เอออร ตา อ งกฤษ aorta หร อ ท อเล อดแดง เป นหลอดเล อดแดงท ใหญ ท ส ดในร างกายมน ษย เร มต นจากห วใจ ทอดยาวลงไปในช องท อง แล

เอออร์ตา (อังกฤษ: aorta) หรือ ท่อเลือดแดง เป็นหลอดเลือดแดงที่ใหญ่ที่สุดในร่างกายมนุษย์ เริ่มต้นจากหัวใจ ทอดยาวลงไปในช่องท้อง และออกเป็นหลอดเลือดแดงที่เล็กลงมาสองเส้น ได้แก่ (common iliac arteries) เอออร์ตานำเลือดที่มีออกซิเจนสูงไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายโดยระบบ(การไหลเวียนเลี้ยงกาย) (systemic circulation)

เอออร์ตา
เอออร์ตาส่วนอก หัวใจ และหลอดเลือดใหญ่อื่น ๆ
รายละเอียด
คัพภกรรม	(รวมเป็นเอออร์ตาขาลงเส้นเดียว)
จาก
แขนง	เอออร์ตาขาขึ้น: และซ้าย ส่วนโค้งเอออร์ตา (หลอดเลือดเหนือเอออร์ตา): เอออร์ตาขาลง ส่วนอก: ไปเลี้ยงหลอดอาหารส่วนอก (ซี่ที่ 3–11) และ เอออร์ตาขาลง ส่วนท้อง: แขนงผนังอวัยวะ: แขนงอวัยวะภายใน: หลอดเลือดแดงท้อง ในผู้ชาย และในผู้หญิง แขนงปลาย:
หลอดเลือดดำ	การรวมของแอ่งเลือดโคโรนารี และ
เลี้ยง	(ระบบไหลเวียนเลี้ยงกาย) (ยกเว้นเขตแลกเปลี่ยนแก๊สในปอด ซึ่งเลี้ยงโดยระบบ)
ตัวระบุ
ภาษาละติน	Aorta, arteria maxima
MeSH	D001011
TA98	A12.2.02.001
TA2	4175
FMA	3734
[แก้ไขบนวิกิสนเทศ]

ส่วนของเอออร์ตา

ในแหล่งข้อมูลทางกายวิภาค เอออร์ตาถูกแบ่งออกเป็นส่วนต่าง ๆ

วิธีหนึ่งในการจำแนกส่วนต่าง ๆ ของเอออร์ตาคือแบ่งตามช่องในร่างกาย โดยจะแบ่งเป็นเอออร์ตาส่วนอก (thoracic aorta) ซึ่งเริ่มจากหัวใจมายังกะบังลม จากนั้นเอออร์ตาจะวิ่งต่อลงมาเป็นเอออร์ตาส่วนท้อง (abdominal aorta) ซึ่งเริ่มจากกะบังลมมายัง (aortic bifurcation)

อีกวิธีหนึ่งในการแบ่งเอออร์ตาเป็นการแบ่งตามทิศทางการไหลของเลือด ในการแบ่งแบบนี้ เอออร์ตาจะเริ่มที่เอออร์ตาส่วนขึ้น (ascending aorta) วิ่งขึ้นไปเหนือต่อหัวใจ และวกกลับเป็นรูปตัวยู เรียกว่า ส่วนโค้งเอออร์ตา (aortic arch) ต่อจากนั้น เอออร์ตาจะวิ่งลง เรียกว่า เอออร์ตาส่วนลง (descending aorta) ซึ่งจะแบ่งออกเป็นสองส่วนย่อย โดยเอออร์ตาที่วิ่งลงภายในช่องอก เรียกว่า เอออร์ตาส่วนอก หลังจากที่เอออร์ตาผ่านกะบังลมเข้าสู่ช่องท้องจะเป็นเอออร์ตาส่วนท้อง เอออร์ตาสิ้นสุดโดยแยกออกเป็นหลอดเลือดใหญ่สองเส้น คือ (common iliac arteries) และหลอดเลือดที่เล็กลงมาและแยกออกไปในแนวกลางตัว คือ (median sacral artery)^: 18

เอออร์ตาส่วนขึ้น

เอออร์ตาขาขึ้นเริ่มที่รูเปิดของ (aortic valve) ในหัวใจห้องล่างซ้าย โดยจะวิ่งทะลุผ่านเยื่อหุ้มหัวใจด้วยกันกับส่วนโคนของหลอดเลือดแดงสู่ปอด (pulmonary trunk) ทั้งสองหลอดเลือดนี้จะวิ่งสลับฝั่งกัน ทำให้เอออร์ตาที่เริ่มต้นทางด้านหลังต่อโคนหลอดเลือดแดงสู่ปอด สลับฝั่งไปยังด้านขวาและหน้าต่อโคนหลอดเลือดแดงสู่ปอด^{: 191, 204} จุดเปลี่ยนจากเอออร์ส่วนขึ้นไปเป็นส่วนโค้งเอออร์ตาอยู่ที่จุดพับกลับของเยื่อหุ้มหัวใจที่อยู่บนเอออร์ตา^{: แผ่นที่ 211}

ที่จุดเริ่มต้นของเอออร์ตาส่วนขึ้น ลูเมนหรือของเอออร์ตามีถุงเล็ก ๆ สามถุงระหว่างใบลิ้นของและผนังของเอออร์ตา ซึ่งเรียกว่าโพรงเลือดเอออร์ติก (aortic sinuses หรือ sinuses of Valsalva) โพรงเลือดเอออร์ติกซ้ายจะมีรูเปิดไปสู่หลอดเลือดแดงหัวใจซ้าย (left coronary artery) และในทำนองเดียวกัน โพรงเลือดเอออร์ติกขวาก็จะมีรูเปิดไปสู่ (right coronary artery) โดยหลอดเลือดแดงทั้งสองจะให้เลือดไปเลี้ยงหัวใจ ส่วนโพรงเลือดเอออร์ติกด้านหลังนั้นไม่ได้ให้แขนงไปเป็นหลอดเลือดหัวใจ ด้วยเหตุนี้ โพรงเลือดเอออร์ติกทั้งสามยังสามารถเรียกเป็น โพรงเลือดหลอดเลือดหัวใจซ้าย ขวา และโพรงเลือดไม่มีหลอดเลือดหัวใจ (left-coronary, right-coronary and non-coronary sinuses)^: 191

ส่วนโค้งเอออร์ตา

ส่วนโค้งเอออร์ตาจะวนกลับเหนือต่อหลอดเลือดแดงสู่ปอดขวาและจุดแยกสองง่ามของโคนหลอดเลือดแดงสู่ปอด ซึ่งที่จุดนี้มีการเชื่อมกันโดย ลิกาเมนตัม อาร์เทอริโอซัม (ligamentum arteriosum) ซึ่งเป็นส่วนเหลือของหลอดเลือดในระบบ โดยหลอดเลือดนี้จะหายไปเพียงไม่กี่วันหลังคลอด นอกจากจะวนกลับเหนือต่อหลอดเลือดดังกล่าวแล้ว ส่วนโค้งเอออร์ติกยังวนข้ามหลอดลมใหญ่ด้านซ้ายอีกด้วย ระหว่างส่วนโค้งเอออร์ติกและโคนของหลอดเลือดแดงสู่ปอดจะมีโครงข่ายของเส้นใยประสาทอัตโนมัติ คือ (cardiac plexus) หรือข่ายประสาทเอออร์ติก (aortic plexus) นอกจากนี้ ซึ่งวิ่งผ่านหน้าต่อส่วนโค้งเอออร์ตา จะให้แขนงใหญ่ คือ (recurrent laryngeal nerve) ซึ่งจะวนใต้ส่วนโค้งเอออร์ตา ด้านข้างต่อลิกาเมนตัม อาร์เทอริโอซัม แล้ววิ่งกลับขึ้นไปยังคอ

ส่วนโค้งเอออร์ตามีแขนงใหญ่ 3 แขนง เรียงจากส่วนต้นไปหาส่วนปลาย ได้แก่ (brachiocephalic trunk), ซ้าย (left common carotid artery), และซ้าย (left subclavian artery) หลอดเลือดแดงเบรเกียวเซฟาลิกให้เลือดไปเลี้ยงศีรษะและคอด้านขวา รวมถึงแขนขวาและ ขณะที่อีก 2 หลอดเลือดให้เลือดไปเลี้ยงบริเวณเดียวกันแต่เป็นด้านซ้าย

จุดสิ้นสุดของส่วนโค้งเอออร์ตา และจุดเริ่มต้นของเอออร์ตาส่วนลง อยู่ระดับเดียวกับที่อยู่ระหว่างชิ้นที่ 4 และ 5^: 209

เอออร์ตาส่วนอก

เอออร์ตาขาลงส่วนอกให้แขนงเป็น (intercostal arteries) และ (subcostal arteries) รวมถึงซ้ายบนและล่าง (superior and inferior left bronchial arteries) และแขนงไปเลี้ยงหลอดอาหาร เมดิแอสตินัม และเยื่อหุ้มหัวใจ แขนงที่อยู่ด้านล่างสุด คือ หลอดเลือดแดงกะบังลมบน (superior phrenic arteries) ซึ่งให้เลือดไปเลี้ยงกะบังลม และหลอดเลือดแดงใต้ชายโครงของซี่โครงที่ 12^: 195

เอออร์ตาส่วนท้อง

เอออร์ตาส่วนท้องเริ่มต้นที่ช่องเอออร์ติก (aortic hiatus) ของกะบังลม ที่ระดับกระดูกสันหลังส่วนอกชิ้นที่ 12 ให้แขนงเป็น (lumbar arteries) และหลอดเลือดแดงมัสคูโลฟรีนิก (musculophrenic arteries), (renal artery) และ (middle suprarenal artery), และหลอดแดงอวัยวะภายใน (ได้แก่ หลอดเลือดแดงท้อง และ) แล้วสิ้นสุดที่จุดแยกสองง่ามเอออร์ตา โดยให้แขนงปลายเป็นซ้ายและขวา (left and right common iliac arteries) ที่จุดแยกสองง่ามนี้ ยังมีแขนงเล็ก ๆ คือ (median sacral artery)^: 331

จุลกายวิภาคศาสตร์

เอออร์ตาเป็นหลอดเลือดแดงประเภท elastic artery ที่มีความยืดหยุ่นสูง สามารถยืดออกได้เล็กน้อย เมื่อหัวใจห้องล่างซ้ายบีบตัวเพื่อสูบฉีดเลือดเข้าสู่เอออร์ตา เอออร์ตาจะขยายออก ซึ่งความยืดหยุ่นนี้ที่ช่วยรักษาพลังงานที่จะรักษาความดันเลือดในระหว่างช่วงหัวใจคลายตัว (diastole) ซึ่งเอออร์ตาจะหดตัวด้วยแรงยืดของมันเอง

มุมมองทางด้านหน้าของหัวใจ แสดงทิศทางการไหลของเลือดภายในหัวใจ

ความสำคัญทางคลินิก

(Aneurysm of sinus of Valsalva)
เอออร์ตาโป่งพอง (Aortic aneurysm) - จากกล้ามเนื้อ (myotic), เชื้อแบคทีเรีย (bacterial) เช่น ซิฟิลิส, ชรา, พันธุกรรม, เกี่ยวข้องกับโรคลิ้นหัวใจผิดปกติ (ตีบหรือรั่ว)
- การฉีกเซาะของเอออร์ตา (Aortic dissection)
(Aortic coarctation) - แบบตีบก่อน (pre-ductal), หลังดักทัส อาร์เทอริโอซัส (post-ductal)
(Atherosclerosis)
กลุ่มอาการมาร์แฟน (Marfan syndrome)
การบาดเจ็บ (Trauma) เช่น การแตกของเอออร์ตา (traumatic aortic rupture) มักเป็นในส่วนช่องท้องและห่างจากหลอดเลือดแดงใต้ไหปลาร้าซ้าย (left subclavian artery)และมักจะเสียชีวิตอย่างรวดเร็ว

อ้างอิง

ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน 2017-07-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เรียกข้อมูลวันที่ 21 ธันวาคม 2562.
Maton, Anthea; Jean Hopkins; Charles William McLaughlin; Susan Johnson; Maryanna Quon Warner; David LaHart; Jill D. Wright (1995). Human Biology Health. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall. ISBN .
Tortora, Gerard J. (1995). Principles of Human Anatomy (Seventh ed.). Harper Collins. pp. 341, 367, 369. ISBN .
Tortora, Gerard J.; Grabowski, Sandra Reynolds (1996). Principles of Anatomy and Physiology (Eighth ed.). Harper Collins. p. 634. ISBN .
Hole, John W. Jr.; Koos, Karen A. (1994). Human Anatomy (Second ed.). Wm. C. Brown. p. 479. ISBN .
De Graaff, Van (1998). Human Anatomy (Fifth ed.). WCB McGraw-Hill. pp. 548–549. ISBN .
Putz, R.; Pabst, R., บ.ก. (2006). Atlas van de menselijke anatomie (Translated from German (Atlas der Anatomie des Menschen)) (ภาษาดัตช์) (3rd ed.). Bohn Stafleu van Loghum. ISBN .
Drake, Richard L.; Vogl, Wayn A.; Mitchell, Adam W. M. (2010). Gray's Anatomy for Students (2nd ed.). Churchill Livingstone (Elsevier). ISBN .
Netter, Frank H. (2003). Atlas of Human Anatomy (3rd ed.). ICON Learning Systems. ISBN .
Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Tibbitts, Adam W.M. Mitchell; illustrations by Richard; Richardson, Paul (2005). Gray's anatomy for students. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone. ISBN .
Lech, C; Swaminathan, A (November 2017). "Abdominal Aortic Emergencies". Emergency Medicine Clinics of North America. 35 (4): 847–67. doi:10.1016/j.emc.2017.07.003. PMID 28987432.
Samett EJ. http://www.emedicine.com/radio/topic44.htm Aorta, Trauma. eMedicine.com. เรียกดูเมื่อ: 24 เมษายน พ.ศ. 2550.
"Aortic Trauma in Scotland - A Population Based Study". European Journal of Vascular and Endovascular Surgery. 32 (6): 686–689. 2006. PMID 16750920.

แหล่งข้อมูลอื่น

Gray's - Descending aorta 2006-04-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
Gray's - Abdominal aorta 2007-05-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

[royin-1] ศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสถาน 2017-07-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. เรียกข้อมูลวันที่ 21 ธันวาคม 2562.

[2] Maton, Anthea; Jean Hopkins; Charles William McLaughlin; Susan Johnson; Maryanna Quon Warner; David LaHart; Jill D. Wright (1995). Human Biology Health. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall. ISBN .

[3] Tortora, Gerard J. (1995). Principles of Human Anatomy (Seventh ed.). Harper Collins. pp. 341, 367, 369. ISBN .

[4] Tortora, Gerard J.; Grabowski, Sandra Reynolds (1996). Principles of Anatomy and Physiology (Eighth ed.). Harper Collins. p. 634. ISBN .

[5] Hole, John W. Jr.; Koos, Karen A. (1994). Human Anatomy (Second ed.). Wm. C. Brown. p. 479. ISBN .

[6] De Graaff, Van (1998). Human Anatomy (Fifth ed.). WCB McGraw-Hill. pp. 548–549. ISBN .

[Sobotta-7] Putz, R.; Pabst, R., บ.ก. (2006). Atlas van de menselijke anatomie (Translated from German (Atlas der Anatomie des Menschen)) (ภาษาดัตช์) (3rd ed.). Bohn Stafleu van Loghum. ISBN .

[Gray's_Anatomy_for_Students-8] Drake, Richard L.; Vogl, Wayn A.; Mitchell, Adam W. M. (2010). Gray's Anatomy for Students (2nd ed.). Churchill Livingstone (Elsevier). ISBN .

[Netter-9] Netter, Frank H. (2003). Atlas of Human Anatomy (3rd ed.). ICON Learning Systems. ISBN .

[GRAYS2005-10] Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Tibbitts, Adam W.M. Mitchell; illustrations by Richard; Richardson, Paul (2005). Gray's anatomy for students. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone. ISBN .

[Lech2017-11] Lech, C; Swaminathan, A (November 2017). "Abdominal Aortic Emergencies". Emergency Medicine Clinics of North America. 35 (4): 847–67. doi:10.1016/j.emc.2017.07.003. PMID 28987432.

[12] Samett EJ. http://www.emedicine.com/radio/topic44.htm Aorta, Trauma. eMedicine.com. เรียกดูเมื่อ: 24 เมษายน พ.ศ. 2550.

[13] "Aortic Trauma in Scotland - A Population Based Study". European Journal of Vascular and Endovascular Surgery. 32 (6): 686–689. 2006. PMID 16750920.