ยี่จับสี่เห่า หรือภาษาจีนกลางเรียกว่า เอ้อร์ฉือซื่อเซี่ยว (จีน: 二十四孝) อาจแปลได้ว่า ยี่สิบสี่ยอดกตัญญู เป็นตำราเกี่ยวกับความกตัญญูในลัทธิขงจื๊อ เขียนโดยกัว จฺวีจิ้ง (郭居敬) ในยุคราชวงศ์หยวน (ค.ศ. 1260–1368) ตำรานี้มีอิทธิพลอย่างมากในตะวันออกไกลยุคกลางและนำมาใช้ในการสอนคุณธรรมตามคติของลัทธิขงจื๊อ
ยี่จับสี่เห่า | |||||||||
ภาษาจีน | 二十四孝 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ความหมายตามตัวอักษร | ยี่สิบสี่ความกตัญญู | ||||||||
|
สำหรับยี่จับสี่เห่าในภาคภาษาไทยนั้น มีการแปลและจัดพิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2479 โดยเป็นผลงานการแปลของ และเรียบเรียงโดย เถา ศรีชลาชัย (ในการจัดพิมพ์ครั้งต่อๆ มา ระบุชื่อเป็น ปรีดา ศรีชลาลัย) จัดพิมพ์โดย เพื่อแจกเป็นของชำร่วยในงานทำบุญอายุครบ 60 ปีของท่านผู้หญิงกลีบ มหิธร ในการแปลครั้งดังกล่าว เลือกเขียนทับศัพท์ชื่อเฉพาะภาษาจีนในเรื่องทั้งหมดเป็นอักษรไทยด้วยสำเนียงแต้จิ๋ว
ผู้เขียน
โดยทั่วไปถือว่าผู้เขียนยี่จับสี่เห่าคือกัว จฺวีจิ้ง (郭居敬) แต่มีแหล่งข้อมูลอื่นที่เสนอชื่อผู้เขียนหรือผู้เรียบเรียงที่อาจเป็นไปได้อีก 2 คน ได้แก่ (郭守正) และ (郭居業)
คำวิจารณ์
แนวคิดการแสดงความกตัญญูมีบทบาทเด่นในวัฒนธรรมจีนมาตั้งแต่สมัยโบราณ ถึงขนาดมีธรรมเนียมการไว้ทุกข์เพื่อแสดงความกตัญญ โดยผู้เป็นบุตรจะต้องละเว้นการทำงานประจำต่าง ๆ เป็นเวลาถึง 3 ปี เพื่อแสดงความอาลัยต่อบุพการีที่เสียชีวิต ในสังคมจีนนั้นมีสำนวนอยู่ว่า "เมื่อเจ้าผู้ปกครองสั่งให้ไพร่ฟ้าไปตาย ไพร่ฟ้าก็ต้องตายตามคำสั่ง บิดาปรารถนาให้บุตรไปตาย บุตรก็ต้องไปตายดุจเดียวกัน" และ "พึงแสวงหาข้าแผ่นดินผู้ภักดีจากครอบครัวที่มีบุตรกตัญญู"
แม้กระนั้น บางเรื่องราวที่ปรากฏใน "ยี่จับสี่เห่า" ก็ถูกมองว่าเป็นตัวอย่างที่ไม่ดีสำหรับในยุคร่วมสมัย เช่น เรื่องของก้วยกื๊อ ซึ่งเป็นตัวอย่างของความกตัญญูที่สุดขั้วมาก จากการที่เขาตัดสินใจจะฆ่าบุตรของตนเองเพื่อลดปากท้องของคนในบ้านให้สามารถมีอาหารเลี้ยงดูแม่ของตนเองได้ นอกจากนี้ยังรวมไปถึงเรื่องราวที่ตัวเอกของเรื่องทำร้ายร่างกายตนเองเพื่อให้บรรลุหน้าที่ผู้มีความกตัญญู เช่น เรื่องโง่วแม้ถอดเสื้อให้ยุงกัดเพื่อไม่ให้ยุงไปกินเลือดบุพการีของตน และเรื่องเฮ่งเสียงนอนถอดเสื้อเพื่อเจาะปล่องน้ำแข็งจับปลาไปให้แม่กิน เป็นต้น
บางเรื่องราวก็ปรากฏเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักและถูกมองว่าค้านกับหลักการของลัทธิขงจื๊อหลายประการ ตัวอย่างหนึ่งในกรณีนี้คือเรื่องราวของฉั่วสุนได้รับรางวัลจากโจรตอบแทนความกตัญญู เรื่องราวนี้ได้วาดภาพให้กลุ่มกบฏดังกล่าวมีภาพลักษณ์ที่ดีทั้งที่ๆ พวกเขาเหล่านั้นละเมิดหลักการของลัทธิขงจื๊อในแง่การจงรักภักดีต่อบ้านเมือง ตัวอย่างอีกกรณีหนึ่งคือเรื่องเล่าไล่จื้อทำตัวเป็นเด็กให้พ่อแม่สำราญใจ หลู่ ซฺวิ่น นักเขียนชาวจีนในยุคคริสต์ศตวรรษที่ 20 ได้วิจารณ์ไว้ว่าพฤติกรรมของเล่าไล่จื๊อ "เป็นการดูหมิ่นคนโบราณ และเป็นตัวอย่างที่ไม่ดีของชนรุ่นหลัง"
รายชื่อบุคคลสำคัญในเรื่อง
หมายเหตุ: ชื่อในวงเล็บเป็นชื่อภาษาจีนในสำเนียงแต้จิ๋ว ตามหนังสือ "ยี่จับสี่เห่า" ฉบับแปลของพระเจนจีนอักษร หรือเป็นชื่อสำเนียงอื่นที่พบในวรรณกรรณจีนเรื่องอื่นฉบับภาษาไทย
# | ชื่อเรื่อง | ตัวเอก | ยุคทางประวัติศาสตร์ | เนื้อหาโดยสังเขป |
---|---|---|---|---|
1 | ความกตัญญูสะเทือนดินฟ้า (孝感动天; 孝感動天; Xiào Gǎn Dòng Tiān) | พระเจ้าชุ่น (เต้สุ่น) 舜 | ยุคสามราชาห้าจักรพรรดิ | ในสมัยที่พระเจ้าเต้สุ่นยังทรงพระเยาว์และอยู่ในฐานะสามัญชน แม่ของสุ่นได้สิ้นชีวิต บิดาจึงแต่งงานใหม่และมีลูกชายกับภรรยาใหม่จำนวน 1 คน แม้บิดา มารดาเลี้ยง และน้องชายจะอยุติธรรมต่อสุ่นและพยายามหาทางกลั่นแกล้งเขาให้ถึงตายหลายครั้ง แต่สุ่นก็ยังคงกตัญญูต่อบิดามารดาอย่างมั่นคงและยังคงรักน้องชายต่างมารดาไม่เปลี่ยนแปลง ความดีดังกล่าวได้บันดาลให้เหล่าเทพเจ้าปกป้องคุ้มครองเขาอยู่เสมอ และยังได้ส่งบรรดาสรรพสัตว์มาช่วยสุ่นทำไร่นาเป็นประจำอีกด้วย |
2 | ชิมยาให้แม่ (亲尝汤药; 親嘗湯藥; Qīn Cháng Tāng Yào) | หลิวเหิง (เล่าเห่ง) 劉恆 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก | เล่าเห่ง (พระเจ้าฮั่นบุ่นเต้) เป็นที่รู้จักจากความกตัญญูที่พระองค์มีต่อเป๊าะไทเฮาผู้เป็นพระราชมารดามาตั้งแต่ครั้งยังเป็นต่ายอ๋อง (อ๋องแห่งรัฐไต้) ยามใดที่พระราชมารดาของพระองค์มีพระอาการประชวร ต๋ายอ๋องจะถวายการดูแลรักษาพระราชมารดาด้วยพระองค์เองเสมอ หากมีการถวายพระโอสถ ต่ายอ๋องก็จะชิมพระโอสถก่อนเพื่อให้แน่ใจว่าปลอดภัย |
3 | ขบที่นิ้วเจ็บที่ใจ (啮指痛心; 齧指痛心; Niè Zhǐ Tòng Xīn) | 曾參 | ยุคชุนชิว | เจ็งชามเป็นลูกศิษย์ของขงจื๊อ เกิดในครอบครัวคนยากจน เป็นที่รู้จักในความเป็นคนกตัญญู ครั้งหนึ่งขณะที่เขาออกไปเก็บไม้มาทำฟืน มีแขกมาเยี่ยมที่บ้าน แม่ของเจ็งชามรู้สึกอึดอัดใจไม่รู้ว่าจะรับรองแขกอย่างไรดี จึงตัดสินใจกัดนิ้วตนเองเพื่อสื่อให้เจ็งชามรู้และรีบกลับมาที่บ้าน ฝ่ายเจ็งชามเกิดรู้สึกเจ็บในอกและคิดว่าที่บ้านต้องมีเหตุอะไรบางอย่างจึงรีบกลับมาที่บ้านทันที เมื่อมาถึงบ้านแล้วแม่ของเจ็งชามจึงชี้แจงเหตุการณ์ที่เป็นไปทุกอย่างให้ฟัง บรรดาแขกที่ได้ทราบเรื่องนี้จึงพากันสรรเสริญในความกตัญญูของเขาอย่างยิ่ง |
4 | ใส่เสื้อบางตามคำแม่ (单衣顺母; 單衣順母; Dān Yī Shùn Mǔ) | 閔損 | ยุคชุนชิว | เมี่ยนจือเคียนเป็นลูกศิษย์ของขงจื๊อ เขาเสียแม่ไปตั้งแต่ยังเด็ก พ่อของเมี่ยนจือเคียนจึงแต่งงานใหม่และมีลูกชายอีก 2 คน แม่เลี้ยงของเมี่ยนจือเคียนเป็นคนลำเอียง รักแต่ลูกของตนเองและคอยกลั่นแกล้งเมี่ยนจือเคียนอยู่เสมอ แต่ตัวเมี่ยนจือเคียนมีความกตัญญู ไม่เคยโกรธเกลียดแม่เลี้ยงแต่อย่างใด วันหนึ่งในฤดูหนาว เมี่ยนจือเคียนลากรถให้พ่อเพื่อเดินทางไปทำธุระต่างถิ่น ตัวเขานั้นใส่เสื้อกันหนาวที่บุด้วยดอกเลาเพียงบางๆ จึงทนความหนาวไม่ได้จนพลาดพลั้งทำให้รถลากติดหล่ม เมี่ยนจือเคียนถูกพ่อเฆี่ยนลงโทษ แต่พ่อของเขารู้สึกผิดสังเกตเมื่อเห็นเสื้อของเมี่ยนจือเคียนขาดแล้วพบว่าข้างในบุดอกเลาไว้แทนที่จะเป็นสำลี ทำให้เขาเข้าใจได้ทันทีว่าภรรยาของตนรักลูกไม่เท่ากัน ฉะนั้นเมื่อกลับไปถึงบ้าน ผู้เป็นพ่อจึงออกปากไล่ภรรยาใหม่ผู้เป็นแม่เลี้ยงของเมี่ยนจือเคียนด้วยความโกรธ แต่เมี่ยนจือเคียนได้ขอร้องห้ามพ่อของตนไว้โดยกล่าวว่า "มารดายังอยู่ที่นี่ ลูกก็หนาวเพียงคนเดียว ถ้ามารดาไปอยู่ที่อื่น ลูกจะหนาวทั้งสามคน" ฝ่ายแม่เลี้ยงรู้สำนึกผิด จึงเลิกลำเอียงต่อเมี่ยนจือเคียนอย่างเด็ดขาดนับแต่นั้น |
5 | แบกข้าวสารให้พ่อแม่ (为亲负米; 爲親負米; Wèi Qīn Fù Mǐ) | จ้งโหยว (จื่อลู่, จือหลู) 仲由 | ยุคชุนชิว | จื่อลู่เป็นลูกศิษย์ของขงจื๊อ เขาเกิดในครอบครัวที่ยากจน ในวัยเยาว์นั้นเขามักจะเดินทางไปไกลบ้านเพื่อแบกข้าวสารซึ่งมีผู้ใจดีแบ่งให้มาให้พ่อแม่รับประทานอยู่เสมอ โดยที่ตัวเขาเองยอมลำบากกินแต่เพียงผักป่าเท่านั้น หลายปีต่อมาเมื่อเขาได้ดีมีตำแหน่งหน้าที่ราชการอยู่ในรัฐเหว่ย (เมืองโอย, เมืองอวย) เวลานั้นพ่อแม่ทั้งสองของเขาได้ตายจากไปแล้ว จื่อลู่มักจะรำพึงถึงความหลังและคร่ำครวญด้วยความเสียใจอยู่เสมอว่า "แต่ก่อนตนเคยแบกข้าวสารถุงหนึ่งเดินทางไกลตั้งร้อยลี้ เพื่อนำไปให้บิดามารดาเพราะความยากจน ครั้นบัดนี้อาหารการกินบริบูรณ์สมบูรณ์แล้ว แต่บิดามารดาไม่อยู่ให้ปรนนิบัติจึงน่าเสียใจนัก" |
6 | เลี้ยงพ่อแม่ด้วยนมกวาง (鹿乳奉亲; 鹿乳奉親; Lù Rǔ Fèng Qīn) | 郯子 | ยุคชุนชิว | ทั่มจื้อเป็นเจ้าเมืองทั่มซึ่งเป็นเมืองขึ้นของ บิดามารดาของทั่มจื้อนั้นตาบอด มีหมอแนะนำว่าต้องใช้น้ำนมกวางหยอดตาจึงจะรักษาอาการนี้ได้ ทั่มจื้อจึงเอาหนังกวางห่อหุ้มตัวและหาทางเข้าใกล้แม่กวางป่าเพื่อเอาน้ำนม เขาทำเช่นนี้ทุกวัน จนวันหนึ่งมีพรานป่าเข้าใจผิดว่าเขาเป็นกวางจริงๆ และเกือบจะถูกฆ่าเสียแล้ว ทั่มจื้อจึงต้องเปิดเผยตัวและอธิบายเรื่องราวที่เป็นมาทุกอย่างให้ฟัง |
7 | แต่งชุดเด็กให้พ่อแม่สบายใจ (戏彩娱亲; 戲彩娛親; Xì Cǎi Yú Qīn) | เหลาไหลจื่อ (เล่าไล่จื๊อ) 老萊子 | ยุคชุนชิว | เล่าไล่จื๊อเป็นเซียนที่อาศัยอยู่ในรัฐฉู่ มีชื่อเสียงจากความกตัญญูต่อบิดามารดาผู้มีอายุยืน ครั้งหนึ่งพ่อแม่ได้เห็นเล่าไล่จื๊อหกล้มจากการหาบน้ำ ก็นึกเสียใจว่าตนจะได้ทำศพลูกชายแทนที่จะได้ให้ลูกชายทำศพแก่พวกตน เพราะเวลานั้นต่างฝ่ายต่างก็สูงอายุแล้ว เล่าไล่จื๊อเมื่อรู้ดังนั้นจึงแกล้งแต่งตัวสีสันสดใส เล่นของเล่นต่างๆ ทำตัวเป็นเด็กให้พ่อแม่รู้สึกเป็นสุขจนคลายกังวลใจเรื่องดังกล่าวอยู่เสมอ |
8 | ขายตัวทำศพพ่อ (卖身葬父; 賣身葬父; Mài Shēn Zàng Fù) | ตงหย่ง (ตังอ๎ย้ง) 董永 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | ตงหย่งเสียแม่ไปตั้งแต่ยังเด็ก อาศัยอยู่กับพ่อตลอดมาจนกระทั่งผู้เป็นพ่อเสียชีวิต เนื่องจากไม่มีเงินทำพิธีศพ ตงหย่งจึงขายตัวเป็นทาสกับเศรษฐีคนหนึ่งเพื่อเอาเงินมาจัดงานศพให้พ่อ วันหนึ่งเขาได้พบหญิงพเนจรคนหนึ่งระหว่างกลับจากไปทำงาน นางขอให้ตงหย่งรับนางเป็นภรรยา ทั้งสองจึงอยู่กินด้วยกันฉันสามีภรรยา หญิงปริศนาผู้นั้นได้ช่วยเขาทอผ้าไหม 300 ม้วนตามคำสั่งของนายจ้างเสร็จภายในเดือนเดียว ตงหย่งจึงเป็นอิสระจากสัญญาขายตัวและได้รับค่าจ้างตามสมควร ระหว่างทางกลับบ้านนั้น หญิงสาวได้เปิดเผยว่าตนเป็นธิดาของเง็กเซียนฮ่องเต้ ได้รับภารกิจจากสวรรค์ให้มาช่วยปลดปล่อยตงหย่งให้เป็นไท เมื่อบรรลุภารกิจแล้ว นางจึงจำต้องกลับคืนสู่เมืองสวรรค์ตามเดิม |
9 | ฝังลูกเพื่อเลี้ยงแม่ (为母埋儿; 爲母埋兒; Wèi Mǔ Mái Ér) | กวอจี้ (ก้วยกื๊อ) 郭巨 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | ก้วยกื๊อเลี้ยงดูแม่ผู้ชรา เขามีภรรยาและบุตร 1 คน ครอบครัวของเขานั้นยากจนมาก กระทั่งเมื่ออาหารในบ้านมีไม่เพียงพอแก่ปากท้องของทั้ง 4 ชีวิตภายในบ้าน เขาจึงปรึกษากับภรรยาเพื่อหาทางออก และจำต้องตัดสินใจด้วยความเจ็บปวดว่า จะต้องฝังบุตรทั้งเป็นเสียเพื่อลดจำนวนปากท้องในบ้าน เพราะลูกนั้นทั้งสองคนยังมีโอกาสมีใหม่ได้ แต่แม่นั้นไม่อาจหาใครมาทดแทนได้อีกแล้ว ขณะที่ทั้งสองผัวเมียช่วยกันขุดหลุมเพื่อจะฝังลูกนั้น พวกเขาได้ขุดพบทองคำจำนวนหนึ่ง พร้อมหนังสือเขียนด้วยชาดเป็นใจความว่า "ทองทั้งนี้เทพดาให้เเก่ก้วยกื๊อ ขุนนางจะแย่งเอามิได้ แม้ราษฎรทั้งปวงก็ไม่มีสิทธิ์" ก้วยกื๊อจึงเลิกขุดหลุมนั้น แล้วเอาทองคำไปขายเลี้ยงชีวิตจุนเจือครอบครัวให้เป็นสุขสืบไป |
10 | น้ำพุปลาผุด (涌泉跃鲤; 湧泉躍鯉; Yǒng Quán Yuè Lǐ) | 姜詩 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | เกียงซีและภรรยาชื่อนางพั่งสีเป็นคนที่กตัญญูต่อมารดา บ้านของพวกเขาอยู่ไกลจากแม่น้ำ แต่เพราะแม่ของเกียงซีของรับประทานปลาสดจากแม่น้ำและดื่มน้ำที่ตักจากแม่น้ำ สองผัวเมียจึงรับหน้าที่ไปตักน้ำและจับปลาที่แม่น้ำอยู่เสมอ วันหนึ่งนางพั่งสีกลับจากหาบน้ำและหาปลาช้าเพราะเกิดพายุจัดระหว่างทางกลับบ้าน เกียงซีนึกโกรธภรรยาเพราะคิดว่าการที่นางพั่งสีกลับบ้านช้าและปล่อยให้แม่ของเขารอนานนั้นเพราะนางมัวเถลไถลไปที่อื่น จึงขับนางพั่งสีออกจากบ้านไป นางพั่งสีจึงไปอาศัยกับเพื่อนบ้าน ยังคงไปตักน้ำจากแม่น้ำและฝากวานเพื่อนบ้านให้นำน้ำดังกล่าวส่งให้แม่สามีอยู่เสมอ ครั้นต่อมาแม่ของเกียงซีรู้ความจริง จึงบอกให้ลูกชายไปรับลูกสะใภ้กลับมาอยู่ด้วยกันดังเดิม ในวันที่นางพั่งสีกลับมาอยู่กับแม่สามีนั้น เกิดมีบ่อน้ำพุผุดขึ้นที่หลังบ้าน น้ำนั้นมีรสชาติเหมือนน้ำในแม่น้ำทุกอย่าง ซ้ำยังมีปลาตะเพียนมาอยู่ที่บ่อน้ำนั้นวันละ 2 ตัวเป็นประจำทุกวัน ทั้งสองผัวเมียจึงไม่จำเป็นต้องไปตักน้ำและจับปลาถึงริมฝั่งแม่น้ำเพื่อเลี้ยงดูแม่ของตนอีกต่อไป |
11 | เก็บผลหม่อนเลี้ยงแม่ (拾椹供亲; 拾椹供親; Shí Shèn Gòng Qīn) | ไช่ซุ่น (ฉั่วสุน) 蔡順 | ราชวงศ์ซิน / ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | ฉั่วสุนอาศัยอยู่กับแม่เพียงลำพังสองแม่ลูกเนื่องจากบิดาสิ้นชีวิตไปตั้งแต่เขายังเล็ก ในช่วงที่บ้านเมืองเกิดการจลาจลภายใต้การปกครองของอองมัง ราคาข้าวสารอาหารแห้งต่างๆ สูงขึ้นมาก จนทั้งสองแม่ลูกต้องเก็บผลหม่อนป่ามาบริโภค วันหนึ่งฉั่วสุนได้เจอกับกองโจร พวกโจรนึกสงสัยว่าทำไมเขาจึงแยกผลหม่อนสีแดงกับผลหม่อนสีดำไว้ในกะทอคนละใบ ฉั่วสุนจึงตอบว่า ผลหม่อนสีดำรสหวานแยกเก็บไว้ให้แม่ ผลหม่อนสีแดงรสเปรี้ยวนั้นเขาเก็บไว้กินเอง พวกโจรคิ้วแสดนึกเห็นใจฉั่วสุน จึงยอมปล่อยตัวเขาไป พร้อมกับแบ่งข้าวสารและเนื้อขาวัวข้างหนึ่งให้ฉั่วสุนด้วย |
12 | จำหลักรูปพ่อแม่แทนตัว (刻木事亲; 刻木事親; Kè Mù Shì Qīn) | ติงหลัน (เต็งหลัง) 丁蘭 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | เต็งหลังกำพร้าพ่อแม่ตั้งแต่เยาว์วัย เขาจึงสลักรูปเหมือนพ่อแม่ขึ้นแทนตัวด้วยความระลึกถึง และปฏิบัติบูชาเสมือนว่าบุพการีทั้งสองยังมีชีวิตอยู่ วันหนึ่งภรรยาของเต็งหลังนึกสงสัยจึงลองเอาเข็มจิ้มที่รูปจำหลักดังกล่าว คาดไม่ถึงว่ารูปสลักนั้นจะมีเลือดไหลและหลั่งน้ำตา เมื่อเต็งหลังซักไซ้ความจริงจากภรรยาแล้ว เขาจึงไล่ภรรยาออกจากบ้านไปด้วยความโกรธ (อีกฉบับหนึ่งเล่าว่ารูปสลักเหล่านั้นหลั่งน้ำตาเพราะมีเพื่อนบ้านมายืมของจากภรรยาเต็งหลังแล้วไม่ได้ดั่งประสงค์ จึงเอาไม้ตีไปที่รูปสลักดังกล่าว เต็งหลังเมื่อรู้เรื่องแล้วก็เคืองแค้นตามไปจะทำร้ายเพื่อนบ้านคนนั้นให้ตาย เกิดเป็นคดีความขึ้นศาลประจำเมือง เจ้าเมืองได้ตัดสินความให้เพื่อนบ้านคนดังกล่าวขอขมารูปแทนตัวพ่อแม่ของเต็งหลัง จึงเป็นอันยุติเรื่องลงได้) |
13 | ลักส้มไปฝากแม่ (怀橘遗亲; 懷桔遺親; Huái Jú Yí Qīn) | ลู่จี (เล็กเจ๊ะ, ลกเจ๊ก) 陸績 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | ลกเจ๊กเป็นข้าราชการของง่อก๊ก เมื่อครั้งลกเจ๊กอายุ 6 ขวบได้ติดตามพ่อซึ่งเป็นข้าราชการชั้นผู้น้อยในขณะนั้นไปเยี่ยมคำนับอ้วนสุด ผู้ว่าราชการเมืองจิ่วเจียง ณ จวนผู้ว่าราชการซึ่งจัดงานเลี้ยงมโหฬารในครั้งนั้น ลกเจ๊กได้ซุกส้มสองผลไว้ในแขนเสื้อเพื่อนำไปฝากแม่ แต่เมื่อได้เวลากลับบ้าน ขณะคำนับอำลาอ้วนสุด ผลส้มที่ซุกซ่อนไว้หล่นลงพื้น อ้วนสุดเห็นจึงพูดสัพยอกว่า "ลกเจ๊กเอ๋ย เจ้ามาเป็นแขกผู้เยาว์ ไฉนจึงแอบซุกส้มของเจ้าบ้าน ไม่กลัวคนเขาจะหัวเราะเยาะว่าลักส้มหรือ" ลกเจ๊กก็คุกเข่าคำนับแล้วว่ามารดาตนชอบรับประทานส้มนัก ตนจึงตั้งใจเอาไปฝาก เมื่อมารดาได้รับประทาน ก็นับว่าท่านเจ้าบ้านได้เลี้ยงแขกเพิ่มอีกคนหนึ่งแล้ว อ้วนสุดได้ฟังก็ชมเชยว่า เด็กอายุเพียงเท่านี้ยังรู้จักกตัญญูต่อมารดา หายากยิ่งนัก แล้วสั่งให้บริวารเอาส้มกระเช้าหนึ่งเดินตามไปส่งถึงบ้าน |
14 | ลงแรงหาเลี้ยงแม่ (行佣供母; 行傭供母; Xíng Yōng Gòng Mǔ) | เจียงเก๋อ (กังเก๊ก) 江革 | ราชวงศ์ฮั่น | กังเก๊กพาแม่อพยพจากเมืองไปยังเมือง เพื่อหนีภัยโจรที่ออกอาละวาดปล้นราษฎรในเวลานั้น เมื่อพวกโจรจับตัวทั้งสองแม่ลูกได้ครั้งใด กังเก๊กจะร้องไห้วิงวอนขอให้พวกโจรปล่อยพวกตน และพวกโจรก็ใจอ่อนยอมปล่อยตัวทั้งสองคนไปทุกครั้ง เมื่อรอดภัยจากกลุ่มโจรและสามารถตังหลักปักฐานแล้ว กังเก๊กก็ออกทำงานหนักเพื่อเลี้ยงดูแม่ของตนให้อยู่เป็นสุขตามอัตภาพจนถึงอายุขัย |
15 | พัดวีหมอนอุ่นที่นอน (扇枕温衾; 扇枕溫衾; Shàn Zhěn Wēn Qīn) | 黃香 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก | อึ่งเฮียงอาศัยอยู่กับพ่อเพียงสองคน เพราะเสียแม่ไปเมื่อตอนที่เขาอายุได้ 9 ขวบ เขาปรนนิบัติรับใช้บิดาของตนในเวลาก่อนนอนด้วยการพัดวีหมอนของพ่อให้เย็นในฤดูร้อน และเอาผ้าห่มห่มตัวเองให้ผ้านั้นอุ่นก่อนจะปูให้พ่อนอนในฤดูหนาว เพื่อให้พ่อได้นอนหลับสบายทุกคืนอยู่เสมอ |
16 | ปลอบขวัญหลุมศพแม่ยามฟ้าร้อง (闻雷泣墓; 聞雷泣墓; Wén Léi Qì Mù) | หวางโผว (เฮ่งเพา) 王裒 | ยุคสามก๊ก | เฮ่งเพาเป็นชาววุยก๊ก แม่ของเฮ่งเพาเป็นคนกลัวเสียงฟ้าร้องตั้งแต่เมื่อยังมีชีวิตอยู่ เฮ่งเพาเป็นผู้คอยปลอบโยนนางอยู่เสมอ แม้เมื่อนางสิ้นชีวิตไปแล้ว หากมีฟ้าร้องครั้งใด เฮ่งเพาก็จะไปที่หลุมศพเพื่อปลอบแม่ให้คลายความกลัวทุกครั้ง |
17 | พลีตนให้ยุงกินเลือด (恣蚊饱血; 恣蚊飽血; Zī Wén Báo Xuě) | อู๋เมิ่ง (โง่วแม้) 吳猛 | ราชวงศ์จิ้น | โง่วแม้เป็นเซียนในลัทธิเต๋า ในวัยเยาว์เขาเกิดในครอบครัวที่ยากจนมากถึงขนาดไม่มีเงินไปซื้อมุ้งกันยุงเวลานอน ทุกคืนในช่วงฤดูร้อน เขาจึงถอดเสื้อนั่งอยู่ใกล้ ๆ เตียงนอนของบุพการีเพื่อล่อให้ยุงกินเลือดตนเอง โดยหวังว่ายุงจะไม่ไปกัดบุพการีในเวลานอน |
18 | เจาะน้ำแข็งหาปลา (卧冰求鲤; 臥冰求鯉; Wò Bīng Qiú Lǐ) | หวางเสียง (เฮ่งเสียง) 王祥 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก / ยุคสามก๊ก | เฮ่งเสียงเป็นข้าราชการยุคราชวงศ์จิ้น เกิดในตระกูลข้าราชการของวุยก๊ก ในวัยเยาว์เขาอาศัยอยู่กับพ่อและแม่เลี้ยงเพราะแม่แท้ ๆ ตายตั้งแต่เฮ่งเสียงยังเด็ก แม่เลี้ยงของเฮ่งเสียงนั้นริษยาและมักพูดจาไม่ดีกับเขาตลอด จึงพลอยทำให้พ่อของเขาชิงชังตัวเฮ่งเสียงไปด้วย แต่เฮ่งเสียงยังคงปรนนิบัติรับใช้ทั้งพ่อและแม่เลี้ยงด้วยความเคารพรักและกตัญญูอยู่เสมอ ต่อมาเมื่อพ่อของเฮ่งเสียงตายลง แม่เลี้ยงนั้นก็หายชิงชัง กลับมารักใคร่เฮ่งเสียงแทนเพราะเขายังคงดูแลนางอย่างเสมอต้นเสมอปลาย ครั้งหนึ่งในฤดูหนาวแม่เลี้ยงเกิดป่วยไข้ นางชอบกินปลาสด หากไม่ได้กินปลาจะกินข้าวไม่ลง แต่วันนั้นชาวประมงจับปลาไม่ได้ ไม่มีปลาขายในตลาด เฮ่งเสียงจึงออกไปจับปลาในแม่น้ำที่กลายเป็นน้ำแข็ง โดยถอดเสื้อออกนอนแนบกับพื้นน้ำแข็ง ใช้ไออุ่นจากร่างกายตนเองละลายผิวน้ำแข็งให้บางลงจนสามารถเจาะปล่องน้ำแข็งจับปลาได้ |
19 | สู้เสือเพื่อช่วยพ่อ (扼虎救亲; 扼虎救親; È Hǔ Jìu Qīn) | หยางเซียง (เอี้ยเฮียง) 楊香 | ราชวงศ์จิ้น | ขณะที่นางเอี้ยเฮียงอายุได้ 14 ปี ครั้งหนึ่งนางได้ติดตามพ่อไปหาของป่า มีเสือตนหนึ่งกระโจนเข้ามาทำร้ายพ่อของนาง นางเอี้ยเฮียงได้พยายามสู้เสือด้วยมือเปล่าจนกระทั่งเสือยอมปล่อยพ่อของนางและหลบหนีไป |
20 | หลั่งน้ำตาหน่อไม้จึงผุด (哭竹生笋; 哭竹生筍; Kū Zhú Shēng Sǔn) | เมิ่งจง (เม่งจง, เบ้งจ๋อง) 孟宗 | ราชวงศ์ฮั่นตะวันออก / ยุคสามก๊ก | เบ้งจ๋องเป็นข้าราชการของง่อก๊ก เขากำพร้าพ่อตั้งแต่เด็ก อาศัยอยู่ด้วยกันกับแม่ ครั้งหนึ่งแม่ของเบ้งจ๋องป่วย หมอตรวจโรคแล้วแนะนำว่าต้องให้แม่รับประทานน้ำแกงที่ต้มจากหน่อไม้ จึงจะคลายจากโรคได้ เวลานั้นเป็นหน้าหนาว นอกฤดูกาลเกิดหน่อไม้ เบ้งจ๋องเข้าป่าไผ่หาหน่อไม้เท่าไรก็ไม่พบ จึงได้แต่นั่งทรุดลงร้องไห้ที่กอไผ่ด้วยความสิ้นหวัง ทันใดนั้นเขาก็ได้ยินเสียงอันดัง และเมื่อหันไปดูก็พบว่ามีหน่อไม้จำนวนหนึ่งผุดขึ้นมา เบ้งจ๋องจึงรีบเก็บหน่อไม้เหล่านั้นด้วยความดีใจแล้วเอาไปต้มน้ำแกง ให้แม่รับประทานน้ำแกงนั้นจนคลายจากโรคได้ |
21 | ชิมอุจจาระตรวจโรค (尝粪忧心; 嘗糞憂心; Cháng Fèn Yōu Xīn) | (ยูงิมหลู) 庾黔婁 | ราชวงศ์ฉีใต้ | ยูงิมหลูรับราชการเป็นนายอำเภอชังเหล็ง วันหนึ่งขณะทำหน้าที่ชำระคดีความ เกิดความสะเทือนใจจนตัวสั่นเหงื่อไหลโซมกาย เขารู้สึกว่าจะต้องเกิดเหตุบางอย่างเกี่ยวกับบิดา จึงทำหนังสือลาออกจากราชการแล้วรีบเดินทางกลับไปบ้านเดิมซึ่งอยู่ต่างเมือง เมื่อกลับถึงบ้านจึงได้ทราบว่าบิดาของตนป่วย หมอที่ตรวจโรคชี้แจงว่าอาการป่วยนั้นหนักมาก หากจะวินิจฉัยว่าจะรักษาให้หายได้หรือไม่แล้ว จำเป็นต้องชิมอุจจาระของผู้ป่วย ถ้ารสอุจจาระเค็มก็ยังพอจะรักษาได้ หากอุจจาระรสหวานคือหมดหนทางรักษา ยูงิมหลูได้ฟังดังนั้นก็ไม่มีความรังเกียจ เอาอุจจาระของบิดามาชิมดูมีรสหวานก็วิตกยิ่งนัก แต่นิ่งเสียไม่บอกเล่าให้ผู้ใดทราบเรื่องด้วยเกรงว่าลูกหลานทั้งปวงจะเสียใจ ต่อมาบิดาของยูงิมหลูมีอาการทรุดลงจนถึงแก่กรรม เขาจึงทำพิธีฝังศพให้บิดาและไว้ทุกข์ตามธรรมเนียมเป็นเวลา 3 ปี ก่อนกลับเข้ารับราชการต่อไป |
22 | ให้นมแม่สามี (乳姑不怠; Rǔ Gū Bù Dài) | ถังฟูเหริน (ทั่งฮูหยิน) 唐夫人 | ราชวงศ์ถัง | นางทั่งฮูหยินเป็นย่าของเชื้อสายของเจ้าประเทศราชคนหนึ่งชื่อทั่งชุยล่ำซัว (崔山南) ในเวลานั้นนางเชียงซุนฮูหยินย่าทวดของทั่งชุยล่ำซัวเฒ่าแก่จนไม่มีฟัน หมอแนะนำว่าให้กินนมคนดีกว่าให้กินอาหารต่าง ๆ ขณะนั้นนางทั่งฮูหยินมีลูกน้อยยังกินนมอยู่ ลูกน้อยคนนั้นคือปู่ของทั่งชุยล่ำซัว นางทั่งฮูหยินให้นางเชียงซุนฮูหยินผู้เป็นแม่สานีกินนมจากอกของตนทุกวันเป็นเวลาหลายปี จนเมื่อนางเชียงซุนฮูหยินใกล้จะเสียชีวิต นางจึงสั่งเสียลูกหลานทุกคนในตระกูลไว้ว่า "บัดนี้ข้าจะตายแล้ว หากใครยังคิดถึงข้าอยู่ วันหน้าต่อไปจงปรนนิบัตินางทั่งฮูหยินอย่างน้อยให้เท่าที่เขาปรนนิบัติข้านี้เถิด" ซึ่งทุกคนในตระกูลได้ปฏิบัติตามคำสั่งเสียดังกล่าวทุกประการ |
23 | ลาราชการตามหาแม่ (弃官寻母; 棄官尋母; Qì Guān Xún Mǔ) | (จูซิ่วเชียง) 朱壽昌 | ราชวงศ์ซ่ง | เมื่อครั้งที่จูซิ่วเชียงอายุได้ 7 ขวบ แม่ของเขาซึ่งมีฐานะเป็นภรรยาน้อยของบิดาได้ถูกภรรยาหลวงไล่ออกจากบ้าน ต่อมาเมื่อจูซิ่วเชียงเจริญวัยก็สอบได้เป็นบัณฑิตและได้รับราชการเป็นเจ้าเมืองแห่งหนึ่ง เวลาผ่านไปจูซิ่วเชียงคิดถึงแม่มาก และอยากจะพบกับนางอีกสักครั้งแม้ทั้งสองฝ่ายจะจากกันมานานกว่า 50 ปีแล้วก็ตาม เมื่อทราบร่องรอยที่อยู่ของผู้ให้กำเนิดแล้ว เขาจึงตัดสินใจลาออกจากราชการ และออกเดินทางตามหาแม่ที่เมืองต่างๆ อย่างไม่ลดละเป็นเวลาหนึ่งปีกว่า จึงได้พบกับแม่ ซึ่ง ณ เวลานั้นนางอายุล่วงเข้า 70 ปีปลายแล้ว พร้อมกับน้องชายต่างบิดาอีกสองคน เขาจึงรับทั้งแม่และน้องชายให้มาอยู่ร่วมตระกูลเดียวกันและได้กลับเข้ารับราชการอีกครั้ง |
24 | เทถังอุจจาระของแม่ (涤亲溺器; 滌親溺器; Dí Qīn Nì Qì) | (อึ้งเท่งเกียน) 黃庭堅 | ราชวงศ์ซ่งเหนือ | อึ้งเท่งเกียนเป็นขุนนางผู้ใหญ่ผู้มีความกตัญญูต่อผู้บังเกิดเกล้ายิ่ง ทุกวันเขาจะเทล้างถังอุจจาระของมารดาด้วยตนเอง ไม่ยอมใช้บ่าวไพร่ให้ทำงานนี้ เพราะถือว่าเป็นหน้าที่ของบุตรที่พึงปฏิบัติ ไม่ควรไปให้คนอื่นทำแทน |
อ้างอิง
- (郭居敬尤溪人。性至孝,事親,左右承順,得其歡心。嘗摭虞舜而下二十四人孝行之概序而詩之,名二十四孝詩,以訓童蒙。) Wang, Qi (王圻). Xu Wenxian Tongkao (續文獻通考) vol. 71.
- ยี่จับสี่เห่า. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, 2479.
- (坊間所刻《二十四孝》,不知所始。後讀《永樂大典》,乃是郭守敬之弟守正集。) Han, Taihua (韓泰華). Wushi Weifu Zhai Suibi (無事為福齋隨筆) vol. 2.
- (至元朝郭居業始將伊古以來孝行卓著者集24人,名二十四孝,以昭後世。) Pan, Shoulian (潘守廉). Ershisi Xiaotu Shuo Bing Shi (二十四孝圖說並詩) preface.
- (夫國以簡賢為務,賢以孝行為首。孔子曰:‘事親孝故忠可移於君,是以求忠臣必於孝子之門。’) Fan, Ye. Book of the Later Han vol. 26.
- (正如將‘肉麻當作有趣’一般,以不情為倫紀,污衊了古人,教壞了後人。老萊子即是一例,道學先生以為他白璧無瑕時,他卻已在孩子的心中死掉了。) Lu, Xun. Chao Hua Xi Shi (朝花夕拾).
แหล่งข้อมูลอื่น
- ยี่จับสี่เห่า ที่เว็บไซต์ห้องสมุดดิจิทัลวัชรญาณ
- English translation of The Twenty-four Filial Exemplars
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
yicbsieha hruxphasacinklangeriykwa exxrchuxsuxesiyw cin 二十四孝 xacaeplidwa yisibsiyxdktyyu epntaraekiywkbkhwamktyyuinlththikhngcux ekhiynodykw c wicing 郭居敬 inyukhrachwngshywn kh s 1260 1368 taranimixiththiphlxyangmakintawnxxkiklyukhklangaelanamaichinkarsxnkhunthrrmtamkhtikhxnglththikhngcux cusiwechiynglaxxkcakrachkartamhaaem phaphwadcak yicbsieha chbbtiphimphpi kh s 1846yicbsiehaphasacin二十四孝khwamhmaytamtwxksryisibsikhwamktyyukarthxdesiyngphasacinklangmatrthanhny hwiphinxinErshisi Xiaoewd iclserh4 shih2 ssŭ4 Hsiao4 sahrbyicbsiehainphakhphasaithynn mikaraeplaelacdphimphephyaephrkhrngaerkemuxeduxnthnwakhm ph s 2479 odyepnphlngankaraeplkhxng aelaeriyberiyngody etha srichlachy inkarcdphimphkhrngtx ma rabuchuxepn prida srichlaly cdphimphody ephuxaeckepnkhxngcharwyinnganthabuyxayukhrb 60 pikhxngthanphuhyingklib mhithr inkaraeplkhrngdngklaw eluxkekhiynthbsphthchuxechphaaphasacinineruxngthnghmdepnxksrithydwysaeniyngaetciwphuekhiynodythwipthuxwaphuekhiynyicbsiehakhuxkw c wicing 郭居敬 aetmiaehlngkhxmulxunthiesnxchuxphuekhiynhruxphueriyberiyngthixacepnipidxik 2 khn idaek 郭守正 aela 郭居業 khawicarnhnapkkhxng yicbsieha chbbaeplphasaithy phimphkhrngaerkemuxpi kh s 1936 ph s 2479 aenwkhidkaraesdngkhwamktyyumibthbathedninwthnthrrmcinmatngaetsmyobran thungkhnadmithrrmeniymkariwthukkhephuxaesdngkhwamktyy odyphuepnbutrcatxnglaewnkarthanganpracatang epnewlathung 3 pi ephuxaesdngkhwamxalytxbuphkarithiesiychiwit insngkhmcinnnmisanwnxyuwa emuxecaphupkkhrxngsngihiphrfaiptay iphrfaktxngtaytamkhasng bidaprarthnaihbutriptay butrktxngiptayducediywkn aela phungaeswnghakhaaephndinphuphkdicakkhrxbkhrwthimibutrktyyu aemkrann bangeruxngrawthipraktin yicbsieha kthukmxngwaepntwxyangthiimdisahrbinyukhrwmsmy echn eruxngkhxngkwykux sungepntwxyangkhxngkhwamktyyuthisudkhwmak cakkarthiekhatdsiniccakhabutrkhxngtnexngephuxldpakthxngkhxngkhninbanihsamarthmixahareliyngduaemkhxngtnexngid nxkcakniyngrwmipthungeruxngrawthitwexkkhxngeruxngtharayrangkaytnexngephuxihbrrluhnathiphumikhwamktyyu echn eruxngongwaemthxdesuxihyungkdephuximihyungipkineluxdbuphkarikhxngtn aelaeruxngehngesiyngnxnthxdesuxephuxecaaplxngnaaekhngcbplaipihaemkin epntn bangeruxngrawkpraktesiyngwiphakswicarnxyanghnkaelathukmxngwakhankbhlkkarkhxnglththikhngcuxhlayprakar twxyanghnunginkrninikhuxeruxngrawkhxngchwsunidrbrangwlcakocrtxbaethnkhwamktyyu eruxngrawniidwadphaphihklumkbtdngklawmiphaphlksnthidithngthi phwkekhaehlannlaemidhlkkarkhxnglththikhngcuxinaengkarcngrkphkditxbanemuxng twxyangxikkrnihnungkhuxeruxngelailcuxthatwepnedkihphxaemsarayic hlu s win nkekhiynchawcininyukhkhriststwrrsthi 20 idwicarniwwaphvtikrrmkhxngelailcux epnkarduhminkhnobran aelaepntwxyangthiimdikhxngchnrunhlng raychuxbukhkhlsakhyineruxnghmayehtu chuxinwngelbepnchuxphasacininsaeniyngaetciw tamhnngsux yicbsieha chbbaeplkhxngphraecncinxksr hruxepnchuxsaeniyngxunthiphbinwrrnkrrncineruxngxunchbbphasaithy chuxeruxng twexk yukhthangprawtisastr enuxhaodysngekhp1 khwamktyyusaethuxndinfa 孝感动天 孝感動天 Xiao Gǎn Dong Tian phraecachun etsun 舜 yukhsamrachahackrphrrdi insmythiphraecaetsunyngthrngphraeyawaelaxyuinthanasamychn aemkhxngsunidsinchiwit bidacungaetngnganihmaelamilukchaykbphrryaihmcanwn 1 khn aembida mardaeliyng aelanxngchaycaxyutithrrmtxsunaelaphyayamhathangklnaeklngekhaihthungtayhlaykhrng aetsunkyngkhngktyyutxbidamardaxyangmnkhngaelayngkhngrknxngchaytangmardaimepliynaeplng khwamdidngklawidbndalihehlaethphecapkpxngkhumkhrxngekhaxyuesmx aelayngidsngbrrdasrrphstwmachwysunthairnaepnpracaxikdwy2 chimyaihaem 亲尝汤药 親嘗湯藥 Qin Chang Tang Yao hliwehing elaehng 劉恆 rachwngshntawntk elaehng phraecahnbunet epnthiruckcakkhwamktyyuthiphraxngkhmitxepaaithehaphuepnphrarachmardamatngaetkhrngyngepntayxxng xxngaehngrthit yamidthiphrarachmardakhxngphraxngkhmiphraxakarprachwr tayxxngcathwaykarduaelrksaphrarachmardadwyphraxngkhexngesmx hakmikarthwayphraoxsth tayxxngkcachimphraoxsthkxnephuxihaenicwaplxdphy3 khbthiniwecbthiic 啮指痛心 齧指痛心 Nie Zhǐ Tong Xin 曾參 yukhchunchiw ecngchamepnluksisykhxngkhngcux ekidinkhrxbkhrwkhnyakcn epnthiruckinkhwamepnkhnktyyu khrnghnungkhnathiekhaxxkipekbimmathafun miaekhkmaeyiymthiban aemkhxngecngchamrusukxudxdicimruwacarbrxngaekhkxyangirdi cungtdsinickdniwtnexngephuxsuxihecngchamruaelaribklbmathiban fayecngchamekidrusukecbinxkaelakhidwathibantxngmiehtuxairbangxyangcungribklbmathibanthnthi emuxmathungbanaelwaemkhxngecngchamcungchiaecngehtukarnthiepnipthukxyangihfng brrdaaekhkthiidthraberuxngnicungphaknsrresriyinkhwamktyyukhxngekhaxyangying4 isesuxbangtamkhaaem 单衣顺母 單衣順母 Dan Yi Shun Mǔ 閔損 yukhchunchiw emiyncuxekhiynepnluksisykhxngkhngcux ekhaesiyaemiptngaetyngedk phxkhxngemiyncuxekhiyncungaetngnganihmaelamilukchayxik 2 khn aemeliyngkhxngemiyncuxekhiynepnkhnlaexiyng rkaetlukkhxngtnexngaelakhxyklnaeklngemiyncuxekhiynxyuesmx aettwemiyncuxekhiynmikhwamktyyu imekhyokrthekliydaemeliyngaetxyangid wnhnunginvduhnaw emiyncuxekhiynlakrthihphxephuxedinthangipthathuratangthin twekhannisesuxknhnawthibudwydxkelaephiyngbang cungthnkhwamhnawimidcnphladphlngthaihrthlaktidhlm emiyncuxekhiynthukphxekhiynlngoths aetphxkhxngekharusukphidsngektemuxehnesuxkhxngemiyncuxekhiynkhadaelwphbwakhanginbudxkelaiwaethnthicaepnsali thaihekhaekhaicidthnthiwaphrryakhxngtnrklukimethakn channemuxklbipthungban phuepnphxcungxxkpakilphrryaihmphuepnaemeliyngkhxngemiyncuxekhiyndwykhwamokrth aetemiyncuxekhiynidkhxrxnghamphxkhxngtniwodyklawwa mardayngxyuthini lukkhnawephiyngkhnediyw thamardaipxyuthixun lukcahnawthngsamkhn fayaemeliyngrusanukphid cungeliklaexiyngtxemiyncuxekhiynxyangeddkhadnbaetnn5 aebkkhawsarihphxaem 为亲负米 爲親負米 Wei Qin Fu Mǐ cngohyw cuxlu cuxhlu 仲由 yukhchunchiw cuxluepnluksisykhxngkhngcux ekhaekidinkhrxbkhrwthiyakcn inwyeyawnnekhamkcaedinthangipiklbanephuxaebkkhawsarsungmiphuicdiaebngihmaihphxaemrbprathanxyuesmx odythitwekhaexngyxmlabakkinaetephiyngphkpaethann hlaypitxmaemuxekhaiddimitaaehnnghnathirachkarxyuinrthehwy emuxngoxy emuxngxwy ewlannphxaemthngsxngkhxngekhaidtaycakipaelw cuxlumkcaraphungthungkhwamhlngaelakhrakhrwydwykhwamesiyicxyuesmxwa aetkxntnekhyaebkkhawsarthunghnungedinthangikltngrxyli ephuxnaipihbidamardaephraakhwamyakcn khrnbdnixaharkarkinbriburnsmburnaelw aetbidamardaimxyuihprnnibticungnaesiyicnk 6 eliyngphxaemdwynmkwang 鹿乳奉亲 鹿乳奉親 Lu Rǔ Feng Qin 郯子 yukhchunchiw thmcuxepnecaemuxngthmsungepnemuxngkhunkhxng bidamardakhxngthmcuxnntabxd mihmxaenanawatxngichnanmkwanghyxdtacungcarksaxakarniid thmcuxcungexahnngkwanghxhumtwaelahathangekhaiklaemkwangpaephuxexananm ekhathaechnnithukwn cnwnhnungmiphranpaekhaicphidwaekhaepnkwangcring aelaekuxbcathukkhaesiyaelw thmcuxcungtxngepidephytwaelaxthibayeruxngrawthiepnmathukxyangihfng7 aetngchudedkihphxaemsbayic 戏彩娱亲 戲彩娛親 Xi Cǎi Yu Qin ehlaihlcux elailcux 老萊子 yukhchunchiw elailcuxepnesiynthixasyxyuinrthchu michuxesiyngcakkhwamktyyutxbidamardaphumixayuyun khrnghnungphxaemidehnelailcuxhklmcakkarhabna knukesiyicwatncaidthasphlukchayaethnthicaidihlukchaythasphaekphwktn ephraaewlanntangfaytangksungxayuaelw elailcuxemuxrudngnncungaeklngaetngtwsisnsdis elnkhxngelntang thatwepnedkihphxaemrusukepnsukhcnkhlaykngwliceruxngdngklawxyuesmx8 khaytwthasphphx 卖身葬父 賣身葬父 Mai Shen Zang Fu tnghyng tngxyng 董永 rachwngshntawnxxk tnghyngesiyaemiptngaetyngedk xasyxyukbphxtlxdmacnkrathngphuepnphxesiychiwit enuxngcakimmienginthaphithisph tnghyngcungkhaytwepnthaskbesrsthikhnhnungephuxexaenginmacdngansphihphx wnhnungekhaidphbhyingphencrkhnhnungrahwangklbcakipthangan nangkhxihtnghyngrbnangepnphrrya thngsxngcungxyukindwyknchnsamiphrrya hyingprisnaphunnidchwyekhathxphaihm 300 mwntamkhasngkhxngnaycangesrcphayineduxnediyw tnghyngcungepnxisracaksyyakhaytwaelaidrbkhacangtamsmkhwr rahwangthangklbbannn hyingsawidepidephywatnepnthidakhxngengkesiynhxnget idrbpharkiccakswrrkhihmachwypldplxytnghyngihepnith emuxbrrlupharkicaelw nangcungcatxngklbkhunsuemuxngswrrkhtamedim9 fnglukephuxeliyngaem 为母埋儿 爲母埋兒 Wei Mǔ Mai Er kwxci kwykux 郭巨 rachwngshntawnxxk kwykuxeliyngduaemphuchra ekhamiphrryaaelabutr 1 khn khrxbkhrwkhxngekhannyakcnmak krathngemuxxaharinbanmiimephiyngphxaekpakthxngkhxngthng 4 chiwitphayinban ekhacungpruksakbphrryaephuxhathangxxk aelacatxngtdsinicdwykhwamecbpwdwa catxngfngbutrthngepnesiyephuxldcanwnpakthxnginban ephraaluknnthngsxngkhnyngmioxkasmiihmid aetaemnnimxachaikhrmathdaethnidxikaelw khnathithngsxngphwemiychwyknkhudhlumephuxcafngluknn phwkekhaidkhudphbthxngkhacanwnhnung phrxmhnngsuxekhiyndwychadepnickhwamwa thxngthngniethphdaiheekkwykux khunnangcaaeyngexamiid aemrasdrthngpwngkimmisiththi kwykuxcungelikkhudhlumnn aelwexathxngkhaipkhayeliyngchiwitcunecuxkhrxbkhrwihepnsukhsubip10 naphuplaphud 涌泉跃鲤 湧泉躍鯉 Yǒng Quan Yue Lǐ 姜詩 rachwngshntawnxxk ekiyngsiaelaphrryachuxnangphngsiepnkhnthiktyyutxmarda bankhxngphwkekhaxyuiklcakaemna aetephraaaemkhxngekiyngsikhxngrbprathanplasdcakaemnaaeladumnathitkcakaemna sxngphwemiycungrbhnathiiptknaaelacbplathiaemnaxyuesmx wnhnungnangphngsiklbcakhabnaaelahaplachaephraaekidphayucdrahwangthangklbban ekiyngsinukokrthphrryaephraakhidwakarthinangphngsiklbbanchaaelaplxyihaemkhxngekharxnannnephraanangmwethlithlipthixun cungkhbnangphngsixxkcakbanip nangphngsicungipxasykbephuxnban yngkhngiptknacakaemnaaelafakwanephuxnbanihnanadngklawsngihaemsamixyuesmx khrntxmaaemkhxngekiyngsirukhwamcring cungbxkihlukchayiprbluksaiphklbmaxyudwykndngedim inwnthinangphngsiklbmaxyukbaemsaminn ekidmibxnaphuphudkhunthihlngban nannmirschatiehmuxnnainaemnathukxyang sayngmiplataephiynmaxyuthibxnannwnla 2 twepnpracathukwn thngsxngphwemiycungimcaepntxngiptknaaelacbplathungrimfngaemnaephuxeliyngduaemkhxngtnxiktxip11 ekbphlhmxneliyngaem 拾椹供亲 拾椹供親 Shi Shen Gong Qin ichsun chwsun 蔡順 rachwngssin rachwngshntawnxxk chwsunxasyxyukbaemephiynglaphngsxngaemlukenuxngcakbidasinchiwitiptngaetekhayngelk inchwngthibanemuxngekidkarclaclphayitkarpkkhrxngkhxngxxngmng rakhakhawsarxaharaehngtang sungkhunmak cnthngsxngaemluktxngekbphlhmxnpamabriophkh wnhnungchwsunidecxkbkxngocr phwkocrnuksngsywathaimekhacungaeykphlhmxnsiaedngkbphlhmxnsidaiwinkathxkhnlaib chwsuncungtxbwa phlhmxnsidarshwanaeykekbiwihaem phlhmxnsiaedngrsepriywnnekhaekbiwkinexng phwkocrkhiwaesdnukehnicchwsun cungyxmplxytwekhaip phrxmkbaebngkhawsaraelaenuxkhawwkhanghnungihchwsundwy12 cahlkrupphxaemaethntw 刻木事亲 刻木事親 Ke Mu Shi Qin tinghln etnghlng 丁蘭 rachwngshntawnxxk etnghlngkaphraphxaemtngaeteyawwy ekhacungslkrupehmuxnphxaemkhunaethntwdwykhwamralukthung aelaptibtibuchaesmuxnwabuphkarithngsxngyngmichiwitxyu wnhnungphrryakhxngetnghlngnuksngsycunglxngexaekhmcimthirupcahlkdngklaw khadimthungwarupslknncamieluxdihlaelahlngnata emuxetnghlngskiskhwamcringcakphrryaaelw ekhacungilphrryaxxkcakbanipdwykhwamokrth xikchbbhnungelawarupslkehlannhlngnataephraamiephuxnbanmayumkhxngcakphrryaetnghlngaelwimiddngprasngkh cungexaimtiipthirupslkdngklaw etnghlngemuxrueruxngaelwkekhuxngaekhntamipcatharayephuxnbankhnnnihtay ekidepnkhdikhwamkhunsalpracaemuxng ecaemuxngidtdsinkhwamihephuxnbankhndngklawkhxkhmarupaethntwphxaemkhxngetnghlng cungepnxnyutieruxnglngid 13 lksmipfakaem 怀橘遗亲 懷桔遺親 Huai Ju Yi Qin luci elkeca lkeck 陸績 rachwngshntawnxxk lkeckepnkharachkarkhxngngxkk emuxkhrnglkeckxayu 6 khwbidtidtamphxsungepnkharachkarchnphunxyinkhnannipeyiymkhanbxwnsud phuwarachkaremuxngciweciyng n cwnphuwarachkarsungcdnganeliyngmohlarinkhrngnn lkeckidsuksmsxngphliwinaekhnesuxephuxnaipfakaem aetemuxidewlaklbban khnakhanbxalaxwnsud phlsmthisuksxniwhlnlngphun xwnsudehncungphudsphyxkwa lkeckexy ecamaepnaekhkphueyaw ichncungaexbsuksmkhxngecaban imklwkhnekhacahweraaeyaawalksmhrux lkeckkkhukekhakhanbaelwwamardatnchxbrbprathansmnk tncungtngicexaipfak emuxmardaidrbprathan knbwathanecabanideliyngaekhkephimxikkhnhnungaelw xwnsudidfngkchmechywa edkxayuephiyngethaniyngruckktyyutxmarda hayakyingnk aelwsngihbriwarexasmkraechahnungedintamipsngthungban14 lngaernghaeliyngaem 行佣供母 行傭供母 Xing Yōng Gong Mǔ eciyngekx kngekk 江革 rachwngshn kngekkphaaemxphyphcakemuxngipyngemuxng ephuxhniphyocrthixxkxalawadplnrasdrinewlann emuxphwkocrcbtwthngsxngaemlukidkhrngid kngekkcarxngihwingwxnkhxihphwkocrplxyphwktn aelaphwkocrkicxxnyxmplxytwthngsxngkhnipthukkhrng emuxrxdphycakklumocraelasamarthtnghlkpkthanaelw kngekkkxxkthanganhnkephuxeliyngduaemkhxngtnihxyuepnsukhtamxtphaphcnthungxayukhy15 phdwihmxnxunthinxn 扇枕温衾 扇枕溫衾 Shan Zhen Wen Qin 黃香 rachwngshntawnxxk xungehiyngxasyxyukbphxephiyngsxngkhn ephraaesiyaemipemuxtxnthiekhaxayuid 9 khwb ekhaprnnibtirbichbidakhxngtninewlakxnnxndwykarphdwihmxnkhxngphxiheyninvdurxn aelaexaphahmhmtwexngihphannxunkxncapuihphxnxninvduhnaw ephuxihphxidnxnhlbsbaythukkhunxyuesmx16 plxbkhwyhlumsphaemyamfarxng 闻雷泣墓 聞雷泣墓 Wen Lei Qi Mu hwangophw ehngepha 王裒 yukhsamkk ehngephaepnchawwuykk aemkhxngehngephaepnkhnklwesiyngfarxngtngaetemuxyngmichiwitxyu ehngephaepnphukhxyplxboynnangxyuesmx aememuxnangsinchiwitipaelw hakmifarxngkhrngid ehngephakcaipthihlumsphephuxplxbaemihkhlaykhwamklwthukkhrng17 phlitnihyungkineluxd 恣蚊饱血 恣蚊飽血 Zi Wen Bao Xue xueming ongwaem 吳猛 rachwngscin ongwaemepnesiyninlththieta inwyeyawekhaekidinkhrxbkhrwthiyakcnmakthungkhnadimmienginipsuxmungknyungewlanxn thukkhuninchwngvdurxn ekhacungthxdesuxnngxyuikl etiyngnxnkhxngbuphkariephuxlxihyungkineluxdtnexng odyhwngwayungcaimipkdbuphkariinewlanxn18 ecaanaaekhnghapla 卧冰求鲤 臥冰求鯉 Wo Bing Qiu Lǐ hwangesiyng ehngesiyng 王祥 rachwngshntawnxxk yukhsamkk ehngesiyngepnkharachkaryukhrachwngscin ekidintrakulkharachkarkhxngwuykk inwyeyawekhaxasyxyukbphxaelaaemeliyngephraaaemaeth taytngaetehngesiyngyngedk aemeliyngkhxngehngesiyngnnrisyaaelamkphudcaimdikbekhatlxd cungphlxythaihphxkhxngekhachingchngtwehngesiyngipdwy