ล งก ข ามภาษา ในบทความน ม ไว ให ผ อ านและผ ร วมแก ไขบทความศ กษาเพ มเต มโดยสะดวก เน องจากว ก พ เด ยภาษาไทยย งไม ม บทความด

กระสวยอวกาศโคลัมเบีย (Orbiter Vehicle Designation: OV-102) เป็นกระสวยอวกาศลำแรกที่ใช้งานจริงของนาซา ซึ่งภารกิจแรกในเที่ยวบิน STS-1 เมื่อวันที่ 12 เมษายน ถึง 14 เมษายน ในปี พ.ศ. 2524 (ค.ศ.1981) จนมาถึงวันที่ 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546 กระสวยอวกาศโคลัมเบียได้เกิดอุบัติเหตุระเบิดขึ้นเหนือรัฐเท็กซัสขณะกลับสู่โลก หลังภารกิจครั้งที่ 28 เสร็จสิ้น ทำให้ลูกเรือในยานทั้ง 7 คนเสียชีวิต

โคลัมเบีย
Columbia
โคลัมเบีย ในภารกิจสุดท้าย STS-107
รหัส	OV-102
ประเทศ	สหรัฐอเมริกา
วันทำสัญญา	26 กรกฎาคม พ.ศ. 2515
ตั้งชื่อตาม	Robert Gray’s Columbia Rediviva
สถานะ	ถูกทำลาย 1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2003
บินครั้งแรก	STS-1 12 เมษายน พ.ศ. 2524 - 14 เมษายน พ.ศ. 2524
บินครั้งสุดท้าย	STS-107 16 มกราคม พ.ศ. 2546 - 1 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546
สถิติภารกิจ	28
สถิติวันที่บิน	300.74 วัน
สถิติโคจร	4,808
ระดับโคจร	201,497,772 กม. (125,204,911 ไมล์)
เทียบดาวเทียม	8
เทียบสถานีอวกาศ	-

ประวัติ

การสร้างยานโคลัมเบียเริ่มต้นขึ้นในปี พ.ศ. 2518 ที่ ในเมือง Palmdale รัฐแคลิฟอร์เนีย โคลัมเบียเป็นชื่อตั้งตามหลังจากเรือใบ honored Columbia ของฐานเรือใบเมืองBoston โดยกัปตันเรือ Robert Grey ชาวอเมริกันได้ทำการเดินทางสำรวจแปซิฟิกตะวันตกเฉียงเหนือและเป็นชาวอเมริกันคนแรกที่ใช้เรือใบสำรวจของโลก และชื่อจากโมดูลสั่งการของยาน หลังสร้างยานเสร็จยานได้ถูกส่งมาที่ศูนย์อวกาศจอร์น เอฟ เคนเนดี ในวันที่ 25 มีนาคม พ.ศ. 2522 สู่การเตรียมยิงปล่อยครั้งแรก ในวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2524 ในระหว่างเตรียมทดสอบ ground ได้มีสองคนงานเกิดการสลบจากการขาดอากาศขณะที่กำลังทำการล้างไนโตรเจน จนทำให้ทั้งสองเสียชีวิต

Thomas K. Mattingly]] และ Henry W. Hartsfield ทำความเคารพประธานาธิบดี โรนัลด์ เรแกน และ แนนซี หลังลงสู่พื้น ในปี 2525

ในปี พ.ศ. 2526 (ค.ศ. 1983) ยานโคลัมเบียได้เข้าร่วมปฏิบัติภารกิจลำกับสอง (STS-9 ในตอนนั้นมีนักท่องอวกาศหกคน หนึ่งในนั้นเป็นนักท่องอวกาศต่างชาติบนกระสวยอวกาศคือ Ulf Merbold และเมื่อมีการนำดิสคัฟเวอรีและ แอตแลนติสเข้ามาร่วม โคลัมเบียจึงไม่ได้ถูกนำมาใช้เป็นเวลาสามปี

โคลัมเบียได้กลับสู่อวกาศในวันที่ 12 มกราคม พ.ศ. 2529 ซึ่งถูกปล่อยในเที่ยวบิน STS-61-C ในภารกิจนี้มี Dr. Franklin R. Chang-Diaz กับ Bill Nelson สมาชิกของสภาผู้แทนราษฎรแห่งสหรัฐอเมริกา ลองไปอวกาศด้วย

ต่อมาของภารกิจกระสวยถูกให้ชาเลนเจอร์ปฏิบัติ โดยกำหนดวันปล่อยในวันที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2529 (ค.ศ.1986) 10 วันหลังเที่ยวบิน STS-61-C ถึงสู่โลก ภารกิจสิ้นสุดเมื่อเกิดการระเบิดหลังจากปล่อย จนเป็นปัญหากับตารางเวลากระสวยของนาซายุ่งเหยิง และโคลัมเบีย จึงไม่ได้บินอีกครั้งตั้งแต่ 2532 (ในเที่ยวบิน STS-28) ซิ่งหลังจากมันกลับเข้าที่โรงเก็บกระสวยอวกาศ

เที่ยวบิน STS-93 ถูกปล่อยในวันที่ 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2542 (ค.ศ. 1999) โดยมีผู้สั่งการคือ Lt. Col. Eileen Collins

*โคลัมเบีย* บนฐานปล่อยก่อนเริ่มปฏิบัติภารกิจแรก

เที่ยวบิน

กระสวยอวกาศโคลัมเบียใช้ปฏิบัติภารกิจมาแล้ว 28 ครั้ง รวมเวลาในอวกาศ 300.74 วัน โคจรรอบโลก 4,808 รอบ เป็นระยะเดินทางรวม 201,497,772 กิโลเมตร

โคลัมเบียไม่ได้ถูกใช้งานเทียบท่าสถานีอวกาศใน โครงการกระสวยอวกาศ–เมียร์ () และโครงการสถานีอวกาศนานาชาติ เช่นเดียวกับ ชาเลนเจอร์ ซึ่งประสบอุบัติเหตุก่อน และกระสวยอวกาศเอนเทอร์ไพรซ์ ซึ่งยังไม่เคยถูกใช้งานในอวกาศ ขณะที่กระสวยดิสคัฟเวอรี แอตแลนติส และ เอนเดฟเวอร์ เคยใช้ติดต่อกับสถานีอวกาศทั้งหมด

ครั้งที่	วันที่	ฐานส่ง	ลานลงจอด	หมายเหตุ
1	12 เมษายน พ.ศ. 2524	39-A		เที่ยวบินแรกของกระสวยอวกาศโคลัมเบีย
2	12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2524	39-A		ครั้งแรกของการนำยานอวกาศกลับมาใช้ซ้ำ
3	22 มีนาคม พ.ศ. 2525	39-A		-
4	27 มิถุนายน พ.ศ. 2525	39-A		-
5	17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2525	39-A		ครั้งแรกของการบรรทุกลูกเรือถึง 4 คน
6	28 พฤศจิกายน พ.ศ. 2526	39-A		-
7	12 มกราคม พ.ศ. 2529	39-A		-
8	8 สิงหาคม พ.ศ. 2532	39-B		ปล่อยดาวเทียม KH-11 reconnaissance
9	9 มกราคม พ.ศ. 2533	39-A		-
10	2 ธันวาคม พ.ศ. 2533	39-B		-
11	5 มิถุนายน พ.ศ. 2534	39-B		-
12	25 มิถุนายน พ.ศ. 2535	39-A	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
13	22 ตุลาคม พ.ศ. 2535	39-B	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
14	26 เมษายน พ.ศ. 2536	39-A		-
15	18 ตุลาคม พ.ศ. 2536	39-B		-
16	4 มิถุนายน พ.ศ. 2537	39-B	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
17	8 กรกฎาคม พ.ศ. 2537	39-A	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
18	20 ตุลาคม พ.ศ. 2538	39-B	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
19	22 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2539	39-B	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
20	20 มิถุนายน พ.ศ. 2539	39-B	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
21	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539	39-B		-
22	4 เมษายน พ.ศ. 2540	39-A	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
23	1 กรกฎาคม พ.ศ. 2540	39-A	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	-
24	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540	39-B		-
25	13 เมษายน พ.ศ. 2541	39-B		-
26	23 กรกฎาคม พ.ศ. 2542	39-B	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	ปล่อย กล้องโทรทรรศน์อวกาศจันทรา
27	1 มิถุนายน พ.ศ. 2545	39-A	ศูนย์อวกาศเคนเนดี	ปฏิบัติการบำรุงรักษา กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล ครั้งที่ 3B
28	16 มกราคม พ.ศ. 2546	39-A	ไม่ได้ลง (กำหนดลงที่ศูนย์อวกาศเคนเนดี)	ยานถูกทำลายขณะกลับสู่โลก นักบินเจ็ดคนบนยานเสียชีวิตทั้งหมด