พระนามของพระเป็นเจ้าในศาสนาอิสลาม

พระนามอันไพจิตร หรือ พระนามต่างๆอันงดงามของพระเจ้า คือ พระนามต่างๆที่อิสลามใช้เรียก อัลลอฮ์  โดยทั่วไปแล้วเป็นที่รู้กันว่ามีทั้งหมด 99 พระนาม ที่ถูกกล่าวไว้ในกุรอาน แต่บ้างก็เชื่อว่าพระนามของพระองค์นั้นมีมากกว่า

กุรอานบทแรก ถูกเขียนขึ้นโดย  นักเขียนที่ชื่อว่า

พระนามของพระเจ้าในกุรอาน ประมวลแล้วมีมากกว่า 200 พระนามที่ถูกกล่าวไว้ในกุรอาน และในเชิงวิชาการแล้วจะถูกเรียกกันว่า 99 พระนาม (อัสมาอุลฮุสนา) หรือพระนามต่างๆอันงดงามของพระเจ้า แม้ว่าพระนามต่างๆของพระเจ้าจะครอบคลุมถึงคุณลักษณะต่างๆ และคำต่างๆอันจำเริญจะถูกกล่าวไว้ในกุรอานและฮะดีษนั้นมีมากกว่า 99 พระนามก็ตาม แต่มวลมุสลิมมีความเขื่อว่า พระนามที่ถูกเลือกคือที่มีทั้งหมด 99 พระนาม

จาก85 พระนามจาก 99 พระนามที่ถูกกล่าวไว้ในกุรอานโดยตรง และพระนามอื่นๆนั้นไม่ถูกกล่าวไว้ในกุรอานโดยตรง บ้างก็เป็นรากศัพท์ บ้างก็เป็นคำคุณลักษณะที่ไม่ใช่พระนามโดยตรง นักค้นคว้าบางท่านค้นพบพระนามในฮะดีษกว่า 200 พระนาม ทว่าพระนามทั้งหมดเป็นคุณลักษณะของพระองค์ และพระนามของพระองค์มีเพียง อัลลอฮ์ เท่านั้น

พระนามอันไพจิตร

พระนามอันไพจิตรแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม:

1. พระนามอันงดงาม (มี 55 พระนาม) เป็นพระนามที่ใช้บ่งบอกถึงความเมตตาปราณีของพระองค์
2. พระนามอันสูงส่ง (มี 22 พระนาม) เป็นพระนามที่บ่งบอกถึงความชังและทำลายแผนการ
3. พระนามที่ใช้ร่วมกัน (มี 22 พระนาม) เป็นพระนามที่มีคุณสมบัติทั้งสองพระนามพระนามร่วมอยู่ด้วย

เชื่อกันว่ามีหนึ่งพระนามที่ใช่ว่าทุกคนจะล่วงรู้ได้ ก็คือ พระนามอันยิ่งใหญ (อิสมุลอะอ์ซอม) การกล่าวพระนามนั้นจะทำให้เขาได้รับตามสิ่งที่เขาได้วิงวอนขอ

รายพระนามอันไพจิตรของอัลลอฮ์

มีปรากฏในฮะดีษจากท่าน (อ.) ว่า:

"อัลลอฮ์ มี 99 พระนาม หากใครได้เอ๋ยมัน เขาก็จะได้เข้าสู่สรวงสวรรค์ และพระนามนั้นมีดังนี้ อัลลอฮ์ อัลอิลาฮ์ อ้ลวาฮิด อัลอะฮัด อัศศอมัด อัลเอาวัล อัลอาคิร อัสสะมีอ์ อัลบะศีร อัลกอดีร อัลกอฮิร อัลอะลี อัลอะอ์ลา อัลบากี อัลบะดีอ์ อัลบารี อัลอักรอม อัซซอฮิร อัลบาฏิน อัลฮัยย์ อัลฮะกีม อัลอะลีม อัลฮะลีม อัลฮะฟีซ อัลฮัก อัลฮะซีบ อัลฮะมีด อัลฮะฟี อัรร็อบ อัรเราะห์มาน อัรรอฮีม อัซซารี อัรรอซิก อัรรอกีบ อัรรออูฟ อัรรออี อัสสะลาม อัลมุมิน อัลมุฮัยมิน อัลอะซีซ อัลญับบาร อัลมุตะกับบิร อัสซัยยิด อัสซุบบูห์ อัชชะฮีด อัศซอดิก อัศซอนิอ์ อัฏฏอฮิร อัลอัดล์ อัลอะฟูวว์ อัลฆอฟูร อัลฆอนี อัลฆิยาษ อัลฟาฏิร อัลฟัรด์ อัลฟัตตาห์ อัลฟาลิก อัลกอดีม อัลมะลิก อัลกุดดูส อัลกอวี อัลกอรีบ อัลกอยยูม อัลกอบิฎ อัลบาสิฏ กอฎี อ้ลฮาญาต อัลมะญีด อัลเมาลา อัลมันนาน อัลมุฮีฏ อัลมุบีน อัลมุกีต อัลมุเซาวิร อัลกะรีม อัลกะบีร อัลกาฟี กาชิฟ อัฎฎุร อัลวิตร์ อันนูร อัลวะฮาบ อันนาซิร อัลวาสิอ์ อัลวะดูด อัลฮาดี อัลวะฟี อัลวะกีล อัลวาริษ อัลบิร อัลบาอิษ อัตเตาวาบ อัลญะลีล อัลญะวาด อัลคอบีร อัลคอลิก คอยรุนนาซิรีน อัดดัยยาน อัชชะกูร อัลอะซีม อัลละฏีฟ อัชชาฟี

จำนวนพระนาม

พระนามต่างๆของพระผู้อภิบาลนั้นไม่จำกัดเพียง 99 พระนามเท่านั้น ทว่าสำหรับอัลลอฮ์ แล้วมีพระนามอีกมากมายที่ถูกกล่าวไว้ในฮะดีษที่ถูกกล่าวไว้โดยบรรดาผู้ทรงคุณวุฒิของชีอะฮ์ ซุนนี และชาวซูฟี บ้างก็กล่าวไว้ถึงหนึ่งพันพระนาม และบ้างก็กล่าวไว้ถึงสี่พันพระนามเลยทีเดียว

กุรอานกล่าวถึงพระนามอันไพจิตร

โองการต่างๆด้านล่างนี้ได้กล่าวถึงพระนามอันไพจิตรของอัลลอฮ์เอาไว้:

• กุรอานซูเราะฮ์ฏอฮา โองการที่ 8 
• กุรอานซูเราะฮ์อะอ์รอฟ โองการที่ 108 

พระนามและคุณลักษณะต่างๆที่ถูกกล่าวไว้ในกุรอานอย่างชัดเจน

อัลลอฮ์ ได้ตรัสถึงพระนามและคุณลักษณะต่างๆด้านล่างนี้ไว้ในกุรอานอย่างชัดเจน:

อาคิษ  อาคิร อับกอ อะฮัด อะห์ซะนุลคอลิกีน อะห์กะมุลฮากิมีน  อัรหะมุรรอฮิมีน  อัสรออุลฮาสิบีน อะชัดดุ  อะอ์ลา อะอ์ลัม อักร็อบ อักรอม อิลาฮ์ อัลลอฮ์ เอาวัล อูลา อะฮ์ลุตตักวา อะฮ์ลุลมัฆฟิเราะฮ์ บารี บาฏิน บาลิฆ บะเดี้ยะอ์ บัรร์ บะซีร เตาวาบ ญาอิล ญามิอ์ ญับบาร ฮาซิบ ฮาฟิซ ฮะซีบ ฮะฟีซ ฮะฟีย์ ฮัก ฮะกัม ฮะกีม ฮะลีม ฮะมีด ฮัยย์ คอเดี้ยะอ์ คอลิก คอบีร คอลล๊าก คอยร์ คอยรุลฮากิมีน คอยรุรรอฮิมีน คอยรุรรอซิกีน คอยรุลวาริษีน ซุลญะลาลิวัลอิกรอม ซุรเราะห์มะฮ์ ซุฏเฏาล์ ซุลอัรช์ ซุลฟัฎล์ ซุลกูววะฮ์ ซุลมะอาริจ ซุนติกอม ซูอิกอบ ซูมัฆฟิเราะฮ์ รอด รอเฟี้ยะอ์ รออูฟ ร็อบ เราะห์มาน รอฮีม รอซซ๊าก รอฟีอุดดะรอญาต รอกีบ ซาเรี้ยะอ์ สะรีอุลฮิซาบ สะรีอุลอิกอบ สะลาม สะมีอ์ สะมีอุดดุอา ชากิร ชาฮิด ชะดีดุลอะซาบ ชะดีดุลอิกอบ ชะดีดุลมะฮาล ชะเฟี้ยะอ์ ชะกูร ชะฮีด ซอดิก ซอมัด ซอฮิร อาลิม อาลิมุลฆอยบ์ อาลิมุลฆอบิวัชชะฮาดะฮ์ อะซีซ อะซีม อะฟูวว์ อัลลามุลฆุยูบ อะลีม อะลี ฆอฟิรุษซัมบ์ ฆอลิบ ฆอฟฟาร ฆอฟูร ฆอนี ฟาอิล ฟาฏิร ฟาลิกุลอิศบาห์ ฟาลิกุลฮุบบิวันนะวา ฟัตตาห์ ฟะอ์อาล กออิมุนอะลากุลลินัฟส์ กอบิลุตเตาบ์ กอดิร กอฮิร กุดดูส กอดีร กอรีบ กอวี เกาะฮ์ฮาร กอยยูม กาชิฟ กาฟี กะบีร กะรีม กะฟีล ละฏีฟ มาลิก มุบตะลา มุบีน มุญีบ มะญีด มุฮีฏ มุห์ยี มุคซิลกาฟิรีน มุสตะอาน มุสตะเมี้ยะอ์ มุเซาวิร มุเฏาะฮ์ฮิร  มุกตะดิร มุกีต มุลตะฮิด มะลิก มะลีก มุมิดด์ มุนตะกิม มุซิล เมาลา มุมิน มูฮิน มุฮ์ลิก มุฮัยมิน นะซีร นูร วาฮิด วาริษ วาเสี้ยะอ์ วาลี วะดูด วะกีล วะลี วะฮ์ฮาบ ฮาดี

