ชีนมิเนาะ (พม่า: ရှင်မိနောက်, ออกเสียง: [ʃɪ̀ɰ̃ mḭ naʊʔ]) เป็นพระมเหสีหลักของพระเจ้าฝรั่งมังฆ้องแห่งอาณาจักรอังวะ ระหว่างปี ค.ศ. 1400 ถึง ค.ศ. 1407 เป็นพระราชมารดาของ มังรายกะยอฉะวา หนึ่งในแม่ทัพผู้โด่งดังที่สุดในประวัติศาสตร์พม่าพร้อมด้วยพระเจ้าฝรั่งมังศรี ชีนมิเนาะเป็นธิดาของเจ้าฟ้าเมืองโม่ญี่นแห่งรัฐฉาน พระนางอภิเษกกับพระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง พระราชโอรสของพระเจ้าฝรั่งมังศรีชวา ในช่วงเวลาที่อังวะและโม่ญี่นมีความสัมพันธ์อันดีซึ่งหาได้ยากยิ่งใน ค.ศ. 1389 จาก ค.ศ. 1391 ถึง ค.ศ. 1395 พระนางให้กำเนิดพระราชโอรสสามองค์ได้แก่ มังรายกะยอฉะวา พระเจ้าฝรั่งมังศรี และพระราชธิดา
ชีนมิเนาะ ရှင်မိနောက် | |
---|---|
![]() นะหลวงอเนาะมิบะยา | |
พระมเหสีแห่งหงสาวดี | |
ดำรงพระยศ | ป. กรกฎาคม ค.ศ. 1408 – ป. ธันวาคม ค.ศ. 1421? |
พระมเหสีวังตะวันตกแห่งอังวะ | |
ดำรงพระยศ | 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1400 – ป. กรกฎาคม ค.ศ. 1408 |
ก่อนหน้า | |
ถัดไป | พระนางชีนโบ่แม |
ประสูติ | ค.ศ. 1374 โม่ญี่น |
สวรรคต | ? หงสาวดี |
คู่อภิเษก | พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง (ค.ศ. 1389–1408) พระเจ้าราชาธิราช (ค.ศ. 1408–21) |
พระราชบุตร | มังรายกะยอฉะวา พระเจ้าฝรั่งมังศรี |
ราชวงศ์ | โม่ญี่น |
พระราชบิดา | Tho Ngan Bwa (Hsongamhpa) |
ศาสนา | พุทธเถรวาท |
ชีนมิเนาะขึ้นเป็นพระมเหสีแห่งอังวะ เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน ค.ศ. 1400 หลังพระเจ้าฝรั่งมังฆ้องขึ้นครองบัลลังก์แห่งอังวะ อังวะในเวลานั้นกำลังต่อสู้กับอาณาจักรหงสาวดีทางตอนใต้ ในพฤษภาคม ค.ศ. 1408 พระเจ้าฝรั่งมังฆ้องได้รุกรานดินแดนหงสาวดีและไปถึงชานเมืองหงสาวดี ตามธรรมเนียมของสมัยนั้น พระนางร่วมเดินทางไปกับพระเจ้าฝรั่งมังฆ้องในระหว่างการออกรบ สามเดือนต่อมาราวเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1408 กองทัพหงสาวดีได้โจมตีกลับและเอาชนะกองทัพอังวะได้อย่างราบคาบ ในระหว่างกระบวนการล่าถอยอันโกลาหล ชีนมิเนาะถูกกองทัพหงสาวดีจับตัวไป พระเจ้าราชาธิราชแห่งหงสาวดีได้สถาปนาพระนางขึ้นเป็นมเหสีของพระองค์ ซอ-ปยีจันทาพระราชธิดาของพระองค์ ซึ่งถูกกองทัพหงสาวดีจับตัวได้ที่ยะไข่ ก็ได้สถาปนาเป็นมเหสีของพระเจ้าราชาธิราชด้วยเช่นเดียวกัน
มังรายกะยอฉะวาไม่ยกโทษให้พระเจ้าราชาธิราชที่นำมารดาและน้องสาวของตนไปเป็นมเหสี พระองค์ตั้งใจที่จะเอาชนะพระเจ้าราชาธิราชในสงครามและเกือบทำสำเร็จ แต่ก็ไม่สามารถช่วยมารดาและน้องสาวได้ เพราะพระองค์สิ้นพระชนม์จากการบาดเจ็บในสนามรบเมื่อ มีนาคม ค.ศ. 1415
อเนาะมิบะยา
อเนาะมิบะยา (พม่า: အနောက်မိဘုရား, ออกเสียง: [ənaʊʔ mḭbəjá]; แปลว่า มเหสีตะวันตก) เป็นหนึ่งในนะหลวง 37 ตนของพม่า เธอคือชีนมิเนาะ พระเจ้าฝรั่งมังศรีพระราชโอรสของพระนางก็เป็นหนึ่งในนะหลวงเช่นเดียวกันในชื่อว่า อองปีนแลซีน-พยูชีน
พระนางสวรรคตจากอาการพระหทัยวายหลังตกพระทัยเมื่อเห็น มังกะยอฉะวา (อูมี่นจอ) อยู่บนหลังม้าวิเศษในทุ่งฝ้าย รูปลักษณ์นะของพระนางเป็นรูปนั่งบนแท่นดอกบัว มีเครื่องประดับศีรษะ และกำลังให้นมบุตร
อ้างอิง
- Hmannan Vol. 1 2003: 424
- Tun Aung Chain 2004: 68
- Hmannan Vol. 1 2003: 441
- Maha Yazawin Vol. 1 2006: 334
- Harvey 1925: 85–95
- Hla Thamein. "Thirty-Seven Nats". Yangonow. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 July 2010. สืบค้นเมื่อ 2010-08-28.
