การก่อการกำเริบในลาว เป็นเหตุการณ์ความขัดแย้งของกองทัพประชาชนลาวกับสมาชิกกองทัพลับของชาวม้ง ซึ่งประกอบด้วยชาวม้งที่สหรัฐให้การสนับสนุนและกลุ่มต่อต้านคอมมิวนิสต์ในสงครามกลางเมืองลาว ในช่วง พ.ศ. 2523 กลุ่มกบฏนิยมเจ้ายังคงอยู่และมีกองโจรโจมตีเป็นครั้งคราว กลุ่มกบฏฝ่ายขวาที่มีต่างชาติสนับสนุนมีกิจกรรมต่อเนื่องมาจนถึงราว พ.ศ. 2533 ส่วนกลุ่มกบฏม้งเป็นกลุ่มที่ยังคงมีกิจกรรมยาวนานที่สุด โดยระยะเวลาเริ่มตั้งแต่สงครามอินโดจีนครั้งที่หนึ่ง จนสิ้นสุดสงครามกลางเมืองลาว
การก่อการกำเริบในลาว | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามอินโดจีนครั้งที่สาม | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
เวียดนาม เวียดนามเหนือ (ถึง พ.ศ. 2519) สหภาพโซเวียต (ถึง พ.ศ. 2532) | สนับสนุนโดย: | ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
จูมมะลี ไซยะสอน (พ.ศ. 2549–50) คำไต สีพันดอน (พ.ศ. 2541–49) หนูฮัก พูมสะหวัน (พ.ศ. 2535–2541) ไกสอน พมวิหาน (พ.ศ. 2534–35) เจ้าสุภานุวงศ์ (พ.ศ. 2518–34) บัวสอน บุบผาวัน (2549–50) บุนยัง วอละจิด (พ.ศ. 2544–49) สีสะหวาด แก้วบุนพัน (พ.ศ. 2541–44) คำไต สีพันดอน (พ.ศ. 2534–41) ไกสอน พมวิหาน (พ.ศ. 2518–34) | ไม่ทราบ | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
ไม่ทราบ | ไม่ทราบ |
กลุ่มกบฏม้ง
ความขัดแย้งเกิดจากเหตุการณ์ก่อนลาวได้รับเอกราชได้แก่การรัฐประหารที่ล้มเหลวของเจ้าสุพานุวง การที่ม้งเข้าช่วยเหลือทหารฝรั่งเศสในเชียงขวางต่อต้านลาวและเวียดนาม และฝรั่งเศสให้สิทธิ์แก่ชาวม้งเทียบเท่าชาวลาว
ใน พ.ศ. 2489 ซึ่งเป็นจุดสิ้นสุดการยึดครองของญี่ปุ่น เจ้าเพชรราช เจ้าสุพานุวงและเจ้าสุวรรณภูมาได้จัดตั้งขบวนการเรียกร้องเอกราชเพื่อล้มล้างราชบัลลังก์ของพระเจ้าศรีสว่างวงศ์ ผู้ที่ต้องการให้ลาวอยู่ภายใต้การปกครองของฝรั่งเศสได้ในระยะเวลาสั้น ๆ ชาวม้งเข้าเป็นพันธมิตรใกล้ชิดของฝรั่งเศส ผู้นำคนสำคัญของชาวม้งได้รวมกองกำลังของชาวม้ง ฝรั่งเศสและลาวในการต่อสู้กับฝ่ายคอมมิวนิสต์ที่ประกอบด้วยชาวลาวและชาวเวียดนาม และช่วยเหลือตัวแทนฝรั่งเศสไว้ในหมู่บ้านระหว่างช่วงสงครามอินโดจีนครั้งที่หนึ่ง
เมื่อฝรั่งเศสถอนตัวออกจากอินโดจีน หลังจากพ่ายแพ้ในยุทธการเดียนเบียนฟู สหรัฐได้เข้ามาเกี่ยวข้องกับลาวมากขึ้นเพื่อต่อต้านคอมมิวนิสต์ในอินโดจีน สหรัฐเห็นลาวเป็นโดมิโนตัวหนึ่งในทฤษฎีโดมิโน กองทัพม้งนำโดยวังเปาที่มีสหรัฐสนับสนุนได้ป้องกันการรุกหน้าของขบวนการปะเทดลาวที่มีเวียดนามหนุนหลัง พวกเขาช่วยเหลือสหรัฐในเมืองลับของสหรัฐที่ซึ่งเป็นศูนย์กลางการทิ้งระเบิดในเวียดนามและลาว ใน พ.ศ. 2518 เมื่อเวียดนามใต้ล่มสลายและไม่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐ ขบวนการปะเทดลาวได้เข้าควบคุมประเทศ ชาวม้งที่เข้าร่วมในปฏิบัติการทางทหารถูกโดดเดี่ยว ขบวนการปะเทดลาวเริ่มการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ โดยมีการสังหารหมู่ วางระเบิด จัดค่ายสัมมนา และข่มขืนชาวม้งรูดอล์ฟ รุมเนลได้ประมาณว่าในการร่วมมือกับกองทัพประชาชนเวียดนาม มีชาวม้งถูกฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ราว 100,000 คน ระหว่าง พ.ศ. 2518 – 2523 ทำให้มีชาวม้งมากกว่า 350,000 คน อพยพไปยังสหรัฐและไทย
