Stegostoma fasciatum

ปลาฉลามเสือดาว
ปลาขนาดใหญ่
ส่วนใต้ท้องในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ
สถานะการอนุรักษ์
ใกล้สูญพันธุ์  (IUCN 3.1)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Chondrichthyes
ชั้นย่อย:	Elasmobranchii
อันดับ:	Orectolobiformes
วงศ์:	Stegostomatidae Gill, 1862
สกุล:	Stegostoma & , 1837
สปีชีส์:	S.  fasciatum
ชื่อทวินาม
Stegostoma fasciatum (, 1783)
แผนที่แสดงที่อยู่ของปลาฉลามเสือดาว (สีน้ำเงิน)
ชื่อพ้อง
Scyllia quinquecornuatum van Hasselt, 1823 Scyllium heptagonum Rüppell, 1837 Squalus cirrosus Gronow, 1854 Squalus fasciatus Hermann, 1783 Squalus longicaudus Gmelin, 1789 Squalus pantherinus Kuhl & van Hasselt, 1852 Squalus tigrinus Forster, 1781 Squalus varius Seba, 1759 Stegostoma carinatum Blyth, 1847 Stegostoma tigrinum naucum Whitley, 1939 Stegostoma varium Garman, 1913

ปลาฉลามเสือดาว (อังกฤษ: zebra shark) ปลาฉลามชนิดหนึ่งที่ไม่มีอันตรายต่อมนุษย์ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Stegostoma fasciatum อยู่ในวงศ์ Stegostomatidae และถือเป็นปลาชนิดเดียวที่อยู่ในวงศ์นี้และสกุล Stegostoma

ปลาฉลามเสือดาวเป็นปลาที่มีครีบหางยาวมาก มีส่วนหัวมนกลมสั้นทู่ พื้นลำตัวสีเหลืองสลับลายจุดสีดำคล้ายลายของเสือดาว ยกเว้นส่วนหัวและหาง จึงเป็นที่มาของชื่อสามัญในภาษาไทย (ในขณะที่ leopard shark ในภาษาอังกฤษหมายถึงฉลามชนิด Triakis semifasciata) เมื่อยังเล็กอยู่ ลายบนลำตัวจะเป็นสีน้ำตาลดำคาดขาว คล้ายลายของม้าลาย บนลำตัวมีสันเป็นเหลี่ยมด้านละสองสัน ผิวหนังหยาบเป็นเม็ด ขนาดเมื่อโตเต็มที่ยาวได้ประมาณ 3 เมตร

ปลาฉลามเสือดาวเป็นปลาที่มีไม่มีฟันแหลมคมเหมือนปลาฉลามชนิดอื่น ๆ มีอุปนิสัยชอบนอนอยู่นิ่ง ๆ บนพื้นทรายและแนวปะการังใต้ทะเล ในความลึกตั้งแต่ 5–30 เมตร โดยพบในน่านน้ำเขตร้อนของมหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกและมหาสมุทรอินเดีย โดยใช้เวลาในช่วงกลางวันนอน กลางคืนออกหากิน อาหารได้แก่ สัตว์มีกระดองและสัตว์น้ำขนาดเล็กกว่า เมื่อถูกรบกวนจะว่ายหนีไป โดยใช้อวัยวะคล้ายหนวดที่อยู่รอบ ๆ ปลายส่วนหัวซึ่งเป็นอวัยวะใช้รับสัมผัสในการนำทางและหาอาหาร

ปลาฉลามเสือดาวเป็นปลาฉลามที่ออกลูกเป็นไข่ โดยจะวางไข่ในเขตน้ำตื้น ลูกปลาขนาดเล็กอาจจะเข้าไปอยู่ในบริเวณน้ำกร่อยหรือน้ำจืด แถบป่าชายเลนหรือปากแม่น้ำได้ เมื่อโตขึ้นจึงค่อยย้ายลงสู่ทะเลลึก ดังนั้นลูกปลาขนาดเล็กจึงมักติดเบ็ดหรืออวนของชาวประมงอยู่บ่อย ๆ ซึ่งในทางประมงแล้ว ปลาฉลามชนิดนี้ไม่จัดว่าเป็นปลาที่ใช้ในการบริโภคแต่อย่างใด

นอกจากนี้แล้วยังเป็นปลาที่นิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม และมักพบเลี้ยงในพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำต่าง ๆ ทั่วโลก

รูปภาพ

• ส่วนหัว
• ปลาขนาดเล็กที่มีลายเหมือนม้าลาย
• ส่วนหางที่ยาว

อ้างอิง

1. Pillans, R. and Simpfendorfer, C. (2003). Stegostoma fasciatum. In: IUCN 2003. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on May 12, 2009.
2. จาก itis.gov
3. Jurassic Shark, รายการสารคดีทาง TTV 1: วันพฤหัสบดีที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2555
4. ^[] ดำน้ำกับฉลามเสือดาว/วินิจ รังผึ้ง จากผู้จัดการออนไลน์

แหล่งข้อมูลอื่น

• รูปและข้อมูลปลาฉลามม้าลาย

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ ปลาฉลามเสือดาว