ภาษากืออึซ (กืออึซ: ግዕዝ, ออกเสียง: [ˈɡɨʕ(ɨ)z]( ฟังเสียง)) หรือที่งานเขียนวิชาการบางฉบับเรียกว่า ภาษาเอธิโอเปียคลาสสิก (อังกฤษ: Classical Ethiopian) และ ภาษาอีทีโอปิกคลาสสิก (อังกฤษ: Classical Ethiopic) เป็นภาษากลุ่มเซมิติกใต้โบราณภาษาหนึ่ง ภาษานี้มีต้นกำเนิดมาจากเอริเทรีย โดยจารึกอักษรกืออึซที่เก่าแก่ที่สุดได้รับการค้นพบในเมืองทางตอนใต้ของเอริเทรีย
ภาษากืออึซ | |
---|---|
ግዕዝ | |
ออกเสียง | [ˈɡɨʕ(ɨ)z] |
ประเทศที่มีการพูด | เอริเทรีย |
สูญแล้ว | ก่อนคริสต์ศตวรรษที่ 10 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 14 ยังคงใช้เป็นภาษาพิธีกรรม |
ตระกูลภาษา | แอโฟรเอชีแอติก
|
ระบบการเขียน | อักษรกืออึซ |
สถานภาพทางการ | |
ภาษาทางการ | ภาษาพิธีกรรมของ, , , และชาวเบตาอิสราเอล |
รหัสภาษา | |
ISO 639-2 | gez |
ISO 639-3 | gez |
ทุกวันนี้มีการใช้ภาษากืออึซเป็นภาษาพิธีกรรมหลักของ, , , และชุมชนชาวยิวเบตาอิสราเอล
เป็นเสาศิลาอนุสรณ์สมัยก่อนโบราณซึ่งตั้งอยู่ในเมืองเมอเตอรา และเป็นตัวอย่างที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่ค้นพบของอักษรกืออึซโบราณ นับตั้งแต่เอริเทรียได้รับเอกราช พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติเอริเทรียได้ยื่นคำร้องต่อรัฐบาลเอธิโอเปียให้คืนโบราณวัตถุที่ถูกนำออกไปจากสถานที่แห่งนี้ แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่เป็นผล
ภาษาทือเกรและภาษาทือกรึญญาต่างมีคำศัพท์คล้ายคลึงกับภาษากืออึซประมาณร้อยละ 70 นักภาษาศาสตร์ส่วนใหญ่เชื่อว่าภาษากืออึซไม่ได้เป็นบรรพบุรุษร่วมของบรรดาสมัยใหม่ แต่เป็นภาษาที่แตกแขนงออกมาในยุคเริ่มแรกจากภาษาบรรพบุรุษในสมมุติฐานภาษาหนึ่งซึ่งยังไม่มีหลักฐานพิสูจน์ยืนยัน
อ้างอิง
- Gragg 1997b, p. 242 : "Ge‘ez disappeared as a spoken language probably some time before the tenth century CE."
- , 2000 Comparative grammar of the Semitic languages. Routledge. p. 23.
- Chain 1909 : "No longer in popular use, Geʽez has always remained the language of the Church".
- "They read the Bible in Geez" (Leaders and Religion of the Beth Israel); "after each passage, recited in Geez, the translation is read in Kailina" (Festivals). [PER], publication date 1901–1906.
- Thompson, E. D. 1976. Languages of Northern Eritrea. In Bender, M. Lionel (ed.), The Non-Semitic Languages of Ethiopia, 597–603. East Lansing, Michigan: African Studies Center, Michigan State University.
- Connell, Dan; Killion, Tom (2010). Historical Dictionary of Eritrea (2nd, illustrated ed.). . p. 508. ISBN .
- Haarmann, Harald (2002). Lexikon der untergegangenen Sprachen [Lexicon of extinct languages] (ภาษาเยอรมัน) (2nd ed.). C.H. Beck. p. 76. ISBN .
- Amsalu Aklilu, Kuraz Publishing Agency, ጥሩ የአማርኛ ድርሰት እንዴት ያለ ነው! p. 42
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasakuxxus kuxxus ግዕዝ xxkesiyng ˈɡɨʕ ɨ z fngesiyng hruxthinganekhiynwichakarbangchbberiykwa phasaexthioxepiykhlassik xngkvs Classical Ethiopian aela phasaxithioxpikkhlassik xngkvs Classical Ethiopic epnphasaklumesmitikitobranphasahnung phasanimitnkaenidmacakexriethriy odycarukxksrkuxxusthiekaaekthisudidrbkarkhnphbinemuxngthangtxnitkhxngexriethriyphasakuxxusግዕዝxxkesiyng ˈɡɨʕ ɨ z praethsthimikarphudexriethriysuyaelwkxnkhriststwrrsthi 10 thungkhriststwrrsthi 14 yngkhngichepnphasaphithikrrmtrakulphasaaexofrexchiaextik esmitikesmitiktawntkesmitikitexthioxepiyehnuxphasakuxxusrabbkarekhiynxksrkuxxussthanphaphthangkarphasathangkarphasaphithikrrmkhxng aelachawebtaxisraexlrhsphasaISO 639 2gezISO 639 3gezbthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd thukwnnimikarichphasakuxxusepnphasaphithikrrmhlkkhxng aelachumchnchawyiwebtaxisraexl epnesasilaxnusrnsmykxnobransungtngxyuinemuxngemxetxra aelaepntwxyangthiekaaekthisudethathikhnphbkhxngxksrkuxxusobran nbtngaetexriethriyidrbexkrach phiphithphnthsthanaehngchatiexriethriyidyunkharxngtxrthbalexthioxepiyihkhunobranwtthuthithuknaxxkipcaksthanthiaehngni aetcnthungkhnaniyngimepnphl phasathuxekraelaphasathuxkruyyatangmikhasphthkhlaykhlungkbphasakuxxuspramanrxyla 70 nkphasasastrswnihyechuxwaphasakuxxusimidepnbrrphburusrwmkhxngbrrdasmyihm aetepnphasathiaetkaekhnngxxkmainyukherimaerkcakphasabrrphburusinsmmutithanphasahnungsungyngimmihlkthanphisucnyunynxangxingGragg 1997b p 242harvnb error no target CITEREFGragg1997b Ge ez disappeared as a spoken language probably some time before the tenth century CE 2000 Comparative grammar of the Semitic languages Routledge p 23 Chain 1909harvnb error no target CITEREFChain1909 No longer in popular use Geʽez has always remained the language of the Church They read the Bible in Geez Leaders and Religion of the Beth Israel after each passage recited in Geez the translation is read in Kailina Festivals PER publication date 1901 1906 Thompson E D 1976 Languages of Northern Eritrea In Bender M Lionel ed The Non Semitic Languages of Ethiopia 597 603 East Lansing Michigan African Studies Center Michigan State University Connell Dan Killion Tom 2010 Historical Dictionary of Eritrea 2nd illustrated ed p 508 ISBN 978 0 8108 7505 0 Haarmann Harald 2002 Lexikon der untergegangenen Sprachen Lexicon of extinct languages phasaeyxrmn 2nd ed C H Beck p 76 ISBN 978 3 406 47596 2 Amsalu Aklilu Kuraz Publishing Agency ጥሩ የአማርኛ ድርሰት እንዴት ያለ ነው p 42 bthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk