บทความน ไม ม การอ างอ งจากแหล งท มาใดกร ณาช วยปร บปร งบทความน โดยเพ มการอ างอ งแหล งท มาท น าเช อถ อ เน อความท ไม ม แหล

ยาซูจิโร โอซุ (ญี่ปุ่น: 小津安二郎; โรมาจิ: Ozu Yasujirō; 12 ธันวาคม ค.ศ. 1903 - 12 ธันวาคม ค.ศ. 1963) เป็นที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่สุดคนหนึ่ง เนื้อเรื่องในหนังของเขามักจะเกี่ยวข้องกับการแต่งงาน สังคมชนชั้นกลางในเมือง ความห่างเหินระหว่างชาวเมืองและชาวชนบท การมองโลกที่แตกต่างระหว่างเด็ก-ผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่-คนชรา

ยาซูจิโร โอซุ
ผู้กำกับ - ยาซูจิโร โอซุ
สารนิเทศภูมิหลัง
เกิด	12 ธันวาคม ค.ศ. 1903
เสียชีวิต	12 ธันวาคม ค.ศ. 1963
คู่สมรส	none
ผลงานเด่น	Tokyo Story (1953)

ชีวิตในวัยเด็ก

โอซุเกิดที่ย่านฟูกางาวะในกรุงโตเกียว เมื่ออายุได้ 10 ปี เขาถูกส่งไปอาศัยอยู่ที่บ้านของพ่อของเขาพร้อมกับแม่และพี่น้องของเขาที่เมืองมัตสึซากะ ซึ่งเป็นเมืองที่เขาใช้ชีวิตช่วงวัยเยาว์เป็นส่วนใหญ่ ได้รับการศึกษาใน แต่เขากลับเอาเวลาว่างส่วนใหญ่ไปดูหนังที่โรงหนังแถวบ้านแทนที่จะไปเรียน โอซุไปเป็นอาจารย์อยู่ช่วงหนึ่ง ก่อนที่จะกลับโตเกียวในปี ค.ศ. 1923 และเข้าทำงานกับบริษัท

ช่วงแรกของการทำงาน

ตอนที่โอซุได้เข้าไปที่โชจิกุช่วงแรกนั้นได้เป็นผู้ช่วยผู้กำกับภาพ หลังจากนั้นอีก 3 ปีก็ได้เป็นผู้ช่วยผู้กำกับ และได้กำกับหนังเรื่องแรก ชื่อ Zange no Yaiba ("The Sword of Penitence") ในปี 1927 หลังจากนั้นโอซุก็กำกับหนังต่อมาเรื่อย ๆ ถึง 53 เรื่อง

ช่วงแรกของการกำกับหนังจะเป็นภาพยนตร์สั้นแนวตลกขำขันเสียส่วนใหญ่ แต่หลังจาก ค.ศ.1930 หนังของเขาก็เริ่มมีเนื้อหาที่เข้มข้นขึ้น หนังเรื่อง His Umarete wa mita keredo ("I Was Born, But…", 1932) เป็นหนังตลกที่แฝงเนื้อหาเอาไว้เกี่ยวกับความคิดอ่านของเด็ก ๆ ที่มีต่อบุคคลรอบข้าง เป็นหนังเรื่องแรกที่ได้รับเสียงตอบรับทั้งรายได้ และนักวิจารณ์ภาพยนตร์ในขณะนั้น

หนังมีเสียงในฟิล์มเรื่องแรกของโอซุคือเรื่อง Hitori Musuko (Only Son)

ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1937 บริษัทภาพยนตร์โชจิกุเริ่มไม่พอใจกับผลงานของโอซุเนื่องจากหนังของเขาทำรายได้ไม่ดีนัก ถึงแม้หนังจะได้รางวัลและรับเสียงตอบรับทางบวกจากนักวิจารณ์มากมาย เมื่อโอซุอายุ 34 ปี เข้าได้ไปเป็นทหารรับใช้องค์จักรพรรดิ และได้ไปประจำการเป็นทหารราบที่ประเทศจีนในสงครามจีน–ญี่ปุ่นครั้งที่สอง

หลังจากปลดประจำการแล้ว โอซุกลับมากำกับหนังใหม่เรื่อง Toda-ke no Kyodai("Brothers and Sisters of the Toda Family", 1941) ซึ่งเป็นหนังทำเงินและได้เสียงตอบรับในทางบวก เนื้อเรื่องในหนังเกี่ยวกับความสัมพันธ์ที่มีต่อพ่อกับลูกที่จากกันไปเป็นเวลานาน

ในปี ค.ศ. 1943 โอซุเริ่มเขียนเกี่ยวกับหนังแนวทหารเพื่อใช้เป็นโฆษณาชวนเชื่อในพม่า แต่เขากลับถูกส่งไปที่สิงคโปร์ ซึ่งช่วงเวลานั้นเอง เขาใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการดูหนังฝั่งอเมริกา ซึ่งในตอนนั้นหนังอเมริกันถูกแบนในญี่ปุ่นหมด จากหนังสือชีวประวัติโอซุของ Donald Richie หนังอเมริกันที่โอซุชอบมากคือเรื่อง ซิติเซน เคน ของ ออร์สัน เวลส์

โอซุขณะกำกับหนังเรื่อง ("Tokyo Story", 1953)

หลังสงครามโลก

หนังของโอซุช่วงหลังสงครามโลกได้รับการตอบรับค่อนข้างดีแทบทุกเรื่อง อาทิ Banshun ("Late Spring", 1949) ,Tokyo Monogatari ("Tokyo Story", 1953) (ซึ่ง Tokyo Story นักวิจารณ์และผู้ที่ชื่นชอบดูหนังหลายคน ยกย่องให้เป็นหนัง masterpiece ของเขา) , และเรื่องต่อ ๆ มา Ochazuke no Aji ("The Flavour of Green Tea Over Rice", 1952), Soshun ("Early Spring", 1956), Higanbana ("Equinox Flower", 1958 ), Ukikusa ("Floating Weeds", 1959) and Akibiyori ("Late Autumn", 1960)

หนังของโอซุส่วนใหญ่จะมีเนื้อหาเกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างครอบครัวญี่ปุ่นสมัยเก่ากับครอบครัวยุคใหม่ และความกดดันในครอบครัว หนังของโอซุในยุคหลังจะเน้นธีมแนวนี้แทบทุกเรื่อง ซึ่งปรากฏได้เด่นชัดในหนังเรื่อง Tokyo Story ของเขา สังเกตได้ว่าในหนังเรื่องนี้จะพูดถึงความรับผิดชอบในบทบาทหน้าที่ของแต่ละคนในครอบครัว และความแตกต่างด้านการใช้ชีวิตในเมืองกับชนบท การละทิ้งคนชราเพื่อมาปักหลักสร้างครอบครัวในเมืองหลวง

โอซุชอบใช้นักแสดงหน้าเดิมๆ อย่าง เซ็ตซึโกะ ฮาระเรียกได้ว่าหนังของเขามีนักแสดงเดิมอยู่แทบทุกเรื่อง เพียงแต่เปลี่ยนบทบาทและหน้าที่ของนักแสดงเท่านั้นเอง และมักร่วมงานกับผู้กำกับภาพคู่หูยูฮารุ อัตสึตะ ส่วนเรื่องการเขียนบทนั้นในระยะหลัง เมื่องานของเขาเริ่มเป็นที่รู้จักแล้ว โอซุก็ร่วมงานกับ Kogo Noda มาตลอด และแทบไม่เคยร่วมเขียนบทกับคนอื่นเลย

หนังเรื่องสุดท้ายที่เขากำกับคือ Sanma no aji ("An Autumn Afternoon", 1962) ซึ่งเป็นภาพยนตร์สีเพียงไม่กี่เรื่องที่เขาถ่ายทำ และตายจากไปด้วยโรคมะเร็งเมื่ออายุ 60 ปี ในวันเกิดของเขาพอดี สุสานของโอซุอยู่ที่วัดเอ็งงากูจิ คามากูระ (Engaku-ji , Kamakura)

สไตล์ของโอซุ

หนังของเขามีเทคนิคการถ่ายแนว ในระยะหลังที่มีเสียงในฟิล์ม โอซุมักจะวางกล้องไว้นิ่งๆ ขนาบกับพื้นเสื่อ (ภาษาภาพยนตร์เรียกว่า Tatami shot) และใช้เลนส์ความยาวมาตรฐานอยู่เสมอ ทิ้งกฎการแพนกล้อง 180 องศา และจะไม่ขยับกล้องไปไหนเลย โอซุปฏิเสธเทคนิคการซูมเข้าออก การเฟดภาพและทรานซิชั่นต่าง ๆ ซึ่งหนังในสมัยนั้นนิยมใช้กันมาก และในระหว่างที่ตัวละครมีบทสนทนาจะถ่ายไปที่ตัวละครตรง ๆ แทนที่จะใช้การถ่ายผ่านไหล่ผู้ฟัง(Over the shoulder shot)

รายชื่อหนังของโอซุ

ปัจจุบันนี้มีหนังเพียงแค่ 33 เรื่อง เท่านั้นที่ยังหลงเหลือมาถึงทุกวันนี้ จากทั้งหมด 53 เรื่อง

(,学生ロマンス若き日)
(,朗かに歩め)
(,落第はしたけれど)
(,その夜の妻)
()
(,東京の合唱)
(,大人の見る繪本　生れてはみたけれど)
(,靑春の夢いまいづこ)
(,東京の女)
()
()
() (no complete prints known to exist)
(, 浮草物語)
()
(, ひとり息子)
(,淑女は何を忘れたか)
(,戸田家の兄妹)
(, 父ありき)
(,長屋紳士録)
(,風の中の牝鶏)
(, 晩春)
(, 宗方姉妹)
(,麥秋)
(,お茶漬けの味)
Tokyo Story (, 東京物語)
(, 早春)
(, 東京慕色)
(, 彼岸花)
(, お早よう)
(, 浮草)
(), 秋日和)
(, 小早川家の秋)
(, 秋刀魚の味)

แหล่งข้อมูลอื่น

A Yasujiro Ozu Resource
โอซุ ยาซูจิโร ที่อินเทอร์เน็ตมูวีเดตาเบส
Profile at Japan Zone
Yasujiro Ozu's JMDb Listing (in Japanese)
Directions for finding Yasujiro Ozu's grave at Engaku-ji
Peter Bradshaw, The Guardian, , 2005, "The quiet master"