มาร์ตติ อะห์ติซาริ

มาร์ตติ โอยวา กาเลวิ อะห์ติซาริ (ฟินแลนด์: Martti Oiva Kalevi Ahtisaari) เป็นนักการทูตและนักการเมืองชาวฟินแลนด์ อดีตประธานาธิบดีของฟินแลนด์ ทูตและผู้ไกล่เกลี่ยแห่งสหประชาชาติ และผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพประจำปี 2551

มาร์ตติ อะห์ติซาริ
อะห์ติซาริในเฮลซิงกิ เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2550
ประธานาธิบดีของฟินแลนด์ คนที่ 10
ดำรงตำแหน่ง 1 มีนาคม พ.ศ. 2537 – 1 มีนาคม พ.ศ. 2543
ก่อนหน้า
ถัดไป	ตาเรีย ฮาโลเนน
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	23 มิถุนายน ค.ศ. 1937(1937-06-23) วืยบอร์ก ประเทศฟินแลนด์
เสียชีวิต	16 ตุลาคม ค.ศ. 2023(2023-10-16) (86 ปี) เฮลซิงกิ ประเทศฟินแลนด์
เชื้อชาติ	ฟินแลนด์
พรรคการเมือง
คู่สมรส	เอวา อะห์ติซาริ
ลายมือชื่อ

ประวัติ

มาร์ตติ อะห์ติซาริเกิดเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2480 ที่ ประเทศฟินแลนด์ (ปัจจุบันอยู่ในประเทศรัสเซีย) โดยโอยวา อะห์ติซาริ ผู้เป็นบิดา เป็นนายทหารชั้นประทวน ปู่ของโอยวาอพยพมาจากทางตอนใต้ของนอร์เวย์ โอยวาได้สัญชาติฟินแลนด์ในปี พ.ศ. 2472 และเปลี่ยนนามสกุลจากอดอล์ฟเซนเป็นอะห์ติซาริในปีพ.ศ. 2478

มาร์ตติ อะห์ติซาริย้ายไปยังเมืองในขณะที่บิดาต้องเข้าทำงานทหาร โดยมาร์ตติได้เข้าโรงเรียนที่กัวปิโอ ก่อนจะย้ายไปโอวลุในเวลาต่อมา อะห์ติซาริเรียนได้วุฒิการเป็นครูชั้นประถมจากมหาวิทยาลัยโอวลุในปี พ.ศ. 2502 และได้ทำงานสอนในโอวลุและประเทศปากีสถาน ก่อนจะเข้าทำงานในกระทรวงการต่างประเทศในปี พ.ศ. 2508 และในปี พ.ศ. 2516 ได้เป็นเอกอัครราชทูตฟินแลนด์ประจำประเทศแทนซาเนีย แซมเบีย โซมาเลีย และโมแซมบิก

อะห์ติซาริดำรงตำแหน่งข้าหลวงสหประชาชาติในนามิเบียในปี พ.ศ. 2520 ถึง 2524 และยังได้รับแต่งตั้งเป็นผู้แทนพิเศษของเลขาธิการใหญ่แห่งสหประชาชาติในนามิเบียในปี พ.ศ. 2521 อะห์ติซาริได้เป็นผู้นำปฏิบัติการของสหประชาชาติที่ให้ความช่วยเหลือนามิเบียในการได้รับเอกราช อะห์ติซาริได้รับรางวัลโอ อาร์ แตมโบจากแอฟริกาใต้สำหรับ "ผลงานอันโดดเด่นในฐานะนักการทูต และการทุ่มเทให้กับการเกิดเสรีภาพในแอฟริกาและสันติภาพในโลก"

ตำแหน่งประธานาธิบดี

อะห์ติซาริเป็นตัวแทน ลงสมัครตำแหน่งประธานาธิบดีในปีพ.ศ. 2536 และชนะการเลือกตั้งเหนือเอลิซาเบท เรห์น จาก และเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีของฟินแลนด์ในวันที่ 1 มีนาคน พ.ศ. 2537

หลังตำแหน่งประธานาธิบดี

อะห์ติซาริ ร่วมกับ ช่วยเหลือในกระบวนการสันติภาพไอร์แลนด์ โดยเข้าตรวจสอบการปลดอาวุธของกองทัพสาธารณรัฐไอร์แลนด์ (ไออาร์เอ) ในปี พ.ศ. 2544 อะห์ติซาริเป็นผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยระหว่างและรัฐบาลอินโดนีเซียในปีพ.ศ. 2548 และได้รับตำแหน่งผู้แทนพิเศษของสหประชาชาติในคอซอวอในปีเดียวกัน

คณะกรรมการโนเบลนอร์เวย์ ประกาศในวันที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2551 ว่ามาร์ตติ อะห์ติซาริ ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพประจำปี 2551 "สำหรับความพยายามในการแก้ปัญหาความขัดแย้งระดับนานาชาติในหลายทวีปมานานกว่าสามทศวรรษ"

อ้างอิง

1. http://www.tpk.fi/ahtisaari/fin/henkilot/eeva_ahtisaari.cv.html.
2. Presidentti Martti Ahtisaaren esivanhemmat 2015-04-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Suomen Sukututkimusliitto. (ฟินแลนด์)
3. The Order of the Companions of OR Tambo in Gold Awarded to Martti Oiva Kalevi Ahtisaari 2010-07-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)
4. Special Envoy 2019-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. UNOSEK. (อังกฤษ)
5. The Nobel Peace Prize for 2008 2010-11-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (อังกฤษ)

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ มาร์ตติ อะห์ติซาริ

• เว็บไซต์ของอะห์ติซาริ (อังกฤษ)