บทความน ไม ม การอ างอ งจากแหล งท มาใดกร ณาช วยปร บปร งบทความน โดยเพ มการอ างอ งแหล งท มาท น าเช อถ อ เน อความท ไม ม แหล

พุทธศาสนานิจิเร็ง (ญี่ปุ่น: 日蓮系諸宗派, นิจิเร็ง-เคอิ โช ชูฮะ) เป็นหนึ่งในนิกายทางมหายานของพุทธศาสนา ที่ยึดตามคำสอนของ พระสงฆ์ชาวญี่ปุ่นชื่อ พระนิจิเร็ง (ค.ศ. 1222– ค.ศ. 1282) รูปแบบของศาสนาพุทธนิกายนี้มีอิทธิพลอย่างมากต่อสังคมญี่ปุ่นหลายช่วงเวลาในประวัติศาสตร์ นิจิเร็งโชชูจะเชื่อใน คัมภีร์ สัทธรรมปุณฑริกสูตร และเชื่อว่ามนุษย์ทุกคนมีธรรมชาติพุทธะอยู่ในชีวิตของแต่ละคนอยู่แล้ว จึงทำให้มนุษย์ทุกคนสามารถบรรลุพุทธภาวะได้ในช่วงชีวิตนี้ ซึ่งพระนิจิเร็ง ได้เห็นความเบี่ยนเบนทางคำสอนของ มหายานในสมัยนั้น นิกายนิจิเร็งมีแตกแยกออกเป็นหลาย ๆ นิกายย่อยและลัทธิต่าง ๆ อีกมากมาย อีกทั้งยังมีแยกออกเป็นกลุ่มศาสนาใหม่มากมาย โดยบางนิกายจะใช้บทสวดเดียวกัน แต่จะมีความแตกต่างในการปฏิบัติ และคำสอน ผู้นับถือนิกายนิจิเร็งจะเชื่อว่าการปฏิบัติธรรมจะสามารถนำพาความสุข และสันติสุขมาสู่โลก

พระนิจิเร็งไดโชนิง ผู้ก่อตั้ง

ตั้งแต่อายุได้ 16 ปี ถึง 32 ปี พระนิจิเร็งไดโชนิงได้ศึกษาหลักธรรมคำสอนต่าง ๆ นับไม่ถ้วนในประเทศญี่ปุ่น โดยเฉพาะที่ ภูเขาฮิเออิ และภูเขาโคยะ โดยในช่วงเวลานั้นศูนย์กลางของพระพุทธศาสนาในญี่ปุ่นอยู่ เมือง นาระ และ เกียวโต พระนิจิเร็งไดโชนิงได้ประกาศว่า คำสอนที่ถูกต้องแท้จริงของพระพุทธเจ้าพระศากยมุนีพุทธะ คือ พระสัทธรรมปุณฑริกสูตร หรือ นัมเมียวโฮเร็งเงเคียว ตลอดช่วงชีวิตของพระนิจิเร็งไดโชนิง ได้ทำการโต้วาทีธรรม และโจมตีหักล้างคำสอนของศาสนาพุทธนิกายอื่น ๆ ในประเทศญี่ปุ่น ว่าเป็นคำสอนนอกรีต และไม่ใช่คำสอนที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะกับ นิกายสุขาวดี และ นิกายเซ็น ซึ่งสมัยนั้นเป็นนิกายที่มีอิทธิพลอย่างมากต่อสังคมญี่ปุ่น ท่านได้เขียนหนังสือเล่มหนึ่งชื่อ ริชโซ อันโคคุรอน หรือการยึดถือคำสอนที่ถูกต้องเพื่อให้ประเทศเกิดสันติ เมื่อ ค.ศ. 1260 เพื่อยื่นเสนอต่อรัฐบาลทหารคามาคูระซึ่งอยู่ภายใต้การบริหารของผู้สำเร็จราชการลำดับที่ 5

ใจความหนังสือเสนอให้ใช้พุทธศาสนาเป็นกฎหมาย และเรียกร้องให้รัฐบาลและชาวญี่ปุ่นเลิกนับถือและสนับสนุนคำสอนนิกายต่าง ๆ โดยเชื่อว่ารากฐานอันมั่นคงที่เกิดจากพุทธศาสนาที่แท้จริงจะทำให้ญี่ปุ่นสงบสุขและปลอดภัย เนื่องจากญี่ปุ่นในสมัยนั้นประสบปัญหานานัปการ ทั้งภัยธรรมชาติจากแผ่นดินไหวและพายุที่รุนแรง สภาพอากาศผิดธรรมชาติ โรคระบาด ข้าวยากหมากแพง ความระส่ำระสายแย่งชิงอำนาจภายใน และการคุกคามจากจักรวรรดิมองโกล โดยท่านเชื่อว่ามีต้นเหตุมาจากการนับถือคำสอนที่ผิดพลาด ส่งผลให้ประชาชนและผู้ปกครองประเทศมีแนวคิดและดำเนินชีวิตผิดพลาดและขาดจริยธรรมอันถูกต้อง เทพยดาที่คุ้มครองประเทศล้วนหนีจากไป และเปิดโอกาสให้ปิศาจร้ายเข้ามาแทนที่ แต่รัฐบาลทหารคามาคูระปฏิเสธข้อเรียกร้องของท่านทุกครั้งที่ท่านยื่นหนังสือฉบับนี้ ท่านจึงปลีกตัวจากคามาคูระและเริ่มเตรียมรากฐานการเผยแผ่ธรรมสู่ประชาชนต่อไป

นิกายย่อย

ในปัจจุบัน ศาสนาพุทธนิกายนิจิเร็งนั้น ไม่ใช่นิกายเดี่ยว ๆโดยได้มีการแยกเป็นนิกายย่อย ๆ ออกไป หลังจากการดับขันธ์ของ พระนิจิเร็ง โดยก่อนการดับขันธ์ พระนิจิเร็ง ได้แต่งตั้ง พระสงฆ์อาวุโส 6 รูป เพื่อให้ทำหน้าที่เผยแผ่คำสอนต่อไปในอนาคต ประกอบด้วย พระนิชโช (日昭), พระนิชิโร (日朗), พระนิโค (日向), พระนิตโช (日頂), พระนิชิจิ (日持), และ พระนิกโค (日興) แต่ว่า พระนิชิจิ ได้เดินทางไปยังต่างประเทศและไม่ได้รับข่าวของท่านอีกเลย และพระนิตโชในภายหลังได้มาเป็นศิษย์ของพระนิกโค

สาเหตุของการแตกแยกนิกายต่าง ๆ นั้นมีหลายประการ อาทิเช่น การแตกแยก การตีความคำสอนที่ผิดเพี้ยนไปของบางนิกาย เป็นต้น พูดได้ว่า พระสงฆ์อาวสุโสมีความเข้าใจในคำสอนของพระนิจิเร็งในรูปแบบที่แตกต่างกัน และพระสงฆ์อาวุโสบางรูป ได้ปฏิบัติธรรมที่เบี่ยนเบนไปจากคำสอนของพระนิจิเร็ง ส่งผลให้ พระนิกโค ซึ่งเห็นความผิดพลาดนี้ได้เดินทางออกจาก วัดคุอนจิ ในปี ค.ศ. 1289 โดยได้กล่าวว่า พระนิโค และพระสงฆ์รูปอื่น ๆ กำลังไปในทางที่นอกรีต และผิดจากที่พระนิจิเร็งสอน ซึ่งทำให้พระนิกโคไม่อาจยอมรับได้

วัดคุอนจิในปัจจุบันเป็นวัดศุนย์กลางของ นิกาย ซึ่งเป็นหนึ่งในสองนิกายที่ใหญ่ที่สุด ซึ่งดำเนินการโดยพระสงฆ์อาวุโสองค์อื่น ๆ ส่วนพระนิกโคได้เดินทางไปยังภูเขาไฟฟูจิ และตั้งเป็น ซึ่งเป็นวัดใหญ่ของนิกาย ในปัจจุบัน ซึ่งพระนิกโคได้สร้างขึ้นหลังจากเดินทางออกมาจากวัดคุอนจิ ในปี ค.ศ. 1290

สำหรับนิกายอื่น ๆ นอกจากสองนิกายนี้นั้น มีมากมายอาทิเช่น , และ และยังมีศาสนาใหม่ ๆ ที่ยึดบทสวดหรือคำสอนบางส่วนของพระนิชเรนก็มี อาทิเช่น , และ ซึ่งแยกมาจาก นิกาย และยังมี โซกา งัคไค หรือ สมาคมสร้างคุณค่า , และ ซึ่งได้แยกออกมาจาก

