ย านความถ 10 เมตร ย านความถ น ส วนหน งของ Shortwave Radio คำว า 10 เมตร เป นความยาวคล นโดยประมาณของความถ 28 000 MHz ถ ง

ย่านความถี่ 10 เมตร ย่านความถี่นี้ส่วนหนึ่งของ (Shortwave Radio) (คำว่า 10 เมตร เป็นความยาวคลื่นโดยประมาณของความถี่ 28.000 MHz ถึง 29.700 MHz) ถูกจัดสรรให้กับนักวิทยุสมัครเล่น (สำหรับประเทศไทย อนุญาตให้พนักงานวิทยุสมัครเล่นขั้นต้น ขั้นกลาง และขั้นสูง สามารถใช้งานได้) โดยมีความถี่ตั้งแต่ 28.000 MHz ถึง 29.700 MHz

การใช้ความถี่

วิทยุรับ - ส่ง ย่านความถี่ 10 เมตร Uniden President รุ่น HR2510A

ย่านความถี่ 10 เมตรนี้เราสามารถพบรูปแบบการติดต่อได้หลายรูปแบบ เช่น เราจะพบการติดต่อด้วยรหัสมอร์ส หรือการติดต่อแบบใช้แถบความถี่แคบรูปแบบอื่น ๆ แถวช่วงแรกของย่านความถี่ และจะพบการติดต่อในรูปแบบ SSB ในความถี่ตั้งแต่ 28.300 MHz ขึ้นไป ส่วนระบบการติดต่อสื่อสารแบบแถบความถี่กว้าง (เช่น ระบบ FM หรือ AM) จะพบได้แถวช่วงปลายของย่านความถี่

รูปแบบการแพร่กระจายคลื่น

ย่านความถี่ 10 เมตรนี้จะมีรูปแบบการแพร่กระจายคลื่นที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง ในบางครั้งสามารถติดต่อทางไกลได้ดี ด้วยกำลังส่งต่ำ ๆ ก็สามารถติดต่อได้รอบโลก แต่บางครั้งก็เป็นเรื่องที่ยากและท้าทายมาก ในช่วงที่เป็นจุดสูงสุดของ Solar cycle หรือช่วงเวลาที่ดวงอาทิตย์มีจุดดับมาก ๆ ย่านความถี่ 10 เมตรจะเต็มไปด้วยสัญญาณจากดินแดนที่ไกล ๆ ซึ่งสะท้อนบรรยากาศชั้น F2 ซึ่งเป็นชั้นย่อยของชั้นไอโอโนสเพียร์ ย่านความถี่ 10 เมตรจะเป็นความถี่ที่สามารถติดต่อทางไกลได้ดีในช่วงกลางวัน (เวลาท้องถิ่น) สำหรับช่วงที่มีการเพิ่ม Sunspot activity จะพบสภาพ "อากาศเปิด" สามารถใช้งานย่านความถี่ 10 เมตรได้ตั้งแต่ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้นจนถึงกลางคืนเลยทีเดียว

ในเวลากลางคืนของช่วงเวลา solar minimum ชั้น F2 ซึ่งเป็นชั้นย่อยของชั้นไอโอโนสเพียร์จะมีน้อย ย่านความถี่ 10 เมตรอาจจะติดต่อทางไกลได้โดยการแพร่กระจายคลื่นแบบ Sporadic E propagation สามารถติดต่อได้ไกลตั้งแต่ 100 ไมล์ ถึงหลาย 1,000 ไมล์ สภาพ Sporadic E ในย่านความถี่ 10 เมตรนี้จะขึ้นอยู่กับฤดูกาล ในช่วงปลายของฤดูใบไม้ผลิ จนถึง ก่อนฤดูร้อนเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุดของการแพร่กระจายคลื่นแบบนี้

ย่านความถี่ 10 เมตรเป็นรอยต่อระหว่างแถบความถี่ HF และแถบความถี่ VHF ย่านความถี่ 10 เมตร เลยมีคุณสมบัติของการแพร่กระจายคลื่นบางอย่างที่คล้ายกับแถบความถี่ VHF เช่น การติดต่อสื่อสารแบบสะท้อนฝนดาวตก(Meteor scatter), aurora, auroral E และ transequatorial propagation ทำให้สามารถติดต่อได้ถึง 2,300 กิโลเมตร หรือไกลกว่า เทคนิคการติดต่อในแถบความถี่ VHF สามารถนำมาใช้ได้ดีในย่านความถี่ 10 เมตร เช่นกัน

ข้อเท็จจริงในการใช้ความถี่สำหรับนักวิทยุสมัครเล่น

ตามประกาศคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ เรื่อง หลักเกณฑ์การอนุญาตและกำกับดูแลกิจการวิทยุสมัครเล่น นั้น ระบุให้พนักงานวิทยุสมัครเล่นขั้นต้นสามารถใช้ความถี่ในย่าน 10 เมตรในการติดต่อสื่อสารด้วยกำลังส่งไม่เกิน 100 วัตต์ ซึ่งในข้อเท็จจริงนั้น สำนักงาน กสทช. ยังมิได้มีการอนุญาตให้มี ใช้เครื่องวิทยุคมนาคม หรือตั้งสถานีวิทยุคมนาคม ในย่านความถี่ 10 เมตรสำหรับพนักงานวิทยุสมัครเล่นขั้นต้นอย่างถูกต้องแต่อย่างใด จึงทำให้นักวิทยุสมัครเล่นขั้นต้นที่สนใจในการใช้ความถี่ย่าน 10 เมตร จำเป็นต้องใช้ร่วมกันกับสถานีวิทยุคมนาคมที่มีนักวิทยุสมัครเล่นขั้นกลางนั้นอยู่แล้ว หรือ สามารถใช้ความถี่ 10 เมตรได้จากสถานีสโมสร (Club Station)ไปพลางก่อนจนกว่าจะมีการอนุญาตในลำดับต่อไป

ทั้งนี้เพื่อเป็นประโยชน์ในการควบคุมดูแล รวมถึงให้การให้คำแนะนำ ในการใช้งานย่านความถี่ 10 เมตร เนื่องจากข้อกำหนดทางเทคนิคทำให้มีผลกระทบเป็นวงกว้างหากใช้งานอย่างไม่เหมาะสม

อ้างอิง

ประกาศ กสทช เรื่อง หลักเกณฑ์การอนุญาตและกำกับดูแลกิจการวิทยุสมัครเล่น (วันที่ 23 กรกฎาคม 2557)
http://www.ten-ten.org/ 2010-10-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
http://www.chem.hawaii.edu/uham/spore.html 2010-10-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
http://www.arrl.org/propagation-of-rf-signals