ไฟป่าโอฟูนาโตะ

เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568 ได้เกิดเหตุ ไฟป่า ทางตะวันออกเฉียงใต้ของเมือง จังหวัด อิวาเตะ ประเทศญี่ปุ่น จนถึงวันที่ 3 มีนาคม พ.ศ. 2568 ไฟป่าได้ลุกลามกินพื้นที่กว่า 2,900 ha (7,200 เอเคอร์) ทำลายสิ่งปลูกสร้างไปแล้ว 84 แห่ง และมีผู้เสียชีวิต 1 ราย ถือเป็น ไฟป่าครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่น

ไฟป่าโอฟูนาโตะ
ไฟไหม้เมื่อมองจากซากิฮามะ 1 มีนาคม
วันที่	26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2568 – ปัจจุบัน
สถานที่	, อิวาเตะ, ประเทศญี่ปุ่น
พิกัดภูมิศาสตร์	39°02′58″N 141°47′19″E / 39.0495°N 141.7887°E / 39.0495; 141.7887
สถิติ
สถานะ	ยังคงลุกไหม้
พื้นที่ที่ถูกเผา	2,900 ha (7,166 เอเคอร์; 29 km^2; 11 sq mi)
ผลกระทบ
ผู้เสียชีวิต	1
อพยพ	4,596
อาคารถูกทำลาย	84 (78 ได้รับการยืนยัน)
การเผาไหม้
สาเหตุ	อยู่ระหว่างการสอบสวน
แผนที่
แผ่นที่แสดงตำแหน่งทั่วไปของเหตุไฟไหม้ในจังหวัดอิวาเตะ##ตำแหน่งทั่วไปของเหตุไฟไหม้ในญี่ปุ่น

ภูมิหลัง

เงื่อนไขก่อนเกิดเหตุ

ประเทศญี่ปุ่นมีอุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุดเป็นประวัติการณ์ในปี พ.ศ. 2567 ไฟป่าเริ่มขึ้นในช่วงฤดูแล้งของเมือง ซึ่งโดยทั่วไปจะเกิดขึ้นระหว่างเดือนมกราคมถึงมีนาคม ในเดือนกุมภาพันธ์ เมือง โอฟูนาโตะ มีปริมาณน้ำฝนน้อยที่สุดเป็นประวัติการณ์ เพียง 2.5 mm (0.098 in) เทียบกับค่าเฉลี่ย 41 mm (1.6 in) ซึ่งทำลายสถิติเดิมที่ 4.4 mm (0.17 in) ที่บันทึกไว้เมื่อปี พ.ศ. 2510 ศาสตราจารย์ ยูซุเกะ โยโกยามะ จาก มหาวิทยาลัยโตเกียว กล่าวว่าภาวะแห้งแล้งดังกล่าวเกิดจากการปะทะกันของอากาศเย็นแห้งกับอากาศชื้นจากทะเล

โยโกยามะยังระบุว่าการที่ไฟป่าแพร่กระจายอย่างรวดเร็วอาจเป็นผลมาจากลักษณะภูมิประเทศที่เป็นภูเขาชัน ซึ่งเป็นบริเวณที่ไฟกำลังลุกลาม ศาสตราจารย์ โยชิยะ โทเกะ ผู้เชี่ยวชาญด้านทรัพยากรน้ำจาก มหาวิทยาลัยเกียวโต กล่าวว่า ต้นไม้ในพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นไม้สนที่ติดไฟได้ง่าย ประกอบกับกระแสลมแรง ส่งผลให้ไฟลุกลามอย่างรวดเร็ว

ไฟป่าอื่น ๆ

ก่อนเกิดไฟป่าครั้งนี้ มีไฟป่าอีกสองจุดเกิดขึ้นในพื้นที่ใกล้เมือง ในช่วงสัปดาห์ก่อนหน้า โดยเหตุการณ์แรกเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ เวลา 11:55 น. ที่ตำบลซันริคุ เมือง โอฟูนาโตะ มีรายงานว่ามีควันลอยขึ้นจากภูเขา ไฟป่าครั้งนี้เผาผลาญพื้นที่ไป 324 ha (800 เอเคอร์) ก่อนจะถูกดับลงในวันที่ 25 กุมภาพันธ์ ขณะที่ไฟป่าครั้งที่สองเกิดขึ้นที่ตำบลโอโตโมะ เมือง ซึ่งอยู่ใกล้เคียง เมื่อวันที่ 25 กุมภาพันธ์ เวลา 15:20 น. และถูกควบคุมได้ในช่วงเที่ยงของวันถัดไปหลังจากลุกลามไป 8 ha (20 เอเคอร์) รวมถึงบางส่วนของเมือง โอฟูนาโตะ

การลุกลามของไฟป่า

ภาพถ่ายดาวเทียมของไฟป่าที่บันทึกโดย นาซ่า เมื่อวันที่ 1 มีนาคม

เวลา 13:02 น. ของวันที่ 26 กุมภาพันธ์ มีการโทรแจ้งเหตุฉุกเฉินเป็นครั้งแรก โดยรายงานว่าเกิดไฟป่าในตำบล เมือง คำสั่งอพยพฉบับแรกถูกประกาศเมื่อเวลา 14:14 น. ครอบคลุมพื้นที่ ต่อมาในเวลา 17:20 น. เจ้าหน้าที่หน่วยยามฝั่งญี่ปุ่นจากเมือง ได้ช่วยเหลือประชาชน 15 คนที่ติดอยู่ที่ท่าเรือประมงโคจิ เวลา 22:40 น. (FDMA) รายงานว่ามีอาคารได้รับความเสียหาย 84 หลัง

เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ตำรวจท้องถิ่นพบศพชายรายหนึ่งถูกไฟคลอกอยู่บนถนน ในวันเดียวกัน เวลา 16:45 น. มีคำสั่งอพยพครั้งที่สอง ครอบคลุมพื้นที่ โอดาเตะ, นางาฮามะ, นางาซากิ, , และ ต่อมาในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ เวลา 18:13 น. มีคำสั่งอพยพเพิ่มเติมสำหรับพื้นที่ , , , , และ และในเช้าวันรุ่งขึ้น เวลา 07:30 น. ได้มีคำสั่งอพยพเพิ่มเติมสำหรับพื้นที่ , และ

ตามรายงานของ FDMA เมื่อวันที่ 5 มีนาคม ไฟป่าลุกลามเป็นพื้นที่กว่า 2,900 ha (7,200 เอเคอร์) คำสั่งอพยพมีผลต่อ 1,896 ครัวเรือนในเมือง โอฟูนาโตะ กระทบประชาชน 4,596 คนใน 17 เขต ข้อมูลเบื้องต้นจากหน่วยงานระบุว่ามีอาคารถูกไฟไหม้ 84 หลัง และมีเจ้าหน้าที่ดับเพลิง 2,043 นายจาก 546 ทีมใน 14 จังหวัดเข้าร่วมปฏิบัติการดับเพลิง มีเฮลิคอปเตอร์ดับเพลิงทางอากาศไม่น้อยกว่า 16 ลำถูกนำมาใช้ในการควบคุมเพลิง ไฟป่าครั้งนี้กลายเป็นไฟป่าครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น แซงหน้าสถิติเดิมที่ 1,030 ha (2,500 เอเคอร์) ซึ่งเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2535 ที่ จังหวัดฮอกไกโด

การดับไฟทางอากาศกลับมาดำเนินการอีกครั้งในวันที่ 6 มีนาคม หลังจากหยุดชั่วคราวเนื่องจากสภาพอากาศไม่เอื้ออำนวย

วันที่ 7 มีนาคม มีการยกเลิกคำสั่งอพยพบางส่วน ส่งผลให้ประชาชน 957 คนจาก 415 ครัวเรือนสามารถกลับบ้านได้

การตอบสนอง

การตอบสนองต่อไฟป่าเริ่มขึ้นอย่างรวดเร็วหลังจากเกิดเหตุเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ รัฐบาลเมือง โอฟูนาโตะ ได้จัดตั้งศูนย์บัญชาการรับมือภัยพิบัติเมื่อเวลา 13:33 น. และต่อมา  [ja] ได้เข้าควบคุมการดำเนินงานเมื่อเวลา 15:50 น. เวลา 14:00 น. เมือง โอฟูนาโตะ และจังหวัดอิวาเตะได้ร้องขอให้ กองกำลังป้องกันตนเองของญี่ปุ่น ส่งกำลังเข้าช่วยดับเพลิง ในขณะเดียวกัน (FDMA) ก็ได้ตั้งศูนย์บัญชาการรับมือภัยพิบัติเมื่อเวลา 14:30 น. โดยมีผู้อำนวยการกองคุ้มครองพลเรือนและป้องกันภัยพิบัติเป็นหัวหน้า ซึ่งต่อมาได้มีการปรับโครงสร้างใหม่เมื่อเวลา 15:34 น. โดยให้ของ FDMA เป็นหัวหน้าแทน ในเวลาเดียวกัน จังหวัดอิวาเตะได้ร้องขอให้ส่งทีมช่วยเหลือฉุกเฉินเพื่อสนับสนุนการดับเพลิง

เมือง นีงาตะ, ซัปโปโร, เซ็นได, โตเกียว และ โยโกฮามะ ตลอดจนจังหวัด อาคิตะ, อาโอโมริ, ชิบะ, ฟุกุชิมะ, กุนมะ, ฮอกไกโด, อิบารากิ, คานางาวะ, มิยางิ, นีงาตะ, ไซตามะ, , โตเกียว และ ยามากาตะ ได้ให้การสนับสนุนในการรับมือเหตุการณ์ไฟป่า

เมื่อเวลา 19:00 น. ของวันที่ 26 กุมภาพันธ์ ได้มีการบังคับใช้  [ja] ซึ่งกำหนดให้รัฐบาลแห่งชาติและรัฐบาลจังหวัดต้องรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการให้ความช่วยเหลือฉุกเฉิน ต่อมาในวันรุ่งขึ้นก็ได้มีการบังคับใช้  [ja] ด้วย

เมื่อวันที่ 5 มีนาคม ชิเงรุ อิชิบะ ได้แถลงว่าเขากำลังพิจารณาการกำหนดให้ไฟป่าครั้งนี้เป็น "ภัยพิบัติร้ายแรง" (激甚災害) ซึ่งจะช่วยให้รัฐบาลสามารถลดภาระค่าใช้จ่ายในการฟื้นฟูของเมือง โอฟูนาโตะ ได้

ผลกระทบ

เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ได้ตัดกระแสไฟฟ้าให้กับบ้านเรือนราว 500 หลังเพื่อป้องกันผลกระทบเพิ่มเติมจากไฟป่าต่อเครือข่ายไฟฟ้า ต่อมาเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ ได้ระงับการดำเนินงานที่โรงงานในเขตอาคาซากิ เพื่อความปลอดภัยของพนักงาน

โรงเรียนสามแห่งในเมืองต้องปิดชั่วคราวเนื่องจากไฟป่า ได้ระงับการเดินรถระหว่าง และ ซึ่งต่อมาได้ขยายไปถึง เมื่อวันที่ 2 มีนาคม เนื่องจากไฟฟ้าดับ โดยมีให้บริการจนกว่าคำสั่งอพยพจะถูกยกเลิก อย่างไรก็ตาม รถโดยสารเหล่านี้ไม่จอดที่, , หรือ เนื่องจากต้องหลีกเลี่ยงพื้นที่อพยพ

เมื่อวันที่ 2 มีนาคม ชาวประมงท้องถิ่นได้อพยพเรือที่จอดอยู่ที่ท่าเรืออายาริในเขตซันริคุไปยังท่าเรือประมง โอฟูนาโตะ โดยพวกเขาต้องเดินทางทางเรือ เนื่องจากพื้นที่ดังกล่าวไม่สามารถเข้าถึงได้ทางบกเนื่องจากคำสั่งอพยพ

เมื่อวันที่ 3 มีนาคม มีบ้านเรือนประมาณ 1,660 หลังได้รับผลกระทบจากไฟฟ้าดับ และอีก 840 หลังได้รับผลกระทบจากการขาดแคลนน้ำ ถนนหลายสายถูกปิดเนื่องจากไฟป่า รวมถึงส่วนใหญ่ของ  [ja] และบางส่วนของ ซึ่งถูกใช้เป็นจุดขึ้นลงของเฮลิคอปเตอร์ในการดับเพลิง

