Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
สงครามกลางเมืองผู้ปลดปล่อย (อังกฤษ: Liberators' civil war) เป็นสงครามที่คณะสามผู้นำที่สอง (Second Triumvirate) เป็นผู้ก่อ เพื่อแก้แค้นการฆ่าจูเลียส ซีซาร์ สงครามดังกล่าวเป็นการสู้รบระหว่างกองกำลังของมาร์ค แอนโทนีกับออกเตเวียน (สมาชิกคณะสามผู้นำที่สอง) ฝ่ายหนึ่ง และกองกำลังของมือสังหารซีซาร์ มาร์คัส จูนิอัส บรูตัสกับอีกฝ่ายหนึ่ง เมื่อ 42 ปีก่อน ค.ศ.
| สงครามกลางเมืองผู้ปลดปล่อย | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ส่วนหนึ่งของ | |||||||||
| |||||||||
อารัมภบท
หลังการฆ่าซีซาร์ บรูตัสและแคสซิอัส (ผู้ก่อการหลักสองคน ซึ่งรู้จักในนามผู้ปลดปล่อย) หนีออกนอกอิตาลีแล้วเข้าควบคุมจังหวัดทางตะวันออกทั้งหมด (ตั้งแต่กรีซและมาซีโดเนียไปถึงซีเรีย) ตลอดจนราชอาณาจักรตะวันออกพันธมิตร ในกรุงโรม สามผู้นำหลักฝ่ายซีซาร์ ได้แก่ แอนโทนี ออกเตเวียนและมาร์คัส เอมิลลิอัส เลปิดัส ผู้ควบคุมกองทัพโรมันแทบทั้งหมดในทางตะวันตก ปราบปรามการค้านของวุฒิสภาและสถาปนาคณะสามผู้นำที่สอง หนึ่งในภารกิจแรก ๆ คือ ทำลายกองกำลังของผู้ปลดปล่อย ไม่เพียงแต่เพื่อควบคุมโลกโรมันอย่างสมบูรณ์เท่านั้น หากเป็นไปเพื่อแก้แค้นมรณกรรมของซีซาร์ด้วย
คณะสามผู้นำตัดสินใจคงเลปิดัสอยู่ในอิตาลี ระหว่างที่แอนโทนีและออกเตเวียนยกพลไปยังตอนเหนือของกรีซด้วยทหารที่ดีที่สุด (ทั้งหมด 28 ลีเจียน) ในปีที่ 42 ก่อนคริสตกาล คณะสามผู้นำส่งไดอัส นอร์บานัส ฟลักคัสและเดซิดิอัส ซาซา พร้อมทหาร 8 ลีเจียนเป็นกองระวังหน้ารุกเข้ามาซีโดเนีย นอร์บานัสและซาซาเผชิญกับกำลังพลผสมที่รุกเข้ามาของแคสซิอัสและบรูตัสแถบเมืองฟิลิปปี เนื่องจากนอร์บานัสและซาซามีไพร่พลน้อยกว่าจึงยึดที่ตั้งใกล้กับฟิลิปปีซึ่งกันมิให้ฝ่ายผู้ปลดปล่อยรุกต่อไป บรูตัสและแคสซิอัสจัดการให้นอร์บานัสผละจากที่ตั้งนี้ด้วยอุบาย แต่นอร์บานัสพบอุบายดังกล่าวทันกาลที่จะยึดที่ตั้งสำคัญนี้คืนได้ เมื่อบรูตัสและแคสซิอัสตีเข้ามาทางปีก นอร์บานัสและซาซาก็ล่าถอยไปยังแอมฟิโพลิส เมื่อมาร์ก แอนโทนีและกองกำลังขนาดใหญ่ของคณะสามผู้นำมาถึง (ขณะนั้นออกเตเวียนล้าหลังอยู่ที่ดีราเคียมเพราะสุขภาพไม่ดี) ก็พบว่าแอมฟิโพลิสมีการป้องกันแน่นหนาและแอนโทนีปล่อยให้นอร์บานัสบังคับบัญชาเมืองนั้นไป
กำลังพลสองฝ่าย
คณะสามผู้นำนำทหาร 19 ลีเจียนเข้าสู่สมรภูมิ แหล่งข้อมูลรายงานชื่อลีเจียนอย่างเจาะจงเพียงหนึ่งลีเจียนเท่านั้น (ลีเจียนที่ 4) แต่ลีเจียนอื่นที่มาด้วยมีลีเจียนที่ 6 ที่ 7 ที่ 8 ที่ 10 อีเควาทริส ที่ 12 ที่ 3 ที่ 226 ที่ 28 ที่ 29 และที่ 30 เนื่องจากทหารผ่านศึกได้เข้าอยู่อาศัยในนิคมทางบกหลักจากยุทธการ แอเปียน (Appian) รายงานว่า ลีเจียนของคณะสามผู้นำมีกำลังแทบเต็มอัตรา ยิ่งกว่านั้น ยังมีกองกำลังทหารม้าพันธมิตรขนาดใหญ่ด้วย (ทหารม้า 13,000 นายกับออกเตเวียน และ 20,000 นายกับแอนโทนี)
กองทัพของผู้ปลดปล่อยมี 17 ลีเจียน (8 ลีเจียนกับบรูตัสและ 9 ลีเจียนกับแคสซิอัส ขณะที่อีก 2 ลีเจียนอยู่กับทัพเรือ) มีเพียง 2 ลีเจียนที่มีกำลังเต็มอัตรา แต่กองทัพได้รับการเสริมกำลังด้วยทหารเกณฑ์จากราชอาณาจักรพันธมิตรทางตะวันออก แอเปียนรายงานว่ากองทัพดังกล่าวรวบรวมพลราบได้รวมประมาณ 80,000 นาย ทหารม้าพันธมิตรมีทั้งสิ้น 17,000 นาย รวมทั้งพลธนู 5,000 นายที่ขี่ม้าตามแบบตะวันออก) กองทัพนี้รวมลีเจียนเก่าของซีซาร์ที่ประจำอยู่ทางตะวันออก (อาจเป็นลีเขียนที่ 27 ที่ 36 ที่ 37 ที่ 31 และที่ 33) ฉะนั้น กองทัพของผู้ปลดปล่อยจำนวนมากจึงประกอบด้วยอดีตทหารผ่านศึกของซีซาร์ อย่างไรก็ดี อย่างน้อยลีเจียนที่ 36 มีทหารผ่านศึกของปอมปีย์ ซึ่งสมัครเข้ากองทัพซีซาร์หลังยุทธการที่ฟาร์ซาลัส ความภักดีของทหารผู้คาดหมายจะสู้กับทายาทของซีซาร์เป็นประเด็นละเอียดอ่อนสำหรับผู้ปลดปล่อย แคสซิอัสพยายามเพิ่มพูนความภักดีของทหารทุกทางด้วยสุนทรพจน์รุนแรง และการให้บำเหน็จทหารนายละ 1,500 ดีนารี และเซนจูเรียน (centurion) นายละ 7,500 ดีนารี
ยุทธการที่ฟิลิปปีครั้งที่หนึ่ง
ยุทธการที่ฟิลิปปีประกอบด้วยการรบปะทะสองครั้งในที่ราบทางตะวันตกของนครโบราณฟิลิปปี ครั้งแรกเกิดขึ้นในสัปดาห์แรกของเดือนตุลาคม บรูตัสเผชิญกับออกเตเวียน ขณะที่กองกำลังของแอนโทนีเผชิญกับแคสซิอัส ในช่วงแรก บรูตัสผลักดันออกเตเวียนกลับไปและเข้าค่ายลีเจียนของเขา แต่ในทางใต้ แอนโทนีพิชิตแคสซิอัส และแคสซิอัสเมื่อได้ทราบรายงานเท็จว่าบรูตัสล้มเหลวก็ได้ก่ออัตวินิบาตกรรม บรูตัสระดมกำลังพลที่เหลือของแคสซิอัสและทั้งสองฝ่ายสั่งการให้กองทัพของตนถอยกลับเข้าค่ายพร้อมกับของที่ชิงมา และการรบนี้จบด้วยการเสมอ
ยุทธนาวีและการดำเนินอื่น
ในวันเดียวกับยุทธการที่ฟิลิปปีครั้งที่หนึ่ง กองเรือฝ่ายสาธารณรัฐซึ่งลาดตระเวนทะเลไอโอเนียนสามารถขัดขวางและทำลายกองหนุนฝ่ายสามผู้นำได้ (ประกอบด้วยสองลีเจียนและกำลังพลอื่น ตลอดจนเสบียง นำโดย นีอูส ดอมีทิอัส คัลวีนัส (Gnaeus Domitius Calvinus)) ฉะนั้น ฐานะทางยุทธศาสตร์ของแอนโทนีและออกเตเวียนจึงค่อนข้างคับขัน เนื่องจากแคว้นมาซิโดเนียและเธสซาลี (Thessaly) ซึ่งสิ้นทรัพยากรแล้วไม่อาจส่งกำลังบำรุงกองทัพได้นานนัก ขณะที่บรูตัสสามารถได้รับกำลังบำรุงจากทะเลได้โดยง่าย ฝ่ายสามผู้นำจำต้องส่งลีเจียนหนึ่งลงใต้ไปอะเคีย (Achaia) เพื่อรวบรวมกำลังบำรุงเพิ่ม ขวัญของกำลังพลดีขึ้นด้วยคำมั่นว่าจะให้บำเหน็จทหารอีกนายละ 5,000 ดีนารี และเซนจูเรียนอีกนายละ 25,000 ดินารี
ทว่า อีกด้านหนึ่ง กองทัพฝ่ายผู้ปลดปล่อยถูกปล่อยไว้โดยปราศจากแผนยุทธศาสตร์ที่ดี บรูตัสมีประสบการณ์ทางทหารน้อยกว่าแคสซีอัสมาก และยิ่งไปกว่านั้น เขาไม่อาจได้รับความเคารพจากพันธมิตรและทหารของตนได้เท่า แม้หลังยุทธการ เขาเสนอให้บำเหน็จทหารอีกนายละ 1,000 ดินารี