ชาวม้งที่ยังอยู่ในลาวมากกว่า 30,000 คนถูกส่งเข้าค่ายสัมมนาในฐานะนักโทษการเมือง มีการใช้แรงงานหนัก บางส่วนเสียชีวิต ชาวม้งราวพันคนส่วนใหญ่เป็นทหารเก่าและครอบครัวอพยพไปยังเขตภูเขาห่างไกลเช่น ภูเบี้ย กลุ่มนี้ยังคงโจมตีทหารของขบวนการปะเทดลาวและเวียดนาม บางส่วนหลบซ่อนเพื่อหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง ในปัจจุบัน ชาวม้งในลาวส่วนใหญ่อยู่อย่างมีสันติภาพในหมู่บ้านและในเมือง มีชาวม้งกลุ่มเล็ก ๆ ซึ่งเป็นรุ่นที่ 2 หรือ 3 ของทหารที่เคยฝึกจากหน่วยสืบราชการลับของสหรัฐยังคงอยู่ตามพื้นที่ห่างไกลในลาวเพราะหวาดกลัวรัฐบาล ใน พ.ศ. 2546 ยังมีรายงานการโจมตีโดยกลุ่มเหล่านี้ แต่นักข่าวที่เข้าไปเยี่ยมพวกเขาในค่ายลับ กล่าวว่าพวกเขาหิวโหย เจ็บป่วยและขาดแคลนอาวุธ และมักจะฆ่า ทำร้ายผู้หญิงและเด็ก
เมื่อฝ่ายรัฐบาลยังตามล่า บางกลุ่มออกจากที่ซ่อน บางส่วนลี้ภัยมายังไทยและประเทศอื่น ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2552 กลุ่มผู้อพยพราว 4,500 คน ในค่ายผู้ลี้ภัยในไทยถูกบังคับให้กลับมายังลาว ชาวม้งบางส่วนอพยพไปแคลิฟอร์เนียหลังจากทหารสหรัฐถอนตัวไปจากเวียดนามและลาว
กลุ่มกบฏนิยมเจ้า
ในช่วงต้นปี พ.ศ. 2523 ได้ก่อตั้งกองทัพที่ต่อต้านคอมมิวนิสต์และนิยมเจ้าขึ้นเรียกว่ากองทัพปลดปล่อยแห่งชาติลาว กองทัพนี้ก่อกบฏในลาวภาคใต้ ได้โจมตีทหารลาวและเวียดนามใน พ.ศ. 2525 กองทัพนี้ได้จัดตั้งรัฐบาลประชาธิปไตยราชอาณาจักรลาว ซึ่งเป็นรัฐบาลพลัดถิ่นในกรุงเทพฯเมื่อ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2525 มีเป้าหมายในการรวบรวมพื้นที่ในลาวภาคใต้ ได้รับความช่วยเหลือจากสาธารณรัฐประชาชนจีน กองทัพนี้ให้ความช่วยเหลืออย่างจำกัดกับเขมรแดงในการโค่นล้มสาธารณรัฐประชาชนกัมพูชาที่มีเวียดนามหนุนหลัง และได้สลายตัวไปเมื่อ พ.ศ. 2533
กลุ่มกบฏฝ่ายขวา
เป็นกลุ่มกบฏที่ร่วมมือกับกลุ่มกบฏนิยมเจ้านำโดยสหแนวร่วมเพื่อปลดปล่อยลาวและกลุ่มพันธมิตรขนาดเล็กอื่น ๆ มีกำลังทหารประมาณ 40,000 คน จีนและเขมรแดงสนับสนุนและช่วยฝึกกลุ่มกบฏฝ่ายขวา เพื่อให้กลุ่มนี้ช่วยในการสู้รบกับเวียดนาม กลุ่มนี้กล่าวอ้างว่ามีเขตปลดปล่อยเป็นของตนเอง กลุ่มนี้มีประสิทธิภาพน้อยกว่ากลุ่มนิยมเจ้า ไม่มีหลักฐานว่าเหลืออยู่ในลาวปัจจุบันและไม่เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวาง
อ้างอิง
- Edward C. O'Dowd (เมษายน 16, 2007). Chinese Military Strategy in the Third Indochina War: The Last Maoist War. Routledge. pp. 186–. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ มกราคม 16, 2016. สืบค้นเมื่อ พฤศจิกายน 11, 2015.
- . Global Politician. 2007-06-14. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-05-18. สืบค้นเมื่อ 2019-05-16.
- "Laos' controversial exile". BBC News. มิถุนายน 11, 2007. จากแหล่งเดิมเมื่อ มิถุนายน 17, 2010. สืบค้นเมื่อ มิถุนายน 18, 2010.
- Sutori. Insurgency in Laos
- Jane Hamilton-Merritt, Tragic Mountains: The Hmong, the Americans, and the Secret Wars for Laos, 1942-1992 (Indiana University Press, 1999), pp337-460
- Perrin, Andrew (2003-04-28). . Time Magazine. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-05-03. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27.
- Arnold, Richard (2007-01-19). "Laos: Still a Secret War". Worldpress. สืบค้นเมื่อ 2007-04-27.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-01-05. สืบค้นเมื่อ 20 March 2015.
- "Political Terrorism". สืบค้นเมื่อ 20 March 2015.
- http://www.jstor.org/pss/2644329
แหล่งข้อมูลอื่น
- FactFinding.org กุมภาพันธ์ 11, 2012 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - information about the Hmong veterans of the remaining in the jungles of Laos (requires Adobe Flash)
- , by Michael Johns, National Review, October 23, 1995.
- - a documentary by Rebecca Sommer on the plight of the Hmong in Laos and problems faced by those facing repatriation from Thai refugee camps
- The Hmong Crisis: The Secret Tragedy of Laos 2021-08-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karkxkarkaeribinlaw epnehtukarnkhwamkhdaeyngkhxngkxngthphprachachnlawkbsmachikkxngthphlbkhxngchawmng sungprakxbdwychawmngthishrthihkarsnbsnunaelaklumtxtankhxmmiwnistinsngkhramklangemuxnglaw inchwng ph s 2523 klumkbtniymecayngkhngxyuaelamikxngocrocmtiepnkhrngkhraw klumkbtfaykhwathimitangchatisnbsnunmikickrrmtxenuxngmacnthungraw ph s 2533 swnklumkbtmngepnklumthiyngkhngmikickrrmyawnanthisud odyrayaewlaerimtngaetsngkhramxinodcinkhrngthihnung cnsinsudsngkhramklangemuxnglawkarkxkarkaeribinlawswnhnungkhxng sngkhramxinodcinkhrngthisamwnthi2 thnwakhm ph s 2518 ph s 2551sthanthimng phakhklangaelaehnuxkhxngpraethslaw ph s 2518 2551 niymeca faykhwa lawit ph s 2523 tn ph s 1990 sthanamikarprakassinsudkhwamkhdaeyngin ph s 2551 chawmngthiphyayamkxrthprahar sungklawhawacdkarodychawmngxphyphinshrthemux ph s 2550 thukthharlawprabid phuwangaephninxemrikathuknatwekhaipinsal ykelikthukkhdi lawaelaewiydnamyutikarephchiyhnathioddednid thimikarthanganrwmknidinbriewnchayaednlaw chawmngthixphyphekhamainithythukbngkhbsngtwklb thiehluxxphyphipyngshrthaelaefrnchekiynakhusngkhramlaw paethdlaw phusnbsnunrthbal phusnbsnunrthbal ewiydnam ewiydnamehnux thung ph s 2519 shphaphosewiyt thung ph s 2532 kbtchawmng praethslaw chawmnginpraethsithy kstriyniym ph s 2525 faykhwa snbsnunody praethscin thung ph s 2531 kmphuchaprachathipity thung ph s 2522 ekhmraedng phrrkhkmphuchaprachathipity ph s 2524 2533 praethsithy faykhwa tngaettnthungklangphuthththswrrs 2523 mng thung ph s 2533 shrth mng ph s 2533 Neo Hom 2524 2550 rthbalrachxanackrlawphldthin chawmngxphyphhlayklumphubngkhbbychaaelaphunacummali isyasxn ph s 2549 50 khait siphndxn ph s 2541 49 hnuhk phumsahwn ph s 2535 2541 iksxn phmwihan ph s 2534 35 ecasuphanuwngs ph s 2518 34 bwsxn bubphawn 2549 50 bunyng wxlacid ph s 2544 49 sisahwad aekwbunphn ph s 2541 44 khait siphndxn ph s 2534 41 iksxn phmwihan ph s 2518 34 imthrabkhwamsuyesiyimthrabimthrabklumkbtmngkhwamkhdaeyngekidcakehtukarnkxnlawidrbexkrachidaekkarrthpraharthilmehlwkhxngecasuphanuwng karthimngekhachwyehluxthharfrngessinechiyngkhwangtxtanlawaelaewiydnam aelafrngessihsiththiaekchawmngethiybethachawlaw in ph s 2489 sungepncudsinsudkaryudkhrxngkhxngyipun ecaephchrrach ecasuphanuwngaelaecasuwrrnphumaidcdtngkhbwnkareriykrxngexkrachephuxlmlangrachbllngkkhxngphraecasriswangwngs phuthitxngkarihlawxyuphayitkarpkkhrxngkhxngfrngessidinrayaewlasn chawmngekhaepnphnthmitriklchidkhxngfrngess phunakhnsakhykhxngchawmngidrwmkxngkalngkhxngchawmng frngessaelalawinkartxsukbfaykhxmmiwnistthiprakxbdwychawlawaelachawewiydnam aelachwyehluxtwaethnfrngessiwinhmubanrahwangchwngsngkhramxinodcinkhrngthihnung emuxfrngessthxntwxxkcakxinodcin hlngcakphayaephinyuththkarediynebiynfu shrthidekhamaekiywkhxngkblawmakkhunephuxtxtankhxmmiwnistinxinodcin shrthehnlawepnodmiontwhnunginthvsdiodmion kxngthphmngnaodywngepathimishrthsnbsnunidpxngknkarrukhnakhxngkhbwnkarpaethdlawthimiewiydnamhnunhlng phwkekhachwyehluxshrthinemuxnglbkhxngshrththisungepnsunyklangkarthingraebidinewiydnamaelalaw in ph s 2518 emuxewiydnamitlmslayaelaimidrbkarsnbsnuncakshrth khbwnkarpaethdlawidekhakhwbkhumpraeths chawmngthiekharwminptibtikarthangthharthukoddediyw khbwnkarpaethdlawerimkarkhalangephaphnthu odymikarsngharhmu wangraebid cdkhaysmmna aelakhmkhunchawmngrudxlf rumenlidpramanwainkarrwmmuxkbkxngthphprachachnewiydnam michawmngthukkhalangephaphnthuraw 100 000 khn rahwang ph s 2518 2523 thaihmichawmngmakkwa 350 000 khn xphyphipyngshrthaelaithy chawmngthiyngxyuinlawmakkwa 30 000 khnthuksngekhakhaysmmnainthanankothskaremuxng mikarichaerngnganhnk bangswnesiychiwit chawmngrawphnkhnswnihyepnthharekaaelakhrxbkhrwxphyphipyngekhtphuekhahangiklechn phuebiy klumniyngkhngocmtithharkhxngkhbwnkarpaethdlawaelaewiydnam bangswnhlbsxnephuxhlikeliyngkhwamkhdaeyng inpccubn chawmnginlawswnihyxyuxyangmisntiphaphinhmubanaelainemuxng michawmngklumelk sungepnrunthi 2 hrux 3 khxngthharthiekhyfukcakhnwysubrachkarlbkhxngshrthyngkhngxyutamphunthihangiklinlawephraahwadklwrthbal in ph s 2546 yngmirayngankarocmtiodyklumehlani aetnkkhawthiekhaipeyiymphwkekhainkhaylb klawwaphwkekhahiwohy ecbpwyaelakhadaekhlnxawuth