กระเช้าสีดา

กระเช้าสีดา
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Magnoliids
อันดับ:	Piperales
วงศ์:	Aristolochiaceae
สกุล:	Aristolochia
สปีชีส์:	A.  indica
ชื่อทวินาม
Aristolochia indica L.

กระเช้าสีดา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Aristolochia indica) เป็นพืชในวงศ์ไก่ฟ้า (Aristolochiaceae) มีถิ่นกำเนิดในอินเดีย เป็นพรรณไม้ในวรรณคดีเรื่อง "รามเกียรติ์"

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

กระเช้าสีดาเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง ใบเป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปสามเหลี่ยมแคบ ดอกออกเป็นช่อสั้น ออกตามง่ามใบ มีกลิ่นเหม็น ช่อหนึ่งมีเพียง 2-3 ดอก กลีบดอกมีชั้นเดียวเชื่อมติดกันเป็นหลอด โคนหลอดพองออกเป็นกระเปาะกลม เหนือขึ้นไปคอดเป็นหลอดเล็ก ๆ ปลายกลีบผายออกเป็นรูปปากแตรเบี้ยว เกสรเพศผู้ 6 อัน ยอดเกสรเพศเมียมี 6 แฉก ผลค่อนข้างกลมหรือรูปขอบขนานค่อนข้างกว้าง ผลแก่แตกเป็น 6 พู แตกเลยไปถึงก้านผลและแยกออกเป็น 6 ก้าน ภายในมีเมล็ดแบน รูปไข่ มีปีก

ความเป็นพิษ

ในกระเช้าสีดามีสารกลุ่ม (aristolochic acids) ซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง และเป็นพิษต่อไต

ประโยชน์ด้านอื่น

ในอดีตมีการใช้กระเช้าสีดาเป็นยาขับระดูและยาทำให้แท้ง รากกระเช้าสีดามีรสขมมาก มีฤทธิ์ทำให้อาเจียน เป็นยาแก้พิษงู นอกจากนี้ ยังใช้เป็นอาหารเลี้ยงผีเสื้อได้

อ้างอิง

1. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2014-09-12. สืบค้นเมื่อ 2015-06-14.
2. จากวรรณคดีลำนำ...สู่พรรณไม้งาม...ขนมหวานเลิศรส - GotoKnow
3. กระเช้าสีดา Aristolochia indica
4. Aristolochic Acids - National Toxicology Program
5. Aristolochic Acid Exposure Linked To High Kidney Cancer Rates In Europe
6. Acute nephrotoxicity of aristolochic acids in mice.
7. Herb Danger - Aristolochic Acid Warning
8. Aristolochia Species and Aristolochic Acids - IARC Monographs
9. กระเช้าสีดา Aristolochia indica
10. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-07-11. สืบค้นเมื่อ 2015-06-14.

แหล่งข้อมูลอื่น

• วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ กระเช้าสีดา
• ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Aristolochia indica ที่วิกิสปีชีส์