กองบ งค บการตำรวจรถไฟ อ งกฤษ Railway Police Division อ กษรย อ บก รฟ เป นอด ตหน วยงานตำรวจระก บกองบ งค บการ ส งก ดกองบ ญช

กองบังคับการตำรวจรถไฟ (อังกฤษ: Railway Police Division) (อักษรย่อ บก.รฟ.) เป็นอดีตหน่วยงานตำรวจระกับกองบังคับการ สังกัดกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง (บช.ก.) สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ซึ่งถูกยุบตามผลของ พระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ ฉบับ พ.ศ.2565 ในเดือน ตุลาคม พ.ศ.2566 มีอำนาจหน้าที่กำกับดูแลการสืบสวนสอบสวน และการป้องกันปราบกรามการกระทำความผิดทางอาญา รวมไปถึงความปลอดภัยในเขตพื้นที่อันเกี่ยวเนื่องกับการรถไฟแห่งประเทศไทยทั่วประเทศ อันได้แก่ สถานีรถไฟ ทางรถไฟ ขบวนรถไฟ จุดถ่ายโอนสินค่า และที่พักสินค้า รวมไปถึง ที่ดินอันเป็นทรัพย์สินของการรถไฟ

กองบังคับการตำรวจรถไฟ
เครื่องหมายราชการและอาร์มประจำหน่วยงาน
อักษรย่อ	บก.รฟ.
คำขวัญ	ทุกขบวนปลอดภัย ตำรวจรถไฟ พร้อมใจให้บริการ
ข้อมูลองค์กร
ก่อตั้ง	พ.ศ. 2437; 130 ปีที่แล้ว (2437)
ยุบเลิก	17 ตุลาคม 2566
โครงสร้างเขตอำนาจ
เขตอำนาจในการปฏิบัติการ	ประเทศไทย
สำนักงานใหญ่	เชิงสะพานนพวงศ์ ถนนเลียบคลองผดุงเกษม แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร

ผู้บริหารหน่วยงาน	พลตำรวจตรี ชัยรพ จุณณวัตต์, ผบก.รฟ.
หน่วยงานปกครอง	กองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง
เขตอำนาจปกครอง	• เขตเกี่ยวเนื่องกับรถไฟทั่วประเทศ • 6 กองกำกับการ • 15 สถานีตำรวจรถไฟ (ส.รฟ.)
เว็บไซต์
www.railwaypolice.go.th

ปัจจุบันทาง บช.ก. ได้จัดตั้ง ศูนย์รักษาความปลอดภัยบนขบวนรถไฟ (ศปรฟ.บช.ก.) ขึ้นมาทำหน้าทดแทน ตามการขอความอนุเคราะห์จากการรถไฟแห่งประเทศไทย

ประวัติ

กองตำรวจรถไฟ ได้ถูกจัดตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2437 สามปีหลังจากการจัดตั้งกรมรถไฟหลวง ณ สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) โดยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยมีการดำเนินการครั้งแรกในปี พ.ศ. 2443 ในเส้นทางรถไฟสาย กรุงเทพ-นครราชสีมา มีหน้าที่ป้องกันภัยรถไฟ และผู้โดยสาร จากการก่ออาชญากรรม ตลอดจนการป้องกันขับไล่สัตว์ป่าดุร้าย ภายหลังราวปี 2494–2500 พล.ต.อ.เผ่า ศรียานนท์ อธิบดีกรมตำรวจในขณะนั้น ได้มีคำสั่งให้ยกสถานะเป็น กองบังคับการ เพื่อเพิ่มอำนาจหน้าที่และอัตรากำลังพลให้เพียงพอต่ออัตราการเกิดอาชญากรรมที่เพิ่มมากขึ้น รวมไปถึงเส้นทางเดินรถ สถานี และปริมาณการเดินรถและผู้โดยสารที่มากขึ้น ในปี 2548 ได้มีการโอนให้หน่วยมาสังกัดกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง

การยุบหน่วยงาน

ตามที่ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ พระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ พ.ศ. 2565 ฉบับใหม่ มีเนื้อหาให้มีการดำเนินการยุบยกเลิกกองบังคับการตำรวจรถไฟในเดือนตุลาคม 2566 หลังจากการดำเนินงานของหน่วยมากว่า 126 ปี ซึ่งแผนการดำเนินการดังกล่าวนั้นก็ไม่เป็นที่เห็นด้วยนักในหมู่ประชาชนผู้ใช้รถไฟ ตลอดจนนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ เจ้าหน้าที่ประจำขบวน และเจ้าหน้าที่สถานีรถไฟ จากการสำรวจเบื้องต้นโดยสำนักข่าวไทยพีบีเอส ทั้งนี้ปัจจุบัน (พ.ศ. 2566) ตำรวจรถไฟมีกรอบอยู่ที่ 870 อัตรา มีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานอยู่ที่ 738 อัตรา มีความจำเป็นที่ต้องจัดหาตำแหน่งใหม่ให้หลังจากการยุบหน่วย ซึ่งจะยุติการปฏิบัติงานในวันที่ 17 ตุลาคม พ.ศ. 2566

ศูนย์รักษาความปลอดภัยบนขบวนรถไฟ (ศปรฟ.บช.ก.)

ก่อนการยุบ บก.รฟ. การรถไฟแห่งประเทศไทย และกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง ได้ลงนามบันทึกความเข้าใจว่าด้วยการแก้ไขปัญหาอาชญากรรมในเขตระบบรถไฟ เพื่อเป็นข้อตกลงให้ทางสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ในส่วนของ บช.ก. มีอำนาจดูแลความปลอดภัยในขบวรรถไฟ รวมไปถึงจัดกำลังเจ้าหน้าที่ตำรวจเข้าเข้ามาดูแลในขบวร แม้ว่าจะมีการยุบหน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรงก็ตาม โดยหลังจากมีการยุบกองบังคับการตำรวจรถไฟ ทาง บช.ก. จึงจัดตั้ง "ศูนย์รักษาความปลอดภัยบนขบวนรถไฟ (ศปรฟ.บช.ก.)" ซึ่งมีกำลังตำรวจราว 200 นาย มีขอบเขตดำเนินการบนขบวนรถไฟและแนวทางปฏิบัติงานยังเป็นไปเช่นเดิม เหมือนที่เคยมีกองบังคับการตำรวจรถไฟอยู่เดิม โดยจะประจำการบนขบวนรถไฟประมาณ 30 ขบวน ขบวนละ 2-3 นาย มีอำนาจดำเนินการจับกุมตามปกติ และจะได้รับกรอบวงเงินเบี้ยเลี้ยงขบวนรถและค่าที่พัก จาก รฟท. ตามเดิมที่เคยให้ตำรวจรถไฟที่ผ่านมาทุกปี แต่บ้านพักและที่ทำการ รวมไปถึงสถานีตำรวจรถไฟ (ส.รฟ.) ยานพาหนะ และอุปกรณ์พิเศษอื่น ๆ ยังคงต้องส่งมอบคืนให้แก่การรถไฟ

โครงสร้างหน่วยงาน

กองบังคับการตำรวจรถไฟ มีสถานะเป็นกองบังคับการในสังกับกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง โดยปัจจุบันมีอัตรากำลังพลกว่า 738 นาย กระจายอยู่ใน 15 สถานีตำรวจรถไฟ (ส.รฟ.) ตามเส้นทางรถไฟ และมีหน่วยบริการอยู่ตามสถานีรถไฟ 40 แห่ง โดยปัจจบันมี พล.ต.ต.ชัยรพ จุณณวัตต์ เป็นผู้บังคับการ (ผบก.รฟ.)

กองกำกับการอำนายการ
- งานธุรการและกำลังพล
- งานการข่าว ความมั่นคง และเทคโนโลยี
- งานยุทธศาสตร์ และงบประมาณ
- งานกิจการพิเศษและจิตอาสา
- งานส่งกำลังบำรุง
- งานกฎหมายและนิติกร
- งานการเงินและบัญชี
กองกำกับการ 1
ป้ายแสดงข้อมูลในการแจ้งเหตุของสถานีตำรวจรถไฟหัวหิน
- สถานีตำรวจรถไฟ นพวงศ์
- สถานีตำรวจรถไฟ มักกะสัน
- สถานีตำรวจรถไฟ ธนบุรี
กองกำกับการ 2
- สถานีตำรวจรถไฟ อยุธยา
- สถานีตำรวจรถไฟ นครสวรรค์
- สถานีตำรวจรถไฟ ศิลาอาสน์
กองกำกับการ 3
- สถานีตำรวจรถไฟ หัวหิน และหน่วยกอ.ปภ.97 บก.รฟ.
- สถานีตำรวจรถไฟทุ่งสง
- สถานีตำรวจรถไฟ หาดใหญ่
กองกำกับการ 4
- สถานีตำรวจรถไฟ สุวรรณภูมิ
- สถานีตำรวจรถไฟ ฉะเชิงเทรา
- สถานีตำรวจรถไฟ อรัญประเทศ
กองกำกับการ 5
- สถานีตำรวจรถไฟ นครราชสีมา
- สถานีตำรวจรถไฟ อุบลราชธานี
- สถานีตำรวจรถไฟ หนองคาย