นิกายต่าง ๆ

- นิกายสายของพระนิกโค ที่ยึดตามคำสอนและการปฏิบัติแบบพระนิจิเร็งดั้งเดิม จัดเป็นหนึ่งในนิกายหัวรุนแรง
- นิกายสายของพระสงฆ์อวุโสรูปอื่น ๆ
ฮนมน บุตสึริว ชู
ฮอกเกะชู
ฮนมน ฮอกเกะ
นิจิเร็งฮอนชู
นิจิเร็งชู ฟูจิ-ฟุเซะ-ฮะ
ฮอกเกะ นิจิเร็งชู
ฮอมปะ นิจิเร็งชู
ฮอนเกะ นิจิเร็งชู
นิจิเร็งคนมน ชู
ฮอนเกะ นิจิเร็งชู
โชโบะ ฮอกเกะ ชู
ฮนมน เคียวโอะ ชู
นิจิเร็ง โคมน ชู

นิกายใหม่ ๆ

เรอิยูไค
ริชโช โคเซอิ ไค
นิปปอนซัน เมียวโฮจิ
โคคูชูไคอิ
โชชินไคอิ
ฟูจิ ไทเซขิจิ เคนโชไค
ฮนมนโชชู

ลัทธิฆราวาส

โซกา งัคไค หรือ สมาคมสร้างคุณค่าในประเทศไทย

คำสอนและการปฏิบัติ

นิกายนิจิเร็งส่วนใหญ่จะมีคำสอนคล้ายคลึงกับนิกายเทียนไท้ ที่ยึดสัทธรรมปุณฑริกสูตรเป็นพระสูตรหลักเหมือนกัน ไม่ว่าจะเป็นการแบ่งคำสอนของพระศากยมุนีเป็น 5 ช่วง หรือลักษณะคำสอน 4 ประการ แต่เทียนไท้จะประนีประนอมมากกว่า เช่น นิกายนิชเรนโชชู จะรับคำสอนของนิกายเทียนไทเในเรื่อง หนึ่งขณะจิตสามพัน (一念三千: Ichinen Sanzen) และ ความจริงสามประการ (三諦: Santai)

พระนิจิเร็ง ได้เขียนจดหมายถึงศิษย์ และคำสอนต่าง ๆ ไว้ ซึ่งถูกรวบรวมไว้เป็นบทธรรมนิพนธ์ ซึ่งยังมีบอกถึงวิถีการปฏิบัติของผู้นับถือ และมุมมองในคำสอนของตัวพระนิชเรนเองลงในจดหมายเหล่านี้อีกด้วย ซึ่งใช้สำหรับการศึกษาธรรมของผู้นับถือ ซึ่งเรียกว่า โกโช่ หรือ บางนิกายเรียกว่า โก-อิบุน ซึ่งมีมากกว่า 700 ฉบับ ซึ่งบางฉบับนั้นสมบูรณ์ครบถ้วน แต่บางฉบับก็เป็นเพียงเศษกระดาษ ซึ่งได้ถูกเก็บรักษาสืบทอดมานับศตวรรษ โดยการรวบรวม และการคัดลอก และยังมีหลายฉบับที่เป็นต้นฉบับ ซึ่งส่วนมากตัวต้นฉบับนั้นจะถูกรวมรวมไว้ที่วัดไทเซขิจิ ซึ่งเป็นศุนย์กลางของ นิกาย บางฉบับมีเป็นภาษาอังกฤษซึ่งถูกแปลโดยชาวต่างชาติ หรือชาวเอเชียที่รู้ภาษาญี่ปุ่น

