พระเทพมุนี (ด้วง)

พระเทพมุนี นามเดิม ด้วง อดีตเจ้าอาวาสวัดสังข์กระจายวรวิหาร และเป็นผู้ที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพสันนิษฐานว่าเป็นผู้แต่งมหาเวสสันดรชาดก กัณฑ์ชูชก

พระเทพมุนี (ด้วง )
ส่วนบุคคล
นิกาย	มหานิกาย
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดสังข์กระจายวรวิหาร กรุงเทพมหานคร
ตำแหน่ง	เจ้าอาวาสวัดสังข์กระจายวรวิหาร

ประวัติ

พระเทพมุนี ไม่ปรากฎประวัติในตอนต้น ได้เป็นเจ้าอาวาสวัดสังข์กระจายวรวิหารในสมัยรัชกาลที่ 1 ในพ.ศ. 2332 คราวเกิดอสุนีบาตตกต้องมุขพระที่นั่งอมรินทราภิเษกมหาปราสาทติดเป็นเพลิงไหม้ขึ้น พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟจุฬาโลกมหาราชทรงปริวิตกว่าเห็นจะเป็นอัปมงคลนิมิตรแก่บ้านเมือง พระราชาคณะต่างได้ลงชื่อถวายชัยมงคล ซึ่งรายนามพระสงฆ์ที่ถวายพระพรครั้งนั้นมีพระเทพมุนีวัดสังข์กระจายด้วยรูปหนึ่ง นอกจากนี้พระเทพมุนียังเคยถวายแก้ข้อกังหาปัญหาธรรมและพระราชปุจฉาในรัชกาลที่ 1 อีกด้วย

เมื่อปี พ.ศ. 2350 พระเทพมุนี วัดสังข์กระจาย ได้เข้าถวายเทศน์กัณฑ์ชูชกในรัชกาลที่ 1 ในหนังสือวชิรญาณวิเศษ กล่าวว่า

"(พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก) ทรงพระจินดาไมยญาณ จะทรงพระราชอุทิศอัครมหาบูชาวรามิศวิจิตรอัศจรรย์ แก่มหาเวสสันดรชาดกเบื้องปลายใกล้ปรมาภิเษกสัมโพธิญาณ จึงมีพระราชบริหารดำรัสเหนือเกล้าสั่งสมเด็จอัคราโชรส และสมเด็จพระอัคคราชนัดดาบรมวงศานุวงศ์ทั้งปวง ให้แจกรับปันซึ่งกัณฑ์มหาชาติ พระบรมราชโองการที่โปรดให้บรมวงศานุวงศ์รับเป็นเจ้าภาพกัณฑ์เทศน์เป็นกัณฑ์ ๆ ไปนี้ปรากฏว่า เจ้าจอมฝ่ายในรับกัณฑ์ชูชก พระเทพมุนีวัดสังข์กระจายสำแดง"

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพสันนิษฐานไว้ในหนังสือ เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่กรุงรัตนโกสินทร์ ว่า "บางทีจะเป็นผู้แต่งกัณฑ์ชูชก ที่เรียกกันว่า ความเรียงวัดสังข์กระจาย ซึ่งเทศน์กันอยู่ทั่วไปทุกวันนี้"

อ้างอิง

1. ธัญพร เขียนพรมมา (8 มิถุนายน 2019). "ประวัติผู้แต่งมหาเวสสันดรชาดกทั้ง 13 กัณฑ์". blogspot. สืบค้นเมื่อ 5 มกราคม 2012.
2. วัดสังข์กระจาย (8 มิถุนายน 2019). . วัดสังข์กระจาย. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-07-28. สืบค้นเมื่อ 18 กรกฎาคม 2021.
3. สมมตอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ , ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จฯ กรมพระยา, ผู้แต่งร่วม. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม 1. กรุงเทพ : กรมศิลปากร, พ.ศ. 2545. 375 หน้า. ISBN