Etlingera elatior | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
หมวด: | Magnoliophyta |
ชั้น: | Liliopsida |
อันดับ: | Zingiberales |
วงศ์: | Zingiberaceae |
สกุล: | |
สปีชีส์: | E. eliator |
ชื่อทวินาม | |
Etlingera eliator |
ต้นดาหลา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Etlingera elatior (Jack) R.M. Smith) เป็นพืชล้มลุกประเภทใบเลี้ยงเดี่ยวชนิดหนึ่งซึ่งมีดอกที่สวยงาม มีความนิยมปลูกเป็น ที่อยู่ในวงศ์ขิง (Zingiberales) ซึ่งจัดเป็นพืชที่อยู่ในวงศ์เดียวกันกับขิงและข่า ส่วนลำต้นดาหลาจะอยู่ใต้ดินที่เรียกว่าเหง้าซึ่งเป็นจุดกำเนิดของหน่ออ่อนของต้นดาหลาต่อไป
ต้นดาหลานอกจากจะนำมาเป็นไม้เพื่อชมความสวยงามของดอกแล้วยังสามารถนำดอกมาประกอบอาหารได้และก็มีคุณค่าทางสมุนไพรสูง
สายพันธุ์
- ดอกสีแดง ได้แก่ พันธุ์บัวแดงใหญ่ พันธุ์แดงอินโด พันธุ์ตรัง 3
- ดอกสีแดงเข้ม ได้แก่ พันธุ์ตรัง 5
- ดอกสีชมพู ได้แก่ พันธุ์บานเย็น พันธุ์ตรัง 4
- ดอกสีขาว ได้แก่ พันธุ์ตรัง 1
- ดอกสีบานเย็น ได้แก่ พันธุ์ตรัง 2
ลักษณะดาหลา
พืชล้มลุก (ExH) สูงประมาณ 5 เมตร เป็นพืชตระกูลเดียวกับข่าและขิง มีลําต้นใต้ดินเป็นเหง้าหัว ลําต้นเหนือพื้นดินเป็น กาบ หุ้มรอบกันแน่นทรงกระบอก
ใบดาหลา เป็นใบเดี่ยว ลักษณะใบรูปขอบขนานหรือรูปหอก สีเขียวมันเข้ม ปลายใบแหลม กว้าง 20 ซม. ยาวประมาณ 50 ซม.
ดอกดาหลา ออกเป็นช่อเดี่ยวที่ปลายก้านซึ่งแทงขึ้นมาจากเหง้า ใต้ดิน ก้านช่อดอกเป็นปล้องยาวประมาณ 1.5 เมตร ดอกสีแดง อมชมพูหรือสีขาว กลีบดอกหนาเรียบเป็นมันซ้อนกันหลายชั้น โคนกลีบดอกเรียบเป็นมันสีแดง ปลายกลีบสีขาว กลีบนอกใหญ่ กลีบในเล็ก และลดขนาดลงเรื่อย ๆ จนถึงวงชั้นใน ปลายกลีบ แบะออกมีจะงอยแหลม ออกดอกตลอดปี มีมากช่วงเดือนพฤษภาคมถึงสิงหาคม
ผลดาหลา รูปกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–2.5 ซม. มีขนนุ่ม
สารเคมี
ใบของดาหลาสามารถแยก (caffeoylquinic acid) ได้สามชนิด รวมทั้ง (CGA) และสารฟลาโวนอยด์ 3 ชนิด ได้แก่ , และ ปริมาณของ CGA ที่แยกได้สูงกว่าที่สกัดได้จากดอกของ Lonicera japonica (สายน้ำผึ้งญี่ปุ่น) ซึ่งใช้ในอุตสาหกรรมอย่างมีนัยสำคัญ กระบวนการสำหรับการผลิตสารสกัด CGA มาตรฐานจากใบของดาหลาได้รับการพัฒนาขึ้น (แยกได้ 40%) เมื่อเทียบกับสารสกัด CGA เชิงพาณิชย์จากดอกสายน้ำผึ้ง (25%)
อ้างอิง
- Roskov Y, Kunze T, Orrell T, Abucay L, Paglinawan L, Culham A, Bailly N, Kirk P, Bourgoin T, Baillargeon G, Decock W, De Wever A, Didžiulis V, บ.ก. (19 September 2014). "Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2014 Annual Checklist". Reading, UK: Species 2000. สืบค้นเมื่อ 26 May 2014.
- . Ch3Thailand. 2018-04-19. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-09-02. สืบค้นเมื่อ 2019-09-02.
- Ardita, Ferdi (October 2008). "Sabun alami". Percik Yunior (ภาษาอินโดนีเซีย) (6 ed.). Jakarta: Kelompok Kerja Air Minum dan Penyehatan Lingkungan (Pokja AMPL) dan Plan. p. 12. ISSN 1978-5429.
- Ibrahim, H.; F.M. Setyowati (1999). Giseke, dalam C.C. de Guzman; J.S. Siemonsma (บ.ก.). Etlingera. Plant Resources of South-East Asia 13: Spices. Bogor: PROSEA. pp. 123–126. ISBN .
- Chan, E.W.C. (2009). Bioactivities and chemical constituents of leaves of some Etlingera species (Zingiberaceae) in Peninsular Malaysia (Ph.D.). Monash University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-12-03.
- Chan, E.W.C.; Lim, Y.Y.; Ling, S.K.; และคณะ (2009). "Caffeoylquinic acids from leaves of Etlingera species (Zingiberaceae)". LWT - Food Science and Technology. 42 (5): 1026–1030. doi:10.1016/j.lwt.2009.01.003.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
Etlingera elatiorkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaehmwd Magnoliophytachn Liliopsidaxndb Zingiberaleswngs Zingiberaceaeskul spichis E eliatorchuxthwinamEtlingera eliator tndahla chuxwithyasastr Etlingera elatior Jack R M Smith epnphuchlmlukpraephthibeliyngediywchnidhnungsungmidxkthiswyngam mikhwamniymplukepn thixyuinwngskhing Zingiberales sungcdepnphuchthixyuinwngsediywknkbkhingaelakha swnlatndahlacaxyuitdinthieriykwaehngasungepncudkaenidkhxnghnxxxnkhxngtndahlatxip tndahlanxkcakcanamaepnimephuxchmkhwamswyngamkhxngdxkaelwyngsamarthnadxkmaprakxbxaharidaelakmikhunkhathangsmuniphrsungsayphnthudxksiaedng idaek phnthubwaedngihy phnthuaedngxinod phnthutrng 3 dxksiaedngekhm idaek phnthutrng 5 dxksichmphu idaek phnthubaneyn phnthutrng 4 dxksikhaw idaek phnthutrng 1 dxksibaneyn idaek phnthutrng 2lksnadahlaphuchlmluk ExH sungpraman 5 emtr epnphuchtrakulediywkbkhaaelakhing milatnitdinepnehngahw latnehnuxphundinepn kab humrxbknaennthrngkrabxk ibdahla epnibediyw lksnaibrupkhxbkhnanhruxruphxk siekhiywmnekhm playibaehlm kwang 20 sm yawpraman 50 sm dxkdahla xxkepnchxediywthiplaykansungaethngkhunmacakehnga itdin kanchxdxkepnplxngyawpraman 1 5 emtr dxksiaedng xmchmphuhruxsikhaw klibdxkhnaeriybepnmnsxnknhlaychn okhnklibdxkeriybepnmnsiaedng playklibsikhaw klibnxkihy klibinelk aelaldkhnadlngeruxy cnthungwngchnin playklib aebaxxkmicangxyaehlm xxkdxktlxdpi mimakchwngeduxnphvsphakhmthungsinghakhm phldahla rupklm esnphansunyklang 2 2 5 sm mikhnnumsarekhmiibkhxngdahlasamarthaeyk caffeoylquinic acid idsamchnid rwmthng CGA aelasarflaownxyd 3 chnid idaek aela primankhxng CGA thiaeykidsungkwathiskdidcakdxkkhxng Lonicera japonica saynaphungyipun sungichinxutsahkrrmxyangminysakhy krabwnkarsahrbkarphlitsarskd CGA matrthancakibkhxngdahlaidrbkarphthnakhun aeykid 40 emuxethiybkbsarskd CGA echingphanichycakdxksaynaphung 25 xangxingRoskov Y Kunze T Orrell T Abucay L Paglinawan L Culham A Bailly N Kirk P Bourgoin T Baillargeon G Decock W De Wever A Didziulis V b k 19 September 2014 Species 2000 amp ITIS Catalogue of Life 2014 Annual Checklist Reading UK Species 2000 subkhnemux 26 May 2014 Ch3Thailand 2018 04 19 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2019 09 02 subkhnemux 2019 09 02 Ardita Ferdi October 2008 Sabun alami Percik Yunior phasaxinodniesiy 6 ed Jakarta Kelompok Kerja Air Minum dan Penyehatan Lingkungan Pokja AMPL dan Plan p 12 ISSN 1978 5429 Ibrahim H F M Setyowati 1999 Giseke dalam C C de Guzman J S Siemonsma b k Etlingera Plant Resources of South East Asia 13 Spices Bogor PROSEA pp 123 126 ISBN 979 8316 34 7 Chan E W C 2009 Bioactivities and chemical constituents of leaves of someEtlingeraspecies Zingiberaceae in Peninsular Malaysia Ph D Monash University khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2012 12 03 Chan E W C Lim Y Y Ling S K aelakhna 2009 Caffeoylquinic acids from leaves of Etlingera species Zingiberaceae LWT Food Science and Technology 42 5 1026 1030 doi 10 1016 j lwt 2009 01 003 bthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk