พรรคสังคมชาตินิยม

พรรคสังคมชาตินิยม เป็นพรรคการเมืองที่จดทะเบียนจัดตั้งพรรคเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2517 มีนาย ประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ เป็นหัวหน้าพรรคและนาย เป็นเลขาธิการพรรค ซึ่งมีผู้ร่วมก่อตั้งอาทิ ประเสริฐ บุญสม อดีต ส.ส.อยุธยา นิยม วรปัญญา อดีต ส.ส.ลพบุรี ธเนตร เอียสกุล อดีต ส.ส.หนองคาย ร.ต.อ.เปี่ยม บุณยะโชติ เกตุ วงศ์กาไสย อดีต ส.ส.มหาสารคาม

พรรคสังคมชาตินิยม
หัวหน้า	ประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์
เลขาธิการ
ก่อตั้ง	19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2517
ถูกยุบ	พ.ศ. 2522
อุดมการณ์	สังคมนิยม
จุดยืน	กลางค่อนซ้ายกลาง
การเมืองไทย รายชื่อพรรคการเมือง

พรรคสังคมชาตินิยมลงรับสมัครเลือกตั้งครั้งแรกเมื่อวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2518 และครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2519 ก่อนจะถูกยุบพรรคเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 ตามคำสั่งของ คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ก่อนจะฟื้นพรรคพรรคขึ้นมาอีกครั้งในปี พ.ศ. 2522 โดยคณะกรรมการบริหารพรรคชุดเดิมเพื่อลงรับสมัครเลือกตั้งในปีนั้น แต่ทางพรรคมิได้ส่งผู้สมัครลงรับเลือกตั้งและได้ทำการยุบพรรคไปเองในที่สุด

บทบาทของพรรค

หลังการเลือกตั้ง พ.ศ. 2518

หลังการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2518 พรรคสังคมชาตินิยม มี ส.ส. จำนวน 16 คน ได้เข้าร่วมในฐานะฝ่ายค้าน ในรัฐบาลหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช แต่เนื่องจากคณะรัฐบาลชุดดังกล่าวไม่ได้รับความไว้วางใจจากสภาผู้แทนราษฎร จึงทำให้อายุการทำงานของรัฐบาลต้องสิ้นสุดลง แต่นายประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ หัวหน้าพรรค ได้รับตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร

ต่อมากลุ่มรวมชาติ ประกอบด้วย พรรคกิจสังคม พรรคธรรมสังคม พรรคชาติไทย และพรรคสังคมชาตินิยม ได้ประกาศร่วมจัดตั้งรัฐบาลขึ้นใหม่ โดยสนับสนุนให้หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช เป็นนายกรัฐมนตรีในคณะรัฐมนตรีชุดที่ 36 ซึ่งในรัฐบาลชุดนี้สมาชิกของพรรคสังคมชาตินิยมได้มีส่วนร่วมดำรงตำแหน่งสำคัญทางการการเมืองด้วย คือ ประเสริฐ บุญสม รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ อุทัย ชุณหะจันทน รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข และในการปรับคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2519 จึงมีสมาชิกได้รับแต่งตั้ง คือ ธเนตร เอียสกุล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ และวัฒนา อัศวเหม รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม

การเลือกตั้ง พ.ศ. 2519

ก่อนการเลือกตั้ง จรูญ กุวานนท์ รองหัวหน้าพรรค กับสมาชิกพรรคที่เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรอีกจำนวน 3 คน ได้แก่ ประเสริฐ บุญสม คุณหญิงบัวเขียว รังคสิริ และกรรมการอำนวยการพรรคอีก 2 คนคือ และล้วน เวกชาลิกานน ได้ยื่นใบลาออกจากพรรค โดยให้เหตุผลเรื่องอุดมการณ์ที่ต่างกัน ซึ่งมีการแถลงเมื่อวันที่ 19 มกราคม พ.ศ. 2519 ส่งผลให้การเลือกตั้งในครั้งนี้ พรรคสังคมชาตินิยมได้รับเลือกตั้งเพียง 8 ที่นั่ง จากเดิม 16 ที่นั่ง

หลังการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2519 ปรากฏว่า พรรคประชาธิปัตย์ ชนะการเลือกตั้งได้จำนวน ส.ส. มากที่สุดจึงได้ทำการจัดตั้งรัฐบาลผสม 4 พรรคซึ่ง พรรคสังคมชาตินิยม ได้เข้าร่วมรัฐบาลพรรคประชาธิปัตย์พร้อมกับ พรรคชาติไทย และ พรรคธรรมสังคม โดยมีประสิทธิ์ กาญจนวัฒน์ ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ซึ่งรัฐบาลผสมชุดนี้ได้บริหารประเทศอยู่ 6 เดือนก่อนจะถูก คณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน รัฐประหารเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519

อ้างอิง

1. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-08. สืบค้นเมื่อ 2014-12-22.
2. ฐานข้อมูลพรรค
3. ฐานข้อมูลพรรค
4. ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งพรรคการเมือง 2011-11-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนราชกิจจานุเบกษา เล่ม 92 ตอนที่ 193 วันที่ 18 กันยายน 2517
5. '40 ปี 14 ตุลา'กับทุนจีนภูธร : มนุษย์สองหน้า โดยแคน สาริกา
6. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-09-21. สืบค้นเมื่อ 2020-05-12.
7. กนก วงษ์ตระหง่าน คู่มือการเมืองไทย : ๒๔๗๕-๒๕๒๕ ข้อมูลพื้นฐานทางการเมืองไทย หนังสืออ้างอิงไม่ทราบปีและสถานที่พิมพ์ น.72
8. พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๒๖ ราย)