Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
บทความนี้ยังต้องการเพิ่มเพื่อ |
เล่าจื๊อ (พินอิน: Lǎo zǐ; อังกฤษ: Lao Zi หรือ Lao Tzu) นักปรัชญาชาวจีนที่มีชื่อเสียงที่สุดท่านหนึ่ง เชื่อกันว่ามีชีวิตอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 6 ก่อนคริสต์ศักราช ในช่วงของสงครามปรัชญา และสงครามการเมืองยุคชุนชิว เล่าจื๊อได้เขียนตำราอันเป็นแบบแผนในทางเต๋า นั่นคือ "เต้าเต๋อจิง" (道德經) ซึ่งเป็นวรรณกรรมทางศาสนาเต๋าที่ยังคงตกทอดมาถึงยุคปัจจุบันนี้ เล่าจื๊อเป็นนักปราชญ์ที่เชี่ยวชาญทางเต๋า ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ ดาราศาสตร์
ประวัติ
ตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์ เรารู้จักเล่าจื๊อ (เหลาจื่อ) น้อยมาก แต่มีพงศาวดารจีนหลายชิ้นที่กล่าวถึงเล่าจื๊อ ในฐานะที่เป็นผู้แต่งคัมภีร์ เต๋าเต็กเก็ง หรือ เต้าเต๋อจิง ซึ่งเนื้อหาในคัมภีร์นี้ มีความสำคัญกับวัฒนธรรมจีนในรุ่นต่อๆมาอย่างมาก ถือได้ว่าเทียบเท่าได้กับ ขงจื๊อ ตามพงศาวดารระบุไว้ว่า เล่าจื๊อ เกิดในแคว้นขู่ (苦縣 Kǔ Xiàn) ซึ่งในปัจจุบันคือบริเวณ อำเภอลู่อี้ (鹿邑) ของมณฑลเหอหนาน บางตำนานกล่าวไว้ว่าเล่าจื๊อเมื่อเกิดมามีผมสีขาว และอยู่ในครรภ์มารดานานถึง 8 ทศวรรษ หรือ 80 ปี ชื่อของเล่าจื๊อแปลโดยนัยได้ 2 แบบว่า "อาจารย์ผู้อาวุโส" หรือ "เด็กผู้อาวุโส" เกิดที่หมู่บ้านชีเหยินลี อำเภอขู่เสี้ยน แคว้นฉู่ เมื่อวันที่ 15 เดือนยี่ ก่อน ค.ศ.ราว 576 ปี (ก่อน พ.ศ. 33 ปี)
จากพงศาวดารของซือหม่า เชียน กล่าวว่า เล่าจื๊อมีอายุมากกว่าขงจื๊อ แต่อยู่ในยุคสมัยเดียวกัน และเคยได้พบปะเสวนากัน เล่าจื๊อได้ทำงานในราชวงศ์โจว ขงจื๊อและเล่าจื๊อได้มาพบเจอโดยบังเอิญกันในแคว้นโจว (ปัจจุบันคือแถบเมืองลั่วหยาง) โดยขงจื๊อได้มาค้นหาตำราในห้องสมุด จากเรื่องเล่านี้ ทั้งสองได้แลกเปลี่ยนทรรศนะคติความเห็นในหลาย ๆ ด้าน เป็นเวลาหลายเดือน หลังจากการเสวนาในครั้งนี้ ขงจื๊อกล่าวว่า "การได้เสวนากับท่านเล่าจื๊อ ถือว่าเป็นการศึกษาที่ล้ำลึก และดีเยี่ยมกว่าหนังสือในห้องสมุดเสียอีก"
ผลงาน
ผลงานที่สำคัญที่สุดของเล่าจื๊อคือ "คัมภีร์เต๋าเต็กเก็ง หรือ เต้าเต๋อจิง" เป็นคัมภีร์ที่มีอักษรจีน 5,000 อักษร ซึ่งมีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมของประเทศจีนอย่างมาก โดยภายในคัมภีร์นั้น มีเนื้อหาในด้านปรัชญาบุคคล ความกลมกลืนต่อการใช้ชีวิตกับธรรมชาติ จนไปถึงปรัชญาการเมือง
