การต โฉบฉวยว ดซ าเหล ย อ งกฤษ Xá Lợi Pagoda raids เป นช ดปฏ บ ต การณ โจมต ว ดพ ทธจำนวนมากในเม องหล กของเว ยดนามใต หล งเท

การตีโฉบฉวยวัดซ้าเหล่ย (อังกฤษ: Xá Lợi Pagoda raids) เป็นชุดปฏิบัติการณ์โจมตีวัดพุทธจำนวนมากในเมืองหลักของเวียดนามใต้หลังเที่ยงคืนของวันที่ 21 สิงหาคม 1963 โดยกองกำลังพิเศษกองทัพสาธารณรัฐเวียดนาม ภายใต้การนำของ ร่วมกับตำรวจ ทั้งหมดภายใต้คำสังโดยตรงจากโง ดิ่ญ ญู น้องชายของประธานาธิบดีเวียดนามใต้ โง ดิญ เสี่ยม (Xá Lợi Pagoda) ซึ่งเป็นวัดที่ใหญ่ที่สุดในไซ่ง่อน เมืองหลวงของเวียดนามใต้ เป็นหนึ่งในวัดที่สำคัญที่สุดที่ถูกโจมตีในครั้งนี้ มีชาวพุทธมากกว่า 1,400 คนถูกจับกุม และมีการคาดการณ์ยอดผู้เสียชีวิตและสูญหายหลักร้อยคน ประชากรชาวพุทธซึ่งเป็นชนกลุ่มใหญ่ของเวียดนามใต้ทำการประท้วงและดื้อแพ่งต่อรัฐบาลของเสี่ยมซึ่งบังคับใช้นโยบายที่มีความโน้มเอียงต่อต้านศาสนาพุทธ, ก่อการ และนโยบายบังคับห้ามแขวนธงฉัพพรรณรังสี การประท้วงของชาวพุทธมีอยู่ตามวัดสำคัญต่าง ๆ ทั่วประเทศ โดยเฉพาะที่วัดซ้าเหล่ยแห่งนี้

การบุกรุกโจมตีวัดซ้าเหล่ย
เป็นส่วนหนึ่งของ วิกฤตการณ์ชาวพุทธในสงครามเวียดนาม
จุดศูนย์กลางของการโจมตีในครั้งนี้
สถานที่	วัดพุทธหลายแห่งทั่วประเทศเวียดนามใต้ โดยเฉพาะที่ในไซ่ง่อน
วันที่	21 สิงหาคม 1963
เป้าหมาย	ผู้ประท้วงชาวพุทธ
ประเภท	กราดยิง, ทุบตี, ทำลายถาวรวัตถุ
ตาย	มีการคาดการณ์ว่ามากถึงหลักร้อยคน
เจ็บ	หลักร้อยคน
ผู้ก่อเหตุ	กองกำลังพิเศษกองทัพสาธารณรัฐเวียดนาม นำโดยโง ดิ่ญ ญู

ในเดือนสิงหาคม เจ้าหน้าที่ของ (ARVN) เสนอการบังคับใช้กฏอัยการศึกเพื่อสลายการชุมนุมและเพื่อเป็นการเตรียมการก่อการรัฐประหาร ญู ซึ่งในตอนนั้นพร้อมที่จะทำการจับกุมและบดขยี้ผู้ประท้วง ใช้โอกาสนี้ในการฉวยโอกาสและสร้างความอับอายแก่บรรดานายพล เขามอบหมายให้กองทัพพิเศษของตุง สวมเครื่องแบบกองทัพบกและเข้าโจมตีชาวพุทธ เพื่อให้ประชาชนทั่วไปและพันธมิตรสหรัฐกล่าวโทษว่าการโจมตีนี้มาจากกองทัพบก ซึ่งจะช่วยลดทอนอำนาจและโอกาสในอนาคตของบรรดานายพลในกองทัพบกที่วางแผนรัฐประหารอยู่

ไม่นานหลังเที่ยงคืนของวันที่ 21 สิงหาคม กองกำลังพิเศษของญูบุกเข้าโจมตีวัดพุทธในเมืองใหญ่ทั่วประเทศโดยใช้ปืนกลอัตโนมัติ ระเบิดมือ ไม้ตะบอง และวัตถุระเบิดอื่น ๆ ทำให้เกิดความเสียหายไปทั่ว ถาวรวัตถุบางส่วนถูกทำลาย เช่น พระพุทธรูปในในเมืองเว้ วัตถุมีค่าของบางวัดถูกปล้นไป รวมถึงพระสรีรังคารและพระธาตุของพระสงฆ์ที่ได้รับความเคารพนับถือสูง ในเมืองเว้ เกิดการปะทะไปถึงบนท้องถนนระหว่างพลเมืองกับกองกำลังของรัฐบาล

พี่น้องตระกูลโงกล่าวโทษว่ากองทัพบกเป็นผู้ก่อการโจมตี ซึ่งในตอนแรกสหรัฐเชื่อเช่นนั้น ก่อนที่ต่อมาความจริงจะถูกเปิดเผย และทำให้สหรัฐหันหลังให้แก่รัฐบาลของเสี่ยมและวางแผนหาผู้นำรัฐบาลคนใหม่มาแทน ทั้งหมดนำไปสู่ การโจมตีครั้งนี้ยังสร้างความโกรธเคืองไปทั่วในหมู่ประชาชน ซึ่งหลังจาเหตุการณ์ทำให้ข้าราชการระดับสูงหลายคนต้องลาออกจากตำแหน่ง และบรรดานักเรียนนักศึกษาบางส่วนยังประท้วงหยุดเรียนและจัดการชุมนุม ซึ่งนำไปสู่การจับกุมผู้ผระท้วงครั้งใหญ่เพิ่มเติมอีก เนื่องจากนักเรียนนักศึกษาส่วนใหญ่ซึ่งออกมาประท้วงและถูกจับกุมนั้นมาจากครอบครัวชนชั้นกลางที่รับข้าราชการหรือเป็นสมาชิกในกองทัพ การจับกุมนี้ยิ่งมีผลร้ายต่อฐานเสียงเดิมของตระกูลโงมากยิ่งขึ้นไปอีก

อ้างอิง

(1967). Vietnam: A Dragon Embattled. New York City, New York: Praeger.
Dommen, Arthur J. (2001). The Indochinese Experience of the French and the Americans: Nationalism and Communism in Cambodia, Laos, and Vietnam. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. ISBN .
(1963). The Two Viet-Nams. London: Praeger.
Gettleman, Marvin E. (1966). Vietnam: History, documents and opinions on a major world crisis. Harmondsworth, Middlesex: Penguin Books.
; Singal, Daniel J. (2008). The Making of a Quagmire: America and Vietnam during the Kennedy Era. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN .
(1987). A Death in November: America in Vietnam, 1963. New York City: E.P. Dutton. ISBN .
Jacobs, Seth (2006). Cold War Mandarin: Ngo Dinh Diem and the Origins of America's War in Vietnam, 1950–1963. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN .
Jones, Howard (2003). Death of a Generation: how the assassinations of Diem and JFK prolonged the Vietnam War. New York City: Oxford University Press. ISBN .
(1997). Vietnam: A history. New York City: Penguin Books. ISBN .
(2000). Our Vietnam: the war, 1954–1975. New York City: Simon & Schuster. ISBN .
(1981). Vietnam: The Ten Thousand Day War. New York City: Methuen Publishing. ISBN .
(2006). Triumph Forsaken: The Vietnam War, 1954–1965. New York City: Cambridge University Press. ISBN .
(1995). Once Upon a Distant War. New York City: Times Books. ISBN .
Ray, Nick; Yanagihara, Wendy (2005). Vietnam. Footscray, Victoria: . ISBN .
(1988). A Bright Shining Lie: John Paul Vann and America in Vietnam. New York City: Random House. ISBN .
Tucker, Spencer C. (2000). Encyclopedia of the Vietnam War. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. ISBN .
Warner, Denis (1964). The Last Confucian: Vietnam, South-East Asia, and the West. Sydney: Angus and Robertson.