ท่าผ่านฟ้าลีลาศ

เรือโดยสารคลองแสนแสบ เป็นบริการในคลองแสนแสบ และคลองมหานาค มีเส้นทางระหว่าง ในเขตบางกะปิ จนถึง ท่าสะพานผ่านฟ้าลีลาศ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย โดยมีจุดต่อเรือที่ ท่าประตูน้ำ รวม 28 ท่าเรือ ดำเนินงานโดยกลุ่มเรือหางยาวที่รวมตัวกันในนาม ห้างหุ้นส่วนจำกัด ครอบครัวขนส่ง เปิดให้บริการครั้งแรกในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2533 จากการชักชวนของ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครในสมัยนั้น

เส้นทางการเดินเรือมีความยาวประมาณ 18 กิโลเมตร ให้บริการผู้โดยสารวันละกว่า 4 หมื่นคน เส้นทางการเดินเรือ ออกไปอีก 11 กิโลเมตรถึงมีนบุรี พ.ศ. 2562 นายอธิรัฐ รัตนเศรษฐ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงคมนาคม ในรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา จัดระเบียบเรือแสนแสบ เพิ่มราวจับรอบโป๊ะท่าเทียบเรือ ติดตั้งกล้องวงจรปิด, จอสมาร์ททีวี ติดตั้ง (ไวไฟ) ในทุกท่าเทียบเรือ, รวมทั้งให้ติดตั้งจีพีเอสในเรือจำนวน 55 ลำ ที่ให้บริการในคลองแสนแสบ

ประวัติ

โครงการเดินเรือในคลองมีความคิดริเริ่มมาในช่วงจำลอง ศรีเมือง เป็นผู้ว่ากรุงเทพมหานครสมัยแรก โดยได้หาวิธีแก้ปัญหาการจราจรที่ติดขัดบนท้องถนน ได้มีการศึกษาความเป็นไปได้ในการที่กรุงเทพมหานคร จะใช้การขนส่งทางน้ำผ่านคลองต่าง ๆ ที่มีอยู่เข้ามาช่วย และเริ่มศึกษาโครงการเมื่อปลายปี 2531-2532 โดยทางสำนักงานนโยบายและแผนกรุงเทพมหานครได้ทำการศึกษาเส้นทางเดินเรือในคลองที่มีแนวโน้มความเป็นไปได้ไว้ทั้งหมดประมาณ 16 เส้นคลองได้แก่ คลองแสนแสบ คลองพระโขนง คลองประเวศบุรีรมย์ คลองเปรมประชากร คลองตัน คลองสามวา คลองบางซื่อ คลองบางกอกน้อย คลองมอญ คลองชักพระ คลองบางมด คลองภาษีเจริญ คลองทวีวัฒนา คลองมหาสวัสดิ์ และคลองสนามชัย ก่อนจะถูกพัฒนาต่อในยุคจำลอง ศรีเมืองสมัยที่สองโดยเลือกคลองแสนแสบเป็นจุดเดินเรือ

ท่าเรืออโศก

ในระหว่างนั้นมีหลายบริษัทให้ความสนใจเป็นจำนวนมาก เช่น องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์ ก็สนใจติดต่อมาจะขอทำเรือติดแอร์ แล้วก็เงียบหาย และบริษัทสินสมุทรมีหนังสือมาว่าจะขอทำโดยมีเงื่อนไขสัมปทานจาก กทม. 20 ปี แต่ กทม. ไม่มีอำนาจดังกล่าว แต่กรุงเทพสะดุดตากับบริษัท หจก. ครอบครัวขนส่งที่ยื่นเรื่องเข้ามาโดยไม่มีเงื่อนไขอย่างใดเหนือจากการให้บริการและประโยชน์กับประชาชนสูงสุด จึงถูกเลือกให้เข้ามาทดลองทำการเดินเรือในคลองแสนแสบนี้ เชาวลิต เมธยะประภาส ในนาม หจก. ครอบครัวขนส่งได้คลุกคลีกับเรือมาตั้งแต่เด็ก อาทิการส่งผู้โดยสารจากเจ้าพระยาสู่ปากเกร็ด หรือในครั้งเรียน ม.รามคำแหงเมื่อปี 2514 เชาวลิตมองถึงปัญหาว่ายังไม่มี ขสมก. หรือรถเมล์รับนักศึกษาบริเวณรามคำแหง และได้นำรถวิ่งเส้น ปากคลองตลาด-ม.รามคำแหง อีกทั้งยังนำเรือหางยาวจำนวน 10 ลำมาวิ่งในคลองแสนแสบเพื่อรับส่งนักศึกษาและประชาชนทั่วไป ระหว่างประตูน้ำ กับ มหาวิทยาลัยรามคำแหง

ท่าแรือที่เปิดให้บริการในปัจจุบัน

แผนที่เรือโดยสารคลองแสนแสบ

โดยในการเดินเรือจริงจะแบ่งการเดินเรือเป็น 2 ช่วง คือช่วงวัดศรีบุญเรือง - ประตูน้ำ และช่วงประตูน้ำ - ผ่านฟ้าลีลาศ ซึ่งทั้งสองช่วงจะมีจุดเชื่อมต่อที่ท่าเรือประตูน้ำ ผู้โดยสารที่เดินทางผ่านทั้ง 2 ช่วงดังกล่าว (เช่น จากท่าอโศก ไปท่าโบ๊เบ๊ หรือจากท่าผ่านฟ้าลีลาศ ไปท่าเดอะมอลล์บางกะปิ) จะต้องเปลี่ยนเรือที่ท่าประตูน้ำ เพื่อเดินทางต่อไปยังท่าเรือที่ต้องการ

สายวัดศรีบุญเรือง - สำนักงานเขตมีนบุรี

กรุงเทพมหานครร่วมกับกรมเจ้าท่า ได้เปิดให้บริการเรือโดยสารพลังงานไฟฟ้าในคลองแสนแสบ ส่วนต่อขยายตั้งแต่ท่าเรือวัดศรีบุญเรือง-ท่าเรือสำนักงานเขตมีนบุรี ระยะทาง 10.50 กิโลเมตร เปิดให้บริการวันแรกเมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 โดยเส้นทางเริ่มจาก

สายวัดศรีบุญเรือง - ประตูน้ำ

สายประตูน้ำ - ผ่านฟ้าลีลาศ

การเชื่อมต่อ

เส้นทางคมนาคมทางราง

รถไฟฟ้าชานเมือง

ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟฟ้าชานเมือง ได้ที่สถานีนี้

รหัสท่าเรือ	ท่าเรือคลองแสนแสบ	รหัสสถานี	สถานีรถไฟฟ้าชานเมือง	หมายเหตุ
จุดเชื่อมต่อระหว่างท่าเรือในอนาคต
E5			: สถานีมักกะสัน

รถไฟทางไกล

ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟทางไกล ได้ที่สถานีนี้

รหัสท่าเรือ	ท่าเรือคลองแสนแสบ	สถานีรถทางไกล	หมายเหตุ
จุดเชื่อมต่อระหว่างท่าเรือที่เปิดให้บริการแล้ว
E5		:

รถไฟฟ้าบีทีเอส

ผู้โดยสารสามารถเปลี่ยนเส้นทางไปยังรถไฟฟ้าบีทีเอส ได้ที่สถานีนี้

รหัสท่าเรือ	ท่าเรือคลองแสนแสบ	รหัสสถานี	สถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส	หมายเหตุ
จุดเชื่อมต่อระหว่างท่าเรือที่เปิดให้บริการแล้ว
W1	ท่าเรือสะพานหัวช้าง		: สถานีราชเทวี
			: สถานีสยาม
			: สถานีสยาม
CEN	ท่าเรือประตูน้ำ		: สถานีสยาม	เชื่อมต่อด้วยทางเดินยกระดับราชประสงค์เซาท์วอล์ก
			: สถานีสยาม
E1			: สถานีชิดลม
E2			: สถานีเพลินจิต
E3			: สถานีนานา
E5			: สถานีอโศก

อุบัติเหตุ

วันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 เวลา 09.45 น. เรือโดยสารคลองแสนแสบเดินทางจาก ในเขตบางกะปิ จนถึง ท่าสะพานผ่านฟ้าลีลาศ ระหว่างทางไปจุดต่อเรือที่ ท่าประตูน้ำ ได้เกิดเหตุเพลิงไหม้ห้องเครื่องของเรืออย่างรวดเร็ว ทำให้พนักงานขับเรือ นำเรือเข้าเทียบท่าทองหล่อ

วันที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2559 เมื่อเวลาประมาณ 06.20 น. เกิดเหตุเรือโดยสารระเบิดในคลองแสนแสบ บริเวณ ซอยรามคำแหง 39 แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ โดยบนเรือมีผู้โดยสารราว 70 คน จากเหตุระเบิด ทำให้มีผู้ได้รับบาดเจ็บอย่างน้อย 58 ราย และบาดเจ็บสาหัส 2 ราย ส่วนสาเหตุของเรือโดยสารระเบิดตูมสนั่นทำให้มีผู้บาดเจ็บจำนวนมากนั้น เบื้องต้น คาดว่าเนื่องจากเครื่องยนต์ระเบิด จากเหตุการณ์เรือระเบิดดังกล่าวทำให้ยกเลิกการใช้แก๊ส แก๊สธรรมชาติเหลว (LNG) จึงทำให้ปัจจุบันเรือโดยสารคลองแสนแสบใช้เพียงดีเซลในการขับเคลื่อนเรือ

ดูเพิ่ม

• เรือโดยสารคลองภาษีเจริญ
• เรือโดยสารคลองรังสิต

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

• เรือต่อรถ รถต่อเรือ กรมการขนส่งทางน้ำและพาณิชยนาวี
• รายระเอียดท่าเทียบเรือ จากกรมการขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี
• อัตราค่าโดยสาร จากกรมการขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี
• ข้อมูลสถิติเรือโดยสารในคลองแสนแสบ จาก กรมการขนส่งทางน้ำและพานิชย์นาวี
• กลุ่มผู้โดยสารเรือ คลองแสนแสบ จากเครือข่ายสังคมออนไลน์ โดยผู้โดยสารเรือ