Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
บทความนี้ไม่มีจาก |
ลอเรนโซ วัลลา (Lorenso; Laurentius Valla ค.ศ. 1406-1457) เป็นนักประวัติศาสตร์ชาวเมืองเนเปิลส์ในสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา (Renaissance) ก่อนการปฏิรูปศาสนาของมาร์ติน ลูเทอร์ (Martin Luther ค.ศ. 1483-1546) ซึ่งการเขียนประวัติศาสตร์ในยุคนี้จะมีลักษณะวิพากษ์วิจารณ์มากขึ้น วัลลามีผลงานด้านประวัติศาสตร์หลายชิ้น ที่โดดเด่นและได่รับการกล่าวถึงมากที่สุดคือเรื่อง Discourse on the Forgery of the Alleged Danation of Constantine ซึ่งเขียนขึ้นใน ค.ศ. 1440
ประวัติ
วัลลาเป็นชาวอิตาลี ครอบครัวของวัลลามาจากเมือง Piacenza บิดาของเขาคือ Luca dellea Vallea ซึ่งเป็นนักกฎหมาย วัลลาเป็นนักมนุษยนิยม นักภาษาศาสตร์ และนักศึกษาศาสตร์ วัลลามีความสนใจในการอ่านต้นฉบับของเอกสารสมัยคลาสสิคจนสามารถสังเกตวิวัฒนาการของภาษา วัลลามีไหวพริบในการวิเคราะห์ถ้อยคำและเป็นผู้บุกเบิกในการวิพากษ์วิจารณ์เอกสารต้นฉบับของจริง
การศึกษา
วัลลาจบการศึกษาที่กรุงโรม เขาได้ศึกษาในชั้นเรียนของอาจารย์ที่มีชื่อเสียง ได้แก่ Leonardo Bruni และ Giovanni Aurispa ซึ่งบุคคลเหล่านี้ได้เป็นผู้สอนในด้านกรีกและลาตินแก่วัลลา นอกจากนี้เขายังได้เข้าศึกษาที่ University of Padua ในปี ค.ศ. 1428 เขาพยายามที่จะเข้าไปดำรงตำแหน่งในคณะทูตของสันตะปาปา แต่กลับถูกปฏิเสธเพราะอายุยังน้อย ต่อมาในปี ค.ศ. 1429 เขาได้รับหน้าที่ให้เข้าไปสอนวิชา rhetoric (วิชาที่ว่าด้วยสุนทรียศาสตร์ทางด้านภาษา) ที่ Padua แต่ก็ถูกบังคับให้ลาออกหลังจากที่ตีพิมพ์จดหมายที่เป็นการดูถูกวิธีการสอนการวิจัยทางนิติศาสตร์
ในปี ค.ศ. 1431 วัลลาได้บวช และหลังความพยายามที่เขาจะหาความปลอดภัยจากตำแหน่งเลขานุการของผู้เผยแพร่ศาสนาในประเทศจีน เขาได้เดินทางไปที่ Piacenza และจากที่นี่เขาได้เดินทางต่อไปยัง Pavia ที่ซึ่งเขาได้รับตำแหน่งอาจารย์ในการที่จะพูดโน้มน้าวใจ วัลลาได้เดินทางไปยังมหาวิทยาลัยหลายแห่ง และมีการนัดหมายและเข้าบรรยายในหลายเมือง ในปี ค.ศ. 1433 วัลลาได้เดินทางไปยังเมืองเนเปิลส์ และราชสำนักของ Alfonso V of Aragon (Alfonso the Magnanimous, ค.ศ. 1936-1458) ซึ่ง Alfonso ทรงแต่งตั้งให้วัลลาเป็นเลขานุการส่วนพระองค์ และต่อสู้คดีให้วัลลาในการที่เขาได้กล่าวโจมตีฝ่ายตรงข้าม การกล่าวโจมตีครั้งหนึ่งเกิดขึ้นเมื่อวัลลาถูกเรียกเข้ามาสอบสวนหาความผิดในคำกล่าวของเขาเกี่ยวกับเรื่องเทววิทยา รวมถึงการที่เขาปฏิเสธว่า Apostle’s Creed (คำกล่าวของผู้นับถือศาสนาคริสต์ที่เริ่มต้นว่า “I Believe in the god father Almighty …”) มิได้ถูกเรียบเรียงขึ้นมาโดย 12 อัครสาวกของพระเยซู แต่ในที่สุดคำกล่าวหาพวกนี้ก็หมดลง
การเปิดเผยความหลอกลวงของประวัติศาสตร์
วัลลาเป็นนักวิพากษ์วิจารณ์ที่เฉียบแหลม และมีความรู้เกี่ยวกับ Classical Latin Style ซึ่งถูกนำไปใช้ในงานเขียนของเขาที่ถูกเขียนขึ้นในปี ค.ศ. 1439 คือ De falso credita et ementita Constantini donatione declamatio ในสมัยของสันตะปาปา Eugene IV (ค.ศ. 1383-1447) วัลลาได้ทำงานให้กับ Alfonso of Aragon ซึ่งขณะนั้นทรงมีปัญหาพิพาทอยู่กับสันตะปาปา วัลลาได้วิพากษ์วิจารณ์เอกสารที่สันตะปาปาทรงใช้เป็นหลักฐานในการอ้างว่าในคริสต์ศตวรรษที่ 4 จักรพรรดิคอนสแตนตินทรงมอบที่ดินให้กับศาสนจักร วัลลาอาศัยการวิเคราะห์ทาง[[ประวัติศาสตร์ลล และภาษาศาสตร์ เช่น เขาระบุว่าการพบคำว่า “fief” ในเอกสารดังกล่าวเป็นการแสดงให้เห็นว่าเอกสารดังการน่าจะถูกสร้างขึ้นในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 8 บทความของวัลลานี้ถูกตีพิมพ์ใน ค.ศ. 1440 เขาได้พิสูจน์ให้เห็นว่าบทความ “Constitutum Constantini” ไม่ได้เขียนขึ้นในสมัยอาณาจักรโรมัน ซึ่งที่จริงแล้ววัลลาไม่ได้ต้องการที่จะโจมตีศาสนา แต่การกระทำของเขาก็ยังผลให้คนที่กำลังเสื่อมศรัทธากับศาสนจักรยิ่งรู้สึกคลางแคลงใจมากขึ้น
วิธีการทางประวัติศาสตร์ของวัลลานับว่ามี8วามก้าวหน้าและทันสมัยในมาตรฐานและวิธีการศึกษาในสมัยปัจจุบัน การศึกษาของวัลลาได้สนับสนุนความก้าวหน้าและพัฒนาการของกลุ่มมนุษยนิยมในสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา, ทำให้เกิดประเด็นทางการเมือง คือทำลายความน่าเชื่อถือของสถาบันศาสนาคริสต์ที่กรุงโรม (Rome) เป็นการเปิดโอกาสให้กลุ่มปฏิรูปศาสนาโดจมตีสำนักวาติกันโดยตรง และวิธีการของวัลลายังส่งเสริมให้การเขียนประวัติศาสตร์ในสมัยปฏิรูปศาสนามีความก้าวหน้า โดยเฉพาะกระบวนการไต่สวน/ตรวจสอบ/ตีความข้อมูลหลักฐาน ซึ่งมีส่วนกำหนดรูปแบบวิธีการศึกษาประวัติศาสตร์ในปัจจุบัน
การงานในช่วงหลัง
ที่เนเปิลส์ วัลลายังคงทำงานเกี่ยวกับด้านปรัชญาอยู่ เขาได้แสดงความคิดเห็นว่า จดหมายของพระเยซูถึง Abgarus นั้นเป็นของปลอม และเขายังมีความสงสัยในเอกสารที่คิดว่าเป็นของแท้อีกหลายชิ้น และการสอบถามที่เป็นประโยชน์ต่อนักบวช เขายังได้กระตุ้นให้เกิดความโกรธจากเรื่องจริงที่เชื่อถือได้ เขาได้ผลักดันให้มันเกิดขึ้นก่อนที่ศัตรูของเขา และเขาก็ได้หนีไปจากการถูกแทรกแซงจาก Alfonso เขายังได้ดูหมิ่นพระคัมภีร์ฉบับ Vulgate และกล่าวหาว่า St.Augustine (ผู้ซึ่งต่อมาถูกเรียกว่า St.Augustine of Heresy) ว่าเป็นพวกนอกรีต ในปี ค.ศ. 1444 วัลลาได้เดินทางไปยังกรุงโรม แต่ที่เมืองนี้เต็มไปด้วยศัตรูของเขาจำนวนมากและล้วนแต่เป็นผู้มีอำนาจมากมาย แต่เขาก็ได้ปกป้องชีวิตของตัวเองด้วยการหลบหนีไปยัง Bacelona และกลับไปที่เนเปิลส์ และโชคชะตาที่ดีของเขาก็มาถึง หลังการสิ้นพระชนม์ของสันตะปาปา Eugene IV ในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1447 วัลลาก็ได้กลับไปยังกรุงโรมอีกครั้ง และครั้งนี้เขาได้รับการต้อนรับจากสันตะปาปา Nicolas V (ค.ศ. 1447-1455) ซึ่งเป็นสันตะปาปาพระองค์ใหม่ และวัลลาก็ได้ดำรงตำแหน่งเลขานุการส่วนพระองค์ ซึ่งการกลับเข้ามายังกรุงโรมของวัลลาครั้งนี้ถูกเรียกว่า “ชัยชนะของมนุษยนิยมเหนือหลักปฏิบัติและประเพณีดั้งเดิม” และวัลลาก็ได้มีความสนิทสนมกับสันตะปาปา Calixtus III (ค.ศ. 1378-1458)
ผลงานของวัลลา
วัลลามีผลงานมากมาย แต่ส่วนมากจะยังไม่สมบูรณ์ โดยผลงานของเขาได้ถูกตีพิมพ์ใน Basel ในปี ค.ศ. 1540 และในเวนิส ในปี ค.ศ. 1592 และ De Elegantiis ได้รับการตีพิมพ์ใหม่ถึง 60 ครั้ง ในช่วงปี ค.ศ. 1471 ถึง 1536 บางส่วนของผลงานของวัลลา ได้แก่
- De Voluptate (On Pleasure) ใน De Voluptate เขาได้เปรียบเทียบหลักการของ Stoics กับคำสอนของ Epicurus ซึ่งเป็นการประกาศให้แสดงความเห็นใจกับสิ่งที่อ้างสิทธิ์เพื่อความถูกต้องของการทำตามใจสำหรับความอยากอาหารของคนทั่วไป มันเป็นคำพูดที่แปลก นี่เป็นครั้งแรกที่ค้นพบของการแสดงออกอย่างตั้งใจของพวกศาสนานอกรีตในช่วงเรอแนสซองซ์ (Renaissance) ในงานของเขาอย่างเป็นวิชาการและหลักปรัชญาที่น่ายกย่อง
- De Elegantiis Latinae Linguae (Elegances of the Latin Language) แปลว่าความงดงามของภาษาลาติน เป็นหนังสือหลักไวยากรณ์ภาษาลาตินเล่มแรก ได้รับการตีพิมพ์ใน ค.ศ. 1471
- Annotations on the New Testament หรือคำอธิบายประกอบพระคัมภีร์ใหม่ เป็นผลงานชิ้นสำคัญของเขา ซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 1505
การวิพากษ์วิจารณ์วัลลา
มีความเป็นไปได้สูงที่จะประมาณว่าชีวิตส่วนตัวและนิสัยของวัลลามีความคลุมเครือ วัลลาถูกวิพากษ์วิจารณ์ไว้ว่าตัวเขาเองก็มีความไร้ค่า มีความระแวงและการที่ชอบวิวาท แต่เขาก็มีลักษณะของนักมนุษย์นิยมที่ดีเลิศ มีการวิจารณ์ที่แหลมคม และเป็นนักเขียนที่ประสงค์ร้าย
ลูเทอร์ ได้แสดงความคิดเห็นของเขาเกี่ยวกับวัลลาไว้ในงานเขียนของเขา
Cardinal Bellarmine ได้เรียกวัลลาว่า praecursor lutheri
Sir Richard Jebb กล่าวว่า งานเขียน “De Elegantiis” ของวัลลาเป็นสัญลักษณ์ถึงการวิพากษ์วิจารณ์การเรียนภาษาลาติน
Erasmus สรุปไว้ใน De ratione studii ว่าไม่มีผู้ชักนำที่ดีกว่าวัลลาแล้ว
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamniimmikarxangxingcakaehlngthimaidkrunachwyprbprungbthkhwamni odyephimkarxangxingaehlngthimathinaechuxthux enuxkhwamthiimmiaehlngthimaxacthukkhdkhanhruxlbxxk eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir lxernos wlla Lorenso Laurentius Valla kh s 1406 1457 epnnkprawtisastrchawemuxngenepilsinsmyfunfusilpwithya Renaissance kxnkarptirupsasnakhxngmartin luethxr Martin Luther kh s 1483 1546 sungkarekhiynprawtisastrinyukhnicamilksnawiphakswicarnmakkhun wllamiphlngandanprawtisastrhlaychin thioddednaelaidrbkarklawthungmakthisudkhuxeruxng Discourse on the Forgery of the Alleged Danation of Constantine sungekhiynkhunin kh s 1440lxernos wllaprawtiwllaepnchawxitali khrxbkhrwkhxngwllamacakemuxng Piacenza bidakhxngekhakhux Luca dellea Vallea sungepnnkkdhmay wllaepnnkmnusyniym nkphasasastr aelanksuksasastr wllamikhwamsnicinkarxantnchbbkhxngexksarsmykhlassikhcnsamarthsngektwiwthnakarkhxngphasa wllamiihwphribinkarwiekhraahthxykhaaelaepnphubukebikinkarwiphakswicarnexksartnchbbkhxngcringkarsuksawllacbkarsuksathikrungorm ekhaidsuksainchneriynkhxngxacarythimichuxesiyng idaek Leonardo Bruni aela Giovanni Aurispa sungbukhkhlehlaniidepnphusxnindankrikaelalatinaekwlla nxkcakniekhayngidekhasuksathi University of Padua inpi kh s 1428 ekhaphyayamthicaekhaipdarngtaaehnnginkhnathutkhxngsntapapa