จากการตีความ คำว่า "เต๋า" ในคัมภีร์ มักจะหมายถึง มรรค หรือ หนทาง (The way) หรือ ธรรม ซึ่งมีความหมายกว้าง ๆ และมักตีความหมายในแนวเป็นไปตามธรรมชาติ การกระทำที่สอดคล้องกับวิถีแห่งเต๋าใด ๆ จะสามารถบรรลุมรรคผลได้โดยง่าย เล่าจื๊อเชื่อว่า ควรหลีกเลี่ยงความรุนแรงต่าง ๆ เท่าที่จะเป็นไปได้ ส่วนคำว่า "เต็ก หรือ เต๋อ" นั้นหมายถึง "คุณธรรม" คัมภีร์นี้แบ่งออกเป็น 81 บทด้วยกัน
ถึงแม้ว่าเล่าจื๊อจะไม่ได้ปลูกฝังวัฒนธรรมหยั่งลึกได้เทียบเท่ากับ ขงจื๊อ ในอารยธรรมจีน แต่ท่านก็ยังเป็นที่เคารพนับถือโดยทั่วไป แม้แต่ขงจื๊อยังเรียกท่านว่าอาจารย์ทั้งแนวความคิดและการปฏิบัติตามหนทางแห่งเต๋า
อิทธิพลต่อปัญญาชนรุ่นหลัง
ผู้ติดตามเล่าจื้อที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ (Zhuang Zi) ได้เขียนตำราที่มีอิทธิพลต่อวงการวรรณกรรมของจีนมาก โดยให้ข้อคิดเกี่ยวกับ ปัจเจกนิยม, วิมุตติ และ ความปราศจากกังวล
อ้างอิง
- Ariel, Yoav, and Gil Raz. “Anaphors or Cataphors? A Discussion of the Two qi 其 Graphs in the First Chapter of the Daodejing.” PEW 60.3 (2010): 391–421.
- Bellamy, James A.B. Some Proposed Emendations to the Text of the Koran, The Journal of the American Oriental Society 113.4 (1993), citing work by Aad Vervoorn
- Boaz, David (1998). The libertarian reader: classic and contemporary readings from Lao-tzu to Milton Friedman. New York: Free Press. ISBN .
- Creel, Herrlee G. (1982). What Is Taoism?: and Other Studies in Chinese Cultural History. Chicago: University of Chicago Press. ISBN .
- Dumoulin, Heinrich (2005). Zen Buddhism: A History (Volume 1: India and China ed.). Bloomington, IN: World Wisdom. ISBN .
- Dorn, James A. (2008). Hamowy, Ronald (บ.ก.). The Encyclopedia of Libertarianism. SAGE. p. 282. ISBN . สืบค้นเมื่อ May 12, 2010.
- Drompp, Michael Robert (2004). Tang China And The Collapse Of The Uighur Empire: A Documentary History. Brill Academic Publishers. ISBN .
- Fowler, Jeaneane (2005). An Introduction To The Philosophy And Religion Of Taoism: Pathways To Immortality. Brighton: Sussex Academic Press. ISBN .
- Kohn, Livia (2000). Daoism Handbook (Handbook of Oriental Studies / Handbuch der Orientalisk — Part 4: China, 14). Boston: Brill Academic Publishers. ISBN .
- Kohn, Livia & Lafargue, Michael, editors (1998). Lao-Tzu and the Tao-Te-Ching. Albany: State University of New York Press. ISBN .
{{}}:|author=มีชื่อเรียกทั่วไป ((help))CS1 maint: multiple names: authors list () - Komjathy, Louis. Handbooks for Daoist Practice. 10 vols. Hong Kong: Yuen Yuen Institute, 2008.
- Kramer, Kenneth (1986). World scriptures: an introduction to comparative religions. New York, NY: Paulist Press. ISBN .
- Long, Roderick T. Austro-Libertarian Themes in Early Confucianism, The Journal of Libertarian Studies Vol XVII No 3 (Summer 2003), pp. 35–62. [1]PDF (129 )
- Luo, Jing (2004). Over a cup of tea: an introduction to Chinese life and culture. Washington, D.C: University Press of America. ISBN .
- Maspero, Henri (1981). Taoism and Chinese religion. Amherst: University of Massachusetts Press. ISBN .
- Morgan, Diane (2001). The Best Guide to Eastern Philosophy and Religion. New York: St. Martin's Griffin. ISBN .
- Porter, Bill (Red Pine) (2009). Lao-Tzu's Taoteching. Port Townsend, WA: . ISBN .
- Renard, John (2002). 101 Questions and answers on Confucianism, Daoism, and Shinto. New York, NY: Paulist Press. ISBN .
- Roberts, Moss (2004). Dao De Jing: The Book of the Way. Berkeley: University of California Press. ISBN .
- Robinet, Isabelle (1997). Taoism: Growth of a Religion. Stanford University Press. ISBN .
- Rothbard, Murray N. The Ancient Chinese Libertarian Tradition, Ludwig von Mises Institute (2005).[2] 2009-07-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Rothbard, Murray N. Concepts in the Role of Intellectuals in Social Change Towards Laissez Faire, The Journal of Libertarian Studies Vol IX No 2 (Fall 1990), pp. 43–67.[3]PDF (1.20 )
- Simpkins, Annellen M.; Simpkins, C. Alexander (1999). Taoism: a guide to living in the balance. Boston: Tuttle Pub. ISBN .
{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list () - Van Norden, Bryan W.; Ivanhoe, Philip J. (2005). Readings in Classical Chinese Philosophy. Indianapolis, Ind: Hackett Publishing Company. ISBN .
{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list () - Watson, Burton (1968). Complete Works of Chuang Tzu. New York: Columbia Univ. Press (: Chinese Series). p. 408. ISBN .
- Watts, Alan with Huan, Al Chung-liang (1975). Tao: The Watercourse Way. New York: Pantheon Books. p. 134. ISBN .
{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
แหล่งข้อมูลอื่น
- ผลงานของ Lao Zi ที่โครงการกูเทินแบร์ค
- Stanford Encyclopedia of Philosophy: Laozi
- Internet Encyclopedia of Philosophy: Laozi
- Lǎozǐ Dàodéjīng Chinese + English + German, verbatim + analogous
- China Spirituality of Seeraa: The Biography of Lao Zi 2013-04-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxngkhunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxk haaehlngkhxmul elacux khaw hnngsuxphimph hnngsux skxlar JSTOR eriynruwacanasaraemaebbnixxkidxyangiraelaemuxir elacux phinxin Lǎo zǐ xngkvs Lao Zi hrux Lao Tzu nkprchyachawcinthimichuxesiyngthisudthanhnung echuxknwamichiwitxyuinchwngstwrrsthi 6 kxnkhristskrach inchwngkhxngsngkhramprchya aelasngkhramkaremuxngyukhchunchiw elacuxidekhiyntaraxnepnaebbaephninthangeta nnkhux etaetxcing 道德經 sungepnwrrnkrrmthangsasnaetathiyngkhngtkthxdmathungyukhpccubnni elacuxepnnkprachythiechiywchaythangeta prawtisastr phumisastr darasastrelacux cak imthaexndliecnsxxfichna kh s 1922 ody xi thi si ewxrenxrprawtitamhlkthanthangprawtisastr