พลจัตวา ท้าวมา (อังกฤษ: Thao Ma) (พ.ศ. 2474–2516) เป็นบุคคลสำคัญทางทหารและการเมืองของลาวในช่วงสงครามกลางเมืองลาวและสงครามเวียดนาม (หรือที่เรียกว่าสงครามอินโดจีนครั้งที่สอง) ท้าวมาเริ่มต้นอาชีพทหารในฐานะทหารพลร่มใน เมื่อฝรั่งเศสปกครองพระราชอาณาจักรลาว เขาเปลี่ยนหน้าที่ไปเป็นนักบิน โดยเริ่มจากเป็นนักบินขนส่ง จากนั้นจึงเปลี่ยนเป็นนักบินขับไล่และทิ้งระเบิด ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2502 ถึง พ.ศ. 2509 ต่อมาท้าวมาเป็นผู้บังคับบัญชา (RLAF) และเป็นที่รู้จักในเรื่องพรสวรรค์และความก้าวร้าว อย่างไรก็ตาม การอุทิศตนเพื่อคุณธรรมทางทหารของเขาทำให้เขาขัดแย้งกับนายพลลาวคนอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการค้ายาเสพติด เป็นผลให้เขาพยายามยึดอำนาจกองทัพลาวและรัฐบาลพระราชอาณาจักรลาวของราชวงศ์ลาวถึงสามครั้งแต่ไร้ผล ระหว่างความพยายามก่อรัฐประหารครั้งสุดท้ายในปี พ.ศ. 2516 เขาถูกประหารชีวิตโดยไม่ได้รับการพิจารณาคดีเมื่ออายุได้ 42 ปี
พลจัตวา ท้าวมามโนสิต | |
---|---|
เกิด | 2474 สาละวัน |
เสียชีวิต | 2516 (อายุ 41–42) เวียงจันทน์ |
รับใช้ | ประเทศลาว |
แผนก/ | |
ชั้นยศ | พลจัตวา |
ชีวิตช่วงต้น
ท้าวมามโนสิต เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2474 ที่เมืองสาละวัน ลาวในอารักขาของฝรั่งเศส มีเชื้อสายลาวและเวียดนามผสมกัน เขากลายเป็นผู้รักชาติชาวลาว โดยเริ่มแรกต่อต้านการแทรกแซงลาวจากต่างประเทศ ความเห็นของเขาเปลี่ยนไปเมื่อเขามีส่วนร่วมในการต่อสู้เพื่อเอกราชของลาว
ประจำการกองทัพอากาศ พ.ศ. 2498 ถึง พ.ศ. 2509
การฝึกนักบินในช่วงแรกของท้าวมา เกิดขึ้นภายใต้การปกครองของฝรั่งเศส ภารกิจทางทหารของฝรั่งเศสในลาวเริ่มฝึกนักบินลาวในเดือนมกราคม พ.ศ. 2498 โดยมีเป้าหมายเพื่อจัดเจ้าหน้าที่ให้กับกองบินลาว (ฝรั่งเศส: Aviation Laotiènne) ซึ่งก่อตั้งขึ้นมาใหม่ เป็นกองกำลังทางอากาศของกองทัพบกแห่งชาติลาว (ฝรั่งเศส: Armée Nationale du Laos – ANL) ท้าวมาซึ่งเคยฝึกเป็นทหารพลร่มในกองกำลังพลร่มของกองทัพบกแห่งชาติลาวมาก่อนแล้ว จึงได้เข้ารับการฝึกใหม่เป็นนักบินขนส่ง
ในปี พ.ศ. 2502 ท้าวมา ได้รับการเลื่อนยศเป็น พันเอก และได้รับแต่งตั้งให้เป็น ผู้บัญชาการกองบินลาว ซึ่งในปีถัดมาได้กลายเป็น (RLAF) ขณะเดียวกัน พันเอก ท้าวมา ยังเรียนหลักสูตรการบินขั้นสูงต่อไป ซึ่งทำให้เขาเชี่ยวชาญในเครื่องบินโจมตีประเภทต่างๆ เช่น นอร์ทอเมริกัน ที-6 เท็กซ์ซานและ นอร์ทอเมริกัน ที-28 โทรจาน
ในปี พ.ศ. 2507 เมื่อสงครามทางอากาศในลาวทวีความรุนแรงขึ้น พันเอก ท้าวมา ได้นำฝูงบินโจมตี ที-28 ของกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวเข้าโจมตีและสนับสนุนกองกำลังกองโจร SGU ของพลตรี วังเปา ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของลาว เขาคิดกันชิป เอซี-47 รุ่นแรกโดยใช้เครื่องบินขนส่ง ดักลาส ซี-47 สกายเทรน ที่ดัดแปลงมาจำนวนหนึ่งเป็นฐานติดตั้งอาวุธ เขาดัดแปลงแท่นปืนกลแบบถอดได้เพื่อติดปืนกลหนัก AN/M2 ให้กับเครื่องบินขนส่ง และยังได้ติดตั้งลูกกลิ้งขนถ่ายสินค้าที่ช่วยนำสิ้นค้าไปสู่ประตูบรรทุกอีกด้วย ดังนั้น จึงสามารถกลิ้งระเบิดขนาด 250 ปอนด์ ออกทางประตูได้ในขณะบิน
แม้ว่าการมีส่วนร่วมส่วนตัวของเขาจะนำไปสู่การยกระดับจิตวิญญาณระดับสูงภายในกองทัพอากาศลาว แต่พันเอกท้าวมา ได้ขัดแย้งกับนายพลลาวคนอื่น ๆ เนื่องจากความมุ่งมั่นอย่างสุดหัวใจของเขาในการใช้เครื่องบินของกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวเพื่อวัตถุประสงค์ทางทหารในการขัดขวางการทุจริตโดยการใช้เครื่องบินลักลอบขนทองคำและฝิ่น ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2508 เขาปฏิเสธที่จะรับสินบนจากนายทหารชั้นผู้ใหญ่ คือ นายพลกุประสิทธิ์ และแจ้งพวกเขาอย่างชัดเจนว่าเขาจะไม่อนุญาตให้นักบินของเขาถูกบังคับให้ลักลอบขนยาเสพติด ของกองคาราวานฝิ่นก๊กมินตั๋งและกองกำลังรัฐฉาน การตอบสนองของนายพลคือการย้ายกองบัญชาการกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวจากฐานทัพอากาศวัตไต ใกล้เวียงจันทน์ ไปที่ฐานทัพอากาศเซโน ใกล้สะหวันนะเขต นักบิน ที-28 ส่วนใหญ่ที่ประจำการอยู่ที่นั่นเป็นทหารรับจ้างชาวไทย ไม่ใช่ชาวลาว ต่อมาในช่วงฤดูร้อนของปี พ.ศ. 2508 นักบินของกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวหลายคนถูกติดสินบนเพื่อก่อกบฏต่อต้านผู้บังคับบัญชาของตนเอง เพื่อเป็นการตอบโต้ พันเอก ท้าวมา พยายามทำรัฐประหารเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2508
ในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2508 ส่วนประกอบการโจมตีของกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวได้เพิ่มจำนวนขึ้นเป็น ที-28 จำนวน 27 เครื่อง โดย ท้าวมา ได้รับการเลื่อนตำแหน่งเป็นพลจัตวา ท้าวมา ไม่เพียงแต่สามารถเพิ่มอัตราการบินรบของ ที-28 ได้มากขึ้นเท่านั้น แต่ยังร่วมบินปฏิบัติภารกิจโจมตีด้วยตนเองหลายครั้ง
หลังจากรัฐประหารล้มเหลว พลจัตวา ท้าวมา ถูกกดดันให้ยอมให้ลักลอบขนยาเสพติดโดยใช้เครื่องบินขนส่ง ซี-47 ของกองทัพอากาศลาว และถูกล่อลวงด้วยข้อเสนอสินบน อย่างไรก็ตาม แม้จะมีแรงกดดันอย่างต่อเนื่อง เขาก็ยังคงดื้อรั้น ในที่สุด ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2509 เสนาธิการกองทัพลาว (FAR) ได้เรียกพลจัตวา ท้าวมา จากกองบัญชาการกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวที่ฐานทัพอากาศเซโน เพื่อแจ้งให้ทราบว่าพวกเขาได้แยกหน่วยบินเครื่องบินขนส่ง ซี-47 ออกจากกองบัญชาการกองทัพอากาศลาว และจัดตั้งเป็นกองบัญชาการแยกต่างหากภายใต้การนำของ พันเอก สุริธ ดอน ซาโซริธ ซึ่งเคยเป็นทหารพลร่มของกองทัพบกเช่นกัน พลจัตวา ท้าวมา ยังได้รับคำสั่งให้ย้ายกองบัญชาการกลับไปที่เวียงจันทน์ ซึ่งทำให้เขาอยู่ภายใต้การดูแลของเสนาธิการได้ แต่เขากลับถ่วงเวลาไปจน 6 เดือน ก่อนที่จะย้ายกองบัญชาการไปยังเมืองหลวงและหนีไปยังหลวงพระบาง เวลานี้หวาดกลัวการลอบสังหารและมีสภาพจิตใจที่ย่ำแย่จากความเครียด ในช่วงเตะถ่วงเวลา 6 เดือน เขาพยายามหาทางเลือกอื่นแทนการยอมรับคำสั่งนั้นอย่างสิ้นหวัง โดยพยายามขอความช่วยเหลือจากสมเด็จพระเจ้าศรีสว่างวัฒนา ผู้สนับสนุนของพระองค์ชาวอเมริกัน และร้อยเอก กองแล วีระสาน เพื่อนของเขา แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ
เมื่อวันที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2509 พลจัตวา ท้าวมา พยายามก่อ โดยเขาเป็นผู้นำฝูงนักบิน ที-28 ของลาวที่จงรักภักดีต่อเขาติดตามเขามุ่งหน้าสู่เวียงจันทน์ ความพยายามสังหารรองผู้บัญชาการทหารสูงสุดของกองทัพบกพระราชอาณาจักรลาว (RLA) พลตรี ด้วยการยิงจรวดไปที่บ้านของเขา แต่ประสบความล้มเหลว คลังกระสุนสองแห่งที่ฐานทัพอากาศวัตไตนอกเมืองถูกระเบิด ทำให้มีผู้เสียชีวิตภาคพื้นดินมากกว่า 30 รายและบาดเจ็บอีกหลายคน
เมื่อความพยายามก่อรัฐประหารล้มเหลว นักบิน ที-28 ฝ่ายต่อต้านก็ไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากต้องกลับไปที่ฐานทัพอากาศเซโน พลจัตวา ท้าวมา ถูกเจ้าหน้าที่อเมริกันเกลี้ยกล่อมไม่ให้โจมตีซ้ำอีก เมื่อเวลา 01:45 น. ของวันที่ 23 ตุลาคม เขาและนักบินกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาวที่เหลืออีก 10 นายได้ออกเดินทางจากฐานทัพอากาศเซโนและบิน ที-28 ของตนไปลี้ภัยในประเทศไทย การสูญเสียนักบิน ที-28 ไปถึง 1 ใน 3 ถือเป็นความสูญเสียครั้งใหญ่สำหรับกองทัพอากาศพระราชอาณาจักรลาว
ทางการลาวได้ให้ไทยส่งตัว พลจัตวา ท้าวมากลับไปรับโทษ แต่ประเทศไทยได้อ้างว่าไม่สามารถส่งตัวผู้ต้องหาในคดีการเมืองกลับไปได้ ทำให้ลาวแจ้งข้อหาใหม่เป็นการลักทรัพย์เครื่องบิน ที-28 มา แต่ทางการไทยก็ไม่ยอมส่งตัวไปอยู่ดี และอนุญาตให้ พลจัตวา ท้าวมา ลี้ภัยในประเทศไทย แต่เนื่องจากชีวิตราชการที่ไม่เคยรับสินบนหรือทุจริตใด ๆ เลย ทำให้ท้าวมาต้องประกอบอาชีพระหว่างที่ลี้ภัยอยู่ในไทย คือการเป็นเจ้าพนักงานภาคพื้นดินของแอร์ฟรานซ์ที่ท่าอากาศยานดอนเมือง ซึ่งตลอดเวลาที่ลี้ภัยอยู่นั้นเขาได้สั่งสมความแค้นและนับวันที่จะรอเอาคืน
กลับมาจากการถูกเนรเทศและการเสียชีวิต
ในวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2516 ท้าวมาได้เดินทางกลับจากการลี้ภัยในขบวนยานยนต์ที่บรรทุกผู้ติดตาม 60 คน เพื่อก่อการรัฐประหารอีกครั้ง เมื่อพวกเขายึดฐานทัพอากาศวัตไตได้อย่างรวดเร็ว เขาก็ยึดเครื่องบิน ที-28 ที่ถูกยึดไว้ เขากับผู้ก่อการพยายามสังหาร พลตรี อีกครั้งด้วยการทิ้งระเบิดโจมตีบ้านพักอิฐของเขาในเวียงจันทน์ ทำลายอาคารและฆ่าหลานชายของเขา จากนั้น ท้าวมาและนักบินอีก 6 คนก็บินเครื่องบิน ที-28 ของพวกเขาเพื่อโจมตีกองบัญชาการของกองทัพลาว อย่างไรก็ตาม ฐานทัพอากาศวัตไตได้ถูกกองกำลังที่จงรักภักดีกับกองทัพบกพระราชอาณาจักรลาวยึดคืนได้ในขณะที่การโจมตีทางอากาศกำลังดำเนินอยู่ เมื่อกองกำลังโจมตีของท้าวมาเดินทางกลับถึงสนามบิน ปืนกลหนัก เอ็ม 2 บราวนิง ของกองกำลังรัฐบาลได้ยิงเครื่องบิน ที-28 ของท้าวมาตกในขณะที่เขากำลังพยายามลงจอด เขาได้รับบาดเจ็บจากเครื่องบินที่ตกและถูกนำตัวไปที่กองบัญชาการของพลตรี กุประสิทธิ์ ในเวียงจันทน์ ที่นั่น พลจัตวา ท้าวมา ถูกประหารชีวิตตามคำสั่งของ พลตรี กุประสิทธิ์ ในขณะที่เขาอายุ 42 ปี
ดูเพิ่ม
- พลตรี (Kouprasith Abhay)
- พลตรี (Ouane Rattikone)
- พลตรี (Phoumi Nosavan)
- พลจัตวา (Siho Lamphouthacoul)
- พันเอก (Bounleuth Saycocie)
- กองทัพพระราชอาณาจักรลาว
- สงครามกลางเมืองลาว
อ้างอิง
- "แม่ทัพอากาศลาวถูกบีบให้ใช้เครื่องบินขนฝิ่น! ถล่มระเบิดใส่แล้วบินมา "แบกจ็อบ" ดอนเมือง!!". mgronline.com. 2019-12-13.
- "จำข้อยได้บ่..กองแล นายพลลาวขวัญใจคนไทย! ร้อยเอกอายุ ๒๗ ยึดอำนาจได้ แต่ตั้งรัฐบาลไม่เป็น!!". mgronline.com. 2019-12-02.
- Stuart-Fox, p. 343.
- http://www.acig.org/artman/publish/article_348.shtml Retrieved 29 April 2012. เก็บถาวร มีนาคม 31, 2012 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Politics of Heroin, p. 294.
- Politics of Heroin, pp. 293-294.
- Politics of Heroin, pp. 294-295.
- "Foreign Relations of the United States, 1964–1968, Volume XXVIII, Laos - Office of the Historian". history.state.gov. สืบค้นเมื่อ 30 April 2012.
- http://www.acig.org/artman/publish/article_349.shtml Retrieved 30 April 2012. เก็บถาวร มีนาคม 3, 2012 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Conboy and Morrison, pp. 406-407.
บรรณานุกรม
- Alfred W. McCoy, Cathleen B. Read, and Leonard P. Adams, The Politics of Heroin in Southeast Asia, Harper Colophon Books, 1973. ISBN , 9789971470227.
- Kenneth Conboy with James Morrison, Shadow War: The CIA's Secret War in Laos, Boulder CO: Paladin Press, 1995. ISBN .
- Martin Stuart-Fox, Historical Dictionary of Laos, Scarecrow Press, 2008. ISBNs 0810864118, 978-0-81086-411-5.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phlctwa thawma xngkvs Thao Ma ph s 2474 2516 epnbukhkhlsakhythangthharaelakaremuxngkhxnglawinchwngsngkhramklangemuxnglawaelasngkhramewiydnam hruxthieriykwasngkhramxinodcinkhrngthisxng thawmaerimtnxachiphthharinthanathharphlrmin emuxfrngesspkkhrxngphrarachxanackrlaw ekhaepliynhnathiipepnnkbin odyerimcakepnnkbinkhnsng caknncungepliynepnnkbinkhbilaelathingraebid tngaetpi ph s 2502 thung ph s 2509 txmathawmaepnphubngkhbbycha RLAF aelaepnthiruckineruxngphrswrrkhaelakhwamkawraw xyangirktam karxuthistnephuxkhunthrrmthangthharkhxngekhathaihekhakhdaeyngkbnayphllawkhnxun thiekiywkhxngkbkarkhayaesphtid epnphlihekhaphyayamyudxanackxngthphlawaelarthbalphrarachxanackrlawkhxngrachwngslawthungsamkhrngaetirphl rahwangkhwamphyayamkxrthpraharkhrngsudthayinpi ph s 2516 ekhathukpraharchiwitodyimidrbkarphicarnakhdiemuxxayuid 42 piphlctwa thawmamonsitekid2474 salawnesiychiwit2516 xayu 41 42 ewiyngcnthnrbichpraethslawaephnk wbr sngkdchnysphlctwachiwitchwngtnthawmamonsit ekidemuxpi ph s 2474 thiemuxngsalawn lawinxarkkhakhxngfrngess miechuxsaylawaelaewiydnamphsmkn ekhaklayepnphurkchatichawlaw odyerimaerktxtankaraethrkaesnglawcaktangpraeths khwamehnkhxngekhaepliynipemuxekhamiswnrwminkartxsuephuxexkrachkhxnglawpracakarkxngthphxakas ph s 2498 thung ph s 2509karfuknkbininchwngaerkkhxngthawma ekidkhunphayitkarpkkhrxngkhxngfrngess pharkicthangthharkhxngfrngessinlawerimfuknkbinlawineduxnmkrakhm ph s 2498 odymiepahmayephuxcdecahnathiihkbkxngbinlaw frngess Aviation Laotienne sungkxtngkhunmaihm epnkxngkalngthangxakaskhxngkxngthphbkaehngchatilaw frngess Armee Nationale du Laos ANL thawmasungekhyfukepnthharphlrminkxngkalngphlrmkhxngkxngthphbkaehngchatilawmakxnaelw cungidekharbkarfukihmepnnkbinkhnsng inpi ph s 2502 thawma idrbkareluxnysepn phnexk aelaidrbaetngtngihepn phubychakarkxngbinlaw sunginpithdmaidklayepn RLAF khnaediywkn phnexk thawma yngeriynhlksutrkarbinkhnsungtxip sungthaihekhaechiywchayinekhruxngbinocmtipraephthtang echn nxrthxemrikn thi 6 ethkssanaela nxrthxemrikn thi 28 othrcan nxrthxemrikn thi 28 othrcan epnekhruxngbinthithawmamikhwamechiywchayinkarichnganxikpraephthhnung inpi ph s 2507 emuxsngkhramthangxakasinlawthwikhwamrunaerngkhun phnexk thawma idnafungbinocmti thi 28 khxngkxngthphxakasphrarachxanackrlawekhaocmtiaelasnbsnunkxngkalngkxngocr SGU khxngphltri wngepa inphakhtawnxxkechiyngehnuxkhxnglaw ekhakhidknchip exsi 47 runaerkodyichekhruxngbinkhnsng dklas si 47 skayethrn thiddaeplngmacanwnhnungepnthantidtngxawuth ekhaddaeplngaethnpunklaebbthxdidephuxtidpunklhnk AN M2 ihkbekhruxngbinkhnsng aelayngidtidtnglukklingkhnthaysinkhathichwynasinkhaipsupratubrrthukxikdwy dngnn cungsamarthklingraebidkhnad 250 pxnd xxkthangpratuidinkhnabin aemwakarmiswnrwmswntwkhxngekhacanaipsukarykradbcitwiyyanradbsungphayinkxngthphxakaslaw aetphnexkthawma idkhdaeyngkbnayphllawkhnxun enuxngcakkhwammungmnxyangsudhwickhxngekhainkarichekhruxngbinkhxngkxngthphxakasphrarachxanackrlawephuxwtthuprasngkhthangthharinkarkhdkhwangkarthucritodykarichekhruxngbinlklxbkhnthxngkhaaelafin ineduxnkumphaphnth ph s 2508 ekhaptiesththicarbsinbncaknaythharchnphuihy khux nayphlkuprasiththi aelaaecngphwkekhaxyangchdecnwaekhacaimxnuyatihnkbinkhxngekhathukbngkhbihlklxbkhnyaesphtid khxngkxngkharawanfinkkmintngaelakxngkalngrthchan kartxbsnxngkhxngnayphlkhuxkaryaykxngbychakarkxngthphxakasphrarachxanackrlawcakthanthphxakaswtit iklewiyngcnthn ipthithanthphxakaseson iklsahwnnaekht nkbin thi 28 swnihythipracakarxyuthinnepnthharrbcangchawithy imichchawlaw txmainchwngvdurxnkhxngpi ph s 2508 nkbinkhxngkxngthphxakasphrarachxanackrlawhlaykhnthuktidsinbnephuxkxkbttxtanphubngkhbbychakhxngtnexng ephuxepnkartxbot phnexk thawma phyayamtharthpraharemuxwnthi 4 mithunayn ph s 2508 ineduxnsinghakhm ph s 2508 swnprakxbkarocmtikhxngkxngthphxakasphrarachxanackrlawidephimcanwnkhunepn thi 28 canwn 27 ekhruxng ody thawma idrbkareluxntaaehnngepnphlctwa thawma imephiyngaetsamarthephimxtrakarbinrbkhxng thi 28 idmakkhunethann aetyngrwmbinptibtipharkicocmtidwytnexnghlaykhrng hlngcakrthpraharlmehlw phlctwa thawma thukkddnihyxmihlklxbkhnyaesphtidodyichekhruxngbinkhnsng si 47 khxngkxngthphxakaslaw aelathuklxlwngdwykhxesnxsinbn xyangirktam aemcamiaerngkddnxyangtxenuxng ekhakyngkhngduxrn inthisud ineduxnphvsphakhm ph s 2509 esnathikarkxngthphlaw FAR ideriykphlctwa thawma cakkxngbychakarkxngthphxakasphrarachxanackrlawthithanthphxakaseson ephuxaecngihthrabwaphwkekhaidaeykhnwybinekhruxngbinkhnsng si 47 xxkcakkxngbychakarkxngthphxakaslaw aelacdtngepnkxngbychakaraeyktanghakphayitkarnakhxng phnexk surith dxn saosrith sungekhyepnthharphlrmkhxngkxngthphbkechnkn phlctwa thawma yngidrbkhasngihyaykxngbychakarklbipthiewiyngcnthn sungthaihekhaxyuphayitkarduaelkhxngesnathikarid aetekhaklbthwngewlaipcn 6 eduxn kxnthicayaykxngbychakaripyngemuxnghlwngaelahniipynghlwngphrabang ewlanihwadklwkarlxbsngharaelamisphaphciticthiyaaeycakkhwamekhriyd inchwngetathwngewla 6 eduxn ekhaphyayamhathangeluxkxunaethnkaryxmrbkhasngnnxyangsinhwng odyphyayamkhxkhwamchwyehluxcaksmedcphraecasriswangwthna phusnbsnunkhxngphraxngkhchawxemrikn aelarxyexk kxngael wirasan ephuxnkhxngekha aetimprasbphlsaerc emuxwnthi 22 tulakhm ph s 2509 phlctwa thawma phyayamkx odyekhaepnphunafungnkbin thi 28 khxnglawthicngrkphkditxekhatidtamekhamunghnasuewiyngcnthn khwamphyayamsngharrxngphubychakarthharsungsudkhxngkxngthphbkphrarachxanackrlaw RLA phltri dwykaryingcrwdipthibankhxngekha aetprasbkhwamlmehlw khlngkrasunsxngaehngthithanthphxakaswtitnxkemuxngthukraebid thaihmiphuesiychiwitphakhphundinmakkwa 30 rayaelabadecbxikhlaykhn emuxkhwamphyayamkxrthpraharlmehlw nkbin thi 28 faytxtankimmithangeluxkxunnxkcaktxngklbipthithanthphxakaseson phlctwa thawma thukecahnathixemriknekliyklxmimihocmtisaxik emuxewla 01 45 n khxngwnthi 23 tulakhm ekhaaelankbinkxngthphxakasphrarachxanackrlawthiehluxxik 10 nayidxxkedinthangcakthanthphxakasesonaelabin thi 28 khxngtnipliphyinpraethsithy karsuyesiynkbin thi 28 ipthung 1 in 3 thuxepnkhwamsuyesiykhrngihysahrbkxngthphxakasphrarachxanackrlaw thangkarlawidihithysngtw phlctwa thawmaklbiprboths aetpraethsithyidxangwaimsamarthsngtwphutxnghainkhdikaremuxngklbipid thaihlawaecngkhxhaihmepnkarlkthrphyekhruxngbin thi 28 ma aetthangkarithykimyxmsngtwipxyudi aelaxnuyatih phlctwa thawma liphyinpraethsithy aetenuxngcakchiwitrachkarthiimekhyrbsinbnhruxthucritid ely thaihthawmatxngprakxbxachiphrahwangthiliphyxyuinithy khuxkarepnecaphnknganphakhphundinkhxngaexrfransthithaxakasyandxnemuxng sungtlxdewlathiliphyxyunnekhaidsngsmkhwamaekhnaelanbwnthicarxexakhunklbmacakkarthukenrethsaelakaresiychiwitinwnthi 20 singhakhm ph s 2516 thawmaidedinthangklbcakkarliphyinkhbwnyanyntthibrrthukphutidtam 60 khn ephuxkxkarrthpraharxikkhrng emuxphwkekhayudthanthphxakaswtitidxyangrwderw ekhakyudekhruxngbin thi 28 thithukyudiw ekhakbphukxkarphyayamsnghar phltri xikkhrngdwykarthingraebidocmtibanphkxithkhxngekhainewiyngcnthn thalayxakharaelakhahlanchaykhxngekha caknn thawmaaelankbinxik 6 khnkbinekhruxngbin thi 28 khxngphwkekhaephuxocmtikxngbychakarkhxngkxngthphlaw xyangirktam thanthphxakaswtitidthukkxngkalngthicngrkphkdikbkxngthphbkphrarachxanackrlawyudkhunidinkhnathikarocmtithangxakaskalngdaeninxyu emuxkxngkalngocmtikhxngthawmaedinthangklbthungsnambin punklhnk exm 2 brawning khxngkxngkalngrthbalidyingekhruxngbin thi 28 khxngthawmatkinkhnathiekhakalngphyayamlngcxd ekhaidrbbadecbcakekhruxngbinthitkaelathuknatwipthikxngbychakarkhxngphltri kuprasiththi inewiyngcnthn thinn phlctwa thawma thukpraharchiwittamkhasngkhxng phltri kuprasiththi inkhnathiekhaxayu 42 piduephimphltri Kouprasith Abhay phltri Ouane Rattikone phltri Phoumi Nosavan phlctwa Siho Lamphouthacoul phnexk Bounleuth Saycocie kxngthphphrarachxanackrlaw sngkhramklangemuxnglawxangxing aemthphxakaslawthukbibihichekhruxngbinkhnfin thlmraebidisaelwbinma aebkcxb dxnemuxng mgronline com 2019 12 13 cakhxyidb kxngael nayphllawkhwyickhnithy rxyexkxayu 27 yudxanacid aettngrthbalimepn mgronline com 2019 12 02 Stuart Fox p 343 http www acig org artman publish article 348 shtml Retrieved 29 April 2012 ekbthawr minakhm 31 2012 thi ewyaebkaemchchin Politics of Heroin p 294 Politics of Heroin pp 293 294 Politics of Heroin pp 294 295 Foreign Relations of the United States 1964 1968 Volume XXVIII Laos Office of the Historian history state gov subkhnemux 30 April 2012 http www acig org artman publish article 349 shtml Retrieved 30 April 2012 ekbthawr minakhm 3 2012 thi ewyaebkaemchchin Conboy and Morrison pp 406 407 brrnanukrmAlfred W McCoy Cathleen B Read and Leonard P Adams The Politics of Heroin in Southeast Asia Harper Colophon Books 1973 ISBN 9971 4 7022 5 9789971470227 Kenneth Conboy with James Morrison Shadow War The CIA s Secret War in Laos Boulder CO Paladin Press 1995 ISBN 0 87364 825 0 Martin Stuart Fox Historical Dictionary of Laos Scarecrow Press 2008 ISBNs 0810864118 978 0 81086 411 5