พระนามและคุณลักษณะต่างๆที่ถูกกล่าวไว้อย่างไม่ชัดเจน

ในสาระนุกรมกุรอานกล่าวถึงพระนามและคุณลักษณะต่างๆที่ถูกกล่าวไว้อย่างไม่ชัดเจนในกุรอาน ซึ่งเป็นพระนามที่ได้มาจากการกระทำของพระองค์ โดยมีเงื่อนไขว่าบรรดามะอ์ซูมได้อธิบายเอาไว้ หรือมีกล่าวไว้ในตำราด้านเทววิทยา ซึ่งได้แก่:: อามิร  บาดิอ์ บาสิฏ บาฏิช บาอิษ บากี บานี ญาซี ญะลีล ฮาชิรุลคอลาอิก ฮากิม ฮามิล ฮันนาน คอซิล อาฮี ดาอี ดะลีล ซาริอ์ ซากิร รออี รอฮิม รอซิก รอฎี รอมียุอัศฮาบิลฟีล ซาคิฏ ซากี ซาลิค ซาเมี้ยะอ์ ชาเรี้ยะอ์ ชาฟี ชาก ซอริฟ ฏอริบุลอัมษาล ฏอฮียุลอัรฏ์ ฏอมิสุอุยูนิลอะอ์ดาอ์ ฏอวียุสสะมาอ์ อาอิด อาดิล อาซิม อาฟี ฆุฏบาน ฟาติห์ ฟาติก ฟาดี ฟาริฎ ฟาริก ฟาซิล กออิลุลฮะซะนาน มุตตะกิน มุตะกัลลิม มุตะวัลลี มุนีต มุษับบิต มุษีบ มุญาซี มุญัลลี มุญีร มุฮาซิบ มุฮิบ มุฮับบิบ มุฮัษษิร มุฮัรริม มุห์ซิน มุห์ซี มุฮิกกุลฮัก มุห์กิม มุคตาร มุคอฟฟิฟ มุคลิศ มุเคาวิฟ มุดาเฟี้ยะอ์ มุดับบิร มุดรอก มุดัมมิร มุซิล มุซัลลิล มุซฮิบ มุรตะฏอ มุรซี มุร็อกกิบ มุรีด มุซักกี มุเซาวิญุลเฮาร์ มุซัยยิน  มุซีฆ มุสตะญีบ มุสตัฆนา มุสตะวีอะลัลอัรช์ มุซัคคิร มุซัลลิฏ มุซัลลิม มุสเมี้ยะอ์ มุเซาวี มุซัยยิร มุชตะรี มุซอรริฟ มุศฏอฟา มุศลิห์ มุซีบ มุฏิล มุฏอิม มุซฟิร มุซ็อลลิล มุซฮิร มุอิด มุอัซซิบ มุอัรริฟ มุอิซ มุอ์ฏี มุอ์ซิม มุอัลลิม มุอีด มุฆริกุฟิรเอาน์ มุฆชี  มุฆฏิชุลลัยล์ มุฆนี มุฟตี มุฟัจจิร มุฟัศศิล มุฟัฏฏิล มุฟะฮ์ฮิม มุกดิร มุก็อดดิร มุก็อดดิม มุกิร มุก็อรริบ มุกสิฏ มุก็อฏเฏี้ยะอ์ มุก็อลลิบ มุกนี มุกัตติร มุกริม มุกัรริม มุกัฟฟิรุสซัยยิอาต มุกมิลุดดิน มุเกาวิร มุลซิม มุลกี มุลฮิม มุลัยยินุลฮะดีด มุมัตเตียะอ์  มุมะห์ฮิศ มุมสิก มุมักกิน มุมะฮ์ฮิด มุมีต มุนาดา มันนาน มุนีต มุนญี มุนชิร มุตฏิก มุนอิม มุนกิษ มุนกิส มุฮี มูเสี้ยะอ์ มุวัฟฟัก มูฟี มูลิจ มุฮีน มุยัสสิร มุอ์ตี มุอัคคิร มุอัลลิฟ นาเซี้ยะอ์ นาสิฟุลญิบาล นาชิร นาซิร นาฟิค นาฮี วาญิด วาเฏี้ยะอ์ วาฮิบ