บรรณานุกรม
- Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
- (1720). (ภาษาBurmese). Vol. 1–3 (2006, 4th printing ed.). Yangon: Ya-Pyei Publishing.
{{}}
: CS1 maint: unrecognized language () - (1829–1832). (ภาษาBurmese). Vol. 1–3 (2003 ed.). Yangon: .
{{}}
: CS1 maint: unrecognized language () - Tun Aung Chain (2004). Selected Writings of Tun Aung Chain. Myanmar Historical Commission.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
chinmienaa phma ရ င မ န က xxkesiyng ʃɪ ɰ mḭ naʊʔ epnphramehsihlkkhxngphraecafrngmngkhxngaehngxanackrxngwa rahwangpi kh s 1400 thung kh s 1407 epnphrarachmardakhxng mngraykayxchawa hnunginaemthphphuodngdngthisudinprawtisastrphmaphrxmdwyphraecafrngmngsri chinmienaaepnthidakhxngecafaemuxngomyinaehngrthchan phranangxphieskkbphraecafrngmngkhxng phrarachoxrskhxngphraecafrngmngsrichwa inchwngewlathixngwaaelaomyinmikhwamsmphnthxndisunghaidyakyingin kh s 1389 cak kh s 1391 thung kh s 1395 phranangihkaenidphrarachoxrssamxngkhidaek mngraykayxchawa phraecafrngmngsri aelaphrarachthidachinmienaa ရ င မ န က nahlwngxenaamibayaphramehsiaehnghngsawdidarngphraysp krkdakhm kh s 1408 p thnwakhm kh s 1421 phramehsiwngtawntkaehngxngwadarngphrays25 phvscikayn kh s 1400 p krkdakhm kh s 1408kxnhnathdipphranangchinobaemprasutikh s 1374 omyinswrrkht hngsawdikhuxphieskphraecafrngmngkhxng kh s 1389 1408 phraecarachathirach kh s 1408 21 phrarachbutrmngraykayxchawa phraecafrngmngsrirachwngsomyinphrarachbidaTho Ngan Bwa Hsongamhpa sasnaphuththethrwath chinmienaakhunepnphramehsiaehngxngwa emuxwnthi 25 phvscikayn kh s 1400 hlngphraecafrngmngkhxngkhunkhrxngbllngkaehngxngwa xngwainewlannkalngtxsukbxanackrhngsawdithangtxnit inphvsphakhm kh s 1408 phraecafrngmngkhxngidrukrandinaednhngsawdiaelaipthungchanemuxnghngsawdi tamthrrmeniymkhxngsmynn phranangrwmedinthangipkbphraecafrngmngkhxnginrahwangkarxxkrb sameduxntxmaraweduxnkrkdakhm kh s 1408 kxngthphhngsawdiidocmtiklbaelaexachnakxngthphxngwaidxyangrabkhab inrahwangkrabwnkarlathxyxnoklahl chinmienaathukkxngthphhngsawdicbtwip phraecarachathirachaehnghngsawdiidsthapnaphranangkhunepnmehsikhxngphraxngkh sx pyicnthaphrarachthidakhxngphraxngkh sungthukkxngthphhngsawdicbtwidthiyaikh kidsthapnaepnmehsikhxngphraecarachathirachdwyechnediywkn mngraykayxchawaimykothsihphraecarachathirachthinamardaaelanxngsawkhxngtnipepnmehsi phraxngkhtngicthicaexachnaphraecarachathirachinsngkhramaelaekuxbthasaerc aetkimsamarthchwymardaaelanxngsawid ephraaphraxngkhsinphrachnmcakkarbadecbinsnamrbemux minakhm kh s 1415xenaamibayaxenaamibaya phma အန က မ ဘ ရ xxkesiyng enaʊʔ mḭbeja aeplwa mehsitawntk epnhnunginnahlwng 37 tnkhxngphma ethxkhuxchinmienaa phraecafrngmngsriphrarachoxrskhxngphranangkepnhnunginnahlwngechnediywkninchuxwa xxngpinaelsin phyuchin phranangswrrkhtcakxakarphrahthywayhlngtkphrathyemuxehn mngkayxchawa xumincx xyubnhlngmawiessinthungfay ruplksnnakhxngphranangepnrupnngbnaethndxkbw miekhruxngpradbsirsa aelakalngihnmbutrxangxingHmannan Vol 1 2003 424 Tun Aung Chain 2004 68 Hmannan Vol 1 2003 441 Maha Yazawin Vol 1 2006 334 Harvey 1925 85 95 Hla Thamein Thirty Seven Nats Yangonow khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 29 July 2010 subkhnemux 2010 08 28 brrnanukrmHarvey G E 1925 History of Burma From the Earliest Times to 10 March 1824 London Frank Cass amp Co Ltd 1720 phasaBurmese Vol 1 3 2006 4th printing ed Yangon Ya Pyei Publishing a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint unrecognized language lingk 1829 1832 phasaBurmese Vol 1 3 2003 ed Yangon a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a CS1 maint unrecognized language lingk Tun Aung Chain 2004 Selected Writings of Tun Aung Chain Myanmar Historical Commission