เกด หรือ ราชายตนะ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Manilkara hexandra) เป็นพันธุ์ไม้มงคลพระราชทานและดอกไม้ประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ชื่อเกดปรากฏในวรรณคดีเรื่องขุนช้างขุนแผนและรามเกียรติ์ (เรื่องหลังเป็นพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 1) ในพุทธประวัติ ต้นราชายตนะเป็นที่ประทับในสัปดาห์ที่ 7 หลังจากการตรัสรู้
เกด | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต |
อาณาจักร: | พืช |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
เคลด: | พืชดอก |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
เคลด: | แอสเทอริด |
อันดับ: | อันดับกุหลาบป่า |
วงศ์: | วงศ์พิกุล |
สกุล: | () |
สปีชีส์: | Manilkara hexandra |
ชื่อทวินาม | |
Manilkara hexandra () | |
ชื่อพ้อง | |
Mimusops hexandra Roxb. () |
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
เป็นต้นไม้ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีน้ำยางขาว สูง 15-25 เมตร เรือนยอดแน่นทึบเป็นพุ่มกลม ลำต้น และกิ่งมักคดงอ เปลือกนอกสีน้ำตาลอมเทาหรือสีคล้ำ แตกเป็นสะเก็ดสี่เหลี่ยมหรือแตกเป็นร่องลึกตามยาว เปลือกในสีแดงอมน้ำตาลหรือชมพู ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับเป็นกลุ่มตอนปลายกิ่ง รูปไข่กลับหรือรูปรีแกมรูปไข่กลับ กว้าง 2.5-6 เซนติเมตร ยาว 5-12 เซนติเมตร ปลายมนกว้าง และหยักเว้า โคนสอบ ขอบเรียบ แผ่นใบหนา ด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน ด้านล่างสีนวล เส้นแขนงใบเรียงขนานกันถี่เห็นไม่ชัด ก้านใบยาว 1.6-2 เซนติเมตร ดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุกสั้น ออกตามง่ามใบและเหนือรอยแผลใบปลายดอกชี้ลง ดอกสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอมเล็กน้อย กลีบเลี้ยง 6 กลีบ เรียงเป็น 2 วง วงละ 3 กลีบ กลีบดอกโคนติดกันเป็นหลอดสั้น ๆ ปลายแยกเป็นแฉกรูปใบหอก 6 แฉก เกสรเพศผู้สมบูรณ์และไม่สมบูรณ์อย่างละ 6 อัน เรียงสลับกัน รังไข่มีขนนุ่มทั่วไป ผลกลมรี กว้าง 0.9-1.1 เซนติเมตร ยาว 1.4-2 เซนติเมตร ส่วนบนมีก้านเกสรเพศเมียติดค้างอยู่เป็นติ่งแหลม ฐานผลมีกลีบเลี้ยงที่เจริญขึ้นมารองรับ ผลสุกสีเหลืองหรือเหลืองอมส้ม เนื้อนุ่ม มี 1-2 เมล็ด เมล็ดแข็ง สีน้ำตาลแดงเป็นมัน รูปไข่ ยาว 1-1.5 เซนติเมตร
การกระจายพันธุ์
พบในอนุทวีปอินเดีย: บังกลาเทศ, อินเดีย และศรีลังกา; อินโดจีน: กัมพูชา, พม่า, ไทย และเวียดนาม ในประเทศไทยพบในภาคตะวันออกเฉียงใต้ ภาคตะวันตกเฉียงใต้ และภาคใต้ ขึ้นกระจัดกระจายในป่าดิบ บนพื้นที่ดินร่วนปนทรายใกล้ฝั่งทะเล และตามเขาหินปูนบนเกาะที่ไม่สูงจากระดับน้ำทะเลมากนัก
อ้างอิง
- Ann. Mus. Colon. Marseille ser. 3, 3:9, fig. 2. 1915 "Manilkara hexandra". (GRIN). (ARS), United States Department of Agriculture (USDA). สืบค้นเมื่อ December 29, 2009.
- Pl. Coromandel 1:16, t. 15. 1795 "Mimusops hexandra". (GRIN). (ARS), United States Department of Agriculture (USDA). สืบค้นเมื่อ December 29, 2009.
- หนังสือธรรมลีลา ฉบับที่ 90 พ.ค. 51 โดย เรณุกา โดย ผู้จัดการออนไลน์ 2 พฤษภาคม 2551 10:13 น.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
ekd hrux rachaytna chuxwithyasastr Manilkara hexandra epnphnthuimmngkhlphrarachthanaeladxkimpracacnghwdpracwbkhirikhnth chuxekdpraktinwrrnkhdieruxngkhunchangkhunaephnaelaramekiyrti eruxnghlngepnphrarachniphnthinrchkalthi 1 inphuththprawti tnrachaytnaepnthiprathbinspdahthi 7 hlngcakkartrsruekdkarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxtxanackr phuchekhld phuchmithxlaeliyngekhld phuchdxkekhld phuchibeliyngkhuaethekhld aexsethxridxndb xndbkuhlabpawngs wngsphikulskul spichis Manilkara hexandrachuxthwinamManilkara hexandra chuxphxngMimusops hexandra Roxb lksnathangphvkssastrepntnimkhnadklangthungkhnadihy minayangkhaw sung 15 25 emtr eruxnyxdaennthubepnphumklm latn aelakingmkkhdngx epluxknxksinatalxmethahruxsikhla aetkepnsaekdsiehliymhruxaetkepnrxngluktamyaw epluxkinsiaedngxmnatalhruxchmphu ibediyw eriyngewiynslbepnklumtxnplayking rupikhklbhruxrupriaekmrupikhklb kwang 2 5 6 esntiemtr yaw 5 12 esntiemtr playmnkwang aelahykewa okhnsxb khxberiyb aephnibhna danbnsiekhiywekhmepnmn danlangsinwl esnaekhnngiberiyngkhnanknthiehnimchd kanibyaw 1 6 2 esntiemtr dxkediywhruxepnchxkracuksn xxktamngamibaelaehnuxrxyaephlibplaydxkchilng dxksiehluxngxxn klinhxmelknxy klibeliyng 6 klib eriyngepn 2 wng wngla 3 klib klibdxkokhntidknepnhlxdsn playaeykepnaechkrupibhxk 6 aechk eksrephsphusmburnaelaimsmburnxyangla 6 xn eriyngslbkn rngikhmikhnnumthwip phlklmri kwang 0 9 1 1 esntiemtr yaw 1 4 2 esntiemtr swnbnmikaneksrephsemiytidkhangxyuepntingaehlm thanphlmiklibeliyngthiecriykhunmarxngrb phlsuksiehluxnghruxehluxngxmsm enuxnum mi 1 2 emld emldaekhng sinatalaedngepnmn rupikh yaw 1 1 5 esntiemtrkarkracayphnthuphbinxnuthwipxinediy bngklaeths xinediy aelasrilngka xinodcin kmphucha phma ithy aelaewiydnam inpraethsithyphbinphakhtawnxxkechiyngit phakhtawntkechiyngit aelaphakhit khunkracdkracayinpadib bnphunthidinrwnpnthrayiklfngthael aelatamekhahinpunbnekaathiimsungcakradbnathaelmaknkxangxingAnn Mus Colon Marseille ser 3 3 9 fig 2 1915 Manilkara hexandra GRIN ARS United States Department of Agriculture USDA subkhnemux December 29 2009 Pl Coromandel 1 16 t 15 1795 Mimusops hexandra GRIN ARS United States Department of Agriculture USDA subkhnemux December 29 2009 hnngsuxthrrmlila chbbthi 90 ph kh 51 ody ernuka ody phucdkarxxniln 2 phvsphakhm 2551 10 13 n wikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb ekd bthkhwamphichniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk