วงศ์ย่อยงูน้ำ

วงศ์งูน้ำ
งูกระด้าง (Erpeton tentaculatum) เป็นชนิดเดียวที่อยู่ในสกุล Erpeton
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Reptilia
อันดับ:	Squamata
อันดับย่อย:	Serpentes
วงศ์ใหญ่:
วงศ์:	Homalopsidae , 1845
สกุล
ดูในเนื้อหา
ชื่อพ้อง
Homalopsinae

วงศ์งูน้ำ เป็นวงศ์ของงูพิษอ่อนวงศ์หนึ่ง ใช้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Homalopsidae เดิมทีเคยจัดเป็นวงศ์ย่อยของงูในวงศ์งูพิษเขี้ยวหลัง (Colubridae) ใช้ชื่อว่า Homalopsinaeแต่งูในวงศ์นี้มีพันธุกรรมที่มีความแตกต่างจากวงศ์งูพิษเขี้ยวหลัง แยกออกมาเป็นอีกวงศ์

มีลักษณะโดยรวม คือ ช่องเปิดจมูกอยู่ทางด้านบนของหัวและมีแผ่นลิ้นปิด ตามีขนาดเล็กและอยู่ทางด้านบนของหัว ช่องเปิดของท่อลมยืดยาวไปในโพรงจมูกได้ ทำให้หายใจได้ตามปกติเมื่อโผล่เฉพาะช่องเปิดจมูกขึ้นเหนือน้ำ บนหัวมีแผ่นเกล็ดนาซัลใหญ่กว่าแผ่นเกล็ดอินเตอร์นาซัล ฟัน 2–3 ซี่อยู่ทางด้านท้ายของขากรรไกรบนขยายใหญ่เป็นฟันเขี้ยวที่มีร่องอยู่ทางด้านหน้า ต่อมน้ำพิษเจริญ

งูในวงศ์นี้มีพฤติกรรมที่อาศัยและหากินในแหล่งน้ำเป็นหลัก ทั้งในแหล่งน้ำจืดสนิท, น้ำกร่อย และน้ำเค็ม หรือทะเล โดยทั่วไปจะหากินในน้ำตื้นเพื่อจับเหยื่อ โดยจะอาศัยและหากินในแหล่งน้ำจืดมากที่สุด กินปลาและกบเป็นอาหารหลัก หากินในเวลากลางคืน โดยจะกัดเหยื่อหลายครั้งเพื่อให้น้ำพิษเข้าสู่ตัวเหยื่อมากพอที่จะทำให้เหยื่อสลบได้ โดยมี (Fordonia leucobalia) ที่วิวัฒนาการตัวเองให้อาศัยในน้ำกร่อยและทะเลได้เป็นอย่างดี เพื่อกินปู โดยการใช้ลำตัวรัดปูไว้แล้วกัดปล่อยน้ำพิษ

เป็นงูที่ออกลูกเป็นตัวทั้งหมด ครั้งละ 5–15 ตัว ในชนิดที่มีขนาดใหญ่จะให้ลูกได้ถึงครั้งละ 20–30 ตัว

พบกระจายพันธุ์ตั้งแต่ตอนใต้ของเอเชียใต้, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จนถึงทางเหนือของออสเตรเลีย จำแนกออกเป็นสกุลได้ 28 สกุล มากกว่า 50 ชนิด ในประเทศไทยพบราว 14 ชนิด

การจำแนก

สกุล

• Gray, 1842
• Kuhl, 1826
• Meyer, 1874
• Girard, 1857
• Cuvier, 1829
• Berg, 1901
• Murphy, 2011
• Sonnini & Latreille, 1802
• Erpeton Lacépède, 1800
• Gray, 1842
• Gray, 1837
• Gray, 1849
• Murphy & Voris, 2014
• Jong, 1926
• Peters, 1871
• Homalopsis Kuhl & Hasselt, 1822
• Fitzinger, 1843
• Karnsophis Murphy & Voris, 2013
• Kualatahan Murphy & Voris, 2014
• Mintonophis Murphy & Voris, 2014
• Gray, 1842
• Gray, 1849
• Kumar, Sanders, Sanil & Murphy, 2012
• Gray, 1849
• Ogilby, 1891
• Gray, 1842
• Murphy & Voris, 2014
• Murphy & Voris, 2014

อ้างอิง

1. "Homalopsidae". .
2. Jayne, B.C.; Voris, H.K.; Ng, P.K.L. (2002), "Herpetology: Snake circumvents constraints on prey size", Nature, 418 (6894): 143, doi:10.1038/418143a, PMID 12110878
3. วีรยุทธ์ เลาหะจินดา (2552). วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ISBN .

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิสปีชีส์มีข้อมูลภาษาอังกฤษเกี่ยวกับ Homalopsidae

• Homalopsisnae.com 2008-08-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Aquatic Snakes: Mud Snakes 2009-03-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน