ภาษาลัตเวีย (: latviešu valoda, ออกเสียง [ˈlatviɛʃu ˈvaluɔda] ลัตวิเอชูวาลูออดา) รู้จักกันใน ภาษาเล็ตทิช (Lettish) เป็นที่อยู่ในสาขาย่อยบอลต์ของสาขาบอลต์-สลาฟ ภายในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน และมีผู้พูดใน โดยเป็นภาษาของชาวลัตเวียและภาษาราชการในประเทศลัตเวีย เช่นเดียวกันกับหนึ่งในภาษาราชการของสหภาพยุโรป มีผู้พูดภาษาลัตเวียเป็นภาษาแม่ประมาณ 1.2 ล้านคนในประเทศลัตเวีย และ 100,000 คนที่ต่างประเทศ รวมทั้งหมดได้ 2 ล้านคน หรือร้อยละ 80 ของประชากรลัตเวียที่พูดภาษาลัตเวียในคริสต์ทศวรรษ 2000 ก่อนที่จำนวนประชากรทั้งหมดในประเทศเพิ่มขึ้นถึง 1.8 ล้านคนใน ค.ศ. 2022 ในจำนวนนั้น ประมาณ 1.16 ล้านคนหรือร้อยละ 62 ของประชากรลัตเวียใช้ภาษานี้เป็นภาษาหลักที่บ้าน แม้ว่าไม่รวมภูมิภาคกับรีกาที่ประชากรมากกว่าร้อยละ 90 ใช้ภาษานี้เป็นภาษาแม่ในหมู่บ้านและเมือง
ภาษาลัตเวีย | |
---|---|
เล็ตทิช | |
latviešu valoda | |
ออกเสียง | [ˈlatviɛʃu ˈvaluɔda] |
ประเทศที่มีการพูด | ลัตเวีย |
ภูมิภาค | ทะเลบอลติก |
ชาติพันธุ์ | ชาวลัตเวีย |
จำนวนผู้พูด | 1.5 ล้านคน (2023) |
ตระกูลภาษา | อินโด-ยูโรเปียน
|
รูปแบบก่อนหน้า | อินโด-ยูโรเปียนดั้งเดิม
|
ระบบการเขียน | ละติน () |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | ลัตเวีย สหภาพยุโรป |
รหัสภาษา | |
ISO 639-1 | lv |
ISO 639-2 | lav |
ISO 639-3 | lav – รหัสเอกเทศ: lvs – ภาษาลัตเวียมาตรฐานltg – ภาษาลัตกาเล |
54-AAB-a | |
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาลัตเวียเป็นภาษาหลักในบ้านใน ค.ศ. 2011 ตาม | |
ภาษาลัตเวีย ในฐานะภาษาบอลต์ มีความใกล้ชิดกับภาษาลิทัวเนียเพื่อนบ้านมากที่สุด (เช่นเดียวกันกับ ภาษาบอลต์ที่สูญหายแล้ว) อย่างไรก็ตาม ภาษาลัตเวียมีการพัฒนาที่รวดเร็วยิ่งขึ้น นอกจากนี้ ยังมีความขัดแย้งบางส่วนว่า ภาษา กับ ที่สามารถกับภาษาลัตเวีย ควรเป็นวิธภาษาหรือ
อักขรวิธี
ภาษาลัตเวียในอักษรละตินตอนแรกอิงตาม ในขณะที่ชุดตัวอักษรในภาษาย่อย Latgalian อิงจาก จากนั้นในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 จึงแทนที่ด้วยอักขรวิธีที่ตรงตามเสียงทางสัทวิทยามากกว่าเดิม
อักขรวิธีมาตรฐาน
ปัจจุบัน อักขรวิธีมาตรฐานลัตเวียมีอักษรทั้งหมด 33 ตัว:
A | Ā | B | C | Č | D | E | Ē | F | G | Ģ | H | I | Ī | J | K | Ķ | L | Ļ | M | N | Ņ | O | P | R | S | Š | T | U | Ū | V | Z | Ž |
a | ā | b | c | č | d | e | ē | f | g | ģ | h | i | ī | j | k | ķ | l | ļ | m | n | ņ | o | p | r | s | š | t | u | ū | v | z | ž |
ชุดตัวอักษรลัตเวียมาตรฐานสมัยใหม่ใช้ชุดตัวอักษรละตินที่ไม่ดัดแปลง 22 ตัว (ยกเว้นอักษร ⟨q, w, x, y⟩) แล้วเพิ่มอักษรดัดแปลงอีก 11 ตัว อักษรสระ ⟨a⟩, ⟨e⟩, ⟨i⟩ และ ⟨u⟩ สามารถใช้สัญลักษณ์ เพื่อแสดงความยาวสระ โดยอักษรที่ไม่มีสัญลักษณ์นี้ถือเป็นสระเสียงสั้น แต่เวลาเรียงตัวอักษรจะไม่แยกกัน (เช่นในพจนานุกรม) อักษร ⟨c⟩, ⟨s⟩ และ ⟨z⟩ ออกเสียงเป็น [ts], [s] และ [z] ตามลำดับ ในขณะที่อักษรเดียวกันที่มีสัญลักษณ์ ⟨č, š, ž⟩ ออกเสียงเป็น [tʃ], [ʃ] และ [ʒ] ตามลำดับ อักษร ⟨ģ, ķ, ļ, ņ⟩ ที่เขียนพร้อมสัญลักษณ์จุลภาคข้างใต้อักษร (หรือข้างบนสำหรับอักษร g ตัวพิมพ์เล็ก) ซึ่งระบุรูปของ ⟨g, k, l, n⟩ แทนเสียง [ɟ], [c], [ʎ] และ [ɲ] อักขรวิธีลัตเวียยังมีทวิอักษร 9 ตัว ประกอบด้วย ⟨ai, au, ei, ie, iu, ui, oi, dz, dž⟩ ส่วนวิธภาษาลัตเวียไม่มาตรฐานเพิ่มอักษรพิเศษลงในชุดอักษรมาตรฐานนี้
