แม่น้ำแอมะซอน (อังกฤษ: Amazon River; โปรตุเกส: Rio Amazonas; สเปน: Río Amazonas) เป็นแม่น้ำในทวีปอเมริกาใต้ มีต้นกำเนิดอยู่ที่ประเทศเปรู ไหลผ่านประเทศโคลอมเบีย และไหลออกมหาสมุทรแอตแลนติกที่ประเทศบราซิล มีความยาวทั้งสิ้นประมาณ 6,992 กิโลเมตร เป็นแม่น้ำที่มีปากแม่น้ำกว้างที่สุดในโลก ซึ่งอยู่บริเวณทางเหนือของบราซิล แม่น้ำแอมะซอนเป็นแม่น้ำสายที่มีปริมาณน้ำมากที่สุด ในฤดูฝน ปริมาณน้ำที่ไหลออกยังมหาสมุทรแอตแลนติกมากถึง 45 ล้านแกลลอนต่อวินาที ฝนที่ตกในลุ่มแม่น้ำแอมะซอนเฉลี่ยปีละ 3 เมตร (สูงสุด 6 เมตร) แต่ฝนจะตกเพียงไม่กี่เดือน ต่างกันไปตามแต่ละสถานที่ ในช่วงฤดูแล้งราวเดือนตุลาคม น้ำจะลดปริมาณลงจนเห็นสันทรายและเกิดเป็นทะเลสาบต่าง ๆ บางแห่งตัดขาดจากกัน ในฤดูน้ำหลากน้ำจะท่วมป่าทุกปี ในเนื้อที่ประมาณ 350,000 ตารางกิโลเมตร ขนาดเท่าประมาณประเทศเยอรมนี และยังถือเป็นแม่น้ำที่มีปริมาณน้ำมากถึง 1 ใน 5 ส่วนของโลก มีแม่น้ำสาขาที่แยกออกจากแอมะซอนมากกว่า 1,100 สาขา อีกทั้งยังถือเป็นแม่น้ำที่มีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดในโลก เป็นแม่น้ำที่มีความหลากหลายทางชนิดพันธุ์ปลามากที่สุดในโลก กว่า 5,600 ชนิด ซึ่งนับว่ามากกว่ามหาสมุทรแอตแลนติกเสียอีก[] ในทุก ๆ ปี จะมีการค้นพบปลาสายพันธุ์ใหม่ที่แม่น้ำแห่งนี้ถึงปีละ 50 ชนิด
แม่น้ำแอมะซอน Rio Amazonas | |
---|---|
แม่น้ำแอมะซอน | |
แม่น้ำแอมะซอนและลุ่มน้ำ | |
ชื่อท้องถิ่น | Amazonas (โปรตุเกส) |
ที่ตั้ง | |
ประเทศ | เปรู, โคลอมเบีย, บราซิล |
เมือง | อิกิโตส (เปรู); (โคลอมเบีย); (บราซิล); (บราซิล); (บราซิล) (บราซิล); ออบีดุช (บราซิล); ซังตาไร (บราซิล); (บราซิล); มากาปา (บราซิล); มาเนาช์ (บราซิล) |
ลักษณะทางกายภาพ | |
ต้นน้ำ | , |
• ตำแหน่ง | แคว้นอาเรกิปา, เปรู |
• พิกัด | 15°31′04″S 71°41′37″W / 15.51778°S 71.69361°W |
• ระดับความสูง | 5,220 เมตร (17,130 ฟุต) |
ปากน้ำ | เปรู |
• ตำแหน่ง | บราซิล |
• พิกัด | 0°42′28″N 50°5′22″W / 0.70778°N 50.08944°W |
ความยาว | 6,992 กิโลเมตร (4,345 ไมล์) |
พื้นที่ลุ่มน้ำ | 7,000,000 ตารางกิโลเมตร (2,700,000 ตารางไมล์) 6,743,000 ตารางกิโลเมตร (2,603,000 ตารางไมล์) |
ความกว้าง | |
• ต่ำสุด | 1 กิโลเมตร (0.62 ไมล์) |
• สูงสุด | 100 กิโลเมตร (62 ไมล์) |
ความลึก | |
• ต่ำสุด | 20 เมตร (66 ฟุต) |
• สูงสุด | 100 เมตร (330 ฟุต) |
อัตราการไหล | |
• ตำแหน่ง | มหาสมุทรแอตแลนติก (ใกล้ปากน้ำ) |
• เฉลี่ย | 209,103 cubic metre per second (7,384,400 cubic foot per second) (ความจุ: 5,956,000 ตารางกิโลเมตร (2,300,000 ตารางไมล์) 205,603.262 cubic metre per second (7,260,810.7 cubic foot per second) (ความจุ: 5,912,760.5 ตารางกิโลเมตร (2,282,929.6 ตารางไมล์) |
• ต่ำสุด | 180,000 cubic metre per second (6,400,000 cubic foot per second) |
• สูงสุด | 340,000 cubic metre per second (12,000,000 cubic foot per second) |
อัตราการไหล | |
• ตำแหน่ง | , แอมะซอน//ปารา |
• เฉลี่ย | 230,000 cubic metre per second (8,100,000 cubic foot per second) (ความจุ: 6,743,000 ตารางกิโลเมตร (2,603,000 ตารางไมล์) ถึง 7,000,000 ตารางกิโลเมตร (2,700,000 ตารางไมล์) |
อัตราการไหล | |
• ตำแหน่ง | ซังตาเรย์ |
• เฉลี่ย | 191,624.043 cubic metre per second (6,767,139.2 cubic foot per second) |
อัตราการไหล | |
• ตำแหน่ง | ออบีดุช (800 กิโลเมตรเหนือปากน้ำ - ความจุ: 4,704,076 ตารางกิโลเมตร (1,816,254 ตารางไมล์) |