อ้างอิง

“ประกาศสำนักงานตำรวจแห่งชาติ: เรื่องการกำหนดหน่วยงานและเขตอำนาจการรับผิดชอบหรือ เขตพื้นที่การปกครองของส่วนราชการ,” ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๒๖, ตอนพิเศษ ๑๓๐ ง, (๗ กันยายน ๒๕๕๒) : 336-340, https://www.railwaypolice.go.th/images/Area%20railway%20police.pdf 2022-07-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
หนังสือพิมพ์ผู้จัดการออนไลน์, บช.ก.เปิดศูนย์ป้องกันปราบปรามอาชญากรรมบนขบวนรถไฟ, 4 มีนาคม 2567 https://mgronline.com/crime/detail/9670000019620
WANCHAROEN, SUPOJ (5 DEC 2022). "Passenger safety derailed". Bangkok Post (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-04-19. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))CS1 maint: url-status ()
"ผบช.ก. ไม่เห็นด้วยยุบตำรวจรถไฟ". สำนักข่าวไทย อสมท. 23/11/2565. สืบค้นเมื่อ 19 April 2023. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))CS1 maint: url-status ()
. Thai PBS. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-26. สืบค้นเมื่อ 19 April 2023.{{}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()
"อาฟเตอร์ช็อก! ยุบ "ตำรวจรถไฟ" กระทบขวัญ วางยา โยนภาระการรถไฟ?". www.thairath.co.th. สำนักข่าวไทยรัฐ. 2022-11-23.{{}}: CS1 maint: url-status ()
"ผบช.ก. ไม่เห็นด้วยยุบตำรวจรถไฟ". สำนักข่าวไทย อสมท. 2022-11-23.{{}}: CS1 maint: url-status ()
"ปิดตำนาน 72 ปี ตำรวจรถไฟ ร.ฟ.ท.เตรียมพร้อมภารกิจดูแลความปลอดภัย". bangkokbiznews. 2023-10-12.
The Standard, ตำรวจสอบสวนกลางตั้งศูนย์ปราบอาชญากรรมขบวนรถไฟฯ สุ่มตรวจ 30 ขบวนต่อวัน, 04 มีนาคม พ.ศ.2567, https://thestandard.co/railway-crime-suppression-center/
หนังสือพิมพ์ผู้จัดการออนไลน์, ยุบ "ตำรวจรถไฟ" รฟท.-สตช.ตั้ง "ศูนย์รักษาความปลอดภัยบนขบวนรถไฟ" รับช่วงต่อดูแลผู้โดยสาร, 7 พ.ย. 2566, https://mgronline.com/business/detail/9660000099895
Sombutla, Kuntida. "ต้องยุบ "ตำรวจรถไฟ" ใน1ปี แล้วใคร?..จะดูแลผู้โดยสาร". เดลินิวส์.

แหล่งข้อมูลอื่น

[1] “ประกาศสำนักงานตำรวจแห่งชาติ: เรื่องการกำหนดหน่วยงานและเขตอำนาจการรับผิดชอบหรือ เขตพื้นที่การปกครองของส่วนราชการ,” ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๒๖, ตอนพิเศษ ๑๓๐ ง, (๗ กันยายน ๒๕๕๒) : 336-340, https://www.railwaypolice.go.th/images/Area%20railway%20police.pdf 2022-07-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.

[:1-2] หนังสือพิมพ์ผู้จัดการออนไลน์, บช.ก.เปิดศูนย์ป้องกันปราบปรามอาชญากรรมบนขบวนรถไฟ, 4 มีนาคม 2567 https://mgronline.com/crime/detail/9670000019620

[3] WANCHAROEN, SUPOJ (5 DEC 2022). "Passenger safety derailed". Bangkok Post (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-04-19. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))CS1 maint: url-status ()

[:0-4] "ผบช.ก. ไม่เห็นด้วยยุบตำรวจรถไฟ". สำนักข่าวไทย อสมท. 23/11/2565. สืบค้นเมื่อ 19 April 2023. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= ((help))CS1 maint: url-status ()

[5] . Thai PBS. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-11-26. สืบค้นเมื่อ 19 April 2023.{{}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown ()

[6] "อาฟเตอร์ช็อก! ยุบ "ตำรวจรถไฟ" กระทบขวัญ วางยา โยนภาระการรถไฟ?". www.thairath.co.th. สำนักข่าวไทยรัฐ. 2022-11-23.{{}}: CS1 maint: url-status ()

[7] "ผบช.ก. ไม่เห็นด้วยยุบตำรวจรถไฟ". สำนักข่าวไทย อสมท. 2022-11-23.{{}}: CS1 maint: url-status ()

[8] "ปิดตำนาน 72 ปี ตำรวจรถไฟ ร.ฟ.ท.เตรียมพร้อมภารกิจดูแลความปลอดภัย". bangkokbiznews. 2023-10-12.

[9] The Standard, ตำรวจสอบสวนกลางตั้งศูนย์ปราบอาชญากรรมขบวนรถไฟฯ สุ่มตรวจ 30 ขบวนต่อวัน, 04 มีนาคม พ.ศ.2567, https://thestandard.co/railway-crime-suppression-center/

[10] หนังสือพิมพ์ผู้จัดการออนไลน์, ยุบ "ตำรวจรถไฟ" รฟท.-สตช.ตั้ง "ศูนย์รักษาความปลอดภัยบนขบวนรถไฟ" รับช่วงต่อดูแลผู้โดยสาร, 7 พ.ย. 2566, https://mgronline.com/business/detail/9660000099895

[11] Sombutla, Kuntida. "ต้องยุบ "ตำรวจรถไฟ" ใน1ปี แล้วใคร?..จะดูแลผู้โดยสาร". เดลินิวส์.