aelamkcakha tharayphuhyingaelaedk emuxfayrthbalyngtamla bangklumxxkcakthisxn bangswnliphymayngithyaelapraethsxun ineduxnthnwakhm ph s 2552 klumphuxphyphraw 4 500 khn inkhayphuliphyinithythukbngkhbihklbmaynglaw chawmngbangswnxphyphipaekhlifxreniyhlngcakthharshrththxntwipcakewiydnamaelalawklumkbtniymecainchwngtnpi ph s 2523 idkxtngkxngthphthitxtankhxmmiwnistaelaniymecakhuneriykwakxngthphpldplxyaehngchatilaw kxngthphnikxkbtinlawphakhit idocmtithharlawaelaewiydnamin ph s 2525 kxngthphniidcdtngrthbalprachathipityrachxanackrlaw sungepnrthbalphldthininkrungethphemux 15 singhakhm ph s 2525 miepahmayinkarrwbrwmphunthiinlawphakhit idrbkhwamchwyehluxcaksatharnrthprachachncin kxngthphniihkhwamchwyehluxxyangcakdkbekhmraednginkarokhnlmsatharnrthprachachnkmphuchathimiewiydnamhnunhlng aelaidslaytwipemux ph s 2533klumkbtfaykhwaepnklumkbtthirwmmuxkbklumkbtniymecanaodyshaenwrwmephuxpldplxylawaelaklumphnthmitrkhnadelkxun mikalngthharpraman 40 000 khn cinaelaekhmraedngsnbsnunaelachwyfukklumkbtfaykhwa ephuxihklumnichwyinkarsurbkbewiydnam klumniklawxangwamiekhtpldplxyepnkhxngtnexng klumnimiprasiththiphaphnxykwaklumniymeca immihlkthanwaehluxxyuinlawpccubnaelaimepnthiruckknxyangkwangkhwangxangxingEdward C O Dowd emsayn 16 2007 Chinese Military Strategy in the Third Indochina War The Last Maoist War Routledge pp 186 ISBN 978 1 134 12268 4 cakaehlngedimemux mkrakhm 16 2016 subkhnemux phvscikayn 11 2015 Global Politician 2007 06 14 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2008 05 18 subkhnemux 2019 05 16 Laos controversial exile BBC News mithunayn 11 2007 cakaehlngedimemux mithunayn 17 2010 subkhnemux mithunayn 18 2010 Sutori Insurgency in Laos Jane Hamilton Merritt Tragic Mountains The Hmong the Americans and the Secret Wars for Laos 1942 1992 Indiana University Press 1999 pp337 460 Perrin Andrew 2003 04 28 Time Magazine khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 05 03 subkhnemux 2007 04 27 Arnold Richard 2007 01 19 Laos Still a Secret War Worldpress subkhnemux 2007 04 27 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 01 05 subkhnemux 20 March 2015 Political Terrorism subkhnemux 20 March 2015 http www jstor org pss 2644329aehlngkhxmulxunFactFinding org kumphaphnth 11 2012 thi ewyaebkaemchchin information about the Hmong veterans of the remaining in the jungles of Laos requires Adobe Flash by Michael Johns National Review October 23 1995 a documentary by Rebecca Sommer on the plight of the Hmong in Laos and problems faced by those facing repatriation from Thai refugee camps The Hmong Crisis The Secret Tragedy of Laos 2021 08 29 thi ewyaebkaemchchin