ปลากระโทงดาบ ช วงเวลาท ม ช ว ตอย 33 9 0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ตอนต น ป จจ บ นสถานะการอน ร กษ ความเส ยงต ำ IUCN 3

ปลากระโทงดาบ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 33.9–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ตอนต้น-ปัจจุบัน

สถานะการอนุรักษ์
ความเสี่ยงต่ำ (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Perciformes
อันดับย่อย:	Xiphioidei
วงศ์:	Xiphiidae
สกุล:	Xiphias Linnaeus, 1758
สปีชีส์:	X. gladius
ชื่อทวินาม
*Xiphias gladius* Linnaeus, 1758

แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์
ชื่อพ้อง
Phaethonichthys tuberculatus Nichols, 1923 Tetrapturus imperator (Bloch & Schneider, 1801) Xiphias estara Phillipps, 1932 Xiphias rondeletii Leach, 1818 Xiphias thermaicus Serbetis, 1951

ปลากระโทงดาบ หรือ ปลากระโทงแทงดาบ (อังกฤษ: Swordfish, Broadbill swordfish; ชื่อวิทยาศาสตร์: Xiphias gladius) เป็นปลาทะเล กระดูกแข็งชนิดหนึ่ง ในวงศ์ Xiphiidae

จัดเป็นเพียงชนิดเดียวและสกุลเดียวเท่านั้น ที่อยู่ในวงศ์นี้

มีลักษณะทั่วไปคล้ายกับปลากระโทงร่ม (Istiophoridae) ต่างกันที่จะงอยปากที่ยื่นยาวออกไปมีลักษณะแบนลง เมื่อโตเต็มวัยไม่มีเกล็ดหุ้มตัว ไม่พบครีบท้อง ในปากไม่มีฟัน (มีฟันแต่เฉพาะยามเป็นปลาวัยอ่อน ซึ่งฟันมีความกริบเหมือนมีดโกน และจะหลุดออกเมื่อโตขึ้น) บริเวณด้านข้างคอด หางมีสันนูนเพียงข้างละสันเดียว มีขนาดตัวยาวได้ถึง 4.5 เมตร พบกระจายพันธุ์ไปในมหาสมุทรเขตร้อนและเขตอบอุ่นทั่วโลก สามารถที่จะดำน้ำได้ถึง 550 เมตร กินปลาขนาดเล็กทั่วไป สามารถว่ายน้ำได้เร็วถึง 50 ไมล์/ชั่วโมง จัดเป็นปลาที่ดุร้ายก้าวร้าวชนิดหนึ่ง มีรายงานโจมตีปลาฉลามหรือเต่าทะเล โดยพบชิ้นส่วนของจะงอยปากติดกับสิ่งที่แทง รวมถึงแม้แต่เรือดำน้ำขนาดเล็กเพื่อการวิจัยทางวิทยาศาสตร์ด้วย ก็เคยถูกปลากระโทงดาบโจมตี จนตัวปลาติดกับเรือจนตาย และเมื่อขึ้นสู่ผิวน้ำ ลูกเรือก็ได้กินปลาตัวนั้นเป็นอาหาร

นิยมตกเป็นเกมกีฬา และเป็นของประเทศในซีกโลกตะวันตก

โดยชื่อทางวิทยาศาสตร์นั้น ได้มาจากภาษากรีก ξίφος หมายถึง "ดาบ, และภาษาละติน gladius หมายถึง "ดาบ" เช่นกัน

ดูเพิ่ม

ปลากระธง

อ้างอิง

Fierstine, Harry L. (1990). "A paleontological review of three billfish families (Istiophoridae, Xiphiidae, and Xiphiorhynchidae)" (PDF). Biological Sciences: 11.
Collette, B.B; Di Natale, A.; Fox, W.; Graves, J.; Juan Jorda, M.; Pohlot, B.; Restrepo, V.; Schratwieser, J. (2022). "Xiphias gladius". IUCN Red List of Threatened Species. 2022. doi:10.2305/IUCN.UK.2022-1.RLTS.T23148A46625751.en. สืบค้นเมื่อ 14 October 2022.
จาก ITIS.gov (อังกฤษ)
Super Fish: fasted predator in the sea, สารคดีทางแอนิมอลพนาเน็ต. ทางทรูวิชั่นส์: เสาร์ที่ 15 มิถุนายน 2556
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-03-03. สืบค้นเมื่อ 2012-03-06. {{}}: ระบุ |accessdate= และ |access-date= มากกว่าหนึ่งรายการ ((help)); ระบุ |archivedate= และ |archive-date= มากกว่าหนึ่งรายการ ((help)); ระบุ |archiveurl= และ |archive-url= มากกว่าหนึ่งรายการ ((help))
(PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-10-31. สืบค้นเมื่อ 2012-06-23.
Broadbill Swordfish (Xiphias gladius) Photographs and Information (อังกฤษ)

อ่านเพิ่มเติม

Richard Ellis (2013). Swordfish: A Biography of the Ocean Gladiator. ISBN .

แหล่งข้อมูลอื่น

[fierstine-1] Fierstine, Harry L. (1990). "A paleontological review of three billfish families (Istiophoridae, Xiphiidae, and Xiphiorhynchidae)" (PDF). Biological Sciences: 11.

[IUCN-2] Collette, B.B; Di Natale, A.; Fox, W.; Graves, J.; Juan Jorda, M.; Pohlot, B.; Restrepo, V.; Schratwieser, J. (2022). "Xiphias gladius". IUCN Red List of Threatened Species. 2022. doi:10.2305/IUCN.UK.2022-1.RLTS.T23148A46625751.en. สืบค้นเมื่อ 14 October 2022.

[3] จาก ITIS.gov (อังกฤษ)

[super-4] Super Fish: fasted predator in the sea, สารคดีทางแอนิมอลพนาเน็ต. ทางทรูวิชั่นส์: เสาร์ที่ 15 มิถุนายน 2556

[5] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-03-03. สืบค้นเมื่อ 2012-03-06. {{}}: ระบุ |accessdate= และ |access-date= มากกว่าหนึ่งรายการ ((help)); ระบุ |archivedate= และ |archive-date= มากกว่าหนึ่งรายการ ((help)); ระบุ |archiveurl= และ |archive-url= มากกว่าหนึ่งรายการ ((help))

[6] (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-10-31. สืบค้นเมื่อ 2012-06-23.

[7] Broadbill Swordfish (Xiphias gladius) Photographs and Information (อังกฤษ)