ในอีกสามสัปดาห์ แอนโทนีสามารถรุกกองทัพลงใต้กองทัพของบรูตัสได้อย่างช้า ๆ และตั้งการป้องกันเนินใกล้กับค่ายเก่าของแคสซีอัส ซึ่งบรูตัสทิ้งไว้โดยปราศจากการป้องกัน เพื่อเลี่ยงการถูกตีทางปีก บรูตัสถูกบังคับให้ขยายแนวของเขาลงใต้ ขนานกับเอกนาเตีย (Egnatia) สร้างที่ป้องกันหลายจุด ฐานะการป้องกันของบรูตัสยังค่อนข้างปลอดภัย โดยยึดที่สูงร่วมกับมีแนวคมนาคมกับทะเลที่ปลอดภัย และเขายังต้องการรักษาแผนเดิม คือ เลี่ยงการประจัญอย่างเปิดเผยขณะที่รอให้ความได้เปรียบทางทะเลทำให้ข้าศึกล้าไปเอง ทว่า นายทหารและทหารส่วนมากหน่ายกับยุทธวิธีที่เชื่องช้าและเรียกร้องความพยายามการยุทธ์อย่างเปิดอีกหน อาจเป็นเพราะทั้งบรูตัสและนายทหารของเขาเกรงความเสี่ยงที่ทหารของตนจะแปรพักตร์เข้ากับข้าศึกหากไม่อาจรักษาภาวะมีอำนาจเหนือกำลังพลได้ พลูตาร์คยังรายงานว่า บรูตัสไม่ได้รับข่าวความปราชัยของดอมีทิอัส คัลวีนัสในทะเลไอโอเนียน ฉะนั้น เมื่อพันธมิตรตะวันออกและทหารรับจ้างเริ่มแปรพักตร์ บรูตัสจึงถูกบีบให้เข้าตีเมื่อบ่ายวันที่ 23 ตุลาคม
ยุทธการที่ฟิลิปปีครั้งที่สอง
การเผชิญหน้าครั้งที่สองเมื่อวันที่ 23 ตุลาคม ทำลายกำลังของบรูตัสจนสิ้น และเขาทำอัตวินิบาตกรรมในกาลต่อมา ทิ้งให้สามผู้นำควบคุมสาธารณรัฐโรมัน ยุทธการดังกล่าวลงเอยด้วยการประจัญบานระหว่างสองกองทัพทหารผ่านศึกที่ได้รับการฝึกอย่างดี ส่วนใหญ่ลูกธนูและหอกซัดถูกเมินไป และทหารเกาะกลุ่มกันเป็นแถวแน่นสู้รบกันตัวต่อตัวด้วยดาบ และการฆ่าฟันนั้นเลวร้ายมาก ในบั้นปลาย การเข้าตีของบรูตัสถูกขับไป ทหารของเขาแตกหนีด้วยความสับสน และแถวแตกกระเจิง ทหารของออกเตเวียนสามารถยึดประตูค่ายบรูตัสก่อนกองทัพที่แตกหนีจะมาถึงที่ป้องกันนี้ ฉะนั้น กองทัพของบรูตัสจึงไม่สามารถรวมตัวกันใหม่ ทำให้ชัยชนะของสามผู้นำสมบูรณ์ บรูตัสสามารถหนีไปยังเนินใกล้เคียงด้วยกำลังเทียบเท่าเพียง 4 ลีเจียน ด้วยเห็นว่าการยอมจำนนและการยึดตัวนั้นไม่อาจเลี่ยงได้ เขาจึงฆ่าตัวตายในวันรุ่งขึ้น
ผลลัพธ์
พลูตาร์ครายงานว่าแอนโทนีคลุมศพของบรูตัสด้วยผ้าสีม่วงเป็นสัญลักษณ์ความเคารพ โดยทั้งสองเคยเป็นสหายกันมาก่อน เขาจำได้ว่าบรูตัสเคยตั้งเงื่อนไขให้เขาเข้าร่วมแผนลอบสังหารซีซาร์แลกกับการไว้ชีวิตแอนโทนี ขุนนางโรมันหนุ่มอีกหลายคนสิ้นชีพในการยุทธ์หรือฆ่าตัวตายหลังความปราชัยนี้ รวมถึงบุตรของนักพูดข้างถนนผู้ยิ่งใหญ่ ฮอร์เตนเซียส (Hortensius) และมาร์คุส พอร์เซียส เคโต (Marcus Porcius Cato) บุตรของ และมาร์คุส ลีเวียส ดรูซุส คลูเดียนุส (Marcus Livius Drusus Claudianus) บิดาของลีเวีย ซึ่งต่อมาเป็นภริยาของออกเตเวียน พอร์เซีย (Porcia) ภรรยาของบรูตัส ฆ่าตัวตายเช่นกันด้วยการกลืนถ่านร้อนแดงเมื่อเธอทราบข่าวความพ่ายแพ้ ชนชั้นสูงบางส่วนสามารถเลี่ยงโดยเจรจายอมจำนนกับแอนโทนีและเข้ารับราชการกับเขา (หนึ่งในนั้นคือ มาร์คุส คัลพูร์เนียส บีบูลุส และมาร์คุส วาเลเรียส เมสซัลลา คอร์วีนุส) ชัดเจนว่าชนชั้นสูงไม่ต้องการเข้ากับออกเตเวียนหนุ่มและไร้เมตตา
กองทัพผู้ปลดปล่อยที่เหลือถูกล้อมและทหารราว 14,000 นายถูกรับสมัครเข้ากองทัพสามผู้นำ ทหารผ่านศึกแก่ถูกปลดกลับอิตาลี แต่ทหารผ่านศึกบางส่วนยังอยู่ในเมืองฟิลิปปี ซึ่งกลายเป็นอาณานิคมโรมัน
แอนโทนียังอยู่ในทางตะวันออก ขณะที่ออกเตเวียนกลับอิตาลี ด้วยภาระหนักในการหาที่ดินเพื่อตั้งถิ่นฐานทหารผ่านศึกจำนวนมาก แม้ว่าเซ็กตุส ปอมเปเอียส (Sextus Pompeius) จะยังควบคุมซิซิลีและดอมีเทียส อะเฮนอบาร์บุส (Domitius Ahenobarbus) ยังบัญชาทัพเรือฝ่ายสาธารณรัฐอยู่ กระนั้น การต้านทานของฝ่ายสาธารณรัฐก็ถูกพิชิตที่ฟิลิปปีอย่างแน่นอนแล้ว
อ้างอิง
- Thomas Harbottle, Dictionary of Battles New York 1906
- Ronald Syme. The Roman revolution. Oxford 1939
- Lawrence Keppie. The making of the Roman army. New York 1984
แหล่งข้อมูลปฐมภูมิ
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
sngkhramklangemuxngphupldplxy xngkvs Liberators civil war epnsngkhramthikhnasamphunathisxng Second Triumvirate epnphukx ephuxaekaekhnkarkhacueliys sisar sngkhramdngklawepnkarsurbrahwangkxngkalngkhxngmarkh aexnothnikbxxketewiyn smachikkhnasamphunathisxng fayhnung aelakxngkalngkhxngmuxsngharsisar markhs cunixs brutskbxikfayhnung emux 42 pikxn kh s sngkhramklangemuxngphupldplxyswnhnungkhxngwnthi43 42 pikxn kh s sthanthimasiodeniyphlchychnakhxngkhnasamphunadinaedn epliynaeplngsatharnrthormn phayitkarnakhxngkhnasamphuna klbekhapkkhrxngcnghwdthangtawnxxkxikkhrngxarmphbthhlngkarkhasisar brutsaelaaekhssixs phukxkarhlksxngkhn sungruckinnamphupldplxy hnixxknxkxitaliaelwekhakhwbkhumcnghwdthangtawnxxkthnghmd tngaetkrisaelamasiodeniyipthungsieriy tlxdcnrachxanackrtawnxxkphnthmitr inkrungorm samphunahlkfaysisar idaek aexnothni xxketewiynaelamarkhs exmillixs elpids phukhwbkhumkxngthphormnaethbthnghmdinthangtawntk prabpramkarkhankhxngwuthisphaaelasthapnakhnasamphunathisxng hnunginpharkicaerk khux thalaykxngkalngkhxngphupldplxy imephiyngaetephuxkhwbkhumolkormnxyangsmburnethann hakepnipephuxaekaekhnmrnkrrmkhxngsisardwy khnasamphunatdsinickhngelpidsxyuinxitali rahwangthiaexnothniaelaxxketewiynykphlipyngtxnehnuxkhxngkrisdwythharthidithisud thnghmd 28 lieciyn inpithi 42 kxnkhristkal khnasamphunasngidxs nxrbans flkkhsaelaedsidixs sasa phrxmthhar 8 lieciynepnkxngrawnghnarukekhamasiodeniy nxrbansaelasasaephchiykbkalngphlphsmthirukekhamakhxngaekhssixsaelabrutsaethbemuxngfilippi enuxngcaknxrbansaelasasamiiphrphlnxykwacungyudthitngiklkbfilippisungknmiihfayphupldplxyruktxip brutsaelaaekhssixscdkarihnxrbansphlacakthitngnidwyxubay aetnxrbansphbxubaydngklawthnkalthicayudthitngsakhynikhunid emuxbrutsaelaaekhssixstiekhamathangpik nxrbansaelasasaklathxyipyngaexmfiophlis emuxmark aexnothniaelakxngkalngkhnadihykhxngkhnasamphunamathung khnannxxketewiynlahlngxyuthidiraekhiymephraasukhphaphimdi kphbwaaexmfiophlismikarpxngknaennhnaaelaaexnothniplxyihnxrbansbngkhbbychaemuxngnnipkalngphlsxngfaykhnasamphunanathhar 19 lieciynekhasusmrphumi aehlngkhxmulraynganchuxlieciynxyangecaacngephiynghnunglieciynethann lieciynthi 4 aetlieciynxunthimadwymilieciynthi 6 thi 7 thi 8 thi 10 xiekhwathris thi 12 thi 3 thi 226 thi 28 thi 29 aelathi 30 enuxngcakthharphansukidekhaxyuxasyinnikhmthangbkhlkcakyuththkar aexepiyn Appian raynganwa lieciynkhxngkhnasamphunamikalngaethbetmxtra yingkwann yngmikxngkalngthharmaphnthmitrkhnadihydwy thharma 13 000 naykbxxketewiyn aela 20 000 naykbaexnothni kxngthphkhxngphupldplxymi 17 lieciyn 8 lieciynkbbrutsaela 9 lieciynkbaekhssixs khnathixik 2 lieciynxyukbthpherux miephiyng 2 lieciynthimikalngetmxtra aetkxngthphidrbkaresrimkalngdwythhareknthcakrachxanackrphnthmitrthangtawnxxk aexepiynraynganwakxngthphdngklawrwbrwmphlrabidrwmpraman 80 000 nay thharmaphnthmitrmithngsin 17 000 nay rwmthngphlthnu 5 000 naythikhimatamaebbtawnxxk kxngthphnirwmlieciynekakhxngsisarthipracaxyuthangtawnxxk xacepnliekhiynthi 27 thi 36 thi 37 thi 31 aelathi 33 chann kxngthphkhxngphupldplxycanwnmakcungprakxbdwyxditthharphansukkhxngsisar xyangirkdi xyangnxylieciynthi 36 mithharphansukkhxngpxmpiy sungsmkhrekhakxngthphsisarhlngyuththkarthifarsals khwamphkdikhxngthharphukhadhmaycasukbthayathkhxngsisarepnpraednlaexiydxxnsahrbphupldplxy aekhssixsphyayamephimphunkhwamphkdikhxngthharthukthangdwysunthrphcnrunaerng aelakarihbaehncthharnayla 1 500 dinari aelaesncueriyn centurion nayla 7 500 dinariyuththkarthifilippikhrngthihnungyuththkarthifilippikhrngthihnung yuththkarthifilippiprakxbdwykarrbpathasxngkhrnginthirabthangtawntkkhxngnkhrobranfilippi khrngaerkekidkhuninspdahaerkkhxngeduxntulakhm brutsephchiykbxxketewiyn