ในวิชาฟิสิกส์ ปริภูมิ-เวลา (อังกฤษ: spacetime) เป็นแบบจำลองทางคณิตศาสตร์ใด ๆ ที่รวมปริภูมิและเวลาเข้าด้วยกันเป็นประสานเดียว ปริภูมิ-เวลาของเอกภพนั้นเดิมตีความจากมุมมอง (Euclidean space) ซึ่งถือว่าปริภูมิประกอบด้วยสามมิติ และเวลาประกอบด้วยหนึ่งมิติ คือ "มิติที่สี่" โดยการรวมปริภูมิและเวลาเข้าไปในแมนิโฟลด์ (manifold) เดียวที่เรียกกันว่า ปริภูมิ-เวลาแบบมินคอฟสกี (Minkowski space) นักฟิสิกส์ได้ทำให้ทฤษฎีทางฟิสิกส์จำนวนมากดูมีความเรียบง่ายขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ตลอดจนอธิบายการทำงานของเอกภพทั้งระดับใหญ่กว่าดาราจักรและเล็กกว่าอะตอมได้อย่างเป็นรูปแบบเดียวกันมากยิ่งขึ้น
คำอธิบาย
ในกลศาสตร์ดั้งเดิมที่ไม่เป็นเชิงสัมพัทธ์, การใช้ปริภูมิแบบยุคลิดแทนปริภูมิเวลามีความเหมาะสม, เนื่องจากเวลานั้นถือว่าเป็นสากลและคงที่, ดำรงอยู่อย่างเป็นอิสระในฐานะแห่งสถานะของการเคลื่อนที่ของผู้สังเกตการณ์ (observer) ในบริบทเชิงสัมพัทธภาพ,เวลาไม่สามารถแยกออกจากสามมิติของปริภูมิได้เพราะอัตราของการสังเกตที่ซึ่งเวลาได้ผ่านไปสำหรับวัตถุนั้นขึ้นอยู่กับความเร็วของวัตถุเทียบกับผู้สังเกตการณ์และยังขึ้นอยู่กับความแรงของ (gravitational field) อีกด้วย, ซึ่งสามารถที่จะชะลอการล่วงไปของเวลาสำหรับวัตถุที่มองเห็นได้โดยผู้สังเกตการณ์ที่อยู่ภายนอกของสนาม
ในจักรวาลวิทยา, แนวคิดของปริภูมิเวลาจะเป็นการรวมเอาทั้งปริภูมิและเวลาเข้าด้วยกันให้กลายเป็นเอกภพ (universe) ที่เป็นนามธรรมเพียงหนึ่งเดียว ในทางคณิตศาสตร์นั้น มันก็คือแมนิโฟลด์ที่ประกอบไปด้วย "เหตุการณ์" ซึ่งจะถูกอธิบายได้ตามประเภทของระบบพิกัดบางอย่าง โดยปกติแล้ว มิติเชิงพื้นที่ทั้ง 3 มิติ (ความยาว, ความกว้าง, ความสูง) และอีกมิติหนึ่งชั่วขณะ (เวลา) เป็นสิ่งจำเป็นต้องมี
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
inwichafisiks priphumi ewla xngkvs spacetime epnaebbcalxngthangkhnitsastrid thirwmpriphumiaelaewlaekhadwyknepnprasanediyw priphumi ewlakhxngexkphphnnedimtikhwamcakmummxng Euclidean space sungthuxwapriphumiprakxbdwysammiti aelaewlaprakxbdwyhnungmiti khux mitithisi odykarrwmpriphumiaelaewlaekhaipinaemniofld manifold ediywthieriykknwa priphumi ewlaaebbminkhxfski Minkowski space nkfisiksidthaihthvsdithangfisikscanwnmakdumikhwameriybngaykhunxyangminysakhy tlxdcnxthibaykarthangankhxngexkphphthngradbihykwadarackraelaelkkwaxatxmidxyangepnrupaebbediywknmakyingkhunaephnphaphpriphumi ewla esnrahwangnalikathukeruxnmikhwamyawethaknthihnungchwomngaesng 1 07 lanlankiolemtr aethakeramxngaephnphaphniinthanaphusngektkarn eracarusukwaesnsinaenginmikhwamyawkwaesnekhiywkhaxthibayinklsastrdngedimthiimepnechingsmphthth karichpriphumiaebbyukhlidaethnpriphumiewlamikhwamehmaasm enuxngcakewlannthuxwaepnsaklaelakhngthi darngxyuxyangepnxisrainthanaaehngsthanakhxngkarekhluxnthikhxngphusngektkarn observer inbribthechingsmphththphaph ewlaimsamarthaeykxxkcaksammitikhxngpriphumiidephraaxtrakhxngkarsngektthisungewlaidphanipsahrbwtthunnkhunxyukbkhwamerwkhxngwtthuethiybkbphusngektkarnaelayngkhunxyukbkhwamaerngkhxng gravitational field xikdwy sungsamarththicachalxkarlwngipkhxngewlasahrbwtthuthimxngehnidodyphusngektkarnthixyuphaynxkkhxngsnam inckrwalwithya aenwkhidkhxngpriphumiewlacaepnkarrwmexathngpriphumiaelaewlaekhadwyknihklayepnexkphph universe thiepnnamthrrmephiynghnungediyw inthangkhnitsastrnn mnkkhuxaemniofldthiprakxbipdwy ehtukarn sungcathukxthibayidtampraephthkhxngrabbphikdbangxyang odypktiaelw mitiechingphunthithng 3 miti khwamyaw khwamkwang khwamsung aelaxikmitihnungchwkhna ewla epnsingcaepntxngmi