Baldauf Jr.; Nkonko Kamwangamalu (22 April 2016). Language Planning in Europe: Cyprus, Iceland and Luxembourg. Routledge. p. 5. ISBN . Five days later, on 20 July 1974, Turkey, claiming a right to intervene as one of the guarantors of the 1960 agreement, invaded the island on the pretext of restoring the constitutional order of the Republic of Cyprus.

อ่านเพิ่ม

สิ่งพิมพ์และข้อมูลทางการ

• The House of Commons Foreign Affairs Committee report on Cyprus.
• European Court of Human Rights Case of Cyprus v. Turkey (Application no. 25781/94) 2007-09-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

หนังสือและบทความ

• James H. Meyer, "", Princeton University Press
• and , "The Cyprus Conspiracy" (London: 1999)
• , "Hostage to History: Cyprus from the Ottomans to Kissinger" (New York: Verso, 1997)
• , "" (Verso, 2001)
• , "Cyprus" (Quartet, 1984)
• , "European Union and Cyprus" (Huntingdon: Eothen Press, 2000)
• , "United States Policy Towards Cyprus, 1954–1974" (Mannheim: Bibliopolis, 2001)
• , "Grivas, Portrait of a Terrorist" (New York Harcourt: Brace and Company 2005)
• , "Cyprus and International Peacemaking" (London: Hurst, 1989)
• , "EU Accession and UN Peacemaking in Cyprus" (Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2005)
• , "The Road to Bellapais: the Turkish Cypriot exodus to northern Cyprus" (Social Science Monographs, 1982)
• , "The Cyprus Revolt: An Account of the Struggle for Union with Greece" (London: , 1978)
• , "Mediating in Cyprus" (London: Frank Cass, 1998)
• Dr. , "The history of modern Cyprus", Topline Publishing, ISBN 
• Marios Adamides-The Tragic Duel and the Betrayal of Cyprus-2012

ข้อมูลอื่น

• documentary, Cyprus, Britain's Grim Legacy
• Channel 4 , Secret History – Dead or Alive?
• Europe :: Cyprus — The World Factbook - Central Intelligence Agency 2018-12-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน CIA World Factbook
• UN Chronicle

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ การรุกรานไซปรัสของตุรกี

• – a neutral educational website on the conflict