กาลีมันตันตะวันออก

กาลีมันตันตะวันออก หรือ กาลีมันตันตีมูร์ (อินโดนีเซีย: Kalimantan Timur; : Benua Etam) เป็นหนึ่งใน 4 ของจังหวัดกาลีมันตันของประเทศอินโดนีเซีย ตั้งอยู่บนเกาะบอร์เนียว มีเมืองหลักชื่อซามารินดา

จังหวัดกาลีมันตันตะวันออก Provinsi Kalimantan Timur (อินโดนีเซีย)
จังหวัด
From top, left to right : หาดเกอมาลาที่บาลิกปาปัน, , ย่านกลางเมืองบาลิกปาปัน, สะพานกูไตการ์ตาเนอการา, ศูนย์กระจายถ่านหิน, , ศูนย์อิสลามในซามารินดา
ธง ตราอาร์ม
คำขวัญ:  Ruhui Rahayu ("Perfect harmony the blessing from God")
ที่ตั้งจังหวัดกาลีมันตันตะวันออกในประเทศอินโดนีเซีย
พิกัด: 1°3′N 116°19′E / 1.050°N 116.317°E / 1.050; 116.317
ประเทศ	อินโดนีเซีย
เมืองหลัก	ซามารินดา
การปกครอง
•	อักมัล มาลิก (รักษาการ)
• รองผู้ว่าการจังหวัด	ตำแหน่งว่าง
พื้นที่
• ทั้งหมด	129,066.64 ตร.กม. (49,832.91 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	อันดับที่ 4
ประชากร  (2557)
• ทั้งหมด	3,508,012 คน
• ความหนาแน่น	27 คน/ตร.กม. (70 คน/ตร.ไมล์)
	(ไม่รวมประชากรจังหวัดกาลีมันตันเหนือที่แยกออกไปใน พ.ศ. 2555)
ประชากรศาสตร์
• ภาษาทางการ	อินโดนีเซีย
• ภาษาที่ได้รับการรับรองในระดับภูมิภาค	, , , บูกิซ
เขตเวลา	(เวลากลางอินโดนีเซีย)
ทะเบียนพาหนะ
ดัชนีการพัฒนามนุษย์ (พ.ศ. 2561)	0.758 (สูง)
อันดับดัชนีการพัฒนามนุษย์	(พ.ศ. 2560)
เว็บไซต์	www.kaltimprov.go.id

ประวัติ

จังหวัดกาลีมันตันตะวันออกเป็นที่รู้จักในนามที่ตั้งของอาณาจักรฮินดูที่เก่าแก่ที่สุดของอินโดนีเซีย อาณาจักรกีไต (kitai) สมัยกษัตริย์มูลวรมัน การดำรงอยู่ของอาณาจักรนี้ปรากฏอยู่บนหินสลักที่เขียนด้วยลายมือ (Prasasti) ซึ่งเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์นานาชาติจังหวัดจาการ์ตา หินสลักนี้เขียนด้วยอักษรปัลลวะและภาษาสันสกฤต สามารถดูได้ที่สำนักรัฐบาลที่เมืองซามารินดา

จังหวัดกาลีมันตันตะวันออกใหญ่เป็นอันดับสองของอินโดนีเซียรองจากจังหวัดปาปัว มีประชากรทั้งหมด 2.44 ล้านคน ซามารินดาเป็นบริเวณของจังหวัดที่มีประชากรมากที่สุดประมาณ 521,471 คน นอกจากนั้นจะอยู่ในพื้นที่เมืองบาลิกปาปัน และในชนบทเขตการปกครองของกีไต

หน่วยการบริหาร

พื้นที่จังหวัดกาลีมันตันตะวันออกแบ่งออกเป็น 7 อำเภอหรือกาบูปาเต็น 3 นครหรือโกตา และ 103 ตำบลหรือเกอจามาตัน

อำเภอ

• (Kabupaten Kutai Kartanegara)
• (Kabupaten Kutai Barat)
• (Kabupaten Kutai Timur)
• (Kabupaten Berau)
• (Kabupaten Paser)
• (Kabupaten Penajam Paser Utara)
• (Kabupaten Mahakam Ulu)

นคร

• ซามารินดา (Samarinda; เมืองหลัก)
• (Bontang)
• บาลิกปาปัน (Balikpapan)

สถานที่ที่น่าสนใจ

ซามารินดา

ซามารินดาเป็นที่รู้จักในเรื่องของเสื้อซารง (sarong) เป็นเมืองที่มีความเจริญ สำนักงานคณะรัฐบาลและอาคารสาธารณชนกำลังพัฒนาในหลายพื้นที่ ซามารินดามีชื่อเสียงในเรื่องของการโรงแรม จึงมีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก

บาลิกปาปัน

บาลิกปาปันเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรมน้ำมันในกาลีมันตัน ควบคุมเส้นทางไปยังกาลีมันตันตะวันออกด้วยทะเลเชื่อมต่อจาการ์ตาและจุดสำคัญหลายจุดในอินโดนีเซีย นอกจากนั้นการเดินทางไปยังซามารินดาเริ่มขึ้นที่บาลิกปาปัน จึงทำให้เมืองนี้ได้รับความสำคัญ บาลิกปาปันขึ้นชื่อในเรืองของโรงแรม รวมถึงการท่องเที่ยว สนามบิน และความเหมาะสมทางยุทธศาสตร์

เบอเราและมาลีเนา

ตั้งอยู่บนบนเกาะเดอราวัน (Derawan) มีการค้นพบกระดูกของกษัตริย์ Keratan Gunung Tambur และ Teratan Sambaling เกาะเดอราวันนั้นสามารถไปได้โดยขึ้นเรือจากตันจุงเรเด็ป (Tanjung Redep) เมืองหลักของเบอเรา หรือขึ้นเรือที่ Via Tarakan ประมาณ 3 ชั่วโมง

ที่เบอเราและมาลีเนาแห่งนี้มีสัตว์หายากเป็นจำนวนมาก เช่น เต่าสีเขียว (gren turtle) เต่าสีเลือดหมู (scarlet turtle) เต่ามะเฟือง และพะยูน

นอกจากนี้ก็ยังมีเหรียญหายากจากกรมทหารเรือ แนวปะการังใต้ทะเลสีแดงสด อิกัวนา นกทะเล ปูและไข่มุก รวมถึงมีกีฬาทางน้ำอีกหลายชนิด

บนตัง

เดิมเป็นเขตการปกครองของผู้สำเร็จราชการแผ่นดินของกีไต บนตังมีพืชและสัตว์ที่หายาก มีสวนกีไตนานาชาติอยู่ใกล้เคียง

บูลูงัน

บูลูงันมีประวัติความเป็นมาที่เก่าแก่ และเก็บรวบรวมผลงานทางด้านศิลปะและพิธีกรรมด้านขนบธรรมเนียมประเพณี

ตานะฮ์เมระฮ์อินดะฮ์เลิมปาเก

มีสวนสันทนาการที่เรียกว่า ตานะฮ์เมระฮ์อินดะฮ์เลิมปาเก (Tanah Merah Indah-Lempake) มีน้ำตกที่สวยงาม ตั้งอยู่ประมาณ 16 กิโลเมตรจากใจกลางเมืองซามารินดา สามารถไปได้โดยรถยนต์ของตังเองหรือมีรถทัวร์นำเที่ยว

เตอังการง

เตอังการง (Teanggarong) ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของจากซามารินดา เป็นเมืองที่ปกครองโดยผู้สำเร็จราชการกีไต และต่อมาก็มอบอำนาจการปกครองให้สุลต่าน ตำหนักของสุลต่านตั้งอยู่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำ ปัจจุบันเป็นพิพิธภัณฑ์เก็บของใช้ส่วนตัวแบบเก่าแก่และเป็นที่รวบรวมเครื่องใช้สิ่งของที่ทำด้วยเซรามิก ศิลปะสมัยโบราณของจีน

ทุกวันที่ 14 ของเดือนกันยายน ประชาชนจะมีการจัดงานเลี้ยงมีการแสดงดนตรีและเต้นรำเพื่อเฉลิมฉลองในวันครบรอบของการสถาปนาเมือง

ตันจุงอีซูวี

ตันจุงอีซูวี (Tanjung Isuy) เป็นชุมชนเล็ก ๆ ที่ตั้งอยู่บริเวณทะเลสาบเจิมปัง (Jempang) ในทะเลสาบกาลีมันตันตะวันออกที่ห่างไกลจากเขตตัวเมืองล้อมรอบด้วยป่าไม้ การเดินทางไปยังตันจุงอีซูวีเหนือแม่น้ำมาฮากัมที่มีระยะทางยาว ตันจุงอีซูวีมีขนบธรรมเนียมประเพณีของดายักเช่น กระท่อมสำหรับการใช้เป็นที่ประชุม มีหลุมฝังศพของที่ต้องเดินเข้าตามถนนหมู่บ้านเล็ก ๆ มี beliam หรือหมอผี เป็นหมอรักษาผู้ป่วยในเวลากลางคืนโดยมีพิธีกรรมการสั่งจ่ายยาจากบรรพบุรุษซึ่งมีการใช้ฆ้องและกลองประกอบในพิธี มีชาวดายัคจำนวนมากที่นำเอาการรักษาดั้งเดิมมาเปลี่ยนแปลงแต่ก็ยังคงความคล้ายคลึงอยู่

เมอลัก-เกอร์ซิกลูไว

เมอลัก (Melak) เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ซึ่งมีเข้ามาทวนกับแม่น้ำมาฮากัม ในส่วนกลางของดินแดนตันจุงดายัก (Tanjung Dayak) ไม่ไกลมากนักกับป่าสงวนเกอร์ซิกลูไว (Kersik Luway) เป็นที่เจริญเติบโตของดอกกล้วยไม้สีดำ (Black Orchid)

มูวาอันจาลง-มูวาวาเฮา

มูวาราอันจาลง-มูวาวาเฮา (Muara Ancalong-Muara Wahau) มีการแสดงการเต้นรำของ Kenya Dayak รวมถึงมีงานหัตถกรรมหลากหลายอย่าง

เมืองหลวงแห่งใหม่ของประเทศ

นูซันตารา เมืองหลวงในอนาคตของอินโดนีเซียที่จะสร้างขึ้นบนพื้นที่ของและ เดิมทีการก่อสร้างคาดว่าจะเริ่มในปี 2563 และคาดว่าจะแล้วเสร็จในปี 2567 อย่างไรก็ตาม ในการไต่สวนต่อหน้าคณะกรรมาธิการชุดที่ 5 ของสภาผู้แทนราษฎรอินโดนีเซียเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2563 ตัวแทนรัฐบาลได้กล่าวหาว่ารัฐบาลไม่ได้จัดสรรงบประมาณปี 2565 สำหรับโครงการ (สำหรับปี 2565 กระทรวงเสนองบประมาณมูลค่ากว่า 100.46 ล้านล้านรูปียะฮ์ หรือมากกว่า 7 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งลดลงอย่างมากจากตัวเลข 149.81 ล้านล้านรูปียะฮ์ในปี 2564) ก่อนหน้านี้ หน่วยงานพัฒนาการวางแผนแห่งชาติกล่าวว่าจำนวนเงินทั้งหมดที่จำเป็นสำหรับการย้ายเมืองหลวงจากที่ตั้งปัจจุบันในกรุงจาการ์ตาไปยังจังหวัดกาลีมันตันตะวันออกมีจำนวน 486 ล้านล้านรูปียะฮ์ ซึ่ง 265.2 ล้านล้านจะระดมผ่านความร่วมมือระหว่างภาครัฐกับเอกชน (พีพีพี) 127.3 ล้านล้านจากกองทุนพิเศษเอกชน และ 93.5 ล้านล้านจากงบประมาณของรัฐ แต่กระทรวงการคลังกล่าวว่ารัฐบาลได้เปลี่ยนลำดับความสำคัญของการบรรเทาผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 กระทรวงประกาศว่าไม่ได้จัดสรรงบประมาณสำหรับโครงการทุนใหม่

อ้างอิง

1. Central Bureau of Statistics: Estimates 2014 พฤศจิกายน 13, 2010 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อินโดนีเซีย)
2. Statistik Indonesia 2021 (ภาษาอินโดนีเซีย). สำนักงานสถิติแห่งประเทศอินโดนีเซีย. 2021-02-26. pp. 45–47. สืบค้นเมื่อ 2021-12-05.
3. "Peraturan Kepala Badan Pusat Statistik Nomor 120 Tahun 2020 Tentang Klasifikasi Desa Perkotaan dan Perdesaan di Indonesia Tahun 2020" (PDF) (ภาษาอินโดนีเซีย). สำนักงานสถิติแห่งประเทศอินโดนีเซีย. สืบค้นเมื่อ 2021-12-05.
4. "Indonesia minister announces name of new national capital in eastern Kalimantan". Channel News Asia.

แหล่งข้อมูลอื่น

• WWF Heart of Borneo conservation initiative - ข้อมูลเกี่ยวกับใจกลางบอร์เนียว มีพื้นที่ 220,000 ตร.กม. เป็นป่าฝนเขตร้อน มีสัตว์ใกล้สูญพันธุ์ เช่น อุรังอุตัง แรด ช้างแคระ เป็นต้น