เปรียบเทียบอักขรวิธี
ตัวอย่างจากคำอธิษฐานขององค์พระผู้เป็นเจ้าในภาษาลัตเวียเขียนในแบบต่าง ๆ:
อักขรวิธีแรก (Cosmographia Universalis, ค.ศ. 1544) | อักขรวิธีเก่า, ค.ศ. 1739 | อักขรวิธีสมัยใหม่ | แบบอินเทอร์เน็ต |
---|---|---|---|
Muuſze Thews exkan tho Debbes | Muhſu Tehvs debbeſîs | Mūsu tēvs debesīs | Muusu teevs debesiis |
Sweetyttz thope totws waerdtcz | Swehtits lai top taws wahrds | Svētīts lai top tavs vārds | Sveetiits lai top tavs vaards |
Enaka mums touwe walſtibe | Lai nahk tawa walſtiba | Lai nāk tava valstība | Lai naak tava valstiiba |
Tows praetcz noteſe | Taws prahts lai noteek | Tavs prāts lai notiek | Tavs praats lai notiek |
ka exkan Debbes tha arridtczan wuerſſon ſemmes | kà debbeſîs tà arirdſan zemes wirsû | Kā debesīs, tā arī virs zemes | Kaa debesiis taa arii virs zemes |
Muſze beniſke mayſe bobe mums ſdjoben | Muhsu deeniſchtu maizi dod mums ſchodeen | Mūsu dienišķo maizi dod mums šodien | Muusu dienishkjo maizi dod mums shodien |
Vnbe pammet mums muſſe parrabe | Un pametti mums muhſu parradus [later parahdus] | Un piedod mums mūsu parādus | Un piedod mums muusu paraadus |
ka mehs pammettam muſſims parabenekims | kà arri mehs pamettam ſaweem parrahdneekeem | Kā arī mēs piedodam saviem parādniekiem | Kaa arii mees piedodam saviem paraadniekiem |
Vnbe nhe wedde mums exkan kaerbenaſchenne | Un ne eeweddi muhs eekſch kahrdinaſchanas | Un neieved mūs kārdināšanā | Un neieved muus kaardinaashanaa |
Seth atpeſthmums no to loune | bet atpeſti muhs no ta launa [later łauna] | Bet atpestī mūs no ļauna | Bet atpestii muus no ljauna |
Aefto thouwa gir ta walſtibe | Jo tew peederr ta walſtiba | Jo tev pieder valstība | Jo tev pieder valstiiba |
Vnbe tas ſpeez vnb tas Goobtcz tur muſſige. | Un tas ſpehks un tas gods muhſchigi [later muhzigi]. | Spēks un gods mūžīgi. | Speeks un gods muuzhiigi. |
Amen. | Amen. | Āmen. | Aamen. |
อ้างอิง
- "Lettish". (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2007-07-28.
- Valsts valoda
- Prauliņš (2012), p. 1
- Prauliņš (2012), p. 1
- "EU official languages". European-union.europa.eu. สืบค้นเมื่อ 1 August 2022.
- "Dažādu tautu valodu prasme". vvk.lv (ภาษาลัตเวีย).
- "At Home Latvian Is Spoken by 62% of Latvian Population; the Majority – in Vidzeme and Lubāna County" (ภาษาอังกฤษ). . 26 September 2013. สืบค้นเมื่อ 30 October 2014.
- "Latvian Language Is Spoken by 62% of the Population" (ภาษาอังกฤษ). . 26 September 2013. สืบค้นเมื่อ 30 October 2014.
- Žemaitis, Augustinas. "Languages". OnLatvia.com. สืบค้นเมื่อ 1 August 2022.
- Dahl, Östen; Koptjevskaja-Tamm, Maria, บ.ก. (2001). The Circum-Baltic Languages (ภาษาอังกฤษ). John Benjamins Publishing. ISBN . OCLC 872451315.
- "How Latgale chose to join Latvia". . 2 May 2017. สืบค้นเมื่อ 27 October 2017.
The Latgalian language falls within the High Latvian dialect and is of course mutually intelligible with the other dialects.
- "Latgalian Language in Latvia: Between Politics, Linguistics and Law". International Centre for Ethnic and Linguistic Diversity. 30 March 2018. สืบค้นเมื่อ 6 August 2018.
- BIBLIA, published Riga, 1848 (reprint), original edition 1739; "modern" old orthographies published into the 20th century do not double consonants
อ่านเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasaltewiy latviesu valoda xxkesiyng ˈlatviɛʃu ˈvaluɔda ltwiexchuwaluxxda ruckknin phasaeltthich Lettish epnthixyuinsakhayxybxltkhxngsakhabxlt slaf phayintrakulphasaxinod yuorepiyn aelamiphuphudin odyepnphasakhxngchawltewiyaelaphasarachkarinpraethsltewiy echnediywknkbhnunginphasarachkarkhxngshphaphyuorp miphuphudphasaltewiyepnphasaaempraman 1 2 lankhninpraethsltewiy aela 100 000 khnthitangpraeths rwmthnghmdid 2 lankhn hruxrxyla 80 khxngprachakrltewiythiphudphasaltewiyinkhristthswrrs 2000 kxnthicanwnprachakrthnghmdinpraethsephimkhunthung 1 8 lankhnin kh s 2022 incanwnnn praman 1 16 lankhnhruxrxyla 62 khxngprachakrltewiyichphasaniepnphasahlkthiban aemwaimrwmphumiphakhkbrikathiprachakrmakkwarxyla 90 ichphasaniepnphasaaeminhmubanaelaemuxngphasaltewiyeltthichlatviesu valodaxxkesiyng ˈlatviɛʃu ˈvaluɔda praethsthimikarphudltewiyphumiphakhthaelbxltikchatiphnthuchawltewiycanwnphuphud1 5 lankhn 2023 trakulphasaxinod yuorepiyn bxlt slafbxltphasaltewiyrupaebbkxnhnaxinod yuorepiyndngedim phasaltewiyrabbkarekhiynlatin sthanphaphthangkarphasathangkar ltewiy shphaphyuorprhsphasaISO 639 1lvISO 639 2lavISO 639 3lav rhsexkeths a href https iso639 3 sil org code lvs class extiw title iso639 3 lvs lvs a phasaltewiymatrthan a href https iso639 3 sil org code ltg class extiw title iso639 3 ltg ltg a phasaltkael54 AAB abriewnthimiphuphudphasaltewiyepnphasahlkinbanin kh s 2011 tambthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd phasaltewiy inthanaphasabxlt mikhwamiklchidkbphasalithweniyephuxnbanmakthisud echnediywknkb phasabxltthisuyhayaelw xyangirktam phasaltewiymikarphthnathirwderwyingkhun nxkcakni yngmikhwamkhdaeyngbangswnwa phasa kb thisamarthkbphasaltewiy khwrepnwithphasahruxxkkhrwithiphasaltewiyinxksrlatintxnaerkxingtam inkhnathichudtwxksrinphasayxy Latgalian xingcak caknninchwngtnkhriststwrrsthi 20 cungaethnthidwyxkkhrwithithitrngtamesiyngthangsthwithyamakkwaedim xkkhrwithimatrthan pccubn xkkhrwithimatrthanltewiymixksrthnghmd 33 tw A A B C C D E E F G G H I i J K k L L M N N O P R S S T U u V Z Za a b c c d e e f g g h i i j k k l l m n n o p r s s t u u v z z chudtwxksrltewiymatrthansmyihmichchudtwxksrlatinthiimddaeplng 22 tw ykewnxksr q w x y aelwephimxksrddaeplngxik 11 tw xksrsra a e i aela u samarthichsylksn ephuxaesdngkhwamyawsra odyxksrthiimmisylksnnithuxepnsraesiyngsn aetewlaeriyngtwxksrcaimaeykkn echninphcnanukrm xksr c s aela z xxkesiyngepn ts s aela z tamladb inkhnathixksrediywknthimisylksn c s z xxkesiyngepn tʃ ʃ aela ʒ tamladb xksr g k l n thiekhiynphrxmsylksnculphakhkhangitxksr hruxkhangbnsahrbxksr g twphimphelk sungraburupkhxng g k l n aethnesiyng ɟ c ʎ aela ɲ xkkhrwithiltewiyyngmithwixksr 9 tw prakxbdwy ai au ei ie iu ui oi dz dz swnwithphasaltewiyimmatrthanephimxksrphiesslnginchudxksrmatrthanni epriybethiybxkkhrwithi twxyangcakkhaxthisthankhxngxngkhphraphuepnecainphasaltewiyekhiyninaebbtang xkkhrwithiaerk Cosmographia Universalis kh s 1544 xkkhrwithieka kh s 1739 xkkhrwithismyihm aebbxinethxrentMuuſze Thews exkan tho Debbes Muhſu Tehvs debbeſis Musu tevs debesis Muusu teevs debesiisSweetyttz thope totws waerdtcz Swehtits lai top taws wahrds Svetits lai top tavs vards Sveetiits lai top tavs vaardsEnaka mums touwe walſtibe Lai nahk tawa walſtiba Lai nak tava valstiba Lai naak tava valstiibaTows praetcz noteſe Taws prahts lai noteek Tavs prats lai notiek Tavs praats lai notiekka exkan Debbes tha arridtczan wuerſſon ſemmes ka debbeſis ta arirdſan zemes wirsu Ka debesis ta ari virs zemes Kaa debesiis taa arii virs zemesMuſze beniſke mayſe bobe mums ſdjoben Muhsu deeniſchtu maizi dod mums ſchodeen Musu dienisko maizi dod mums sodien Muusu dienishkjo maizi dod mums shodienVnbe pammet mums muſſe parrabe Un pametti mums muhſu parradus later parahdus Un piedod mums musu paradus Un piedod mums muusu paraaduska mehs pammettam muſſims parabenekims ka arri mehs pamettam ſaweem parrahdneekeem Ka ari mes piedodam saviem paradniekiem Kaa arii mees piedodam saviem paraadniekiemVnbe nhe wedde mums exkan kaerbenaſchenne Un ne eeweddi muhs eekſch kahrdinaſchanas Un neieved mus kardinasana Un neieved muus kaardinaashanaaSeth atpeſthmums no to loune bet atpeſti muhs no ta launa later launa Bet atpesti mus no launa Bet atpestii muus no ljaunaAefto thouwa gir ta walſtibe Jo tew peederr ta walſtiba Jo tev pieder valstiba Jo tev pieder valstiibaVnbe tas ſpeez vnb tas Goobtcz tur muſſige Un tas ſpehks un tas gods muhſchigi later muhzigi Speks un gods muzigi Speeks un gods muuzhiigi Amen Amen Amen Aamen xangxing Lettish phasaxngkvs subkhnemux 2007 07 28 Valsts valoda Praulins 2012 p 1 Praulins 2012 p 1 EU official languages European union europa eu subkhnemux 1 August 2022 Dazadu tautu valodu prasme vvk lv phasaltewiy At Home Latvian Is Spoken by 62 of Latvian Population the Majority in Vidzeme and Lubana County phasaxngkvs 26 September 2013 subkhnemux 30 October 2014 Latvian Language Is Spoken by 62 of the Population phasaxngkvs 26 September 2013 subkhnemux 30 October 2014 Zemaitis Augustinas Languages OnLatvia com subkhnemux 1 August 2022 Dahl Osten Koptjevskaja Tamm Maria b k 2001 The Circum Baltic Languages phasaxngkvs John Benjamins Publishing ISBN 9027230579 OCLC 872451315 How Latgale chose to join Latvia 2 May 2017 subkhnemux 27 October 2017 The Latgalian language falls within the High Latvian dialect and is of course mutually intelligible with the other dialects Latgalian Language in Latvia Between Politics Linguistics and Law International Centre for Ethnic and Linguistic Diversity 30 March 2018 subkhnemux 6 August 2018 BIBLIA published Riga 1848 reprint original edition 1739 modern old orthographies published into the 20th century do not double consonantsxanephim 1996 Metatony in Baltic phasaxngkvs Amsterdam Rodopi Kalnaca Andra Lokmane Ilze 2021 Latvian Grammar phasaxngkvs Riga University of Latvia Press doi 10 22364 latgram 2021 ISBN 978 9934 18 635 6 Praulins Dace 2012 Latvian An Essential Grammar phasaxngkvs London Routeledge ISBN 9780415576925 aehlngkhxmulxunwikiphiediy saranukrmesri inphasaltewiy wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb phasaltewiy sahrbraykarkhathiekiywkhxngkb Latvian language duthihmwdhmukhxng Latvian language inwikiphcnanukrm xphithansphthesri wikithxngethiyw mihnngsuxrwmwlisahrb Latvian bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk