คอร์เทกซ์กลีบข้างส่วนหลัง (อังกฤษ: posterior parietal cortex ตัวย่อ PPC, Cortex parietalis posterior) เป็นส่วนของสมองกลีบข้างหลังคอร์เทกซ์รับความรู้สึกทางกายปฐมภูมิ (primary somatosensory cortex)
คอร์เทกซ์กลีบข้างส่วนหลัง (Posterior parietal cortex) | |
---|---|
กลีบสมองต่าง ๆ สมองกลีบข้างมีสีเหลือง ส่วนหลังอยู่ใกล้กับเขตสีแดง | |
ผิวด้านข้างของสมอง ตัวเลขแสดงเขตบร็อดแมนน์ (คอร์เทกซ์กลีบข้างส่วนหลังเป็นส่วน #5 และ #7) | |
รายละเอียด | |
ตัวระบุ | |
ภาษาละติน | Cortex parietalis posterior |
[แก้ไขบนวิกิสนเทศ] |
คือ ก่อนที่การเคลื่อนไหวจะเกิดขึ้น ระบบประสาทต้องรู้ตำแหน่งเดิมของส่วนของร่างกายที่จะต้องเคลื่อนไหว และตำแหน่งต่าง ๆ ของวัตถุภายนอกที่ส่วนต่าง ๆ ของร่างกายจะมีปฏิกิริยาร่วมด้วย คอร์เทกซ์กลีบข้างส่วนหลังรับข้อมูลจากระบบรับความรู้สึก 3 ระบบ ที่มีบทบาทในการกำหนดตำแหน่งของร่างกายและของวัตถุภายนอกในปริภูมิ ซึ่งก็คือ ระบบการมองเห็น ระบบการได้ยิน และระบบรับความรู้สึกทางกาย ต่อจากนั้น คอร์เทกซ์จึงส่งข้อมูลไปยังส่วนต่าง ๆ ของคอร์เทกซ์สั่งการ (motor cortex) ในสมองกลีบหน้า ไปยัง dorsolateral prefrontal cortex, ไปยังส่วนต่าง ๆ ของคอร์เทกซ์สั่งการทุติยภูมิ (secondary motor cortex) และ ไปยัง frontal eye field งานวิจัยที่ใช้ fMRI ในลิง และงานวิจัยที่ใช้การกระตุ้นสมองผ่านกะโหลกด้วยแม่เหล็ก (Transcranial magnetic stimulation) ในมนุษย์ ชี้ว่า คอร์เทกซ์นี้มีส่วนประกอบเป็นเขตเล็ก ๆ ที่แต่ละเขตมีหน้าที่เฉพาะในการนำทางการเคลื่อนไหวตา ศีรษะ แขน หรือมือ
ความเสียหายต่อคอร์เทกซ์นี้มีผลเป็นความบกพร่องทางการเคลื่อนไหว-การรับรู้ (sensorimotor) รวมทั้งการรับรู้และความทรงจำที่เกี่ยวกับวัตถุต่าง ๆ ในปริภูมิ การยื่นมือออกไปเพื่อจับวัตถุ การเคลื่อนไหวตา และการใส่ใจ ผลที่เด่นที่สุดของความเสียหายต่อคอร์เทกซ์นี้ก็คือภาวะเสียการรู้ปฏิบัติ (apraxia) และภาวะละเลยกึ่งปริภูมิ (hemispatial neglect)
บางแหล่งกล่าวว่าคอร์เทกซ์นี้เป็นส่วนของเขตบร็อดแมนน์ 5 และ 7 บางแหล่งกล่าวว่าอยู่ในเขตบร็อดแมนน์ 7 เท่านั้น
มีหลักฐานว่า คอร์เทกซ์นี้ยังมีบทบาทในการรับรู้ความเจ็บปวดอีกด้วย
งานวิจัยเร็ว ๆ นี้เสนอว่า ความรู้สึกเกี่ยวกับ "เจตจำนงเสรี" (free will) เกิดขึ้นจากเขตนี้โดยส่วนหนึ่ง
งานวิจัยหนึ่งพบว่า เมื่อให้ทำการศิลป์ นักศิลป์สมัครเล่นมีการไหลเวียนของเลือดในระดับสูงขึ้นใน PPC ซีกขวา โดยเปรียบเทียบกับของนักศิลป์มืออาชีพ
งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 2012 ในวารสาร Neuron โดยนักประสาทวิทยาศาสตร์ของมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก ค้นพบว่า มีการยิงสัญญาณแบบคงเส้นคงวาในนิวรอนของ PPC คือ นักวิจัยได้ตรวจสอบการทำงานในระบบประสาทของลิงมาคาก ในขณะที่ให้ลิงทำกิจกรรมที่ต้องยื่นมือออกไปและต้องเคลื่อนไหวตาแบบ saccades หรือกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหวตาแบบ saccades เท่านั้น การยิงสัญญาณแบบคงเส้นคงวาใน PPC พบในกิจกรรมที่ต้องอาศัยทั้งการยื่นมือและการเคลื่อนไหวตา ไม่พบในกิจกรรมที่เคลื่อนไหวตาเท่านั้น
ในงานวิจัยโดยสร้างภาพในสมอง คอร์เทกซ์นี้ โดยเฉพาะส่วนของรอยนูนแองกูลาร์ เกิดการทำงานเมื่อบุคคลกำลังระลึกถึงความจำอาศัยเหตุการณ์ (episodic memory)
เชิงอรรถและอ้างอิง
- Pinel, John P.J. Biopsychology Seventh Edition. Pearson Education Inc., 2009
- "THE BRAIN FROM TOP TO BOTTOM".
- Estomih Mtui; Gregory Gruener (2006). Clinical Neuroanatomy and Neuroscience: With STUDENT CONSULT Online Access. Philadelphia: Saunders. p. 32. ISBN .
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Witting N, Kupers RC, Svensson P, Arendt-Nielsen L, Gjedde A, Jensen TS (2001). "Experimental brush-evoked allodynia activates posterior parietal cortex". Neurology. 57 (10): 1817–24. doi:10.1212/wnl.57.10.1817. PMID 11723270. S2CID 8586536.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Desmurget M., Reilly K. T., Richard N., Szathmari A., Mottolese C., Sirigu A. (2009). "Movement Intention After Parietal Cortex Stimulation in Humans". Science. 324 (5928): 811–813. Bibcode:2009Sci...324..811D. doi:10.1126/science.1169896. PMID 19423830. S2CID 6555881.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list () - Haggard P (2009). "The Sources of Human Volition". Science. 324 (5928): 731–733. Bibcode:2009Sci...324..731H. doi:10.1126/science.1173827. PMID 19423807. S2CID 206519896.
- http://muse.jhu.edu/journals/leonardo/v034/34.1solso.html
- Dean H., Hagan M., Pesaran B. (2012). "Only Coherent Spiking in Posterior Parietal Cortex Coordinates Looking and Reaching". Neuron. 73 (4): 829–841. doi:10.1016/j.neuron.2011.12.035. PMC 3315591. PMID 22365554.
{{}}
: CS1 maint: multiple names: authors list ()
แหล่งข้อมูลอื่น
- Electrical stimulation produces feelings of free will 2009-05-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khxrethksklibkhangswnhlng xngkvs posterior parietal cortex twyx PPC Cortex parietalis posterior epnswnkhxngsmxngklibkhanghlngkhxrethksrbkhwamrusukthangkaypthmphumi primary somatosensory cortex khxrethksklibkhangswnhlng Posterior parietal cortex klibsmxngtang smxngklibkhangmisiehluxng swnhlngxyuiklkbekhtsiaedngphiwdankhangkhxngsmxng twelkhaesdngekhtbrxdaemnn khxrethksklibkhangswnhlngepnswn 5 aela 7 raylaexiydtwrabuphasalatinCortex parietalis posterior aekikhbnwikisneths khux kxnthikarekhluxnihwcaekidkhun rabbprasathtxngrutaaehnngedimkhxngswnkhxngrangkaythicatxngekhluxnihw aelataaehnngtang khxngwtthuphaynxkthiswntang khxngrangkaycamiptikiriyarwmdwy khxrethksklibkhangswnhlngrbkhxmulcakrabbrbkhwamrusuk 3 rabb thimibthbathinkarkahndtaaehnngkhxngrangkayaelakhxngwtthuphaynxkinpriphumi sungkkhux rabbkarmxngehn rabbkaridyin aelarabbrbkhwamrusukthangkay txcaknn khxrethkscungsngkhxmulipyngswntang khxngkhxrethkssngkar motor cortex insmxngklibhna ipyng dorsolateral prefrontal cortex ipyngswntang khxngkhxrethkssngkarthutiyphumi secondary motor cortex aela ipyng frontal eye field nganwicythiich fMRI inling aelanganwicythiichkarkratunsmxngphankaohlkdwyaemehlk Transcranial magnetic stimulation inmnusy chiwa khxrethksnimiswnprakxbepnekhtelk thiaetlaekhtmihnathiechphaainkarnathangkarekhluxnihwta sirsa aekhn hruxmux khwamesiyhaytxkhxrethksnimiphlepnkhwambkphrxngthangkarekhluxnihw karrbru sensorimotor rwmthngkarrbruaelakhwamthrngcathiekiywkbwtthutang inpriphumi karyunmuxxxkipephuxcbwtthu karekhluxnihwta aelakarisic phlthiednthisudkhxngkhwamesiyhaytxkhxrethksnikkhuxphawaesiykarruptibti apraxia aelaphawalaelykungpriphumi hemispatial neglect bangaehlngklawwakhxrethksniepnswnkhxngekhtbrxdaemnn 5 aela 7 bangaehlngklawwaxyuinekhtbrxdaemnn 7 ethann mihlkthanwa khxrethksniyngmibthbathinkarrbrukhwamecbpwdxikdwy nganwicyerw niesnxwa khwamrusukekiywkb ectcanngesri free will ekidkhuncakekhtniodyswnhnung nganwicyhnungphbwa emuxihthakarsilp nksilpsmkhrelnmikarihlewiynkhxngeluxdinradbsungkhunin PPC sikkhwa odyepriybethiybkbkhxngnksilpmuxxachiph nganwicythitiphimphinpi kh s 2012 inwarsar Neuron odynkprasathwithyasastrkhxngmhawithyalyniwyxrk khnphbwa mikaryingsyyanaebbkhngesnkhngwainniwrxnkhxng PPC khux nkwicyidtrwcsxbkarthanganinrabbprasathkhxnglingmakhak inkhnathiihlingthakickrrmthitxngyunmuxxxkipaelatxngekhluxnihwtaaebb saccades hruxkickrrmthitxngekhluxnihwtaaebb saccades ethann karyingsyyanaebbkhngesnkhngwain PPC phbinkickrrmthitxngxasythngkaryunmuxaelakarekhluxnihwta imphbinkickrrmthiekhluxnihwtaethann innganwicyodysrangphaphinsmxng khxrethksni odyechphaaswnkhxngrxynunaexngkular ekidkarthanganemuxbukhkhlkalngralukthungkhwamcaxasyehtukarn episodic memory echingxrrthaelaxangxingPinel John P J Biopsychology Seventh Edition Pearson Education Inc 2009 THE BRAIN FROM TOP TO BOTTOM Estomih Mtui Gregory Gruener 2006 Clinical Neuroanatomy and Neuroscience With STUDENT CONSULT Online Access Philadelphia Saunders p 32 ISBN 1 4160 3445 5 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk Witting N Kupers RC Svensson P Arendt Nielsen L Gjedde A Jensen TS 2001 Experimental brush evoked allodynia activates posterior parietal cortex Neurology 57 10 1817 24 doi 10 1212 wnl 57 10 1817 PMID 11723270 S2CID 8586536 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list lingk Desmurget M Reilly K T Richard N Szathmari A Mottolese C Sirigu A 2009 Movement Intention After Parietal Cortex Stimulation in Humans Science 324 5928 811 813 Bibcode 2009Sci 324 811D doi 10 1126 science 1169896 PMID 19423830 S2CID 6555881 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list lingk Haggard P 2009 The Sources of Human Volition Science 324 5928 731 733 Bibcode 2009Sci 324 731H doi 10 1126 science 1173827 PMID 19423807 S2CID 206519896 http muse jhu edu journals leonardo v034 34 1solso html Dean H Hagan M Pesaran B 2012 Only Coherent Spiking in Posterior Parietal Cortex Coordinates Looking and Reaching Neuron 73 4 829 841 doi 10 1016 j neuron 2011 12 035 PMC 3315591 PMID 22365554 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint multiple names authors list lingk aehlngkhxmulxunElectrical stimulation produces feelings of free will 2009 05 10 thi ewyaebkaemchchin