khnathikxngkalngkhxngaexnothniephchiykbaekhssixs inchwngaerk brutsphlkdnxxketewiynklbipaelaekhakhaylieciynkhxngekha aetinthangit aexnothniphichitaekhssixs aelaaekhssixsemuxidthrabraynganethcwabrutslmehlwkidkxxtwinibatkrrm brutsradmkalngphlthiehluxkhxngaekhssixsaelathngsxngfaysngkarihkxngthphkhxngtnthxyklbekhakhayphrxmkbkhxngthichingma aelakarrbnicbdwykaresmxyuththnawiaelakardaeninxuninwnediywkbyuththkarthifilippikhrngthihnung kxngeruxfaysatharnrthsungladtraewnthaelixoxeniynsamarthkhdkhwangaelathalaykxnghnunfaysamphunaid prakxbdwysxnglieciynaelakalngphlxun tlxdcnesbiyng naody nixus dxmithixs khlwins Gnaeus Domitius Calvinus chann thanathangyuththsastrkhxngaexnothniaelaxxketewiyncungkhxnkhangkhbkhn enuxngcakaekhwnmasiodeniyaelaethssali Thessaly sungsinthrphyakraelwimxacsngkalngbarungkxngthphidnannk khnathibrutssamarthidrbkalngbarungcakthaelidodyngay faysamphunacatxngsnglieciynhnunglngitipxaekhiy Achaia ephuxrwbrwmkalngbarungephim khwykhxngkalngphldikhundwykhamnwacaihbaehncthharxiknayla 5 000 dinari aelaesncueriynxiknayla 25 000 dinari thwa xikdanhnung kxngthphfayphupldplxythukplxyiwodyprascakaephnyuththsastrthidi brutsmiprasbkarnthangthharnxykwaaekhssixsmak aelayingipkwann ekhaimxacidrbkhwamekharphcakphnthmitraelathharkhxngtnidetha aemhlngyuththkar ekhaesnxihbaehncthharxiknayla 1 000 dinari inxiksamspdah aexnothnisamarthrukkxngthphlngitkxngthphkhxngbrutsidxyangcha aelatngkarpxngkneniniklkbkhayekakhxngaekhssixs sungbrutsthingiwodyprascakkarpxngkn ephuxeliyngkarthuktithangpik brutsthukbngkhbihkhyayaenwkhxngekhalngit khnankbexknaetiy Egnatia srangthipxngknhlaycud thanakarpxngknkhxngbrutsyngkhxnkhangplxdphy odyyudthisungrwmkbmiaenwkhmnakhmkbthaelthiplxdphy aelaekhayngtxngkarrksaaephnedim khux eliyngkarpracyxyangepidephykhnathirxihkhwamidepriybthangthaelthaihkhasuklaipexng thwa naythharaelathharswnmakhnaykbyuththwithithiechuxngchaaelaeriykrxngkhwamphyayamkaryuththxyangepidxikhn xacepnephraathngbrutsaelanaythharkhxngekhaekrngkhwamesiyngthithharkhxngtncaaeprphktrekhakbkhasukhakimxacrksaphawamixanacehnuxkalngphlid phlutarkhyngraynganwa brutsimidrbkhawkhwamprachykhxngdxmithixs khlwinsinthaelixoxeniyn chann emuxphnthmitrtawnxxkaelathharrbcangerimaeprphktr brutscungthukbibihekhatiemuxbaywnthi 23 tulakhmyuththkarthifilippikhrngthisxngkarephchiyhnakhrngthisxngemuxwnthi 23 tulakhm thalaykalngkhxngbrutscnsin aelaekhathaxtwinibatkrrminkaltxma thingihsamphunakhwbkhumsatharnrthormn yuththkardngklawlngexydwykarpracybanrahwangsxngkxngthphthharphansukthiidrbkarfukxyangdi swnihylukthnuaelahxksdthukeminip aelathharekaaklumknepnaethwaennsurbkntwtxtwdwydab aelakarkhafnnnelwraymak inbnplay karekhatikhxngbrutsthukkhbip thharkhxngekhaaetkhnidwykhwamsbsn aelaaethwaetkkraecing thharkhxngxxketewiynsamarthyudpratukhaybrutskxnkxngthphthiaetkhnicamathungthipxngknni chann kxngthphkhxngbrutscungimsamarthrwmtwknihm thaihchychnakhxngsamphunasmburn brutssamarthhniipyngeniniklekhiyngdwykalngethiybethaephiyng 4 lieciyn dwyehnwakaryxmcannaelakaryudtwnnimxaceliyngid ekhacungkhatwtayinwnrungkhunphllphthphlutarkhraynganwaaexnothnikhlumsphkhxngbrutsdwyphasimwngepnsylksnkhwamekharph odythngsxngekhyepnshayknmakxn ekhacaidwabrutsekhytngenguxnikhihekhaekharwmaephnlxbsngharsisaraelkkbkariwchiwitaexnothni khunnangormnhnumxikhlaykhnsinchiphinkaryuththhruxkhatwtayhlngkhwamprachyni rwmthungbutrkhxngnkphudkhangthnnphuyingihy hxretnesiys Hortensius aelamarkhus phxresiys ekhot Marcus Porcius Cato butrkhxng aelamarkhus liewiys drusus khluediynus Marcus Livius Drusus Claudianus bidakhxngliewiy sungtxmaepnphriyakhxngxxketewiyn phxresiy Porcia phrryakhxngbruts khatwtayechnkndwykarklunthanrxnaedngemuxethxthrabkhawkhwamphayaeph chnchnsungbangswnsamartheliyngodyecrcayxmcannkbaexnothniaelaekharbrachkarkbekha hnunginnnkhux markhus khlphureniys bibulus aelamarkhus waeleriys emsslla khxrwinus chdecnwachnchnsungimtxngkarekhakbxxketewiynhnumaelairemtta kxngthphphupldplxythiehluxthuklxmaelathharraw 14 000 naythukrbsmkhrekhakxngthphsamphuna thharphansukaekthukpldklbxitali aetthharphansukbangswnyngxyuinemuxngfilippi sungklayepnxananikhmormn aexnothniyngxyuinthangtawnxxk khnathixxketewiynklbxitali dwypharahnkinkarhathidinephuxtngthinthanthharphansukcanwnmak aemwaesktus pxmepexiys Sextus Pompeius cayngkhwbkhumsisiliaeladxmiethiys xaehnxbarbus Domitius Ahenobarbus yngbychathpheruxfaysatharnrthxyu krann kartanthankhxngfaysatharnrthkthukphichitthifilippixyangaennxnaelwxangxingThomas Harbottle Dictionary of Battles New York 1906 Ronald Syme The Roman revolution Oxford 1939 Lawrence Keppie The making of the Roman army New York 1984aehlngkhxmulpthmphumi Appian Roman Civil Wars 1 Plutarch The Life of Brutus 2 Suetonius The Life of Augustus 3 4 Augustus Res Gestae 5