อิสานโนซอรัส (ชื่อวิทยาศาสตร์: Isanosaurus) เป็นสกุลของไดโนเสาร์ซอโรพอดที่สูญพันธุ์จากประเทศไทย เดิมจัดให้อยู่ในช่วงอายุประมาณ 210 ล้านปีใน (ขั้น ตอนปลายถึง ) ซึ่งจะทำให้เป็นหนึ่งในซอโรพอดที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่รู้จัก ภายหลังถือว่าไม่ทราบยุคสมัย และอาจอยู่ใน หรือแม้แต่ช้าสุดถึง ไดโนเสาร์ชนิดนี้มีเพียงชนิดเดียว คือ อิสานโนซอรัส อรรถวิภัชน์ชิ (Isanosaurus attavipachi) แม้ว่าจะมีความสำคัญต่อความเข้าใจเกี่ยวกับต้นกำเนิดซอโรพอดและวิวัฒนาการในยุคแรก ๆ Isanosaurus ก็ยังไม่เป็นที่รู้จัก ความสัมพันธ์อย่างชัดเจนระหว่างซอโรพอดชนิดอื่นยังคงไม่ได้รับการแก้ไข
อิสานโนซอรัส ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ? หรือ? ?214–145Ma ไม่ทราบยุค | |
---|---|
กระดูกต้นขาของ Isanosaurus attavipachi | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | สัตว์ |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง |
เคลด: | ไดโนเสาร์ |
เคลด: | ซอริสเกีย |
เคลด: | † |
เคลด: | †ซอโรพอด |
เคลด: | † Buffetaut et al. 2000 |
สกุล: | †อิสานโนซอรัส et al. 2000 |
สปีชีส์: | †Isanosaurus attavipachi |
ชื่อทวินาม | |
†Isanosaurus attavipachi et al. 2000 |
การค้นพบและตั้งชื่อ
ตัวอย่างชนิดนี้พบในหินทรายสีแดงเข้มในใกล้บ้านโนนถาวร (Ban Non Thaworn) จังหวัดชัยภูมิ เมื่อมีการค้นพบใน ค.ศ. 1998 โครงกระดูกส่วนใหญ่ถูกกัดกร่อนไปแล้วอย่างน่าเสียดาย ในส่วนของฟอสซิลสัตว์มีกระดูกสันหลังนั้น มีการสำรวจในบริเวณนี้ได้ไม่ดีนัก นอกจาก Isanosaurus แล้ว พบแค่แบบชัดเจน 2 อัน โดยกระดูกก้นเป็นของ Isanosaurus หรือไม่นั้นยังไม่เป็นที่กระจ่าง เนื่องจากไม่มีกระดูกเชิงกรานที่เก็บรักษาไว้ในตัวอย่างต้นแบบแรก
Isanosaurus ได้รับการระบุโดย (Éric Buffetaut) นักบรรพชีวินวิทยาชาวฝรั่งเศส และเพื่อนร่วมงานใน ค.ศ. 2000 ชื่อไดโนเสาร์มาจากภาคอีสานของประเทศไทย ส่วนชื่อชนิดตั้งขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ปรีชา อรรถวิภัชน์ ผู้สนับสนุนการวิจัยบรรพชีวินวิทยาในประเทศไทยและอดีตอธิบดีกรมทรัพยากรธรณี
วิวัฒนาการชาติพันธุ์
เดิมจัดให้เป็นซอโรพอด ภายหลังจึงระบุเป็นซอโรโพดิฟอร์มที่ไม่ใช่ซอโรพอด (non-sauropod sauropodiform) แผนภาพข้างล่างนี้แสดงตำแหน่งของ Isanosaurus ใน Massopoda ตามข้อมูลจาก Oliver W. M. Rauhut และผู้ร่วมงาน, 2020:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
อ้างอิง
- Rauhut, O. W. M.; Holwerda, F. M.; Furrer, H. (2020). "A derived sauropodiform dinosaur and other sauropodomorph material from the Late Triassic of Canton Schaffhausen, Switzerland". Swiss Journal of Geosciences. 113 (1): 8. doi:10.1186/s00015-020-00360-8. S2CID 220294939.
- Peyre de Fabrègues, C. & Allain, R. 2020. Kholumolumo ellenbergerorum, gen. et sp. nov., a new early sauropodomorph from the lower Elliot Formation (Upper Triassic) of Maphutseng, Lesotho. Journal of Vertebrate Paleontology e1732996. DOI: 10.1080/02724634.2019.1732996
- Buffetaut, E.; Suteethorn, V.; Cuny, G.; Tong, H.; Le Loeuff, J.; Khansubha, S.; Jongautchariyakul, S. (2000). "The earliest known sauropod dinosaur". Nature. 407 (6800): 72–74. doi:10.1038/35024060. PMID 10993074.
แหล่งข้อมูลอื่น
- . luisrey.ndtilda.co. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ May 15, 2018.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xisanonsxrs chuxwithyasastr Isanosaurus epnskulkhxngidonesarsxorphxdthisuyphnthucakpraethsithy edimcdihxyuinchwngxayupraman 210 lanpiin khn txnplaythung sungcathaihepnhnunginsxorphxdthiekaaekthisudethathiruck phayhlngthuxwaimthrabyukhsmy aelaxacxyuin hruxaemaetchasudthung idonesarchnidnimiephiyngchnidediyw khux xisanonsxrs xrrthwiphchnchi Isanosaurus attavipachi aemwacamikhwamsakhytxkhwamekhaicekiywkbtnkaenidsxorphxdaelawiwthnakarinyukhaerk Isanosaurus kyngimepnthiruck khwamsmphnthxyangchdecnrahwangsxorphxdchnidxunyngkhngimidrbkaraekikhxisanonsxrs chwngewlathimichiwitxyu hrux 214 145Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N imthrabyukhkraduktnkhakhxng Isanosaurus attavipachikarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr stwiflm stwmiaeknsnhlngekhld idonesarekhld sxrisekiyekhld ekhld sxorphxdekhld Buffetaut et al 2000skul xisanonsxrs et al 2000spichis Isanosaurus attavipachichuxthwinam Isanosaurus attavipachi et al 2000karkhnphbaelatngchuxtwxyangchnidniphbinhinthraysiaedngekhminiklbanonnthawr Ban Non Thaworn cnghwdchyphumi emuxmikarkhnphbin kh s 1998 okhrngkradukswnihythukkdkrxnipaelwxyangnaesiyday inswnkhxngfxssilstwmikraduksnhlngnn mikarsarwcinbriewnniidimdink nxkcak Isanosaurus aelw phbaekhaebbchdecn 2 xn odykradukknepnkhxng Isanosaurus hruximnnyngimepnthikracang enuxngcakimmikradukechingkranthiekbrksaiwintwxyangtnaebbaerk Isanosaurus idrbkarrabuody Eric Buffetaut nkbrrphchiwinwithyachawfrngess aelaephuxnrwmnganin kh s 2000 chuxidonesarmacakphakhxisankhxngpraethsithy swnchuxchnidtngkhunephuxepnekiyrtiaekpricha xrrthwiphchn phusnbsnunkarwicybrrphchiwinwithyainpraethsithyaelaxditxthibdikrmthrphyakrthrniwiwthnakarchatiphnthuedimcdihepnsxorphxd phayhlngcungrabuepnsxorophdifxrmthiimichsxorphxd non sauropod sauropodiform aephnphaphkhanglangniaesdngtaaehnngkhxng Isanosaurus in Massopoda tamkhxmulcak Oliver W M Rauhut aelaphurwmngan 2020 MassospondylusIsanosaurusSauropodaxangxingRauhut O W M Holwerda F M Furrer H 2020 A derived sauropodiform dinosaur and other sauropodomorph material from the Late Triassic of Canton Schaffhausen Switzerland Swiss Journal of Geosciences 113 1 8 doi 10 1186 s00015 020 00360 8 S2CID 220294939 Peyre de Fabregues C amp Allain R 2020 Kholumolumo ellenbergerorum gen et sp nov a new early sauropodomorph from the lower Elliot Formation Upper Triassic of Maphutseng Lesotho Journal of Vertebrate Paleontology e1732996 DOI 10 1080 02724634 2019 1732996 Buffetaut E Suteethorn V Cuny G Tong H Le Loeuff J Khansubha S Jongautchariyakul S 2000 The earliest known sauropod dinosaur Nature 407 6800 72 74 doi 10 1038 35024060 PMID 10993074 aehlngkhxmulxun luisrey ndtilda co khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux May 15 2018