กรรต การก อ งกฤษ nominative case อ านได ท ง ก นต การก หร อ ก ดต การก ค อการกของคำนามหร อวจ ว ภาคอ น ๆ ท จะม การบ งช ประธ

กรรตุการก (อังกฤษ: nominative case อ่านได้ทั้ง กันตุการก หรือ กัดตุการก) คือการกของคำนามหรือวจีวิภาคอื่น ๆ ที่จะมีการบ่งชี้ประธานของคำกริยาหรือนามภาคแสดงหรือคำคุณศัพท์ภาคแสดง โดยทั่วไปแล้ว คำนาม "ที่กระทำบางอย่าง" คือกรรตุการก และกรรตุการกมักจะเป็นรูปที่อยู่ในพจนานุกรม

รากศัพท์

กรรตุการกมาจากคำว่า "กรรตุ" รวมกับ "การก" โดยกรรตุแปลว่าผู้ทํา มาจากภาษาสันสกฤต कर्तु กรฺตุ (ภาษาบาลี กตฺตุ, จาก กรฺ ธาตุ + -ตุ ปัจจัย) และการก มาจากภาษาบาลี การก ซึ่งแปลได้เป็น การกของผู้กระทำ, ผู้กระทำ , จาก การ (จาก กรฺ ธาตุ (ทำ) + -ณ ปัจจัย) + -ณฺวุ ปัจจัย → -อก (ผู้...)

กรฺ ธาตุ + -ณฺวุ ปัจจัย => : กรฺ ธาตุ + -วุ => การฺ ธาตุ + -วุ (ทีฆะสระ, พฤทธิ์ อ เป็น อา) => การฺ ธาตุ + -อก => การก

ตัวอย่าง

คำนาม

กรรตุการกบ่งชี้ประธานของกริยา เมื่อกริยามีการกระทำ กรรตุการกคือคนหรือสิ่งของที่กระทำนั้น เมื่อเป็นกริยาอยู่ในรูปกรรมวาจก กรรตุการกคือคนที่ได้รับการกระทำ

เขาเห็นต้นไม้
ต้นไม้ถูกเห็นโดยเขา

ภาคแสดง

ใน หรือประโยคที่ในภาษาอังกฤษเชื่อมด้วย verb to be กรรตุการกใช้ทั้งประธานและภาคแสดง

เขาเป็นคนดี
เขาดี (ในภาษาอังกฤษจะมีการเชื่อมด้วย verb to be ซึ่งคำว่าดีซึ่งเป็นคุณศัพท์ภาคแสดงจะถือว่าเป็นกรรตุการกด้วย

อ้างอิง

ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ ๒, กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556. 1,544 หน้า. ISBN

ลิงค์อื่น ๆ

German nominative case บทเรียนของกรรตุการกภาษาเยอรมัน
The Nominative Case - Russian Grammar บทเรียนของกรรตุการกของภาษารัสเซีย

[royin-1] ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ ๒, กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2556. 1,544 หน้า. ISBN