กบฏธันวาคม

กบฏธันวาคม (อังกฤษ: Decembrist revolt) หรือ การก่อการกำเริบธันวาคม (อังกฤษ: Decembrist uprising, รัสเซีย: Восстание декабристов) เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในจักรวรรดิรัสเซีย เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม [ตามปฎิทินเก่า: 14 ธันวาคม] 1825 หลังจากจักรพรรดิอะเลคซันดร์ที่ 1 เสด็จสวรรคตอย่างกะทันหัน

กบฏธันวาคม
พวกกบฏที่จัตุรัสวุฒิสภา
วันที่ 26 ธันวาคม [ตามปฎิทินเก่า: 14 ธันวาคม] 1825 สถานที่ เซนต์ปีเตอส์เบิร์ก, จักรวรรดิรัสเซีย ผล รัฐบาลได้รับชัย นักธันวาคมถูกประหารชีวิตหรือเนรเทศไปยังไซบีเรีย
คู่สงคราม
	รัสเซีย
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
	นีโคไลที่ 1  †
กำลัง
ทหาร 3,000 นาย	ทหาร 9,000 นาย

แกรนด์ดยุกคอนสตันติน รัชทายาทโดยสันนิษฐานของจักรพรรดิอะเลคซันดร์ ทรงถอดพระองค์ออกจากลำดับการสืบราชสันตติวงศ์โดยที่ศาลไม่รู้ และนีโคไล พระอนุชาของพระองค์ขึ้นครองบัลลังก์ในฐานะจักรพรรดินีโคไลที่ 1 ในขณะที่กองทัพบางส่วนสาบานว่าจะจงรักภักดีต่อจักรพรรดินีโคไล กองกำลังประมาณ 3,000 นายพยายามที่จะก่อรัฐประหารเพื่อสนับสนุนแกรนด์ดยุกคอนสตันติน แม้จะอ่อนแอลงจากความไม่ลงรอยกันระหว่างผู้นำของตน แต่กลุ่มกบฏก็ได้เผชิญหน้ากับผู้จงรักภักดีนอกอาคารวุฒิสภาต่อหน้าฝูงชนจำนวนมาก ท่ามกลางความสับสน มีฮาอิล มีโลราโดวิช ตัวแทนของจักรพรรดิถูกลอบสังหาร ในที่สุดผู้จงรักภักดีก็เปิดฉากยิงด้วยปืนใหญ่ ซึ่งทำให้กลุ่มกบฏกระจัดกระจาย หลายคนถูกพิพากษาให้แขวนคอ จำคุก หรือเนรเทศไปยังไซบีเรีย ผู้สมคบคิดกลายเป็นที่รู้จักในนาม นักธันวาคม (รัสเซีย: декабристы, อักษรโรมัน: dekabristy)