aetehngesiyngyngkhngprnnibtirbichthngphxaelaaemeliyngdwykhwamekharphrkaelaktyyuxyuesmx txmaemuxphxkhxngehngesiyngtaylng aemeliyngnnkhaychingchng klbmarkikhrehngesiyngaethnephraaekhayngkhngduaelnangxyangesmxtnesmxplay khrnghnunginvduhnawaemeliyngekidpwyikh nangchxbkinplasd hakimidkinplacakinkhawimlng aetwnnnchawpramngcbplaimid immiplakhayintlad ehngesiyngcungxxkipcbplainaemnathiklayepnnaaekhng odythxdesuxxxknxnaenbkbphunnaaekhng ichixxuncakrangkaytnexnglalayphiwnaaekhngihbanglngcnsamarthecaaplxngnaaekhngcbplaid19 suesuxephuxchwyphx 扼虎救亲 扼虎救親 E Hǔ Jiu Qin hyangesiyng exiyehiyng 楊香 rachwngscin khnathinangexiyehiyngxayuid 14 pi khrnghnungnangidtidtamphxiphakhxngpa miesuxtnhnungkraocnekhamatharayphxkhxngnang nangexiyehiyngidphyayamsuesuxdwymuxeplacnkrathngesuxyxmplxyphxkhxngnangaelahlbhniip20 hlngnatahnximcungphud 哭竹生笋 哭竹生筍 Ku Zhu Sheng Sǔn emingcng emngcng ebngcxng 孟宗 rachwngshntawnxxk yukhsamkk ebngcxngepnkharachkarkhxngngxkk ekhakaphraphxtngaetedk xasyxyudwyknkbaem khrnghnungaemkhxngebngcxngpwy hmxtrwcorkhaelwaenanawatxngihaemrbprathannaaekngthitmcakhnxim cungcakhlaycakorkhid ewlannepnhnahnaw nxkvdukalekidhnxim ebngcxngekhapaiphhahnximethairkimphb cungidaetnngthrudlngrxngihthikxiphdwykhwamsinhwng thnidnnekhakidyinesiyngxndng aelaemuxhnipdukphbwamihnximcanwnhnungphudkhunma ebngcxngcungribekbhnximehlanndwykhwamdiicaelwexaiptmnaaekng ihaemrbprathannaaekngnncnkhlaycakorkhid21 chimxuccaratrwcorkh 尝粪忧心 嘗糞憂心 Chang Fen Yōu Xin yungimhlu 庾黔婁 rachwngschiit yungimhlurbrachkarepnnayxaephxchngehlng wnhnungkhnathahnathicharakhdikhwam ekidkhwamsaethuxniccntwsnehnguxihlosmkay ekharusukwacatxngekidehtubangxyangekiywkbbida cungthahnngsuxlaxxkcakrachkaraelwribedinthangklbipbanedimsungxyutangemuxng emuxklbthungbancungidthrabwabidakhxngtnpwy hmxthitrwcorkhchiaecngwaxakarpwynnhnkmak hakcawinicchywacarksaihhayidhruximaelw caepntxngchimxuccarakhxngphupwy tharsxuccaraekhmkyngphxcarksaid hakxuccararshwankhuxhmdhnthangrksa yungimhluidfngdngnnkimmikhwamrngekiyc exaxuccarakhxngbidamachimdumirshwankwitkyingnk aetningesiyimbxkelaihphuidthraberuxngdwyekrngwalukhlanthngpwngcaesiyic txmabidakhxngyungimhlumixakarthrudlngcnthungaekkrrm ekhacungthaphithifngsphihbidaaelaiwthukkhtamthrrmeniymepnewla 3 pi kxnklbekharbrachkartxip22 ihnmaemsami 乳姑不怠 Rǔ Gu Bu Dai thngfuehrin thnghuhyin 唐夫人 rachwngsthng nangthnghuhyinepnyakhxngechuxsaykhxngecapraethsrachkhnhnungchuxthngchuylasw 崔山南 inewlannnangechiyngsunhuhyinyathwdkhxngthngchuylaswethaaekcnimmifn hmxaenanawaihkinnmkhndikwaihkinxahartang khnannnangthnghuhyinmiluknxyyngkinnmxyu luknxykhnnnkhuxpukhxngthngchuylasw nangthnghuhyinihnangechiyngsunhuhyinphuepnaemsanikinnmcakxkkhxngtnthukwnepnewlahlaypi cnemuxnangechiyngsunhuhyiniklcaesiychiwit nangcungsngesiylukhlanthukkhnintrakuliwwa bdnikhacatayaelw hakikhryngkhidthungkhaxyu wnhnatxipcngprnnibtinangthnghuhyinxyangnxyihethathiekhaprnnibtikhaniethid sungthukkhnintrakulidptibtitamkhasngesiydngklawthukprakar23 larachkartamhaaem 弃官寻母 棄官尋母 Qi Guan Xun Mǔ cusiwechiyng 朱壽昌 rachwngssng emuxkhrngthicusiwechiyngxayuid 7 khwb aemkhxngekhasungmithanaepnphrryanxykhxngbidaidthukphrryahlwngilxxkcakban txmaemuxcusiwechiyngecriywyksxbidepnbnthitaelaidrbrachkarepnecaemuxngaehnghnung ewlaphanipcusiwechiyngkhidthungaemmak aelaxyakcaphbkbnangxikskkhrngaemthngsxngfaycacakknmanankwa 50 piaelwktam emuxthrabrxngrxythixyukhxngphuihkaenidaelw ekhacungtdsiniclaxxkcakrachkar aelaxxkedinthangtamhaaemthiemuxngtang xyangimldlaepnewlahnungpikwa cungidphbkbaem sung n ewlannnangxayulwngekha 70 piplayaelw phrxmkbnxngchaytangbidaxiksxngkhn ekhacungrbthngaemaelanxngchayihmaxyurwmtrakulediywknaelaidklbekharbrachkarxikkhrng24 eththngxuccarakhxngaem 涤亲溺器 滌親溺器 Di Qin Ni Qi xungethngekiyn 黃庭堅 rachwngssngehnux xungethngekiynepnkhunnangphuihyphumikhwamktyyutxphubngekideklaying thukwnekhacaethlangthngxuccarakhxngmardadwytnexng imyxmichbawiphrihthanganni ephraathuxwaepnhnathikhxngbutrthiphungptibti imkhwripihkhnxunthaaethnxangxing 郭居敬尤溪人 性至孝 事親 左右承順 得其歡心 嘗摭虞舜而下二十四人孝行之概序而詩之 名二十四孝詩 以訓童蒙 Wang Qi 王圻 Xu Wenxian Tongkao 續文獻通考 vol 71 yicbsieha krungethph orngphimphosphnphiphrrththnakr 2479 坊間所刻 二十四孝 不知所始 後讀 永樂大典 乃是郭守敬之弟守正集 Han Taihua 韓泰華 Wushi Weifu Zhai Suibi 無事為福齋隨筆 vol 2 至元朝郭居業始將伊古以來孝行卓著者集24人 名二十四孝 以昭後世 Pan Shoulian 潘守廉 Ershisi Xiaotu Shuo Bing Shi 二十四孝圖說並詩 preface 夫國以簡賢為務 賢以孝行為首 孔子曰 事親孝故忠可移於君 是以求忠臣必於孝子之門 Fan Ye Book of the Later Han vol 26 正如將 肉麻當作有趣 一般 以不情為倫紀 污衊了古人 教壞了後人 老萊子即是一例 道學先生以為他白璧無瑕時 他卻已在孩子的心中死掉了 Lu Xun Chao Hua Xi Shi 朝花夕拾 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb yicbsieha yicbsieha thiewbisthxngsmuddicithlwchryan English translation of The Twenty four Filial Exemplars