ปฏิกิริยา

เมื่อเวลาเที่ยงคืนของวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ได้จัดตั้งสำนักงานประสานงานข้อมูล ซึ่งต่อมาได้รับการปรับโครงสร้างเป็นสำนักงานมาตรการรับมือของนายกรัฐมนตรี เมื่อเวลา 9.00 น. ของวันที่ 28 กุมภาพันธ์

เมื่อวันที่ 3 มีนาคม เจ้าชายฮิซาฮิโตะแห่งอากิชิโนะ ทรงเริ่มการแถลงข่าวครั้งแรกของพระองค์ด้วยคำกล่าวว่า "ข้าพเจ้าขอแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งต่อผู้ที่ได้รับผลกระทบ" โดยทรงกล่าวถึงเหตุเพลิงไหม้

อ้างอิง

1. 日本放送協会 (2025-03-05). "大船渡 山林火災 まとまった雨 "延焼 食い止める効果あった" | NHK". NHKニュース. สืบค้นเมื่อ 2025-03-05.
2. Butler, Gavin (3 March 2025). "Thousands evacuated as Japan's biggest fire in decades continues to burn". BBC News. สืบค้นเมื่อ 3 March 2025.
3. "Japan deploys 2,000 firefighters to tackle worst forest blaze in decades". Al Jazeera. 3 March 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
4. Hogan, Libby (4 March 2025). "Thousands of firefighters battle Japan's worst wildfire in decades". . สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
5. McCurry, Justin (4 March 2025). "Largest wildfire in decades rages in Japan as authorities warn it could spread". The Guardian. ISSN 0261-3077. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
6. Kodera, Yoichiro (3 March 2025). "岩手県内で3件相次いだ山林火災 発生の経緯を振り返る". (ภาษาญี่ปุ่น). สืบค้นเมื่อ 3 March 2025.
7. "大船渡市赤崎町林野火災発生に伴う対応状況（第 14 報）". Iwate Disaster Prevention (ภาษาญี่ปุ่น). 4 March 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
8. "岩手県大船渡市の林野火災による被害及び 消防機関等の対応状況（第１５報）" (PDF). (ภาษาญี่ปุ่น). 5 March 2025. สืบค้นเมื่อ 5 March 2025.
9. Young, Jin Yu; Ueno, Hisako (2 March 2025). "Japan Fights Its Largest Wildfire in More Than 30 Years". The New York Times. ISSN 0362-4331. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
10. "Japan battles biggest wildfire in decades". . 1 March 2025. ISSN 0447-5763. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
11. "「平成以降で最大」岩手・大船渡市の山林火災、1200ヘクタール焼失も延焼続く". (ภาษาญี่ปุ่น). 28 February 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
12. Uechi, Kazuhime (6 March 2025). "大船渡の山林火災、一部で避難指示解除を検討　市「火の勢いで判断」". (ภาษาญี่ปุ่น). สืบค้นเมื่อ 7 March 2025.
13. Kuroda, Saori (7 March 2025). "「小学校が残っていた。野球ができる」山林火災、一部で避難指示解除". (ภาษาญี่ปุ่น). สืบค้นเมื่อ 7 March 2025.
14. "石破首相、大船渡の山林火災「激甚災害」指定を検討…「自治体の金銭負担も少なくて済むよう対応」（読売新聞オンライン）". Yahoo!ニュース (ภาษาญี่ปุ่น). สืบค้นเมื่อ 2025-03-05.
15. "大船渡 山林火災の影響で５００戸余で停電（１０：３０時点）". (ภาษาญี่ปุ่น). 27 February 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
16. "大船渡 業界大手「太平洋セメント」工場稼働停止 影響広がる". (ภาษาญี่ปุ่น). 2 March 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
17. "避難所の受験生 入試目前に被災でも「やるしかない」 岩手山林火災". (ภาษาญี่ปุ่น). 2 March 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
18. "岩手 大船渡の山林火災 発生から4日も延焼続く焼失約1800haに". (ภาษาญี่ปุ่น). 2 March 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025.
19. "【山火事】岩手県大船渡市の山林火災 道路、交通、ライフラインへの影響（3／3午前現在）". (ภาษาญี่ปุ่น). 3 March 2025. สืบค้นเมื่อ 4 March 2025 – โดยทาง .
20. "Prince Hisahito Vows to Fulfill Role at 1st Press Conference". . 3 March 2025. สืบค้นเมื่อ 5 March 2025.