aetklbthukptiesthephraaxayuyngnxy txmainpi kh s 1429 ekhaidrbhnathiihekhaipsxnwicha rhetoric wichathiwadwysunthriysastrthangdanphasa thi Padua aetkthukbngkhbihlaxxkhlngcakthitiphimphcdhmaythiepnkarduthukwithikarsxnkarwicythangnitisastr inpi kh s 1431 wllaidbwch aelahlngkhwamphyayamthiekhacahakhwamplxdphycaktaaehnngelkhanukarkhxngphuephyaephrsasnainpraethscin ekhaidedinthangipthi Piacenza aelacakthiniekhaidedinthangtxipyng Pavia thisungekhaidrbtaaehnngxacaryinkarthicaphudonmnawic wllaidedinthangipyngmhawithyalyhlayaehng aelamikarndhmayaelaekhabrryayinhlayemuxng inpi kh s 1433 wllaidedinthangipyngemuxngenepils aelarachsankkhxng Alfonso V of Aragon Alfonso the Magnanimous kh s 1936 1458 sung Alfonso thrngaetngtngihwllaepnelkhanukarswnphraxngkh aelatxsukhdiihwllainkarthiekhaidklawocmtifaytrngkham karklawocmtikhrnghnungekidkhunemuxwllathukeriykekhamasxbswnhakhwamphidinkhaklawkhxngekhaekiywkberuxngethwwithya rwmthungkarthiekhaptiesthwa Apostle s Creed khaklawkhxngphunbthuxsasnakhristthierimtnwa I Believe in the god father Almighty miidthukeriyberiyngkhunmaody 12 xkhrsawkkhxngphraeysu aetinthisudkhaklawhaphwknikhmdlngkarepidephykhwamhlxklwngkhxngprawtisastrwllaepnnkwiphakswicarnthiechiybaehlm aelamikhwamruekiywkb Classical Latin Style sungthuknaipichinnganekhiynkhxngekhathithukekhiynkhuninpi kh s 1439 khux De falso credita et ementita Constantini donatione declamatio insmykhxngsntapapa Eugene IV kh s 1383 1447 wllaidthanganihkb Alfonso of Aragon sungkhnannthrngmipyhaphiphathxyukbsntapapa wllaidwiphakswicarnexksarthisntapapathrngichepnhlkthaninkarxangwainkhriststwrrsthi 4 ckrphrrdikhxnsaetntinthrngmxbthidinihkbsasnckr wllaxasykarwiekhraahthang prawtisastrll aelaphasasastr echn ekharabuwakarphbkhawa fief inexksardngklawepnkaraesdngihehnwaexksardngkarnacathuksrangkhuninsmykhriststwrrsthi 8 bthkhwamkhxngwllanithuktiphimphin kh s 1440 ekhaidphisucnihehnwabthkhwam Constitutum Constantini imidekhiynkhuninsmyxanackrormn sungthicringaelwwllaimidtxngkarthicaocmtisasna aetkarkrathakhxngekhakyngphlihkhnthikalngesuxmsrththakbsasnckryingrusukkhlangaekhlngicmakkhun withikarthangprawtisastrkhxngwllanbwami8wamkawhnaaelathnsmyinmatrthanaelawithikarsuksainsmypccubn karsuksakhxngwllaidsnbsnunkhwamkawhnaaelaphthnakarkhxngklummnusyniyminsmyfunfusilpwithya thaihekidpraednthangkaremuxng khuxthalaykhwamnaechuxthuxkhxngsthabnsasnakhristthikrungorm Rome epnkarepidoxkasihklumptirupsasnaodcmtisankwatiknodytrng aelawithikarkhxngwllayngsngesrimihkarekhiynprawtisastrinsmyptirupsasnamikhwamkawhna odyechphaakrabwnkaritswn trwcsxb tikhwamkhxmulhlkthan sungmiswnkahndrupaebbwithikarsuksaprawtisastrinpccubnkarnganinchwnghlngthienepils wllayngkhngthanganekiywkbdanprchyaxyu ekhaidaesdngkhwamkhidehnwa cdhmaykhxngphraeysuthung Abgarus nnepnkhxngplxm aelaekhayngmikhwamsngsyinexksarthikhidwaepnkhxngaethxikhlaychin aelakarsxbthamthiepnpraoychntxnkbwch ekhayngidkratunihekidkhwamokrthcakeruxngcringthiechuxthuxid ekhaidphlkdnihmnekidkhunkxnthistrukhxngekha aelaekhakidhniipcakkarthukaethrkaesngcak Alfonso ekhayngidduhminphrakhmphirchbb Vulgate aelaklawhawa St Augustine phusungtxmathukeriykwa St Augustine of Heresy waepnphwknxkrit inpi kh s 1444 wllaidedinthangipyngkrungorm aetthiemuxngnietmipdwystrukhxngekhacanwnmakaelalwnaetepnphumixanacmakmay aetekhakidpkpxngchiwitkhxngtwexngdwykarhlbhniipyng Bacelona aelaklbipthienepils aelaochkhchatathidikhxngekhakmathung hlngkarsinphrachnmkhxngsntapapa Eugene IV ineduxnkumphaphnth kh s 1447 wllakidklbipyngkrungormxikkhrng aelakhrngniekhaidrbkartxnrbcaksntapapa Nicolas V kh s 1447 1455 sungepnsntapapaphraxngkhihm aelawllakiddarngtaaehnngelkhanukarswnphraxngkh sungkarklbekhamayngkrungormkhxngwllakhrngnithukeriykwa chychnakhxngmnusyniymehnuxhlkptibtiaelapraephnidngedim aelawllakidmikhwamsnithsnmkbsntapapa Calixtus III kh s 1378 1458 phlngankhxngwllawllamiphlnganmakmay aetswnmakcayngimsmburn odyphlngankhxngekhaidthuktiphimphin Basel inpi kh s 1540 aelainewnis inpi kh s 1592 aela De Elegantiis idrbkartiphimphihmthung 60 khrng inchwngpi kh s 1471 thung 1536 bangswnkhxngphlngankhxngwlla idaek De Voluptate On Pleasure in De Voluptate ekhaidepriybethiybhlkkarkhxng Stoics kbkhasxnkhxng Epicurus sungepnkarprakasihaesdngkhwamehnickbsingthixangsiththiephuxkhwamthuktxngkhxngkarthatamicsahrbkhwamxyakxaharkhxngkhnthwip mnepnkhaphudthiaeplk niepnkhrngaerkthikhnphbkhxngkaraesdngxxkxyangtngickhxngphwksasnanxkritinchwngerxaenssxngs Renaissance inngankhxngekhaxyangepnwichakaraelahlkprchyathinaykyxng De Elegantiis Latinae Linguae Elegances of the Latin Language aeplwakhwamngdngamkhxngphasalatin epnhnngsuxhlkiwyakrnphasalatinelmaerk idrbkartiphimphin kh s 1471 Annotations on the New Testament hruxkhaxthibayprakxbphrakhmphirihm epnphlnganchinsakhykhxngekha sungidrbkartiphimphinpi kh s 1505karwiphakswicarnwllamikhwamepnipidsungthicapramanwachiwitswntwaelanisykhxngwllamikhwamkhlumekhrux wllathukwiphakswicarniwwatwekhaexngkmikhwamirkha mikhwamraaewngaelakarthichxbwiwath aetekhakmilksnakhxngnkmnusyniymthidielis mikarwicarnthiaehlmkhm aelaepnnkekhiynthiprasngkhray luethxr idaesdngkhwamkhidehnkhxngekhaekiywkbwllaiwinnganekhiynkhxngekha Cardinal Bellarmine ideriykwllawa praecursor lutheri Sir Richard Jebb klawwa nganekhiyn De Elegantiis khxngwllaepnsylksnthungkarwiphakswicarnkareriynphasalatin Erasmus srupiwin De ratione studii waimmiphuchknathidikwawllaaelw