อำเภอของประเทศศรีลังกา

อำเภอ หรือชื่อในภาษาท้องถิ่นได้แก่ทิสตริกกะ (สิงหล: දිස්ත්‍රි‌ක්‌ක, อักษรโรมัน: Distrikka) และมาวัฏฏัม (ทมิฬ: மாவட்டம், อักษรโรมัน: Māvaṭṭam) เป็นเขตการปกครองระดับที่สองของประเทศศรีลังการองจากจังหวัด ในปัจจุบันประเทศศรีลังกามี 25 อำเภอใน 9 จังหวัด แต่ละอำเภอจะบริหารงานโดยเลขาธิการอำเภอซึ่งได้รับแต่งตั้งจากรัฐบาลศรีลังกา หน้าที่หลักของเลขาธิการอำเภอและสภาเลขาธิการอำเภอครอบคลุมการประสานงานระหว่างรัฐบาลศรีลังกาและเลขาธิการตำบล และยังมีหน้าที่รับผิดชอบริเริ่มและติดตามงานโครงการการพัฒนาในระดับอำเภอและช่วยเหลือตำบลและหมู่บ้านในงานดังกล่าวด้วย นอกจากนี้ยังมีหน้าที่เก็บภาษีอากรและช่วยจัดการเลือกตั้งในพื้นที่อำเภอนั้น อำเภอจะแบ่งย่อยลงไปเป็นตำบล (divisional secretary's divisions หรือ DS divisions) จำนวน 331 ตำบล ซึ่งตำบลจะแบ่งย่อยลงไปอีกเป็นหมู่บ้าน (grama niladhari divisions) จำนวน 14,022 หมู่บ้าน

อำเภอ
หรือเรียกว่า ทิสตริกกะ (สิงหล: දිස්ත්‍රි‌ක්‌ක) มาวัฏฏัม (ทมิฬ: மாவட்டம்)
หมวดหมู่	เขตการปกครองระดับที่สอง
ที่ตั้ง	ประเทศศรีลังกา
จำนวน	25 (ณ กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1984)
ประชากร	92,238–2,324,349
พื้นที่	699–7,179 km²
การปกครอง	สภาเลขาธิการอำเภอ
หน่วยการปกครอง

ประวัติศาสตร์

การแบ่งหน่วยการบริหารของประเทศศรีลังกาเกิดขึ้นตั้งแต่สมัย โดยอาณาจักรจะถูกแบ่งออกเป็นสามแคว้น ซึ่งสามแคว้นนี้ก็จะแบ่งย่อยลงไปอีกเป็นหน่วยย่อยที่เรียกว่า "รัฐ" หรือ "รฐะ" (rata) ซึ่งในเวลาต่อมาได้มีการแบ่งแคว้นเพิ่มขึ้น แต่หน่วยย่อยของแคว้นดังกล่าวก็ยังคงเรียกชื่อว่ารฐะตามเดิม อย่างไรก็ตาม เมื่อดินแดนศรีลังกาถูกแบ่งออกเป็นหลายอาณาจักรและเมื่อกองทัพจากต่างชาติเข้าครอบครองดินแดน การแบ่งเขตในดินแดนศรีลังกาก็เปลี่ยนแปลงด้วยเช่นกัน ได้แบ่งเป็นออกเป็นสี่แคว้นที่เรียกว่า disava ซึ่งแบ่งย่อยลงไปเป็นสี่สิบหน่วยย่อยที่เรียกว่า korale ซึ่งแต่ละ korale ก็จะมีเจ้าหน้าที่ฝ่ายพลเรือนและฝ่ายทหารของตนเอง ในขณะที่ก็แบ่งหน่วยย่อยในลักษณะเดียวกันออกเป็นสี่แคว้น

เมื่อจักรวรรดิโปรตุเกสเข้าครอบครองดินแดนบางส่วนใน ค.ศ. 1505 โครงสร้างการบริหารในดินแดนศรีลังกาก็ยังคงลักษณะเดิม ต่อมาในสมัยที่จักรวรรดิดัตช์เข้าครอบครอง ดินแดนศรีลังกาถูกแบ่งออกเป็นสามหน่วยย่อยซึ่งจะแบ่งย่อยลงไปเป็น disava เช่นเดียวกับในระบบก่อนหน้านั้น ในสมัยบริติชซีลอน ระบบเดิมยังคงถูกรักษาเอาไว้ จนกระทั่งการปฏิรูปซึ่งเกิดขึ้นตั้งแต่ ค.ศ. 1796 จนถึง ค.ศ. 1802 ดินแดนศรีลังกาถูกแบ่งตามเชื้อชาติ ซึ่งถูกยกเลิกไปใน ค.ศ. 1833 ตามข้อเสนอโดย และมีการจัดตั้งขึ้นมาแทน ซึ่งทำให้เกาะศรีลังกาทั้งเกาะกลายเป็นองค์เดียวทางการเมืองและทางการบริหาร มีการจัดตั้งจังหวัดขึ้นห้าจังหวัดซึ่งต่อมาได้เพิ่มขึ้นเป็นเก้า และจังหวัดเหล่านี้แบ่งออกเป็น 21 อำเภอซึ่งบริหารงานโดยเลขาธิการอำเภอซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ

ใน ค.ศ. 1955 อำเภอได้กลายเป็นหน่วยการบริหารระดับบนสุดแทนจังหวัดจัดตั้งขึ้นในเดือนเมษายน ค.ศ. 1961 ตามด้วยและในเดือนกันยายน ค.ศ. 1978 อันเป็นผลจาก ซึ่งรัฐธรรมนูญฉบับเดียวกันนี้ยังได้สถาปนาจังหวัดกลับมาเป็นหน่วยการบริหารระดับบนสุดและลดระดับอำเภอลงไปเป็นหน่วยการบริหารระดับที่สอง อำเภอล่าสุดที่จัดตั้งได้แก่ซึ่งจัดตั้งในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1984 ซึ่งทำให้ประเทศศรีลังกามี 25 อำเภอในปัจจุบัน อำเภออาจถูกจัดตั้งใหม่หรือยุบรวมได้ตามมติของรัฐสภาศรีลังกา

อำเภอในปัจจุบัน

ในปัจจุบันประเทศศรีลังกามีอำเภอจำนวน 25 อำเภอ

อำเภอ	ชื่ออักษรสิงหล	ชื่ออักษรทมิฬ	แผนที่	จังหวัด	เมืองที่ตั้งตัวอำเภอ	พื้นที่พื้นดิน (ตร.กม.)	พื้นที่พื้นน้ำ (ตร.กม.)	พื้นที่รวม (ตร.กม.)	ประชากร (2012)	ความหนาแน่น ประชากร ต่อ ตร.กม.
	කළුතර දිස්ත්‍රික්කය กฬุตระทิสตริกกยะ	களுத்துறை மாவட்டம் กฬุตตุไรมาวัฏฏัม				1,576	22	1,598	1,221,948	775
	ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කය คาลละทิสตริกกยะ	காலி மாவட்டம் กาลิมาวัฏฏัม			กอลล์	1,617	35	1,652	1,063,334	658
	මහනුවර දිස්ත්‍රික්කය มหนุวระทิสตริกกยะ	கண்டி மாவட்டம் กัณฏิมาวัฏฏัม			กัณฏิ	1,917	23	1,940	1,375,382	716
	කිලිනොච්චි දිස්ත්‍රික්කය กิลินจจิทิสตริกกยะ	கிளிநொச்சி மாவட்டம் กิฬินจจิมาวัฏฏัม				1,205	74	1,279	113,510	94
	කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කය กุรุแณคละทิสตริกกยะ	குருநாகல் மாவட்டம் กุรุนากัลมาวัฏฏัม				4,624	192	4,816	1,618,465	350
	ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය คัมปหะทิสตริกกยะ	கம்பஹா மாவட்டம் กัมปหามาวัฏฏัม				1,341	46	1,387	2,304,833	1,719
	කෑගල්ල දිස්ත්‍රික්කය แกคัลละทิสตริกกยะ	கேகாலை மாவட்டம் เกกาเลมาวัฏฏัม				1,685	8	1,693	840,648	499
	කොළඹ දිස්ත්‍රික්කය โกลัมบะทิสตริกกยะ	கொழும்பு மாவட்டம் โกฬุมปุมาวัฏฏัม			โคลัมโบ	676	23	699	2,324,349	3,438
	යාපනය දිස්ත්‍රික්කය ยาปนยะทิสตริกกยะ	யாழ்ப்பாணம் மாவட்டம் ยาฬป์ปาณัมมาวัฏฏัม			แจฟฟ์นา	929	96	1,025	583,882	629
	ත්‍රිකුණාමළය දිස්ත්‍රික්කය ตริกุณามฬยะทิสตริกกยะ	திருகோணமலை மாவட்டம் ติรุโกณมไลมาวัฏฏัม			ตรินโคมาลี	2,529	198	2,727	379,541	150
	නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කය นุวรเอฬิยะทิสตริกกยะ	நுவரெலியா மாவட்டம் นุวเรลิยามาวัฏฏัม				1,706	35	1,741	711,644	417
	මඩකලපුව දිස්ත්‍රික්කය มฑกลปุวะทิสตริกกยะ	மட்டக்களப்பு மாவட்டம் มัฏฏักกฬัปปุมาวัฏฏัม				2,610	244	2,854	526,567	202
	පුත්තලම දිස්ත්‍රික්කය ปุตตลมะทิสตริกกยะ	புத்தளம் மாவட்டம் ปุตตฬัมมาวัฏฏัม				2,882	190	3,072	762,396	265
	පොළොන්නරුව දිස්ත්‍රික්කය โปฬน-นแรวะทิสตริกกยะ	பொலன்னறுவை மாவட்டம் โปลัณณรุไวมาวัฏฏัม				3,077	216	3,293	406,088	132
	බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කය พทุลละทิสตริกกยะ	பதுளை மாவட்டம் ปตุไลมาวัฏฏัม				2,827	34	2,861	815,405	288
	මන්නාරම දිස්ත්‍රික්කය มันนารมะทิสตริกกยะ	மன்னார் மாவட்டம் มัณณารมาวัฏฏัม				1,880	116	1,996	99,570	53
	මාතර දිස්ත්‍රික්කය มาตระทิสตริกกยะ	மாத்தறை மாவட்டம் มาตตไรมาวัฏฏัม				1,270	13	1,283	814,048	641
	මාතලේ දිස්ත්‍රික්කය มาตเลทิสตริกกยะ	மாத்தளை மாவட்டம் มาตตเฬมาวัฏฏัม				1,952	41	1,993	484,531	248
	මුලතිවු දිස්ත්‍රික්කය มุลติวุทิสตริกกยะ	முல்லைத்தீவு மாவட்டம் มุลไลต์ตีวุมาวัฏฏัม				2,415	202	2,617	92,238	38
	මොණරාගල දිස්ත්‍රික්කය โมณราคละทิสตริกกยะ	மொணராகலை மாவட்டம் โมณราคไลมาวัฏฏัม				5,508	131	5,639	451,058	82
	රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කය รัตนปุระทิสตริกกยะ	இரத்தினபுரம் மாவட்டம் อิรัตติณปุรัมมาวัฏฏัม			รัตนปุระ	3,236	39	3,275	1,088,007	336
	වවුනියා දිස්ත්‍රික්කය ววุนิยาทิสตริกกยะ	வவுனியா மாவட்டம் ววุณิยามาวัฏฏัม				1,861	106	1,967	172,115	92
	හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කය หัมพันโทฏะทิสตริกกยะ	அம்பாந்தோட்டை மாவட்டம் อัมปานโตฏไฏมาวัฏฏัม				2,496	113	2,609	599,903	240
	අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කය อนุราธปุระทิสตริกกยะ	அனுராதபுரம் மாவட்டம் อณุราตปุรัมมาวัฏฏัม			อนุราธปุระ	6,664	515	7,179	860,575	129
	අම්පාර දිස්ත්‍රික්කය อัมปาระทิสตริกกยะ	அம்பாறை மாவட்டம் อัมปาไรมาวัฏฏัม				4,222	193	4,415	649,402	154
รวม				62,705	2,905	65,610	20,359,439	325

หมายเหตุ

1. คำนวณจากพื้นที่พื้นดิน

อ้างอิง

1. . Sri Lanka in Brief. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 July 2009. สืบค้นเมื่อ 21 July 2009.
2. . District Secretariats Portal. Ministry of Public Administration & Home Affairs, Sri Lanka. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 May 2009. สืบค้นเมื่อ 21 July 2009.
3. "Kilinochchi a brief look". . 27 April 2009. สืบค้นเมื่อ 1 August 2009.
4. . Vavuniya District Secretariat. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 November 2010. สืบค้นเมื่อ 29 July 2009.
5. (PDF). District and Divisional Secretariats Portal—Ministry of Public Administration and Home Affairs. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-10-03. สืบค้นเมื่อ 2009-07-29.
6. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 September 2016. สืบค้นเมื่อ 23 June 2016.
7. (PDF). World Food Programme. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 4 March 2011. สืบค้นเมื่อ 21 July 2009.
8. Siriweera 2004, p. 91. sfn error: no target: CITEREFSiriweera2004 ()
9. Yogasundaram 2006, p. 170. sfn error: no target: CITEREFYogasundaram2006 ()
10. Hewavissenti, Panchamee (3 February 2008). . . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 February 2008. สืบค้นเมื่อ 21 July 2009.
11. Yogasundaram 2006, p. 168. sfn error: no target: CITEREFYogasundaram2006 ()
12. Yogasundaram 2006, p. 195. sfn error: no target: CITEREFYogasundaram2006 ()
13. Yogasundaram 2006, p. 214. sfn error: no target: CITEREFYogasundaram2006 ()
14. Yogasundaram 2006, p. 258. sfn error: no target: CITEREFYogasundaram2006 ()
15. Peebles 2006, p. 48. sfn error: no target: CITEREFPeebles2006 ()
16. Peebles 2006, p. 52. sfn error: no target: CITEREFPeebles2006 ()
17. Peebles 2006, p. 110. sfn error: no target: CITEREFPeebles2006 ()
18. . Ampara District Secretariat. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-12-24. สืบค้นเมื่อ 2013-12-22.
19. Mohideen, M. I. M. (27 December 2007). "Sinhalisation of East: A reply to Minister Champika Ranawaka". .
20. (PDF). Statistical Abstract 2011. Department of Census & Statistics, Sri Lanka. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-11-13.
21. Schmiegelow, Michèle (1997). Democracy in Asia. . p. 425. ISBN .
22. Karalliyadda, S. B. (9 June 2013). . . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-12-24.
23. . The Constitution of Sri Lanka. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 31 May 2014. สืบค้นเมื่อ 21 July 2009.
24. "Table 1.1: Area of Sri Lanka by province and district" (PDF). Statistical Abstract 2014. Department of Census and Statistics, Sri Lanka.
25. (PDF). Department of Census & Statistics, Sri Lanka. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2014-12-28. สืบค้นเมื่อ 2022-11-13.