ภาษาพวน หรือ ภาษาลาวพวน เป็นภาษาในตระกูลขร้า-ไทที่มีผู้พูดในประเทศไทย ลาว และกัมพูชา โดยเป็นภาษาของชาวไทพวนหรือลาวพวน คำศัพท์ใกล้เคียงกับภาษาลาวและภาษาไทยถิ่นอีสานมากกว่าภาษาไทยภาคกลางและเป็นภาษาที่ใกล้เคียงกันกับภาษาผู้ไทมาก มีเสียงพยัญชนะ 20 เสียง เป็นตัวสะกดได้ 9 เสียง มีเสียงควบกล้ำเฉพาะ /คฺว/ เท่านั้น สระมี 21 เสียง เป็นสระเดี่ยว 18 เสียง สระประสม 3 เสียง วรรณยุกต์มี 6 เสียง
ภาษาพวน | |
---|---|
ພວນ, พวน | |
ประเทศที่มีการพูด | ประเทศไทย, ประเทศลาว |
ชาติพันธุ์ | |
จำนวนผู้พูด | 300,000 (2003–2009) |
ตระกูลภาษา | ขร้า-ไท
|
ระบบการเขียน | , อักษรลาว, อักษรไทย, อักษรธรรมลาว |
รหัสภาษา | |
ISO 639-3 | phu |
ลักษณะเด่นของคำพวนเช่น ถ้าใช้ ก เป็นตัวสะกดจะไม่ออกเสียงตัวสะกด ดังเช่น หูก พวนออกเสียงเป็น หุ ปาก พวนออกเสียงเป็น ปะ แบก พวนออกเสียง แบะ
ส่วนคำที่ใช้สระใอไม้ม้วน (สระ ใ-) จะออกเสียงเป็น สระเออ เช่น บ้านใต้ พวนออกเสียงเป็น บ้านเต้อ ใกล้ พวนออกเสียงเป็น เค่อ ให้ พวนออกเสียงเป็น เห้อ ส่วนสระไอไม้มลาย (สระ ไ-) จะออกเสียงตามรูป เช่น ผัดไทยใส่ไข่ พวนออกเสียงเป็น ผัดไทยเส่อไข่ จะไม่พูดว่า ผัดเทอเส่อเข่อ ไม่มีเสียง ช ซึ่งจะออกเสียงเป็น ซ แทน เช่น ช้าง เป็น ซ้าง ช่วย เป็น ซ่อย ไม่มีเสียง ร ซึ่งมักจะออกเป็น ฮ แทน เช่น เรือน เป็น เฮือน ร่ำเรียน เป็น ฮ่ำเฮียน ไร่นา เป็น ไฮ่นา การออกเสียง ย และ ญ ลักษณะการออกเสียงของภาษาไทยนั้น ลิ้นจะอยู่กลางปาก แต่การออกเสียงของคนพวน ลิ้นจะแตะเพดานปากด้านหน้า
ตัวอย่างคำ
พวน | ลาว | ไทย |
---|---|---|
คึดญะ | หนักใจ | |
คึดฮู้ | คึดฮอด | คิดถึง |
เจ้าเป็นไทบ้านเลอ | เจ้าเป็นไทบ้านใด | คุณเป็นคนบ้านไหน |
เจ๊าแม่นเผอ | เจ้าแม่นใผ | คุณเป็นใคร |
บ๊าจ๊อน | กะฮอก | กระรอก |
บ๊าแฮ้ง | อี่แฮ้ง | อีแร้ง |
โบ่ง/ซ้อน | บ่วง | ช้อน |
ป่วง | เที่ยวไปเรื่อย | |
ป่องเอี๊ยม | ป่องเหยี้ยม | หน้าต่าง |
ไปกะเลอ/ไปเก๋อ | ไปใส | ไปไหน |
ไปแท้บ่ | ไปอี่หลีบ่ | ไปจริงๆหรือ |
ไปนำกันบ๊อ | ไปนำกันบ่ | ไปด้วยกันไหม |
เผอ | ใผ | ใคร |
มันอยู่กะเลอบุ๊ | มันอยู่ใสบ่ฮู้ | มันอยู่ไหนไม่รู้ |
มากันหลายหน่อล้า | มากันหลายคือกันน้อ | มากันเยอะเหมือนกันนะ |
มากี๊ท้อ | มานี้เทาะ | มานี่เถอะ |
หน้าแด่น | หน้าผาก | หน้าผาก |
หม่าทัน | หมากกะทัน | พุทรา |
หม่ามี้ | หมากมี้ | ขนุน |
หม่าหุ่ง | หมากหุ่ง | มะละกอ |
หัวเจอ | หัวใจ | หัวใจ |
เห้อ | ให้ | ให้ |
เอ็ดผิเลอ/เอ็ดหังก้อ | เฮ็ดหยัง | ทำอะไร |
ฮัก | ฮัก | รัก |
อ้างอิง
- ภาษาพวน ที่ Ethnologue (25th ed., 2022)
- Schliesinger, Joachim (8 October 2011). Ethnic Groups of Cambodia, Volume 3: Profile of the Austro-Thai-and Sinitic-Speaking Peoples. White Lotus Co Ltd. ISBN . สืบค้นเมื่อ 17 February 2016.
- :: ประเพณี-วิถีชีวิต :: ไทยพวน[]
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-12-16. สืบค้นเมื่อ 2010-02-27.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-02-21. สืบค้นเมื่อ 2010-02-27.
- . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-26. สืบค้นเมื่อ 2010-02-27.
- วีระพงศ์ มีสถาน. สารานุกรมกลุ่มชาติพันธุ์ พวน. สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อการพัฒนาชนบท. 2539.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasaphwn hrux phasalawphwn epnphasaintrakulkhra iththimiphuphudinpraethsithy law aelakmphucha odyepnphasakhxngchawithphwnhruxlawphwn khasphthiklekhiyngkbphasalawaelaphasaithythinxisanmakkwaphasaithyphakhklangaelaepnphasathiiklekhiyngknkbphasaphuithmak miesiyngphyychna 20 esiyng epntwsakdid 9 esiyng miesiyngkhwbklaechphaa kh w ethann srami 21 esiyng epnsraediyw 18 esiyng sraprasm 3 esiyng wrrnyuktmi 6 esiyngphasaphwnພວນ phwnpraethsthimikarphudpraethsithy praethslawchatiphnthucanwnphuphud300 000 2003 2009 trakulphasakhra ith ithtawntkechiyngit ithy echiyngaesnphasaphwnrabbkarekhiyn xksrlaw xksrithy xksrthrrmlawrhsphasaISO 639 3phu lksnaednkhxngkhaphwnechn thaich k epntwsakdcaimxxkesiyngtwsakd dngechn huk phwnxxkesiyngepn hu pak phwnxxkesiyngepn pa aebk phwnxxkesiyng aeba swnkhathiichsraiximmwn sra i caxxkesiyngepn sraexx echn banit phwnxxkesiyngepn banetx ikl phwnxxkesiyngepn ekhx ih phwnxxkesiyngepn ehx swnsraiximmlay sra i caxxkesiyngtamrup echn phdithyisikh phwnxxkesiyngepn phdithyesxikh caimphudwa phdethxesxekhx immiesiyng ch sungcaxxkesiyngepn s aethn echn chang epn sang chwy epn sxy immiesiyng r sungmkcaxxkepn h aethn echn eruxn epn ehuxn raeriyn epn haehiyn irna epn ihna karxxkesiyng y aela y lksnakarxxkesiyngkhxngphasaithynn lincaxyuklangpak aetkarxxkesiyngkhxngkhnphwn lincaaetaephdanpakdanhnatwxyangkhaphwn law ithykhudya hnkickhudhu khudhxd khidthungecaepnithbanelx ecaepnithbanid khunepnkhnbanihnecaaemnephx ecaaemniph khunepnikhrbacxn kahxk krarxkbaaehng xiaehng xiaerngobng sxn bwng chxnpwng ethiywiperuxypxngexiym pxngehyiym hnatangipkaelx ipekx ipis ipihnipaethb ipxihlib ipcringhruxipnaknbx ipnaknb ipdwyknihmephx iph ikhrmnxyukaelxbu mnxyuisbhu mnxyuihnimrumaknhlayhnxla maknhlaykhuxknnx makneyxaehmuxnknnamakithx maniethaa maniethxahnaaedn hnaphak hnaphakhmathn hmakkathn phuthrahmami hmakmi khnunhmahung hmakhung malakxhwecx hwic hwicehx ih ihexdphielx exdhngkx ehdhyng thaxairhk hk rkxangxingphasaphwn thi Ethnologue 25th ed 2022 Schliesinger Joachim 8 October 2011 Ethnic Groups of Cambodia Volume 3 Profile of the Austro Thai and Sinitic Speaking Peoples White Lotus Co Ltd ISBN 978 9744801791 subkhnemux 17 February 2016 praephni withichiwit ithyphwn lingkesiy khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 12 16 subkhnemux 2010 02 27 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2010 02 21 subkhnemux 2010 02 27 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2007 06 26 subkhnemux 2010 02 27 wiraphngs misthan saranukrmklumchatiphnthu phwn sthabnwicyphasaaelawthnthrrmephuxkarphthnachnbth 2539