Minesweeper

ไมน์สวีปเปอร์ (อังกฤษ: Minesweeper) เป็นเกมคอมพิวเตอร์แบบเล่นคนเดียว มีเป้าหมายเพื่อเปิดพื้นที่ของทุ่งกับระเบิดทั้งหมด โดยไม่ทำให้ระเบิดทำงาน ปัจจุบันมีให้เล่นบนระบบคอมพิวเตอร์เกือบทุกแพลตฟอร์ม ฉบับที่รู้จักกันดีที่สุด คือ ฉบับที่ติดตั้งมาพร้อมกับไมโครซอฟท์ วินโดวส์ ตั้งแต่เวอร์ชัน 3.1 เป็นต้นมา

KMines ไมน์สวีปเปอร์บน KDE

วิธีเล่น

เกมจะเริ่มต้นด้วยทุ่งระเบิดที่บรรจุระเบิดในช่องต่าง ๆ แบบสุ่ม การนับเวลาจะเริ่มขึ้นเมื่อผู้เล่นเริ่มเปิดช่องบนทุ่งระเบิด ขนาดของทุ่งระเบิดขึ้นอยู่กับผู้เล่นจะเลือกเล่น ทุ่งระเบิดขนาดใหญ่มักจะมีจำนวนลูกระเบิดมากกว่า และส่งผลให้เล่นได้ยากขึ้น

เมื่อผู้เล่นเปิดช่องที่ไม่มีลูกระเบิด จะปรากฏตัวเลขระบุจำนวนลูกระเบิดที่อยู่ในช่องติดกับช่องนั้น (โดยทั่วไปมีช่องโดยรอบ 8 ช่อง) ผู้เล่นสามารถใช้ข้อมูลนี้พิจารณาว่าช่องใดที่มีหรือไม่มีลูกระเบิด และเปิดช่องว่างที่ไม่มีลูกระเบิด หรือทำการปักธงเพื่อระบุว่าช่องนั้นมีระเบิดอยู่

ผู้เล่นสามารถปักธงบนช่องที่เชื่อว่ามีระเบิดอยู่ได้ด้วยการกดปุ่มขวาของเมาส์บนช่องนั้น ในบางโปรแกรมผู้เล่นสามารถกดปุ่มขวาซ้ำอีกครั้ง เพื่อเปลี่ยนจากธงเป็นเครื่องหมายคำถาม สำหรับใช้ระบุกรณียังไม่แน่ใจว่าช่องนั้นมีระเบิดอยู่หรือไม่ และการกดปุ่มขวาบนช่องนั้นอีกครั้งเป็นการลบเครื่องหมายออก ช่องนั้นจะกลับไปสู่สภาพเริ่มต้น ช่องที่มีธงปักอยู่จะไม่สามารถเปิดด้วยการกดปุ่มเมาส์ซ้ายได้ ส่วนช่องที่มีเครื่องหมายคำถามนั้นสามารถเปิดด้วยปุ่มเมาส์ซ้ายได้เหมือนช่องปกติ

ในบางโปรแกรมอนุญาตให้ผู้เล่นกดปุ่มกลางของเมาส์ (หรือกดปุ่มซ้ายและขวาพร้อมกัน หรือกดปุ่ม Shift พร้อมกับปุ่มเมาส์ซ้าย) บนช่องที่มีตัวเลข หากช่องที่อยู่โดยรอบช่องนั้นมีธงปักอยู่เท่ากับจำนวนที่ตัวเลขระบุ จะเป็นการเปิดช่องที่เหลือทั้งหมดที่ไม่มีธงปักอยู่ทันที ไม่ว่าธงที่ปักอยู่จะปักอยู่บนระเบิดอย่างถูกต้องหรือไม่ก็ตาม วิธีนี้สามารถช่วยให้ผู้เล่นทำเวลาได้เร็วขึ้น บางโปรแกรมผู้เล่นสามารถกดปุ่มขวาค้างไว้หลังจากปักธง แล้วเคลื่อนเมาส์ไปรอบ ๆ และกดปุ่มซ้ายบนช่องที่มีตัวเลขในขณะที่ยังกดปุ่มขวาค้างไว้ได้ เพื่อเปิดพื้นที่จำนวนมากภายในเวลาอันสั้น

บางโปรแกรมมีตัวเลือกช่วยในการโกงเกมได้ เช่น ช่องแรกที่ผู้เล่นเปิดจะไม่มีลูกระเบิดเสมอ หรือทุ่งระเบิดที่สามารถเล่นจนจบได้โดยไม่ต้องมีการเดาตำแหน่งของลูกระเบิด

ระดับเกม

รูปแบบที่ยอมรับกันว่าเป็นมาตรฐานของไมน์สวีปเปอร์แบ่งเป็น 3 ระดับ

• ง่าย (Beginner) มีระเบิด 10 ลูก ขนาด 8x8 หรือ 9x9 ช่อง
  • ขนาดมาตรฐานของระดับง่าย คือ 8x8 ช่อง
  • ไมน์สวีปเปอร์ที่ติดตั้งมากับไมโครซอฟท์ วินโดวส์เอกซ์พีเป็นต้นมา ขยายขนาดทุ่งกับระเบิดระดับง่ายเป็น 9x9 ช่อง จึงถูกปฏิเสธในการเข้าจัดอันดับสถิติร่วมกับโปรแกรมไมน์สวีปเปอร์อื่น
• ปานกลาง (Intermediate) มีระเบิด 40 ลูก ขนาด 16x16 ช่อง
• เชี่ยวชาญ (Expert) มีระเบิด 99 ลูก ขนาด 30x16 ช่อง

และโดยทั่วไปจะมีตัวเลือกให้กำหนดขนาดทุ่งระเบิดและจำนวนลูกระเบิดได้เอง แต่จะไม่มีการจัดเก็บสถิติ

เอ็นพีบริบูรณ์

ในปี พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) นักคณิตศาสตร์ Richard Kaye ได้ทำการพิสูจน์ว่า การระบุตำแหน่งของลูกระเบิดในไมน์สวีปเปอร์ มีความซับซ้อนอยู่ในระดับเอ็นพีบริบูรณ์ (อัตราการเพิ่มขนาดปัญหาโตเร็วกว่าอัตราการเพิ่มของวิธีการแก้ปัญหา)

โปรแกรมเกม

ไมน์สวีปเปอร์ได้รับการพัฒนาเป็นโปรแกรมเกมจำนวนมาก ส่วนใหญ่อิงรูปแบบดั้งเดิมของฉบับไมโครซอฟท์ วินโดวส์ บางโปรแกรมได้ถูกรวมให้ติดตั้งควบไปกับระบบปฏิบัติการและ GUI หลายตัว ตั้งแต่ Minesweeper ในไมโครซอฟท์ วินโดวส์, KMines ใน KDE, และ Gnomine ใน GNOME ส่วนบนอินเทอร์เน็ตก็สามารถค้นหาโปรแกรมเกมไมน์สวีปเปอร์ทั้งแบบดั้งเดิม และแบบที่มีทุ่งระเบิดหรือลูกระเบิดที่แตกต่างกันออกไป ทั้งนี้เพราะเกมไมน์สวีปเปอร์แบบพื้นฐานนั้นเขียนได้ค่อนข้างง่าย

รูปแบบเกมที่แตกต่างออกไป มักจะอยู่ที่รูปทรงของทุ่งระเบิด มีทั้งแบบสองและสามมิติ หรือใช้ช่องทุ่งระเบิดเป็นรูปสามเหลี่ยมหรือหกเหลี่ยม

โปรแกรมที่ International Minesweeper Committee รับรองให้ใช้ในการบันทึกสถิติอย่างเป็นทางการประกอบไปด้วย

• Minesweeper Clone 0.96, 0.97, 2006, 2007
• Minesweeper Arbiter 0.45, 0.46
• Minesweeper X 1.13.1

สถิติ

มีความพยายามในการรวบรวมและจัดทำรายชื่อผู้เล่นที่ทำเวลาได้ดีที่สุดหลายครั้ง รวมถึงวิดีโอแสดงการเล่นที่ผู้เล่นส่งเข้ามา

เว็บไซต์ Planet Minesweeper ของผู้เล่นชาวฝรั่งเศส Grégoire Duffez กำหนดเงื่อนไขของผู้ที่จะได้รับการบันทึกไว้ในสถิติว่า เวลาที่ดีที่สุดของเกมทั้งสามระดับ คือ ง่าย, ปานกลาง, และเชี่ยวชาญ จะต้องรวมกันแล้วไม่เกิน 99 วินาที และภายหลังได้ส่งมอบสถิติให้กับเว็บไซต์ Authoritative Minesweeper ของผู้เล่นชาวแคนาดา Damien Moore เป็นผู้ดูแลต่อ ซึ่งกำหนดเงื่อนไขการบันทึกสถิติว่า ต้องใช้เวลาไม่เกิน 6, 35, และ 99 วินาที สำหรับเกมระดับง่าย, ปานกลาง, และเชี่ยวชาญตามลำดับ

International Minesweeper Committee ซึ่งเป็นการรวมกลุ่มผู้เล่นไมน์สวีปเปอร์ได้กำหนดเงื่อนไขใหม่ว่า สถิติที่จะได้รับการบันทึกไว้จะต้องมี 3BV อย่างน้อย 2, 30, และ 99 ขึ้นไป สำหรับเกมระดับง่าย, ปานกลาง, และเชี่ยวชาญตามลำดับ

ปัจจุบัน รายการสถิติที่ใหญ่และได้รับการยอมรับมากที่สุด คือ เว็บไซต์ Authoritative Minesweeper ของ Damien Moore

สถิติที่เร็วที่สุด

สถิติ ณ วันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008)

• ระดับง่าย - 1 วินาที โดยผู้เล่นหลายคน บางเกมผู้เล่นกดปุ่มเมาส์เพียงครั้งเดียว แล้วพื้นที่ว่างถูกเปิดออกทั้งหมดในทันที
• ระดับปานกลาง
  • 8 (7,503) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์
• ระดับเชี่ยวชาญ - 32 (31,133) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์

สถิติที่เร็วที่สุดแบบ NF

NF หรือ non-flagging เป็นการเล่นไมน์สวีปเปอร์โดยไม่ปักธงเลยในระหว่างการเล่น ทำให้มีข้อจำกัดในการทำเวลาสถิติมากกว่าการเล่นปกติ ถูกจัดให้เป็นการเล่นอีกรูปแบบหนึ่งโดยเฉพาะ

สถิติ ณ วันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008)

• ระดับง่าย - 1 วินาที โดยผู้เล่นหลายคน บางเกมผู้เล่นกดปุ่มเมาส์เพียงครั้งเดียว แล้วพื้นที่ว่างถูกเปิดออกทั้งหมดในทันที
• ระดับปานกลาง - 9 (8,19) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์
• ระดับเชี่ยวชาญ - 36 (35,152) วินาที โดย Kamil Muranski ชาวโปแลนด์

อ้างอิง

1. Minesweeper and NP-completeness, Richard Kaye
2. Rules 2007-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, International Minesweeper Committee
3. Best players of the world, Planet Minesweeper
4. World Ranking History, Minesweeper Wiki, Authoritative Minesweeper
5. Minesweeper Level Rankings^[], Authoritative Minesweeper
6. Decisions 2007-12-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, International Minesweeper Committee
7. Minesweeper Level Rankings^[], Authoritative Minesweeper
8. World Record Videos and Pics, Authoritative Minesweeper
9. http://www.youtube.com/watch?v=yX7xKk6gbmI
10. http://www.youtube.com/watch?v=GrZCWx0fnfc
11. World Record Videos and Pics, Authoritative Minesweeper
12. http://www.youtube.com/watch?v=-bSjHODfEt0
13. http://www.youtube.com/watch?v=s87X5b78vgM

แหล่งข้อมูลอื่น

• Authoritative Minesweeper
  • Minesweeper Wiki
• World of Minesweeper