• เฉลี่ย | 173,272.643 cubic metre per second (6,119,065.6 cubic foot per second) (ข้อมูล: 1928-1996)176,177 cubic metre per second (6,221,600 cubic foot per second) (ข้อมูล: 01/01/1997-31/12/2015)178,193.9 cubic metre per second (6,292,860 cubic foot per second) |
• ต่ำสุด | 75,602 cubic metre per second (2,669,900 cubic foot per second) |
• สูงสุด | 306,317 cubic metre per second (10,817,500 cubic foot per second) |
อัตราการไหล | |
• ตำแหน่ง | , (ความจุ: 2,147,736 ตารางกิโลเมตร (829,246 ตารางไมล์) |
• เฉลี่ย | (ข้อมูล: 01/01/1997-31/12/2015)105,720 cubic metre per second (3,733,000 cubic foot per second) |
ลุ่มน้ำ | |
ลำน้ำสาขา | |
• ซ้าย | , , , , /, Rio Negro/, , , , , , , , , , , |
• ขวา | , , , , , , , , , , , , Xingu, Pará, , , |
หมายเหตุ
- The length of the Amazon River is usually said to be "at least" 6,400 กิโลเมตร (4,000 ไมล์), but reported values lie anywhere between 6,275 และ 7,025 กิโลเมตร (3,899 และ 4,365 ไมล์). The length measurements of many rivers are only approximations and differ from each other because there are many factors that determine the calculated river length, such as the position of the geographical source and the mouth, the scale of measurement, and the length measuring techniques (for details see also ).
อ้างอิง
- Amazon River ที่
- "Amazon River". Encyclopædia Britannica. จากแหล่งเดิมเมื่อ 8 November 2020.
- Liu, Shaochuang; Lu, P; Liu, D; Jin, P; Wang, W (1 March 2009). "Pinpointing the sources and measuring the lengths of the principal rivers of the world". Int. J. Digital Earth. 2 (1): 80–87. Bibcode:2009IJDE....2...80L. doi:10.1080/17538940902746082. S2CID 27548511. จากแหล่งเดิมเมื่อ 23 December 2018. สืบค้นเมื่อ 29 December 2018.
- "Where Does the Amazon River Begin?". National Geographic News. 15 February 2014. จากแหล่งเดิมเมื่อ 27 March 2019. สืบค้นเมื่อ 25 December 2018.
- (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2023-01-06. สืบค้นเมื่อ 2022-04-26.
- Pierre, Ribstein; Bernard, Francou; Anne, Coudrain Ribstein; Philippe, Mourguiart (1995). "EAUX, GLACIERS & CHANGEMENTS CLIMATIQUES DANS LES ANDES TROPICALES - Institut Français d'Études Andines - Institut Français de Recherche Scientifique pour le Développement en Cooperation" (PDF).
- Seyler, Patrick; Laurence Maurice-Bourgoin; Jean Loup Guyot. "Hydrological Control on the Temporal Variability of Trace Element Concentration in the Amazon River and its Main Tributaries". Geological Survey of Brazil (CPRM). จากแหล่งเดิมเมื่อ 21 กรกฎาคม 2011. สืบค้นเมื่อ 24 กรกฎาคม 2010.
- Jacques Callède u. a.: Les apports en eau de l'Amazone à l'Océan Atlantique. In: Revue des sciences de l'eau / Journal of Water Science. Bd. 23, Nr. 3, Montreal 2010, S. 247–273 (abgerufen am 19. August 2013)
- . 2020. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-06-28. สืบค้นเมื่อ 2022-04-26.
- . 2020. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-06-28. สืบค้นเมื่อ 2022-04-26.
