กระดาษชำระ (อังกฤษ: Toilet Paper) เป็นกระดาษที่ใช้เพื่อทำความสะอาดภายหลังกิจปลดทุกข์ (ถ่ายอุจจาระ) มักมีลักษณะเป็นม้วนกลม และมีเนื้อกระดาษเบาและบางกว่ากระดาษทิชชู่ซึ่งใช้สำหรับซับหน้า คุณลักษณะเด่นของกระดาษชำระคือ ยุ่ยเปื่อยได้ง่ายเมื่อสัมผัสกับน้ำ
ประวัติของกระดาษชำระ
ยุคก่อนกระดาษชำระ
ในอดีต ก่อนมีกระดาษชำระ มนุษย์มีวิธีการชำระล้างภายหลังจากการขับถ่ายในรูปแบบต่าง ๆ โดยมีผู้ศึกษาและแยกแยะความแตกต่างในการชำระล้าง ดังนี้
- ชาวประมงใช้เปลือกหอย
- ชาวกรีกใช้ก้อนหิน หรือแผ่นดินเหนียว
- ชาวโรมันใช้ไม้หุ้มปลายด้วยฟองน้ำที่แช่ในโถน้ำเกลือ
- ชาวเมดิเตอร์เรเนียนใช้มือซ้าย และคาดว่าชาวอาหรับก็เช่นกัน ดังจะสังเกตได้ว่าชาวอาหรับเชื่อว่ามือซ้ายเป็นมือข้างที่สกปรก และชาวยุโรปไม่นิยมจับมือทักทายด้วยมือซ้าย
- ชาวเอสกิโมใช้หิมะ
- ชาวเยอรมันใช้ใบไม้ หรือเปลือกไม้[]
- ในยุคกลาง คนทั่วไปใช้ใบไม้แห้ง ขณะที่ผู้มีฐานะใช้ขนแกะ[]
- ชาวอเมริกันยุคบุกเบิกใช้ซังข้าวโพด หรือ กระดาษหนังสือพิมพ์
กำเนิดกระดาษชำระ
มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่น่าเชื่อถือได้บันทึกไว้ว่า ชนชาติแรกที่นำกระดาษมาใช้เพื่อการนี้ ได้แก่ ชาวจีน มีหลักฐานว่าชาวจีนมีการใช้กระดาษเพื่อเป็นบรรจุภัณฑ์ตั้งแต่ราว 200 ปีก่อนคริสตกาล และได้นำกระดาษมาเป็นกระดาษชำระราว คริสต์ศตวรรษที่ 600 ว่ากันว่า บุคคลที่มีดำริให้มีการใช้กระดาษชำระนี้ ได้แก่ องค์จักรพรรดิ มีหลักฐานที่บันทึกไว้ว่าในคริสต์ศตวรรษที่ 14 ยุคราชวงศ์หมิง (ค.ศ. 1368 - ค.ศ. 1644) องค์จักรพรรดิจีน ได้มีรับสั่งให้มีการผลิตกระดาษชำระเพื่อใช้ภายในพระราชวัง มีขนาดกว้าง 2 ฟุต ยาว 3 ฟุต และมีการใช้น้ำหอมปรุงกลิ่นให้แก่กระดาษชำระเหล่านั้นอีกด้วย มีบันทึกว่า ในปี ค.ศ. 1393 เพียงปีเดียว มีการผลิตกระดาษชำระเพื่อใช้ในพระราชวังถึง 15,000 ชิ้น และมีการผลิตกระดาษชำระเพื่อใช้ในกรุงนานกิง (เมืองหลวงในขณะนั้น) ถึง 720,000 ชิ้น โดยในยุคนั้น กระดาษชำระผลิตออกมาเป็นแผ่นเรียบธรรมดา
งานเขียนของ François Rabelais นักประพันธ์ชาวฝรั่งเศสในยุคศตวรรษที่ 16 ได้กล่าวไว้ในบทประพันธ์ของเขาเรื่อง Gargantua and Pantagruel เป็นหลักฐานที่ยืนยันได้ว่า ชาวยุโรปได้มีการใช้กระดาษ เพื่อทำความสะอาดภายหลังการปลดทุกข์ในยุคนั้น[]
กระดาษชำระในปัจจุบัน
กระดาษชำระ มีการผลิตเพื่อจำหน่ายครั้งแรกในสหรัฐอเมริกา เมื่อปี ค.ศ. 1857 โดย (Joseph C. Gayetty[]) โดยใช้ชื่อตราสินค้าว่ากาเย็ตตี้ (Gayetty) พิมพ์ลงบนกระดาษชำระทุกแผ่นของบริษัทด้วย
(Seth Wheeler of Albany) ผู้ก่อตั้งบริษัท อัลบานี เพอร์ฟอร์เรต แวรปปิ้ง เปเปอร์(A.F.W.) เป็นบุคคลแรกที่ได้จดสิทธิบัตรผ้าอ้อมสำเร็จรูป และกระดาษชำระ ในประเทศสหรัฐอเมริกา โดยเป็นต้นแบบของกระดาษชำระในรูปของม้วนกลมที่เราคุ้นเคย และใช้กันมากระทั่งปัจจุบันนี้
ปี ค.ศ. 1942 บริษัท เซนท์แอนดริว (St.Andrew Paper's Mills) ในประเทศอังกฤษ ได้ผลิตกระดาษชำระแบบประกบแผ่นคู่ดังเช่นที่ใช้กันในปัจจุบัน
กระดาษชำระแบบเปียก ได้ออกสู่ตลาดครั้งแรกในประเทศอังกฤษ ในช่วงทศวรรษ 1990 โดยบริษัท คิมเบอร์ลี่ คล๊ากส์ และต่อมาได้นำผลิตภัณฑ์นี้แนะนำแก่ผู้บริโภคในประเทศสหรัฐอเมริกาในปี ค.ศ. 2001[]
กระดาษชำระในประเทศต่าง ๆ
ประเทศเยอรมนี
มีการผลิตกระดาษชำระในประเทศเยอรมนี เมื่อปีค.ศ. 1928 ในเมืองลุดวิกส์บวร์ก โดยฮานส์ เคลนก์ (Hans Klenk) ได้ก่อตั้งบริษัทผลิตกระดาษชำระภายใต้ตราสินค้า ฮาเกิล (Hakle)ในครั้งนั้นใช้กระดาษธรรมดาทำเป็นกระดาษชำระ โดยทำเป็นแผ่นขนาดมาตรฐานในม้วนกลม กระทั่งในปี ค.ศ. 1958 จึงได้มีการนำกระดาษชำระแบบอเมริกาเข้ามาผลิตและจำหน่าย ซึ่งกระดาษชำระแบบอเมริกามีความอ่อนนุ่มกว่ามาก
ประเทศฝรั่งเศส
ชาวฝรั่งเศสเรียกกระดาษชำระว่า เพคู (PQ) ก่อนที่จะมีการใช้กระดาษชำระ ชาวฝรั่งเศสและชาติอื่น ๆ ในยุโรปใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ นิตยสารเก่า หรือแผ่นพับ ใบปลิว เพื่อชำระล้างหลังการปลดทุกข์ กระดาษชำระได้ถูกนำมาใช้ครั้งแรกตั้งแต่ช่วงต้นของศตวรรษที่ 20 โดยในระยะแรกเป็นเครื่องใช้ที่แสดงความโอ่อ่าของผู้ครอบครอง จนกระทั่งในช่วงปลายทศวรรษ 1960 จึงได้มีการใช้กันอย่างแพร่หลายมากขึ้น โดยในยุคแรกกระดาษชำระในประเทศฝรั่งเศสมีลักษณะเช่นเดียวกับกระดาษชำระในประเทศเยอรมนี กระทั่งช่วงทศวรรษที่ 1980 จึงได้มีการนำกระดาษชำระแบบปัจจุบันนี้มาใช้งาน[]
ต่อมาในประเทศฝรั่งเศส ได้มาการนำบิเด่ท์ (Bidet) หรือโถปัสสาวะสำหรับสุภาพสตรีมาใช้ เป็นเหตุให้มีการเปลี่ยนพฤติกรรมของสุภาพสตรีในการใช้กระดาษชำระ[]
ประเทศญี่ปุ่น
ในปี ค.ศ. 1999 ประเทศญี่ปุ่นได้ออกแบบสุขภัณฑ์ที่ไม่ต้องใช้กระดาษชำระ โดยออกแบบระบบการฉีดชำระ และเป่าแห้งในตัว ออกมาเป็นครั้งแรก[]
ข้อมูล ณ ปี ค.ศ. 1998 ชาวญี่ปุ่นใช้กระดาษชำระเฉลี่ยคนละ 55 ม้วนต่อปี และยังมีอัตราการใช้กระดาษชำระที่สูงขึ้นต่อเนื่องถึงร้อยละ 10 - 14 ต่อปีทีเดียว
ประเทศไทย
ห้างหุ้นส่วนจำกัด อุตสาหกรรมกระดาษแม่น้ำ เป็นโรงงานผลิตกระดาษอนามัย (กระดาษทิชชู่) แห่งแรกในประเทศไทยเพื่อทดแทนการนำเข้า ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2509
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
ขนาดของกระดาษชำระ
เดิม ขนาดมาตรฐานของกระดาษชำระ ได้แก่ กว้าง 4.5 นิ้ว ยาว 4.5 นิ้ว ซึ่งยังคงเป็นขนาดมาตรฐานของกระดาษชำระที่ใช้กันในปัจจุบัน แต่บริษัทผู้ผลิตบางรายได้ปรับลดขนาดลง โดยยังคงความยาวไว้ที่ 4.5 นิ้ว แต่ปรับลดความกว้างลงเล็กน้อย โดยปกติ กระดาษชำระแบบแผ่นเดียว 1 ม้วนจะประกอบด้วยกระดาษชำระประมาณ 1,000 แผ่น ในขณะที่กระดาษชำระแบบ 2 แผ่นประกบ 1 ม้วนจะประกอบด้วยกระดาษชำระประมาณ 500 แผ่น แต่ทั้งนี้ในปัจจุบัน ผู้ผลิตได้ปรับเปลี่ยนขนาดเพื่อสร้างกลไกการตลาด เช่น ทำม้วนที่มีจำนวนแผ่นมากขึ้น หรือน้อยลง เพื่อกลยุทธ์ด้านราคา
ขั้นตอนการผลิตกระดาษชำระ
วัตถุดิบ
วัตถุดิบหลักที่ใช้ในการผลิตกระดาษชำระ ได้แก่เยื่อกระดาษ ซึ่งได้แก่
- เยื่อกระดาษบริสุทธิ์ ได้แก่เยื่อกระดาษที่ได้จากกระบวนการคัดแยกเยื่อจากต้นไม้
- เยื่อเวียนใหม่ ได้แก่เยื่อกระดาษซึ่งผลิตจากกระดาษที่นำกลับมาใช้ใหม่โดยผ่านกรรมวิธีในการจัดแยกเยื่อกระดาษจากสิ่งปฏิกูล และหมึกพิมพ์ และผ่านกระบวนการฟอกสีเพื่อให้ได้เยื่อกระดาษสีขาว สำหรับเป็นวัตถุดิบการผลิตต่อไป
โดยเยื่อกระดาษที่นำมาใช้ผลิตกระดาษชำระ กระดาษเช็ดหน้า ได้แก่ส่วนผสมของเซลลูโลสแวดดิ้ง โดยแหล่งนำเข้าเยื่อกระดาษเซลูโลสแวดดิ้งสำคัญของไทย คือ สิงคโปร์ สหรัฐอเมริกา และเยอรมนี แม้กระดาษชำระจะสามารถผลิตได้จากทั้งเยื่อกระดาษบริสุทธิ์ และเยื่อเวียนใหม่ แต่โดยส่วนใหญ่แล้วกระดาษชำระจะผลิตมาจากเยื่อกระดาษบริสุทธิ์
กระบวนการผลิตกระดาษชำระ
กระบวนการผลิตกระดาษชำระ มีขั้นตอนดังนี้
- นำเยื่อกระดาษที่ได้คุณภาพตามต้องการ ในที่นี้อาจใช้เยื่อกระดาษบริสุทธิ์ เยื่อเวียนใหม่ หรือใช้ผสมผสานกัน ตามคุณภาพของกระดาษชำระที่ต้องการ
- นำเยื่อกระดาษที่ได้ มาตีผสมกับน้ำ โดยมีสัดส่วนน้ำร้อยละ 95 เยื่อกระดาษร้อยละ 5
- นำน้ำผสมเยื่อกระดาษมารีดอบเป็นแผ่นกระดาษโดยผ่านเครื่องอบที่มีระดับความร้อนสูงกว่า 120 องศา C และความดัน 5 กก./ตร.ซม. ในขั้นตอนนี้ เทคโนโลยีการอบเป็นตัวช่วยทำให้กระดาษชำระมีความอ่อนนุ่ม ไม่แข็งกระด้าง
- นำกระดาษที่ผ่านการรีบอบ มาผ่านกระบวนการทำให้ย่น เป็นลอนหรือเป็นจีบ ทำลายดุน และปรุรู
- นำกระดาษชำระที่ได้ เข้าสู่กระบวนการม้วน เป็นม้วนกระดาษชำระ แล้วบรรจุลงหีบเพื่อจัดจำหน่ายแก่ผู้บริโภค
กระบวนการผลิตเยื่อเวียนใหม่ มีขั้นตอนดังนี้
- การรวบรวมวัตถุดิบที่เป็นเศษกระดาษ
- นำมาตีให้เกิดเป็นเยื่อกระดาษที่ได้มาตรฐาน ณ อุณหภูมิ 55 องศาเซลเซียส และความดัน 2 กก./ตร.ซม.
- กำจัดสารเคมีและสิ่งปลอมปนโดยเครื่องคัดแยก และฟอกสี
- นำเยื่อกระดาษที่ผ่านการคัดแยกแล้ว ผ่านกระบวนการทำความสะอาดอีกครั้งหนึ่งเพื่อให้ได้มาตรฐาน
สิ่งที่น่าสนใจเกี่ยวกับกระดาษชำระ
- กระดาษชำระโดยส่วนใหญ่ทั่วโลก เป็นสีขาว
- ไต้หวัน เป็นประเทศแรกที่ใช้กระดาษชำระแบบแผ่นป๊อปอัพ
- ในขั้นตอนการผลิตกระดาษชำระ จะผสมน้ำร้อยละ 95 ขณะที่มีเพียงร้อยละ 5 ก่อนที่จะนำมาทำให้น้ำระเหยออกไปจนเหลือแผ่นกระดาษบาง ๆ
- สหรัฐอเมริกา เป็นประเทศผู้ผลิตกระดาษชำระรายใหญ่ที่สุดของโลก และเป็นประเทศที่มีการใช้กระดาษชำระมากที่สุดในโลกเช่นกัน โดยเฉลี่ยชาวอเมริกา 1 คนใช้กระดาษชำระวันละ 57 แผ่น หรือประมาณปีละ 20,805 แผ่น
- พิพิธภัณฑ์กระดาษชำระ เปิดให้เข้าชมได้ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1999
- ในปี ค.ศ. 1973 เกิดเหตุการณ์กระดาษชำระขาดตลาดทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นเวลานานถึง 3 สัปดาห์
- ในสงครามอ่าวเปอร์เซีย ช่วงปี ค.ศ. 1990 - ค.ศ. 1991 กองทัพสหรัฐอเมริกาพรางรถถังของกองทัพด้วยกระดาษชำระ[]
- มีเรื่องเล่าขำขันว่า ในช่วงแรกที่มีการใช้กระดาษชำระในประเทศรัสเซียนั้น ชาวรัสเซียใช้กระดาษชำระเพื่อทำความสะอาดมือ ภายหลังจากที่ใช้มือทำความสะอาดก้นของตนเอง[]
- กระดาษชำระ เป็นตัวชี้วัดตัวหนึ่งในปัจจัยหลาย ๆ ตัวที่ใช้ในการวัดระดับมาตรฐานโรงแรมไทย
- ในประเทศไทย หรือ มอก.ที่กำหนดเอาไว้ว่า สินค้าประเภทกระดาษชำระนั้นต้องมีความยาวไม่ต่ำว่า 31 เมตรต่อม้วน แต่ไม่มีผู้ผลิตกระดาษชำระรายใดที่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานของกระดาษชำระ เราจึงไม่เห็นสัญลักษณ์ มอก.แปะอยู่ที่สินค้ายี่ห้อใดเลย
- ประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย นิยมใช้น้ำในการชำระล้าง มากกว่าการใช้กระดาษชำระ
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- http://nobodys-perfect.com/vtpm/ExhibitHall/Informational/tphistory.html
- Needham, Volume 5, Part 1, 122-123
- Joseph Nathan Kane, "Famous First Facts: A Record of First Happenings, Discoveries and Inventions in the United States" (H. W. Wilson: 1964), p. 434; Harper's Magazine, vol. 184, 1941-1942 (Harper's Magazine Co.:1941), p. 181; Jules Heller, "Paper Making" (Watson-Guptill:1978), p. 193
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2004-02-23. สืบค้นเมื่อ 2009-08-25.
- มาวัดความยาวกระดาษทิชชูกัน. นิตยสารฉลาดซื้อ ฉบับที่ 97 ประจำเดือนมีนาคม 2552
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-04-14. สืบค้นเมื่อ 2012-04-23.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-05-11. สืบค้นเมื่อ 2009-08-24.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-05-27. สืบค้นเมื่อ 2009-08-25.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 2009-08-25.
- http://www.answers.com/topic/toilet-paper
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-05-27. สืบค้นเมื่อ 2009-08-24.
- http://abcnews.go.com/Entertainment/story?id=93597&page=1
- http://nobodys-perfect.com/vtpm/
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-06-20. สืบค้นเมื่อ 2009-08-25.
- http://www.womaninfocus.com/webboard/index.php?topic=468.0[]
- จักรพันธุ์ กังวาฬ , ส้วม (ร่วมสมัย)...ใครคิดว่าไม่สำคัญ (1) 2009-05-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
อ่านเพิ่มเติม
- De Beaumont, Sally; Tanner, Amoret; Rickards, Maurice (2000), Encyclopedia of Ephemera, UK: , pp. 190–191, ISBN
- Knuth, Donald E. (October 1984), "The Toilet Paper Problem", , 91 (8): 465–470, doi:10.2307/2322567, JSTOR 2322567
- Smyth, Richard (2012). Bum Fodder: An Absorbing History of Toilet Paper. Souvenir Press Limited. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- The Whole World Toilet Paper Museum
- Wiping Correctly 2018-10-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
kradaschara xngkvs Toilet Paper epnkradasthiichephuxthakhwamsaxadphayhlngkicpldthukkh thayxuccara mkmilksnaepnmwnklm aelamienuxkradasebaaelabangkwakradasthichchusungichsahrbsbhna khunlksnaednkhxngkradascharakhux yuyepuxyidngayemuxsmphskbnaprawtikhxngkradascharayukhkxnkradaschara inxdit kxnmikradaschara mnusymiwithikarcharalangphayhlngcakkarkhbthayinrupaebbtang odymiphusuksaaelaaeykaeyakhwamaetktanginkarcharalang dngni chawpramngichepluxkhxy chawkrikichkxnhin hruxaephndinehniyw chawormnichimhumplaydwyfxngnathiaechinothnaeklux chawemdietxrereniynichmuxsay aelakhadwachawxahrbkechnkn dngcasngektidwachawxahrbechuxwamuxsayepnmuxkhangthiskprk aelachawyuorpimniymcbmuxthkthaydwymuxsay chawexskiomichhima chaweyxrmnichibim hruxepluxkim txngkarxangxing inyukhklang khnthwipichibimaehng khnathiphumithanaichkhnaeka txngkarxangxing chawxemriknyukhbukebikichsngkhawophd hrux kradashnngsuxphimphkaenidkradaschara mihlkthanthangprawtisastrthinaechuxthuxidbnthukiwwa chnchatiaerkthinakradasmaichephuxkarni idaek chawcin mihlkthanwachawcinmikarichkradasephuxepnbrrcuphnthtngaetraw 200 pikxnkhristkal aelaidnakradasmaepnkradaschararaw khriststwrrsthi 600 waknwa bukhkhlthimidariihmikarichkradascharani idaek xngkhckrphrrdi mihlkthanthibnthukiwwainkhriststwrrsthi 14 yukhrachwngshming kh s 1368 kh s 1644 xngkhckrphrrdicin idmirbsngihmikarphlitkradascharaephuxichphayinphrarachwng mikhnadkwang 2 fut yaw 3 fut aelamikarichnahxmprungklinihaekkradascharaehlannxikdwy mibnthukwa inpi kh s 1393 ephiyngpiediyw