กระถินนา

กระถินนา
สถานะการอนุรักษ์
ความเสี่ยงต่ำ  (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Monocots
ไม่ได้จัดลำดับ:
อันดับ:	Poales
วงศ์:	Xyridaceae
สกุล:
สปีชีส์:	X.  indica
ชื่อทวินาม
Xyris indica L.
ชื่อพ้อง
Xyris robusta Martius

กระถินนา เป็นพืชสกุลหญ้าบัว ในวงศ์กระถินทุ่ง (Xyridaceae) มีชื่อพื้นเมืองอื่นคือ กระจับแดง (นราธิวาส), กระถินทุ่ง (กลาง, ตราด), หญ้ากระเทียม (ปราจีนบุรี), หญ้าขี้กลาก (สระบุรี) และหญ้าบัว (ปราจีนบุรี, อุบลราชธานี)

ลักษณะทั่วไป

กระถินนาเป็นไม้ล้มลุกปีเดียว ใบขึ้นจากดิน มีขนาดเล็กคล้ายใบหญ้า ช่อดอกมีก้านยาวขึ้นมาจากดินล้อมรอบด้วยใบ ดอกสีเหลืองสด ติดอยู่ตรงปลายของช่อดอก กลีบดอกมี 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ ผลเล็ก ติดอยู่รวมกันที่ปลายช่อดอก และจะร่วงเมื่อแก่เต็มที่ มักขึ้นอยู่กลางท้องทุ่ง หรือทุ่งนา หรือพื้นที่ชุมน้ำในที่เป็นดินเค็ม มักขึ้นอยู่กับดุสิตา (Utricularia delphinioides) หรือหญ้าเหลือง ออกดอกในช่วงปลายฤดูฝนต่อต้นฤดูหนาว

ประโยชน์

เหตุที่ได้ชื่อว่า หญ้าขี้กลาก เนื่องจากถูกจัดว่าเป็นวัชพืช โดยชาวนามักจะถอนทิ้งก่อนที่จะทำนา แต่มีประโยชน์ในการทำสมุนไพร ส่วนหัวนำมาตำผสมกับน้ำซาวข้าวเหนียว นำไปทาแผลที่เป็นกลากเกลื้อนได้

เมื่อออกดอก กระถินนา จะมีความสวยงามมาก ดอกมีสีเหลือง เมื่อบานจะบานเต็มท้องทุ่งพร้อมกัน ในประเทศไทยพบทุ่งกระถินนาได้หลายจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นิยมใช้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวและถ่ายภาพ

อ้างอิง

1. Karuppasamy, S.; Sadasivaiah, B. (2013). "Xyris indica". IUCN Red List of Threatened Species. 2013. 2013.no identifier
2. เต็ม สมิตินันทน์ (2006). . สำนักงานหอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 พฤษภาคม 2010.
3. กระถินนา สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี
4. "รับลมหนาว! ดอกกระถินทุ่งบานนักท่องเที่ยวแห่เซลฟี่". กรุงเทพธุรกิจ. 9 พฤศจิกายน 2017.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Xyris indica

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Xyris indica ที่วิกิสปีชีส์