กระจกหกด้าน

กระจกหกด้าน เป็นรายการโทรทัศน์ประเภทสารคดีสั้น ในช่วงแรกกระจกหกด้านจะออกอากาศทุกเย็นวันจันทร์ – วันอังคาร เวลา 16:00–16:15 น. ย้ายเวลาออกอากาศไปเป็นพฤหัสบดี – ศุกร์ เวลา 11:15–11:30 น. ย้ายเวลาออกอากาศไปเป็นพุธ – พฤหัสบดี เวลา 15:45–16:00 น. ย้ายเวลาออกอากาศไปเป็นศุกร์ เวลา 17:45–18:00 น. ย้ายเวลาออกอากาศไปเป็นเสาร์ เวลา 16:15–16:30 น. ปัจจุบัน ย้ายเวลาออกอากาศไป เป็นวันพุธ เวลา 12:45-13:00 น. ทางช่อง 7HD เริ่มออกอากาศครั้งแรก เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2526 และรายการกระจกหกด้านจะเป็นรายการสารคดีสั้นที่ออกอากาศยาวนานกว่า 40 ปี และกระจกหกด้านออกอากาศสารคดีสั้นวันละ 15 นาทีและ นับเป็นรายการสารคดีที่มีระดับความนิยมสูงสุด ชื่อรายการ กระจกหกด้าน มาจากคำสอนของสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ที่ว่า คนเราทุกวันนี้ ดีแต่ส่องกระจกด้านหน้าแต่เพียงด้านเดียว ให้เอากระจกหกด้านมาส่องเสียบ้าง แล้วจะเห็นเอง

กระจกหกด้าน
ประเภท	สารคดีสั้น
พัฒนาโดย	บริษัท ทริลเลี่ยนส์ แอนด์ ทรีไลอ้อนส์ จำกัด
บรรยายโดย	สุชาดี มณีวงศ์
ผู้ประพันธ์ดนตรีแก่นเรื่อง
ดนตรีแก่นเรื่องเปิด	Dancing Flames
ประเทศแหล่งกำเนิด	ไทย
ภาษาต้นฉบับ	ภาษาไทย
การผลิต
ผู้อำนวยการสร้าง	สุชาดี มณีวงศ์
ความยาวตอน	15 นาที
ออกอากาศ
เครือข่าย	ช่อง 7
ออกอากาศ	1 สิงหาคม พ.ศ. 2526 (40 ปีก่อน) (2526-08-01)

สารคดีสั้นทุกชุดของรายการ นางสุชาดี มณีวงศ์ ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งบริษัทผู้ผลิตรายการ รับหน้าที่บรรยายและคัดสรรข้อมูลที่นำมาผลิต นอกจากนี้ เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2546 ยังมีการเปิดเว็บไซต์ที่รวบรวมสารคดีที่ออกอากาศไปแล้ว โดยแบ่งเป็น 6 หมวดหมู่ ได้แก่ ศิลปวัฒนธรรม ชีวิตและสิ่งแวดล้อม อาหารและโภชนาการ สุขภาพและวิทยาศาสตร์ บุคคลและสังคม รวมถึงปกิณกะสาระคติ

นับตั้งแต่การออกอากาศเป็นครั้งแรกมาจนถึงปัจจุบันนี้ เพลงประกอบธีมเปิดของรายการใช้เพลง Dancing Flames ของวง โดยภายหลังยังคงใช้เพลง Dancing Flames มาใส่จังหวะในแนวอินเดียแต่ยังคงแนวทำนองเดิมไว้ แต่มีการเปลี่ยนแปลงภาพกราฟิกซึ่งขึ้นอยู่กับการปรับเปลี่ยนรูปแบบรายการ

ต่อมาในวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2558 รายการ กระจกหกด้าน ได้เพิ่มรายการใหม่ ในรูปแบบสมัยใหม่ (รวมถึงภาพ เสียง และกราฟิกแบบสมัยใหม่) เพื่อได้สาระอีกส่วนหนึ่ง ในชื่อ กระจกหกด้านบานใหม่

รางวัล

• รางวัลเมขลา ประเภทรายการสารคดีสั้นดีเด่น
• รางวัลเมขลา ประเภทรายการความรู้และสาระดีเด่น
• รางวัลเมขลา ประเภทรายการส่งเสริมความรู้ทั่วไปดีเด่น
• รางวัลโทรทัศน์ทองคำ ประเภทรายการสารคดียอดเยี่ยม
• รางวัลโทรทัศน์ทองคำ ประเภทส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม
• รางวัลโทรทัศน์ทองคำ ประเภทความรู้ยอดเยี่ยม
• รางวัลโทรทัศน์ทองคำ ประเภทสารคดียาว
• รางวัลโทรทัศน์ทองคำ รายการส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมดีเด่น ประเภทรายการสั้น
• สื่อมวลชนดีเด่นเพื่อเยาวชน (ส.ย.ช.)
• สื่อมวลชนดีเด่นประเภท จาก
• รางวัลส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงานประเภทผู้ผลิตรายการโทรทัศน์ จากกระทรวงพลังงาน
• รายการโทรทัศน์สร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมยอดเยี่ยม
• ผู้ผลิตสารคดีทางโทรทัศน์ เพื่อชมรมสภาวะแวดล้อมสยาม รักษาสภาพแวดล้อมที่ดีของประเทศไทย (ปี 2530 , 2531 , 2532 , 2534 , 2535 , 2536 , 2537 และ 2540)

อ้างอิง

1. ณัฐนันท์ เฉลิมพนัส (1 สิงหาคม 2018). "1 สิงหาคม 2526 กระจกหกด้านที่สะท้อนสิ่งต่างๆ มาแล้ว 35 ปี". The Standard.
2. "กระจกหกด้าน" ตอน "ส่องทัศน์สะท้อนไทย". krajokhokdan. 6 สิงหาคม 2013 – โดยทาง ยูทูบ.
3. "กระจกหกด้าน" ตอน "3 ทศวรรษ ส่องทัศน์สะท้อนไทย". krajokhokdan. 8 มกราคม 2014 – โดยทาง ยูทูบ.
4. นนท์ สิริสิงห (มกราคม 2009). "27 ปี กระจกหกด้าน ตำนานสารคดีสั้น". นิตยสารแฮมเบอร์เกอร์. p. 102. ISSN 1685-4810.
5. pigabyte (7 กันยายน 2015). ""กระจกหกด้าน" Rebranding โฉมใหม่ ไฉไลกว่าเดิม เสริมความสนุกมุกล้นจอ!". Marketing Oops!.

แหล่งข้อมูลอื่น

• รายการย้อนหลังกระจกหกด้าน – โดยทาง ยูทูบ.