รายพระนามอันไพจิตรของอัลลอฮ์

มี 100 พระนาม ตามตารางด้านล่าง

พระนามของพระเจ้าตามวิถีอิสลามแล้วนั้น ถูกรู้จักกันในนาม พระนามอันไพจิตร พร้อมทั้งความหมายและรหัสสัญลักษณะแทนตัวอักษร 

ส่วนใหญ่แล้วรายชื่อต่างๆนี้จะเป็นรายชื่อที่เป็นมติเอกฉันท์ ถึงแม้ว่าจะมีความเห็นแตกต่างกันเกี่ยวกับจำนวนพระนามก็ตาม

รหัส	ความหมาย	อาหรับ	ลำดับ
298	ผู้ทรงเมตตา	الرحمن	1
258	ผู้ทรงกรุณา	الرحیم	2
90	ผู้ทรงอภิสิทธิ์	الملک	3
170	ผู้ทรงบริสุทธิ์	القدوس	4
131	ผู้ทรงศานติ	السلام	5
136	ผู้ทรงประสาทความปลอดภัย	المؤمن	6
145	ผู้ทรงคุ้มครอง	المهیمن	7
94	ผู้ทรงเดชานุภาพ	العزیز	8
206	ผู้ทรงอานุภาพ	الجبار	9
662	ผู้ทรงเกรียงไกร	المتکبر	10
731	ผู้ทรงสร้าง	الخالق	11
213	ผู้ทรงให้บังเกิด	البارئ	12
336	ผู้ทรงรังสรรค์รูปพรรณสันฐาน	المصور	13
1281	ผู้ทรงอภัย	الغفار	14
306	ผู้ทรงพิชิต	القهار	15
14	ผู้ทรงให้	الوهاب	16
307	ผู้ทรงประทานปัจจัยยังชีพ	الرزاق	17
489	ผู้ทรงพิพากษา	الفتاح	18
150	ผู้ทรงรอบรู้	العلیم	19
903	ผู้ทรงยับยั้ง	القابض	20
72	ผู้ทรงประทานความมั่งคั่ง	الباسط	21
1481	ผู้ทรงทำให้ตกต่ำ	الخافض	22
351	ผู้ทรงยกย่อง	الرافع	23
117	ผู้ทรงให้เกียรติ	المعز	24
770	ผู้ทรงลดเกียรติ	المذل	25
180	ผู้ทรงได้ยิน	السمیع	26
302	ผู้ทรงเห็น	البصیر	27
68	ผู้ทรงตัดสิน	الحکم	28
114	ผู้ทรงยุติธรรม	العدل	29
129	ผู้ทรงอ่อนโยน	اللطیف	30
812	ผู้ทรงตระหนัก	الخبیر	31
88	ผู้ทรงขันติ	الحلیم	32
1020	ผู้ทรงยิ่งใหญ่	العظیم	33
1286	ผู้อภัยโทษยิ่ง	الغفور	34
526	ผู้ทรงให้รางวัลตอบแทนยิ่ง	الشکور	35
110	ผู้ทรงสูงส่ง	العلی	36
232	ผู้ทรงยิ่งใหญ่	الکبیر	37
998	ผู้ทรงปกป้อง	الحفیظ	38
550	ผู้ทรงทำนุบำรุง	المقیت	39
80	ผู้ทรงคำนวณ	الحسیب	40
73	ผู้ทรงมหิธานุภาพ	الجلیل	41
270	ผู้ทรงเกียรติ	الکریم	42
312	ผู้ทรงเฝ้าดูแล	الرقیب	43
55	ผุ้ทรงตอบการขอพร	المجیب	44
137	ผู้ทรงไพศาล	الواسع	45
78	ผู้ทรงวิทยปัญญา	الحکیم	46
20	ผู้ทรงรักใคร่	الودود	47
57	ผู้ทรงไพโรจน์	المجید	48
573	ผู้ทรงให้คนตายฟื้นคืนชีพ	الباعث	49
319	ผู้ทรงเป็นพยาน	الشهید	50
108	ผู้ทรงสัจจะ	الحق	51
66	ผู้ทรงอภิรักษ์	الوکیل	52
116	ผู้ทรงพลานุภาพ	القوی	53
500	ผู้ทรงมั่นคง	المتین	54
46	ผู้ทรงคุ้มครอง, ทรงเป็นมิตร	الولی	55
62	ผู้ทรงได้รับการสรรเสริญ	الحمید	56
148	ผู้ทรงนับ	المحصی	57
56	ผู้ทรงเริ่มแรก (ปฐม)	المبدئ	58
124	ผู้ทรงให้ชีวิตคืน	المعید	59
68	ผู้ทรงให้เป็น	المحیی	60
490	ผู้ทรงให้ตาย	الممیت	61
18	ผู้ทรงมีชีวิต	الحی	62
156	ผู้ทรงอนันตกาล	القیوم	63
14	ผู้ทรงค้นพบ	الواجد	64
48	ผู้ทรงประเสริฐยิ่ง	الماجد	65
19	ทรงเป็นองค์เดียว	الواحد	66
13	ผู้ทรงเอกะ	الاحد	67
143	ผู้ทรงเป็นสรณ	الصمد	68
305	ผู้ทรงอำนาจ, ฤทธานุภาพ	القادر	69
744	ผู้ทรงอานุภาพและอำนาจ(ศักดานุภาพ)	المقتدر	70
184	ผู้ทรงนำมาต่อหน้าหรือข้างหน้า	المقدم	71
846	ผู้ประทานให้มีวาระสิ้นสุด (กำหนด)	المؤخر	72
37	ผู้ทรงเป็นองค์แรก	الأول	73
801	ผู้ทรงเป็นองค์สุดท้าย	الأخر	74
1106	ผู้ทรงเปิดเผย	الظاهر	75
62	ผู้ทรงเร้นลับ	الباطن	76
47	ผู้ทรงดูแลคุ้มครอง (บริบาล)	الوالی	77
551	ผู้ทรงสูงสุดยิ่งในทุกกรณี	المتعالی	78
202	ผู้ทรงอ่อนโยน, อ่อนน้อม	البر	79
409	ผู้ทรงนิรโทษโดยปรานี	التواب	80
630	ผู้ทรงลงโทษตามความเหมาะสม	المنتقم	81
156	ผู้ทรงอภัย	العفو	82
286	ผู้ทรงปราณีเอ็นดู	الرؤوف	83
212	ผู้ทรงราชันย์	مالک الملک	84
1100	ผู้ทรงเกียรติยศ	ذوالجلال والکرام	85
209	ผู้ทรงดำรงความยุติธรรม	المقسط	86
114	ผู้ทรงรวบรวม	الجامع	87
1060	ผู้ทรงมั่งคั้ง	الغنی	88
1100	ผุ้ทรงประทานความพอเพียง	المغنی	89
161	ผู้ทรงยับยั้ง	المانع	90
1001	ผู้ทรงให้ลำบากเพื่อทดสอบ	الضار	91
201	ผู้อำนวยคุณประโยชน์	النافع	92
256	ผู้ทรงจำรัส	النور	93
20	ผู้ทรงนำทาง	الهادی	94
86	ผู้ทรงประดิษฐ์ บันดาล, เสกสรร	البدیع	95
113	ผู้ทรงคงอยู่	الباقی	96
707	ผู้ทรงเป็นเจ้าของเหนือทุกสรรพสิ่ง	الوارث	97
514	ผู้ทรงนำทาง	الرشید	98
298	ผุ้ทรงขันติ	الصبور	99
300	ผู้ทรงเป็นที่รัก	الحبیب	100

ส่วนใหญ่จะมีมติเป็นเอกฉันท์กันในพระนามต่างๆนี้ แม้ว่าจะมีทัศนะที่แตกต่างกันในจำนวนของพระนามก็ตาม พระนามอื่นๆที่นอกเหนือจากนี้ ยังมีพระนามอื่นๆของพระเจ้าอีกที่ถูกกล่าวไว้ในกุรอาน แต่ไม่ถูกกล่าวไว้ในจำนวน 99 พระนาม อันเป็นที่รู้จักกัน รายนามต่อไปนี้เป็นรายพระนามที่ไม่ถูกกล่าวไว้ในจำนวน 99 พระนาม

บางโองการที่กล่าวไว้	ความหมาย	อาหรับ	ลำดับ
	ผู้ทรงเป็นเจ้าของ	المالک	1
	ผู้ทรงเป็นเจ้าของตลอดกาล	الملیک	2
2/105 , 8/29 , 3/74 ,57/21 , 62/4 57/29	ผู้ทรงเป็นเจ้าแห่งความโปรดปรานและความยิ่งใหญ่	ذو الفضل العظیم	3
3/4 , 5/95 , 14/47	ผู้ทรงเป็นเจ้าแห่งการทวงคืน	ذوانتقام	4
44/22	ผู้ทรงลงโทษอย่างรุนแรง	شدیدالعقاب	5

ซูฟี

ชาวซูฟีมีความเชื่ออย่างมากต่อพระนามที่หนึ่งร้อย พวกเขาเชื่อว่าด้วยพระนามนามนี้เท่านั้นที่สามารถทำให้รู้จักพระผู้อภิบาลได้อย่างสมบูรณ์ พวกเขาเรียกพระนามที่สิบของอัลลอฮ์ว่า พระนามอันยิ่งใหญ่ (อิสมุลอะอ์ซอม)

พระนามที่หนึ่งร้อย

บางฮะดีษทั้งมัซฮับชีอะฮ์และซุนนีบันทึกไว้ว่ามะฮ์ดี คือพระนามที่หนึ่งร้อย

การเขียนพระนาม

เขียนรายชื่อของ Hosni employing อุตสาหกรรมของ description และเลขปรับตัวเก่งบนผิวหนังกระดาษหรือผ้า, ความหมายของ blogging, พวกเขาพูด เรื่องนี้อยู่ในยุคของ qajar ในอิหร่านใน"โวค"

เชิงอรรถ

ดูเพิ่ม

• พระนามต่างๆของพระเจ้าในกุรอาน
• พระนามต่างๆของพระเจ้าในศาสนายูดาย
• กุรอาน
• อัสมาอุลฮุสนา
• อิสมุลอะอ์ซอม

อ้างอิง

• มุฮัมหมัดมุอีน ฟัรแฮงมุอีน
• พัรวีซ ตะนาวุลี เทะเลสม์ กราฟิก ซุนนะตีเยอีรอน สำนักพิมพ์ บุนเฆาะฮ์ เตะฮ์ราน 138
• ฟัรแฮง เมาฎูอีเยกุรอาน หน้า 37และ 6

2. تناولی، ص. ۳۳
3. محمّد باقر، مجلسی، بحار الانوار، ج۴، ص۱۸۶، ح۱
4. صدوق، التوحید، ص۱۹۴، ح۸.
5. . الکفعمی، ابراهیم بن علی، المقام الأسنی، ص۸۶.
6. قرآن مجید، انتشارات اسوه، به خط عثمان طه
7. فرهنگ قرآن، ج۳، ص ۳۴۰ تا ۳۶۰
8. مهذب الاسماء
9. فرهنگ دهخدا، علی اکبر دهخدا، انتشارات دانشگاه تهران
10. فرهنگ معین، محمد معین، انتشارات امیرکبیر
11. تناولی، ص. ۳۵
12. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-10-19. สืบค้นเมื่อ 2017-11-14.