mikarphlitkradascharaephuxichinphrarachwngthung 15 000 chin aelamikarphlitkradascharaephuxichinkrungnanking emuxnghlwnginkhnann thung 720 000 chin odyinyukhnn kradascharaphlitxxkmaepnaephneriybthrrmda nganekhiynkhxng Francois Rabelais nkpraphnthchawfrngessinyukhstwrrsthi 16 idklawiwinbthpraphnthkhxngekhaeruxng Gargantua and Pantagruel epnhlkthanthiyunynidwa chawyuorpidmikarichkradas ephuxthakhwamsaxadphayhlngkarpldthukkhinyukhnn txngkarxangxing kradascharainpccubn kradaschara mikarphlitephuxcahnaykhrngaerkinshrthxemrika emuxpi kh s 1857 ody Joseph C Gayetty txngkarxangxing odyichchuxtrasinkhawakaeytti Gayetty phimphlngbnkradascharathukaephnkhxngbristhdwy Seth Wheeler of Albany phukxtngbristh xlbani ephxrfxrert aewrpping epepxr A F W epnbukhkhlaerkthiidcdsiththibtrphaxxmsaercrup aelakradaschara inpraethsshrthxemrika odyepntnaebbkhxngkradascharainrupkhxngmwnklmthierakhunekhy aelaichknmakrathngpccubnni pi kh s 1942 bristh esnthaexndriw St Andrew Paper s Mills inpraethsxngkvs idphlitkradascharaaebbprakbaephnkhudngechnthiichkninpccubn kradascharaaebbepiyk idxxksutladkhrngaerkinpraethsxngkvs inchwngthswrrs 1990 odybristh khimebxrli khlaks aelatxmaidnaphlitphnthniaenanaaekphubriophkhinpraethsshrthxemrikainpi kh s 2001 txngkarxangxing kradascharainpraethstang praethseyxrmni mikarphlitkradascharainpraethseyxrmni emuxpikh s 1928 inemuxngludwiksbwrk odyhans ekhlnk Hans Klenk idkxtngbristhphlitkradascharaphayittrasinkha haekil Hakle inkhrngnnichkradasthrrmdathaepnkradaschara odythaepnaephnkhnadmatrthaninmwnklm krathnginpi kh s 1958 cungidmikarnakradascharaaebbxemrikaekhamaphlitaelacahnay sungkradascharaaebbxemrikamikhwamxxnnumkwamak praethsfrngess chawfrngesseriykkradascharawa ephkhu PQ kxnthicamikarichkradaschara chawfrngessaelachatixun inyuorpichkradashnngsuxphimph nitysareka hruxaephnphb ibpliw ephuxcharalanghlngkarpldthukkh kradascharaidthuknamaichkhrngaerktngaetchwngtnkhxngstwrrsthi 20 odyinrayaaerkepnekhruxngichthiaesdngkhwamoxxakhxngphukhrxbkhrxng cnkrathnginchwngplaythswrrs 1960 cungidmikarichknxyangaephrhlaymakkhun odyinyukhaerkkradascharainpraethsfrngessmilksnaechnediywkbkradascharainpraethseyxrmni krathngchwngthswrrsthi 1980 cungidmikarnakradascharaaebbpccubnnimaichngan txngkarxangxing txmainpraethsfrngess idmakarnabiedth Bidet hruxothpssawasahrbsuphaphstrimaich epnehtuihmikarepliynphvtikrrmkhxngsuphaphstriinkarichkradaschara txngkarxangxing praethsyipun inpi kh s 1999 praethsyipunidxxkaebbsukhphnththiimtxngichkradaschara odyxxkaebbrabbkarchidchara aelaepaaehngintw xxkmaepnkhrngaerk txngkarxangxing khxmul n pi kh s 1998 chawyipunichkradascharaechliykhnla 55 mwntxpi aelayngmixtrakarichkradascharathisungkhuntxenuxngthungrxyla 10 14 txpithiediyw praethsithy hanghunswncakd xutsahkrrmkradasaemna epnorngnganphlitkradasxnamy kradasthichchu aehngaerkinpraethsithyephuxthdaethnkarnaekha kxtngkhunemux ph s 2509 swnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidkhnadkhxngkradascharaedim khnadmatrthankhxngkradaschara idaek kwang 4 5 niw yaw 4 5 niw sungyngkhngepnkhnadmatrthankhxngkradascharathiichkninpccubn aetbristhphuphlitbangrayidprbldkhnadlng odyyngkhngkhwamyawiwthi 4 5 niw aetprbldkhwamkwanglngelknxy odypkti kradascharaaebbaephnediyw 1 mwncaprakxbdwykradascharapraman 1 000 aephn inkhnathikradascharaaebb 2 aephnprakb 1 mwncaprakxbdwykradascharapraman 500 aephn aetthngniinpccubn phuphlitidprbepliynkhnadephuxsrangklikkartlad echn thamwnthimicanwnaephnmakkhun hruxnxylng ephuxklyuththdanrakhakhntxnkarphlitkradascharawtthudib wtthudibhlkthiichinkarphlitkradaschara idaekeyuxkradas sungidaek eyuxkradasbrisuththi idaekeyuxkradasthiidcakkrabwnkarkhdaeykeyuxcaktnim eyuxewiynihm idaekeyuxkradassungphlitcakkradasthinaklbmaichihmodyphankrrmwithiinkarcdaeykeyuxkradascaksingptikul aelahmukphimph aelaphankrabwnkarfxksiephuxihideyuxkradassikhaw sahrbepnwtthudibkarphlittxip odyeyuxkradasthinamaichphlitkradaschara kradasechdhna idaekswnphsmkhxngeslluolsaewdding odyaehlngnaekhaeyuxkradasesluolsaewddingsakhykhxngithy khux singkhopr shrthxemrika aelaeyxrmni aemkradascharacasamarthphlitidcakthngeyuxkradasbrisuththi aelaeyuxewiynihm aetodyswnihyaelwkradascharacaphlitmacakeyuxkradasbrisuththi krabwnkarphlitkradaschara krabwnkarphlitkradaschara mikhntxndngni naeyuxkradasthiidkhunphaphtamtxngkar inthinixacicheyuxkradasbrisuththi eyuxewiynihm hruxichphsmphsankn tamkhunphaphkhxngkradascharathitxngkar naeyuxkradasthiid matiphsmkbna odymisdswnnarxyla 95 eyuxkradasrxyla 5 nanaphsmeyuxkradasmaridxbepnaephnkradasodyphanekhruxngxbthimiradbkhwamrxnsungkwa 120 xngsa C aelakhwamdn 5 kk tr sm inkhntxnni ethkhonolyikarxbepntwchwythaihkradascharamikhwamxxnnum imaekhngkradang nakradasthiphankarribxb maphankrabwnkarthaihyn epnlxnhruxepncib thalaydun aelapruru nakradascharathiid ekhasukrabwnkarmwn epnmwnkradaschara aelwbrrculnghibephuxcdcahnayaekphubriophkh krabwnkarphliteyuxewiynihm mikhntxndngni karrwbrwmwtthudibthiepnesskradas namatiihekidepneyuxkradasthiidmatrthan n xunhphumi 55 xngsaeslesiys aelakhwamdn 2 kk tr sm kacdsarekhmiaelasingplxmpnodyekhruxngkhdaeyk aelafxksi naeyuxkradasthiphankarkhdaeykaelw phankrabwnkarthakhwamsaxadxikkhrnghnungephuxihidmatrthansingthinasnicekiywkbkradascharakradascharaodyswnihythwolk epnsikhaw ithwn epnpraethsaerkthiichkradascharaaebbaephnpxpxph inkhntxnkarphlitkradaschara caphsmnarxyla 95 khnathimiephiyngrxyla 5 kxnthicanamathaihnaraehyxxkipcnehluxaephnkradasbang shrthxemrika epnpraethsphuphlitkradaschararayihythisudkhxngolk aelaepnpraethsthimikarichkradascharamakthisudinolkechnkn odyechliychawxemrika 1 khnichkradascharawnla 57 aephn hruxpramanpila 20 805 aephn phiphithphnthkradaschara epidihekhachmidkhrngaerkinpi kh s 1999 inpi kh s 1973 ekidehtukarnkradascharakhadtladthwpraethsshrthxemrika epnewlananthung 3 spdah insngkhramxawepxresiy chwngpi kh s 1990 kh s 1991 kxngthphshrthxemrikaphrangrththngkhxngkxngthphdwykradaschara txngkarxangxing mieruxngelakhakhnwa inchwngaerkthimikarichkradascharainpraethsrsesiynn chawrsesiyichkradascharaephuxthakhwamsaxadmux phayhlngcakthiichmuxthakhwamsaxadknkhxngtnexng txngkarxangxing kradaschara epntwchiwdtwhnunginpccyhlay twthiichinkarwdradbmatrthanorngaermithy inpraethsithy hrux mxk thikahndexaiwwa sinkhapraephthkradascharanntxngmikhwamyawimtawa 31 emtrtxmwn aetimmiphuphlitkradaschararayidthiphaneknthmatrthankhxngkradaschara eracungimehnsylksn mxk aepaxyuthisinkhayihxidely praethsinaethbexechiytawnxxkechiyngit rwmthungpraethsithy niymichnainkarcharalang makkwakarichkradascharaduephimkradas kradasthichchu swm swminpraethsithyxangxinghttp nobodys perfect com vtpm ExhibitHall Informational tphistory html Needham Volume 5 Part 1 122 123 Joseph Nathan Kane Famous First Facts A Record of First Happenings Discoveries and Inventions in the United States H W Wilson 1964 p 434 Harper s Magazine vol 184 1941 1942 Harper s Magazine Co 1941 p 181 Jules Heller Paper Making Watson Guptill 1978 p 193 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2004 02 23 subkhnemux 2009 08 25 mawdkhwamyawkradasthichchukn nitysarchladsux chbbthi 97 pracaeduxnminakhm 2552 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 04 14 subkhnemux 2012 04 23 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2015 05 11 subkhnemux 2009 08 24 http inventors about com gi dynamic offsite htm zi 1 XJ amp sdn inventors amp cdn money amp tm 17 amp gps 73 64 1259 645 amp f 00 amp tt 2 amp bt 0 amp bts 1 amp zu http 3A www toiletpaperworld com tpw encyclopedia navigation funfacts htm lingkesiy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 05 27 subkhnemux 2009 08 25 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2007 09 27 subkhnemux 2009 08 25 http www answers com topic toilet paper khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2016 05 27 subkhnemux 2009 08 24 http abcnews go com Entertainment story id 93597 amp page 1 http nobodys perfect com vtpm khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 06 20 subkhnemux 2009 08 25 http www womaninfocus com webboard index php topic 468 0 lingkesiy ckrphnthu kngwal swm rwmsmy ikhrkhidwaimsakhy 1 2009 05 29 thi ewyaebkaemchchinxanephimetimDe Beaumont Sally Tanner Amoret Rickards Maurice 2000 Encyclopedia of Ephemera UK pp 190 191 ISBN 0 415 92648 3 Knuth Donald E October 1984 The Toilet Paper Problem 91 8 465 470 doi 10 2307 2322567 JSTOR 2322567 Smyth Richard 2012 Bum Fodder An Absorbing History of Toilet Paper Souvenir Press Limited ISBN 978 0 285 64120 4 aehlngkhxmulxunwikiphcnanukrm mikhwamhmaykhxngkhawa toilet roll hrux toilet paper wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb kradaschara The Whole World Toilet Paper Museum Wiping Correctly 2018 10 23 thi ewyaebkaemchchinbthkhwamniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmul hmayehtu khxaenanaihcdhmwdhmuokhrngihekhakbenuxhakhxngbthkhwam duephimthi wikiphiediy okhrngkarcdhmwdhmuokhrngthiyngimsmburn dkhk