- . 2020. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-05-25. สืบค้นเมื่อ 2022-04-26.
- GRDC: Daten des Pegels Óbidos
- . 2020. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-05-25. สืบค้นเมื่อ 2022-04-26.
- Jamie, Towner (2019). "Assessing the performance of global hydrological models for capturing peak river flows in the Amazon basin" (PDF).
- Jamie, Towner (2019). "Assessing the performance of global hydrological models for capturing peak river flows in the Amazon basin" (PDF).
- . นาว 26. 19 December 2015. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 10 January 2016.
- James S. Albert; Roberto E. Reis (2011). Historical Biogeography of Neotropical Freshwater Fishes. University of California Press. p. 308. ISBN . จากแหล่งเดิมเมื่อ 19 December 2011. สืบค้นเมื่อ 28 June 2011.
- Wohl, Ellen (2011). A World of Rivers: Environmental Change on Ten of the World's Great Rivers. Chicago. p. 27. ISBN .
- แม่น้ำแอมะซอน 2009-10-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
แหล่งข้อมูลอื่น
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ แม่น้ำแอมะซอน
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
0°10′00″S 49°00′00″W / 0.166667°S 49°W
- วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ แม่น้ำแอมะซอน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
aemnaaexmasxn xngkvs Amazon River oprtueks Rio Amazonas sepn Rio Amazonas epnaemnainthwipxemrikait mitnkaenidxyuthipraethsepru ihlphanpraethsokhlxmebiy aelaihlxxkmhasmuthraextaelntikthipraethsbrasil mikhwamyawthngsinpraman 6 992 kiolemtr epnaemnathimipakaemnakwangthisudinolk sungxyubriewnthangehnuxkhxngbrasil aemnaaexmasxnepnaemnasaythimiprimannamakthisud invdufn primannathiihlxxkyngmhasmuthraextaelntikmakthung 45 lanaekllxntxwinathi fnthitkinlumaemnaaexmasxnechliypila 3 emtr sungsud 6 emtr aetfncatkephiyngimkieduxn tangkniptamaetlasthanthi inchwngvduaelngraweduxntulakhm nacaldprimanlngcnehnsnthrayaelaekidepnthaelsabtang bangaehngtdkhadcakkn invdunahlaknacathwmpathukpi inenuxthipraman 350 000 tarangkiolemtr khnadethapramanpraethseyxrmni aelayngthuxepnaemnathimiprimannamakthung 1 in 5 swnkhxngolk miaemnasakhathiaeykxxkcakaexmasxnmakkwa 1 100 sakha xikthngyngthuxepnaemnathimikhwamhlakhlaythangchiwphaphmakthisudinolk epnaemnathimikhwamhlakhlaythangchnidphnthuplamakthisudinolk kwa 5 600 chnid sungnbwamakkwamhasmuthraextaelntikesiyxik txngkaraehlngxangxingdikwani inthuk pi camikarkhnphbplasayphnthuihmthiaemnaaehngnithungpila 50 chnidaemnaaexmasxn Rio AmazonasaemnaaexmasxnaemnaaexmasxnaelalumnachuxthxngthinAmazonas oprtueks thitngpraethsepru okhlxmebiy brasilemuxngxikiots epru okhlxmebiy brasil brasil brasil brasil xxbiduch brasil sngtair brasil brasil makapa brasil maenach brasil lksnathangkayphaphtnna taaehnngaekhwnxaerkipa epru phikd15 31 04 S 71 41 37 W 15 51778 S 71 69361 W 15 51778 71 69361 radbkhwamsung5 220 emtr 17 130 fut paknaepru taaehnngbrasil phikd0 42 28 N 50 5 22 W 0 70778 N 50 08944 W 0 70778 50 08944khwamyaw6 992 kiolemtr 4 345 iml phunthilumna7 000 000 tarangkiolemtr 2 700 000 tarangiml 6 743 000 tarangkiolemtr 2 603 000 tarangiml khwamkwang tasud1 kiolemtr 0 62 iml sungsud100 kiolemtr 62 iml khwamluk tasud20 emtr 66 fut sungsud100 emtr 330 fut xtrakarihl taaehnngmhasmuthraextaelntik iklpakna echliy209 103 cubic metre per second 7 384 400 cubic foot per second khwamcu 5 956 000 tarangkiolemtr 2 300 000 tarangiml 205 603 262 cubic metre per second 7 260 810 7 cubic foot per second khwamcu 5 912 760 5 tarangkiolemtr 2 282 929 6 tarangiml tasud180 000 cubic metre per second 6 400 000 cubic foot per second sungsud340 000 cubic metre per second 12 000 000 cubic foot per second xtrakarihl taaehnng aexmasxn para echliy230 000 cubic metre per second 8 100 000 cubic foot per second khwamcu 6 743 000 tarangkiolemtr 2 603 000 tarangiml thung 7 000 000 tarangkiolemtr 2 700 000 tarangiml xtrakarihl taaehnngsngtaery echliy191 624 043 cubic metre per second 6 767 139 2 cubic foot per second xtrakarihl taaehnngxxbiduch 800 kiolemtrehnuxpakna khwamcu 4 704 076 tarangkiolemtr 1 816 254 tarangiml echliy173 272 643 cubic metre per second 6 119 065 6 cubic foot per second khxmul 1928 1996 176 177 cubic metre per second 6 221 600 cubic foot per second khxmul 01 01 1997 31 12 2015 178 193 9 cubic metre per second 6 292 860 cubic foot per second tasud75 602 cubic metre per second 2 669 900 cubic foot per second sungsud306 317 cubic metre per second 10 817 500 cubic foot per second xtrakarihl taaehnng khwamcu 2 147 736 tarangkiolemtr 829 246 tarangiml echliy khxmul 01 01 1997 31 12 2015 105 720 cubic metre per second 3 733 000 cubic foot per second lumnalanasakha say Rio Negro khwa Xingu Para hmayehtuThe length of the Amazon River is usually said to be at least 6 400 kiolemtr 4 000 iml but reported values lie anywhere between 6 275 aela 7 025 kiolemtr 3 899 aela 4 365 iml The length measurements of many rivers are only approximations and differ from each other because there are many factors that determine the calculated river length such as the position of the geographical source and the mouth the scale of measurement and the length measuring techniques for details see also xangxingAmazon River thi Amazon River Encyclopaedia Britannica cakaehlngedimemux 8 November 2020 Liu Shaochuang Lu P Liu D Jin P Wang W 1 March 2009 Pinpointing the sources and measuring the lengths of the principal rivers of the world Int J Digital Earth 2 1 80 87 Bibcode 2009IJDE 2 80L doi 10 1080 17538940902746082 S2CID 27548511 cakaehlngedimemux 23 December 2018 subkhnemux 29 December 2018 Where Does the Amazon River Begin National Geographic News 15 February 2014 cakaehlngedimemux 27 March 2019 subkhnemux 25 December 2018 PDF khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2023 01 06 subkhnemux 2022 04 26 Pierre Ribstein Bernard Francou Anne Coudrain Ribstein Philippe Mourguiart 1995 EAUX GLACIERS amp CHANGEMENTS CLIMATIQUES DANS LES ANDES TROPICALES Institut Francais d Etudes Andines Institut Francais de Recherche Scientifique pour le Developpement en Cooperation PDF Seyler Patrick Laurence Maurice Bourgoin Jean Loup Guyot Hydrological Control on the Temporal Variability of Trace Element Concentration in the Amazon River and its Main Tributaries Geological Survey of Brazil CPRM cakaehlngedimemux 21 krkdakhm 2011 subkhnemux 24 krkdakhm 2010 Jacques Callede u a Les apports en eau de l Amazone a l Ocean Atlantique In Revue des sciences de l eau Journal of Water Science Bd 23 Nr 3 Montreal 2010 S 247 273 abgerufen am 19 August 2013 2020 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2022 06 28 subkhnemux 2022 04 26 2020 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2022 06 28 subkhnemux 2022 04 26 2020 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2022 05 25 subkhnemux 2022 04 26 GRDC Daten des Pegels obidos 2020 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2022 05 25 subkhnemux 2022 04 26 Jamie Towner 2019 Assessing the performance of global hydrological models for capturing peak river flows in the Amazon basin PDF Jamie Towner 2019 Assessing the performance of global hydrological models for capturing peak river flows in the Amazon basin PDF naw 26 19 December 2015 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2016 03 05 subkhnemux 10 January 2016 James S Albert Roberto E Reis 2011 Historical Biogeography of Neotropical Freshwater Fishes University of California Press p 308 ISBN 978 0 520 26868 5 cakaehlngedimemux 19 December 2011 subkhnemux 28 June 2011 Wohl Ellen 2011 A World of Rivers Environmental Change on Ten of the World s Great Rivers Chicago p 27 ISBN 978 0 226 90478 8 aemnaaexmasxn 2009 10 29 thi ewyaebkaemchchinaehlngkhxmulxunaephnthiaelaphaphthaythangxakaskhxng aemnaaexmasxn phaphthaydawethiymcakwikiaemepiy hruxkuekilaemps aephnthicaklxngduaemp hruxehiywiok phaphthaythangxakascakethxrraesirfewxr 0 10 00 S 49 00 00 W 0 166667 S 49 W 0 166667 49 wikimiediykhxmmxnsmisuxekiywkb aemnaaexmasxn