ส ปตป ร Sanskrit सप त प र saptapurī นครท งเจ ด เป นกล มนครเจ ดแห งท ในศาสนาฮ นด ถ อว าเป นแหล งจาร กแสวงบ ญท สำค ญ ในประ

สัปตปุรี (Sanskrit सप्त-पुरी saptapurī, "นครทั้งเจ็ด") เป็นกลุ่มนครเจ็ดแห่งที่ในศาสนาฮินดูถือว่าเป็นแหล่งจาริกแสวงบุญที่สำคัญ () ในประเทศอินเดีย เชื่อกันว่าการได้จาริกแสวงบุญไปยังสถานที่ทั้งเจ็ดจะให้พรโมกษะแก่ผู้นั้นให้ได้หลุดพ้นการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ

อโยธยา

มถุรา

หฤทวาร

พาราณสี

กาญจีปุรัม

อุชไชนะ

ทวารกา

สัปตปุรีทั้งเจ็ดแห่ง

นครต่าง ๆ ในสัปตปุรีล้วนมีความสำคัญทางศาสนา เช่น อโยธยาเป็นชนมภูมิ (ที่เกิด) ของพระราม ส่วนพาราณสีกับหฤทวารเป็น "นิตยตีรถะ" หรือสถานที่ที่เต็มไปด้วยพลังงานทางจิตวิญญาณอยู่ตามธรรมชาติ กาญจีปุรัมเป็นที่รู้จักดีจากบูชาเทวมารดา ในมหาภารตะระบุว่าพระกฤษณะมีพระชนม์ชีพช่วงเยาว์อยู่ในมถุรา ก่อนจะประทับทวารกาเป็นเวลาหนึ่งร้อยปี และเสด็จกลับไปประทับยังวิมานเดิม หฤทวารยังเป็นจุดที่แม่น้ำคงคาอันศักดิ์สิทธิ์เริ่มต้นไหลออกจากเทือกเขาสู่ที่ราบ และพาราณสียังเป็นนครที่มีความเกี่ยวเนื่องอย่างมากกับพระศิวะ อุชไชนะเป็นที่ตั้งของหนึ่งใน 12 ชโยติรลึงค์ ที่ ทั้งหฤทวารและอุชไชนะเป็นสถานที่ประกอบพิธีซึ่งมีขึ้นทุก 12 ปี ส่วนที่กาญจีปุรีมมีพิธี และกฤษณชนมาษฏมี เฉลิมฉลองเป็นพิเศษในทวารกาและมถุรา

จากบรรยายถึงสัปตปุรีเจ็ดแห่งไว้ว่าอโยธฺยา มถุรา มายา กาศี กาญฺจี อวนฺติกา ฯ ปุรี ทฺวาราวตี ไจว สปฺไตเต โมกฺษทายกะห์ อันแปลว่า "อโยธยา, มถุรา, คยา, กาศี, กาญจี, กวันติกา, ทวาราวตี - นครทั้งเจ็ดนี้ จักเป็นที่ทราบในฐานะผู้ประทานโมกษะ" ชื่อของนครทั้งเจ็ดในปัจจุบัน ได้แก่อโยธยา, มถุรา, หฤทวาร (มายา หรือ คยา), พาราณสี (กาศี), กาญจีปุรัม (กาญจี), อุชไชนะ (อวันติกา), ทวารกา (ทวารวดี)

อ้างอิง

Anu Kapur (2019). Mapping Place Names of India. Taylor & Francis. pp. 74–75. ISBN .
Sunita Pant Bansal (2008). Hindu Pilgrimage. Teertha. Pustak Mahal. pp. 6–9 & 34–35. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2009-08-07.
Sivaprasad Bhattacharyya; D S Sarma (1987). "The Religious Practices of the Hindus". ใน Kenneth W. Morgan (บ.ก.). The Religion of the Hindus. Motilal Banarsidass. pp. 188–191. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2009-08-09. Pilgrimages to the seven holy sites are highly prized: to Conjeeveram, Dwaraka, Ayodhya, Mathura, Hardwar, Banaras, and Ujjain.
Shivswaroop Sahay (2008). Pracheen Bharatiya Dharm Evam Darshan. Motilal Banarsidass. p. 151. ISBN .
Garuḍa Purāṇa. แปลโดย Ernest Wood; S.V. Subrahmanyam. 1911. p. XVI:114. สืบค้นเมื่อ 2023-02-25.
Anuradha Roma Choudhury (1994). "Hinduism". ใน Jean Holm; John Bowker (บ.ก.). Sacred Place. London: Pinter Ltd. p. 70. ISBN . [...] group of seven tīrthas designated as mokṣapurīs (holy cities/purī where one gains liberation/mokṣa), i.e., Ayodhya, Mathura, Kasi, Kanchi, Avantika, Puri, and Dvaravati.

[Kapur2019-1] Anu Kapur (2019). Mapping Place Names of India. Taylor & Francis. pp. 74–75. ISBN .

[Bansal-2] Sunita Pant Bansal (2008). Hindu Pilgrimage. Teertha. Pustak Mahal. pp. 6–9 & 34–35. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2009-08-07.

[Morgan-3] Sivaprasad Bhattacharyya; D S Sarma (1987). "The Religious Practices of the Hindus". ใน Kenneth W. Morgan (บ.ก.). The Religion of the Hindus. Motilal Banarsidass. pp. 188–191. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2009-08-09. Pilgrimages to the seven holy sites are highly prized: to Conjeeveram, Dwaraka, Ayodhya, Mathura, Hardwar, Banaras, and Ujjain.

[Sahay2008-4] Shivswaroop Sahay (2008). Pracheen Bharatiya Dharm Evam Darshan. Motilal Banarsidass. p. 151. ISBN .

[Wood1911-5] Garuḍa Purāṇa. แปลโดย Ernest Wood; S.V. Subrahmanyam. 1911. p. XVI:114. สืบค้นเมื่อ 2023-02-25.

[Choudhury1994-6] Anuradha Roma Choudhury (1994). "Hinduism". ใน Jean Holm; John Bowker (บ.ก.). Sacred Place. London: Pinter Ltd. p. 70. ISBN . [...] group of seven tīrthas designated as mokṣapurīs (holy cities/purī where one gains liberation/mokṣa), i.e., Ayodhya, Mathura, Kasi, Kanchi, Avantika, Puri, and Dvaravati.