วัดหลวงราชสัณฐาน

วัดหลวงราชสัณฐาน เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในตำบลเวียง อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา

วัดหลวงราชสัณฐาน
ชื่อสามัญ	วัดหลวงราชสัณฐาน, วัดหลวง
ที่ตั้ง	ตำบลเวียง อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา
ประเภท	วัดราษฎร์
นิกาย	มหานิกาย
ส่วนหนึ่งของ

วัดหลวงราชสัณฐานเป็นวัดร้างมาก่อน ตั้งวัดเมื่อ พ.ศ. 2025 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2030 ต่อมาเจ้าหลวงวงศ์ผู้ครองเมืองพะเยาได้บูรณปฏิสังขรณ์จนแล้วเสร็จเมื่อ พ.ศ. 2387 ชาวบ้านจึงเรียกว่า วัดหลวง ต่อมาชื่อว่า "วัดหลวงราชสัณฐาน" ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถาน เมื่อ พ.ศ. 2478

วิหารศิลปะล้านนา ซึ่งมีภาพจิตรกรรมฝาผนังอยู่ภายใน เป็นภาพจิตรกรรมสีฝุ่นผสมกาว ยางไม้เขียนบนกระดาษสา ผ้าแปะติดอยู่บนผนังไม้ รูปที่เขียนเล่าเรื่องทศชาติชาดกและพุทธประวัติ เมื่อ พ.ศ. 2527 กิดพายุฝนทำให้วิหารพังทลายลงมาทั้งหมดรวมทั้งภาพจิตรกรรมบนแผ่นไม้ด้วย ต่อมามีการสร้างวิหารหลังใหม่ โดยสร้างวิหารบนฐานเดิมและคงรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบเดิมไว้ แต่ได้มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบบ้างในบางส่วน และได้นำภาพจิตรกรรมของเดิมที่ยังเหลืออยู่มาไว้ในวิหารหลังใหม่

เจดีย์ทรงกลมหลังวิหาร และฐานก่ออิฐมีเจดีย์ทรงกลมสลักจากหินทรายขนาดเล็กตั้งตะแคงอยู่ มีการค้นพบสถูปเจดีย์หินทราย 1 องค์ มีลักษณะรูปทรงคล้ายเจดีย์แบบสุโขทัย อยู่ในพุทธศตวรรษที่ 20–21 ตั้งอยู่ด้านหลังวิหาร รูปแบบนี้มีที่พะเยาเท่านั้น

อ้างอิง

1. "วัดหลวงราชสันฐาน". สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
2. "วัดหลวงราชสัณฐาน". ฐานข้อมูลท้องถิ่น จังหวัดพะเยา.
3. "วัดหลวงราชสัณฐาน". มิวเซียมไทยแลนด์.