eraruckelacux ehlacux nxymak aetmiphngsawdarcinhlaychinthiklawthungelacux inthanathiepnphuaetngkhmphir etaetkekng hrux etaetxcing sungenuxhainkhmphirni mikhwamsakhykbwthnthrrmcininruntxmaxyangmak thuxidwaethiybethaidkb khngcux tamphngsawdarrabuiwwa elacux ekidinaekhwnkhu 苦縣 Kǔ Xian sunginpccubnkhuxbriewn xaephxluxi 鹿邑 khxngmnthlehxhnan bangtananklawiwwaelacuxemuxekidmamiphmsikhaw aelaxyuinkhrrphmardananthung 8 thswrrs hrux 80 pi chuxkhxngelacuxaeplodynyid 2 aebbwa xacaryphuxawuos hrux edkphuxawuos ekidthihmubanchiehyinli xaephxkhuesiyn aekhwnchu emuxwnthi 15 eduxnyi kxn kh s raw 576 pi kxn ph s 33 pi cakphngsawdarkhxngsuxhma echiyn klawwa elacuxmixayumakkwakhngcux aetxyuinyukhsmyediywkn aelaekhyidphbpaeswnakn elacuxidthanganinrachwngsocw khngcuxaelaelacuxidmaphbecxodybngexiykninaekhwnocw pccubnkhuxaethbemuxnglwhyang odykhngcuxidmakhnhatarainhxngsmud cakeruxngelani thngsxngidaelkepliynthrrsnakhtikhwamehninhlay dan epnewlahlayeduxn hlngcakkareswnainkhrngni khngcuxklawwa karideswnakbthanelacux thuxwaepnkarsuksathilaluk aeladieyiymkwahnngsuxinhxngsmudesiyxik phlnganphlnganthisakhythisudkhxngelacuxkhux khmphiretaetkekng hrux etaetxcing epnkhmphirthimixksrcin 5 000 xksr sungmixiththiphltxwthnthrrmkhxngpraethscinxyangmak odyphayinkhmphirnn mienuxhaindanprchyabukhkhl khwamklmkluntxkarichchiwitkbthrrmchati cnipthungprchyakaremuxng cakkartikhwam khawa eta inkhmphir mkcahmaythung mrrkh hrux hnthang The way hrux thrrm sungmikhwamhmaykwang aelamktikhwamhmayinaenwepniptamthrrmchati karkrathathisxdkhlxngkbwithiaehngetaid casamarthbrrlumrrkhphlidodyngay elacuxechuxwa khwrhlikeliyngkhwamrunaerngtang ethathicaepnipid swnkhawa etk hrux etx nnhmaythung khunthrrm khmphirniaebngxxkepn 81 bthdwykn thungaemwaelacuxcaimidplukfngwthnthrrmhynglukidethiybethakb khngcux inxarythrrmcin aetthankyngepnthiekharphnbthuxodythwip aemaetkhngcuxyngeriykthanwaxacarythngaenwkhwamkhidaelakarptibtitamhnthangaehngetaxiththiphltxpyyachnrunhlngphutidtamelacuxthimichuxesiyngthisudkhux Zhuang Zi idekhiyntarathimixiththiphltxwngkarwrrnkrrmkhxngcinmak odyihkhxkhidekiywkb pceckniym wimutti aela khwamprascakkngwlxangxingAriel Yoav and Gil Raz Anaphors or Cataphors A Discussion of the Two qi 其 Graphs in the First Chapter of the Daodejing PEW 60 3 2010 391 421 Bellamy James A B Some Proposed Emendations to the Text of the Koran The Journal of the American Oriental Society 113 4 1993 citing work by Aad Vervoorn Boaz David 1998 The libertarian reader classic and contemporary readings from Lao tzu to Milton Friedman New York Free Press ISBN 0 684 84767 1 Creel Herrlee G 1982 What Is Taoism and Other Studies in Chinese Cultural History Chicago University of Chicago Press ISBN 0 226 12047 3 Dumoulin Heinrich 2005 Zen Buddhism A History Volume 1 India and China ed Bloomington IN World Wisdom ISBN 0941532895 Dorn James A 2008 Hamowy Ronald b k The Encyclopedia of Libertarianism SAGE p 282 ISBN 1412965802 subkhnemux May 12 2010 Drompp Michael Robert 2004 Tang China And The Collapse Of The Uighur Empire A Documentary History Brill Academic Publishers ISBN 9004140964 Fowler Jeaneane 2005 An Introduction To The Philosophy And Religion Of Taoism Pathways To Immortality Brighton Sussex Academic Press ISBN 1 84519 085 8 Kohn Livia 2000 Daoism Handbook Handbook of Oriental Studies Handbuch der Orientalisk Part 4 China 14 Boston Brill Academic Publishers ISBN 90 04 11208 1 Kohn Livia amp Lafargue Michael editors 1998 Lao Tzu and the Tao Te Ching Albany State University of New York Press ISBN 0791435997 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a author michuxeriykthwip help CS1 maint multiple names authors list lingk Komjathy Louis Handbooks for Daoist Practice 10 vols Hong Kong Yuen Yuen Institute 2008 Kramer Kenneth 1986 World scriptures an introduction to comparative religions New York NY Paulist Press ISBN 0 8091 2781 4 Long Roderick T Austro Libertarian Themes in Early Confucianism The Journal of Libertarian Studies Vol XVII No 3 Summer 2003 pp 35 62 1 PDF 129 Luo Jing 2004 Over a cup of tea an introduction to Chinese life and culture Washington D C University Press of America ISBN 0 7618 2937 7 Maspero Henri 1981 Taoism and Chinese religion Amherst University of Massachusetts Press ISBN 0 87023 308 4 Morgan Diane 2001 The Best Guide to Eastern Philosophy and Religion New York St Martin s Griffin ISBN 1 58063 197 5 Porter Bill Red Pine 2009 Lao Tzu s Taoteching Port Townsend WA ISBN 978 1 55659 290 4 Renard John 2002 101 Questions and answers on Confucianism Daoism and Shinto New York NY Paulist Press ISBN 0 8091 4091 8 Roberts Moss 2004 Dao De Jing The Book of the Way Berkeley University of California Press ISBN 0 520 24221 1 Robinet Isabelle 1997 Taoism Growth of a Religion Stanford University Press ISBN 0804728399 Rothbard Murray N The Ancient Chinese Libertarian Tradition Ludwig von Mises Institute 2005 2 2009 07 05 thi ewyaebkaemchchin Rothbard Murray N Concepts in the Role of Intellectuals in Social Change Towards Laissez Faire The Journal of Libertarian Studies Vol IX No 2 Fall 1990 pp 43 67 3 PDF 1 20 Simpkins Annellen M Simpkins C Alexander 1999 Taoism a guide to living in the balance Boston Tuttle Pub ISBN 0 8048 3173 4 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk Van Norden Bryan W Ivanhoe Philip J 2005 Readings in Classical Chinese Philosophy Indianapolis Ind Hackett Publishing Company ISBN 0 87220 780 3 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk Watson Burton 1968 Complete Works of Chuang Tzu New York Columbia Univ Press Chinese Series p 408 ISBN 0 231 03147 5 Watts Alan with Huan Al Chung liang 1975 Tao The Watercourse Way New York Pantheon Books p 134 ISBN 0 394 73311 8 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint multiple names authors list lingk aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb elacux wikikhakhm mikhakhmphasaxngkvs thiklawodyhruxekiywkb Laozi phlngankhxng Lao Zi thiokhrngkarkuethinaebrkh Stanford Encyclopedia of Philosophy Laozi Internet Encyclopedia of Philosophy Laozi Lǎozǐ Daodejing Chinese English German verbatim analogous China Spirituality of Seeraa The Biography of Lao Zi 2013 04 16 thi ewyaebkaemchchin