นิกายนิจิเร็งในประเทศไทย

ในประเทศไทยนั้น นิกายนิจิเร็งถูกเผยแพร่เข้ามาพร้อมกับชาวญี่ปุ่นที่เข้ามาตั้งรกรากหรือมาประจำสำนักงานสาขาในยุคแรกเริ่มพัฒนาอุตสาหกรรมของไทย ซึ่งมีการนำเข้ามาหลายนิกาย ทั้ง และ โซกา งัคไค เป็นต้น แต่ที่เด่นชัดและใหญ่ที่สุดคือ และ โซกา งัคไค ซึ่งนิกายนิจิเร็งโชชูนั้น ถูกเผยแพร่เป็นครั้งแรกโดยสมาคมโซกา งัคไค ภายใตการนำของประธานสมาคม นายไดซาขุ อิเคดะ และได้ก่อตั้ง สมาคมธรรมประทีป โดยมอบหมายให้ เป็นนายกสมาคมอย่างเป็นทางการ ดร.พิภพ นี้ก็ยังได้รับมอบหมายให้เป็นหนึ่งในคณะผู้แปลบทธรรมนิพนธ์ของพระนิจิเร็ง เป็นภาษาไทยอีกด้วย อย่างไรก็ตามในภายหลัง นิกายนิจิเร็งโชชู ได้ทำการคว่ำบาตร โซกางัคไค หรือ สมาคมสร้างคุณค่า ส่งผลให้ผู้นับถือในประเทศไทยได้แยกออกเป็น 2 ฝ่ายด้วยเช่นกัน โดย สมาคมธรรมประทีป เป็นของนิกายนิจิเร็งโชชู และผู้นับถือส่วนใหญ่ได้ออกไปตั้งสมาคมใหม่ขึ้น โดยใช้ชื่อว่า "สมาคมสร้างคุณค่าในประเทศไทย" และเชื่อมโยงกับเครื่อข่ายสมาคมโซกา งัคไค สากล (เอสจีไอ) ร่วมกับสมาชิกส่วนใหญ่ของประเทศอื่น ๆ ทั่วโลก

อ้างอิง

ภาษาอังกฤษ

A Dictionary of Buddhist Terms and Concepts. Nichiren Shoshu International Center, 1983 (Out of print)
Selected Writings of Nichiren. Burton Watson et al., trans.; Philip B. Yampolsky, ed. Columbia University Press, 1990
Letters of Nichiren. Burton Watson et al., trans.; Philip B. Yampolsky, ed. Columbia University Press, 1996
Full disclosure statement: Although Soka Gakkai retains the copyrights on the foregoing three works and financed their publication, they show some deviation from similar works published under Soka Gakkai's own name.
The Cambridge Encyclopedia of Japan. Paul Bowring and Peter Kornicki, eds. Cambridge University Press, 1993. (Referred to in text as Cambridge.)
Japan: An Illustrated Encyclopedia. Kondansha, 1993, ; CD-ROM version, 1999. (Referred to in text as Illustrated.)
The Doctrines and Practice of Nichiren Shoshu. Nichiren Shoshu Overseas Bureau, 2002
The Soka Gakkai Dictionary of Buddhism. Soka Gakkai, 2002,

ภาษาญี่ปุ่น

Nichiren Shōshū yōgi (日蓮正宗要義; "The essential tenets of Nichiren Shoshu"). Taiseki-ji, 1978, rev. ed. 1999
Shimpan Bukkyō Tetsugaku Daijiten (新版　仏教哲学大辞典: "Grand dictionary of Buddhist philosophy, rev. ed."). Seikyo Shimbunsha, 1985. No ISBN.
Nichiren Shōshū-shi no kisoteki kenkyū (日蓮正宗史の基礎的研究; "A study of fundaments of Nichiren Shoshu history"). (Rev.) Yamaguchi Handō. Sankibo Bussho-rin, 1993.
Iwanami Nihonshi Jiten (岩波　日本史辞典: "Iwanami dictionary of Japanese history"). Iwanami Shoten, 1999. (Referred to in text as Iwanami.)
Nichiren Shōshū Nyūmon (日蓮正宗入門; "Introduction to Nichiren Shoshu"). Taiseki-ji, 2002
Kyōgaku Yōgo Kaisetsu Shū (教学解説用語集; "Glossary of Nichiren Shoshu Buddhist terms"). (Rev.) Kyōdō Enoki, comp. Watō Henshūshitsu, 2006.

แหล่งข้อมูลอื่น

Kempon Hokke Shu U.S. site 2015-08-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Nichiren Shoshu's English website
Nichiren Shu official website 2017-03-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Nichiren's Coffeehouse interfaith directory 2010-10-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Soka Gakkai International
Nichiren Buddhist Association of America

ReligionFacts.com on Nichiren Buddhism 2014-02-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Contains some inaccuracies; e.g., the photo of an altar is not of a Nichiren Shoshu one.
Reiyukai Japan 2013-07-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน and Reiyukai America
Nichiren Shu in Italy and the rest of Europe 2011-07-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Honmon Butsuryushu italian official web site 2014-12-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Honmon Butsuryushu japanese official web site

บทความศาสนานี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล