คลิปสปริงเงอร์ | |
---|---|
ตัวผู้ | |
ตัวเมีย | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Chordata |
ชั้น: | Mammalia |
อันดับ: | Artiodactyla |
วงศ์: | Bovidae |
วงศ์ย่อย: | Antilopinae |
เผ่า: | Neotragini |
สกุล: | Oreotragus , 1834 |
สปีชีส์: | O. oreotragus |
ชื่อทวินาม | |
Oreotragus oreotragus (, 1783) | |
ชนิดย่อย | |
| |
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ | |
ชื่อพ้อง | |
ชื่อพ้อง
|
คลิปสปริงเงอร์ (อังกฤษ: Klipspringer; ชื่อวิทยาศาสตร์: Oreotragus oreotragus) เป็นแอนทิโลปขนาดเล็ก ในกลุ่มแอนทิโลปแคระ หรือแอนทิโลปเล็ก
ศัพทมูลวิทยา
คลิปสปริงเงอร์จัดเป็นสิ่งมีชีวิตเพียงชนิดเดียวเท่านั้นในสกุล Oreotragus โดยได้รับการอนุกรมวิธานครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1783 โดย นักสัตววิทยาชาวเยอรมัน ชื่อเรียกในท้องถิ่นว่า "กลิปสปริงเงอร์" (klipspringer) มาจากการประสมกันของคำในภาษาแอฟริคานส์ว่า klip ("หิน") กับ springer ("ผู้กระโดด", "ผู้ผาดโผน") รวมความแล้วแปลว่า "นักกระโดดหน้าผา" และมีอีกชื่อหนึ่งคือ "กลิปโบก" (klipbok)
และอาจเรียกชื่อสามัญในภาษาไทยได้ว่า "กวางผา" แต่เป็นสัตว์ต่างประเภทกับกวางผาที่พบในทวีปเอเชีย แม้จะอยู่ในวงศ์เดียวกันก็ตาม
ลักษณะและพฤติกรรม
ตัวผู้มีน้ำหนักตัวประมาณ 10 กิโลกรัม ตัวเมีย 13 กิโลกรัม ความสูง 50–55 เซนติเมตร จากกีบเท้าถึงไหล่ ความยาวลำตัว 80 เซนติเมตร–1 เมตร ความยาวหาง 8 เซนติเมตร อายุโดยเฉลี่ย 10–12 ปี มีเขาเฉพาะตัวผู้เท่านั้น ขนาดความยาว 20–25 เซนติเมตร มีความเรียวแหลม ตัวเมียมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้เล็กน้อย ไม่มีเขา มีขนสีต่าง ๆ ออกไป เช่น เหลือง, น้ำตาลแดง, เทา แตกต่างออกไปตามภูมิประเทศเพื่ออำพรางตัว โดยมีจุดอ่อนคือสีขาว
คลิปสปริงเงอร์ เป็นแอนทิโลปที่มีความปราดเปรียวว่องไวมาก สามารถกระโดดไปมาตามโขดหินได้อย่างคล่องแคล่ว เนื่องจากกีบเท้ามีลักษณะพิเศษทำให้เกาะติดบนพื้นหินได้อย่างมั่นคง ส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่เป็นคู่ เมื่อมีลูกจะซ่อนลูกไว้ประมาณ 1 เดือน เพื่อความปลอดภัย โดยเป็นสัตว์ที่มีความสามารถกระโดดได้สูงมากเป็นพิเศษ โดยกระโดดได้สูงคิดเป็น 15 เท่าของความสูงของตัว หรือประมาณ 7 เมตร ซึ่งเมื่อเทียบกับมนุษย์แล้วจะเท่ากับว่ากระโดดจากไหล่ของเทพีเสรีภาพข้ามคบเพลิงซึ่งเป็นจุดสูงสุดได้เลย
อาศัยอยู่ตามภูมิประเทศที่เป็นโขดหินหรือภูเขาหินที่มีต้นไม้ขึ้นประปราย อาศัยอยู่ได้ทั้งในพื้นที่แห้งแล้งและพื้นที่ชุ่มชื้น อาหารหลักได้แก่ ใบไม้อ่อน ๆ, รากไม้, ดอกไม้, ผลไม้ และหญ้าที่ขึ้นใหม่ในช่วงฤดูฝน เป็นสัตว์ที่จะไม่ดื่มน้ำโดยตรง แต่จะอาศัยความชื้นจากพืชพรรณต่าง ๆ ที่กินขึ้นไปแทนหล่อเลี้ยงร่างกาย ทำให้สามารถอดน้ำได้เป็นระยะเวลานาน ๆ
เป็นสัตว์ที่หากินในเวลากลางคืน โดยเฉพาะในช่วงกลางดึกและจะกระฉับกระเฉงมากเป็นพิเศษในคืนเดือนหงายหรือคืนวันเพ็ญ จะเริ่มหลับนอนพักผ่อนเมื่อใกล้สาง ในเวลากลางวันมักนอนอาบแดดเพื่ออบอุ่นร่างกาย
จากการศึกษาทางด้านวงศ์วานวิวัฒนาการ พบว่าคลิปสปริงเงอร์มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับ (Madoqua kirkii) และ (Neotragus moschatus) ซึ่งเป็นแอนทิโลปขนาดเล็กเหมือนกัน โดยวิวัฒนาการมาแล้วเกือบ 14 ล้านปี โดยมีลำดับตามตางรางดังนี้:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
การกระจายพันธุ์และความหลากหลาย
พบกระจายพันธุ์อย่างกว้างขวางในเอธิโอเปีย, เคนยา, แทนซาเนีย, นามิเบีย และแอฟริกาใต้ และสูญพันธุ์ไปแล้วที่บุรุนดี โดยจำแนกออกได้เป็น 11 ชนิดย่อย ดังนี้:
- O. o. aceratos Noack, 1899 : คลิปสปริงเงอร์แทนซาเนียใต้ หรือโนอากคลิปสปริงเงอร์ พบกระจายพันธุ์ในแอฟริกาตะวันออกและแอฟริกาใต้ ระหว่างแม่น้ำรูฟิจิ และแซมเบซี
- O. o. aureus , 1913 : คลิปสปริงเงอร์สีทอง พบในเคนยา
- O. o. centralis , 1921 : คลิปสปริงเงอร์แซมเบีย พบในภูมิภาคแอฟริกากลางและแอฟริกาใต้
- O. o. oreotragus (Zimmermann, 1783) : เคปคลิปสปริงเงอร์ พบในแหลมกูดโฮป, แอฟริกาใต้
- O. o. porteousi , 1911 : พบในแอฟริกากลาง
- O. o. saltatrixoides (, 1853) : คลิปสปริงเงอร์เอธิโอเปีย พบในที่ราบสูงเอธิโอเปีย
- O. o. schillingsi Neumann, 1902 : คลิปสปริงเงอร์มาไซ พบในแอฟริกาตะวันออก
- O. o. somalicus Neumann, 1902 : คลิปสปริงเงอร์โซมาลี พบในตอนเหนือของโซมาเลีย
- O. o. stevensoni , 1946 คลิปสปริงเงอร์สตีเวนสัน พบในตะวันตกของซิมบับเว
- O. o. transvaalensis Roberts, 1917 : คลิปสปริงเงอร์ทรานส์เวล พบในที่ราบสูงแอฟริกาใต้และดราเกนสเบอร์ก
- O. o. tyleri Hinton, 1921 : คลิปสปริงเงอร์แองโกลัน พบในนามิเบีย
อ้างอิง
- IUCN SSC Antelope Specialist Group (2008). "Oreotragus oreotragus". IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2008: e.T15485A4650367. สืบค้นเมื่อ 2 June 2016.
{{}}
: CS1 maint: uses authors parameter () - Grubb, P. (2005). "Order Artiodactyla". ใน Wilson, D. E.; Reeder, D. M (บ.ก.). Mammal Species of the World (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. p. 686. ISBN .
- . tv.com. July 7, 2002. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-26. สืบค้นเมื่อ July 3, 2016.
- "Klipspringer". MerriamWebsterDictionary. สืบค้นเมื่อ 7 April 2016.
- ปองพล อดิเรกสาร. สัตว์ป่าแอฟริกา. กรุงเทพฯ : เอเรียสบุ๊คส์, 2553. 240 หน้า. หน้า 38. ISBN
- Liebenberg, L. (1990). A Field Guide to the Animal Tracks of Southern Africa (Illustrated, reprint ed.). Cape Town, South Africa: D. Philip. pp. 273–4. ISBN .
- Kingdon, J. (2015). The Kingdon Field Guide to African Mammals (2nd ed.). London, UK: Bloomsbury Publishing. pp. 588–9. .
- Johnston, A.R; Anthony, N.M (2012). "A multi-locus species phylogeny of African forest duikers in the subfamily Cephalophinae: evidence for a recent radiation in the Pleistocene". BioMed Central Evolutionary Biology. 12 (120). doi:10.1186/1471-2148-12-120.
- ; (2011). Ungulate Taxonomy. Baltimore, US: Johns Hopkins University Press. pp. 275–9. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Oreotragus oreotragus ที่วิกิสปีชีส์
- . สารานุกรมบริตานิกา ค.ศ. 1911. Vol. 15 (11 ed.). 1911.
- "Oreotragus oreotragus". . สืบค้นเมื่อ 8 April 2016.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khlipspringengxrtwphutwemiysthanakarxnurkskhwamesiyngta IUCN 3 1 karcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachn Mammaliaxndb Artiodactylawngs Bovidaewngsyxy Antilopinaeepha Neotraginiskul Oreotragus 1834spichis O oreotraguschuxthwinamOreotragus oreotragus 1783 chnidyxyduinenuxhaaephnthiaesdngkarkracayphnthuchuxphxngchuxphxngO cunenensis Zukowsky 1924 O hyatti 1921 O klippspringer 1802 O saltator Boddaert 1785 O saltatricoides Neumann 1902 O saltatrixoides Temminck 1853 O steinhardti Zukowsky 1924 O typicus Smith 1834 khlipspringengxr xngkvs Klipspringer chuxwithyasastr Oreotragus oreotragus epnaexnthiolpkhnadelk inklumaexnthiolpaekhra hruxaexnthiolpelksphthmulwithyakhlipspringengxrcdepnsingmichiwitephiyngchnidediywethanninskul Oreotragus odyidrbkarxnukrmwithankhrngaerkemuxpi kh s 1783 ody nkstwwithyachaweyxrmn chuxeriykinthxngthinwa klipspringengxr klipspringer macakkarprasmknkhxngkhainphasaaexfrikhanswa klip hin kb springer phukraodd phuphadophn rwmkhwamaelwaeplwa nkkraoddhnapha aelamixikchuxhnungkhux klipobk klipbok aelaxaceriykchuxsamyinphasaithyidwa kwangpha aetepnstwtangpraephthkbkwangphathiphbinthwipexechiy aemcaxyuinwngsediywknktamlksnaaelaphvtikrrmtwphuminahnktwpraman 10 kiolkrm twemiy 13 kiolkrm khwamsung 50 55 esntiemtr cakkibethathungihl khwamyawlatw 80 esntiemtr 1 emtr khwamyawhang 8 esntiemtr xayuodyechliy 10 12 pi miekhaechphaatwphuethann khnadkhwamyaw 20 25 esntiemtr mikhwameriywaehlm twemiymikhnadihykwatwphuelknxy immiekha mikhnsitang xxkip echn ehluxng natalaedng etha aetktangxxkiptamphumipraethsephuxxaphrangtw odymicudxxnkhuxsikhaw khlipspringengxr epnaexnthiolpthimikhwampradepriywwxngiwmak samarthkraoddipmatamokhdhinidxyangkhlxngaekhlw enuxngcakkibethamilksnaphiessthaihekaatidbnphunhinidxyangmnkhng swnihycaxasyxyuepnkhu emuxmilukcasxnlukiwpraman 1 eduxn ephuxkhwamplxdphy odyepnstwthimikhwamsamarthkraoddidsungmakepnphiess odykraoddidsungkhidepn 15 ethakhxngkhwamsungkhxngtw hruxpraman 7 emtr sungemuxethiybkbmnusyaelwcaethakbwakraoddcakihlkhxngethphiesriphaphkhamkhbephlingsungepncudsungsudidely xasyxyutamphumipraethsthiepnokhdhinhruxphuekhahinthimitnimkhunprapray xasyxyuidthnginphunthiaehngaelngaelaphunthichumchun xaharhlkidaek ibimxxn rakim dxkim phlim aelahyathikhunihminchwngvdufn epnstwthicaimdumnaodytrng aetcaxasykhwamchuncakphuchphrrntang thikinkhunipaethnhlxeliyngrangkay thaihsamarthxdnaidepnrayaewlanan epnstwthihakininewlaklangkhun odyechphaainchwngklangdukaelacakrachbkraechngmakepnphiessinkhuneduxnhngayhruxkhunwnephy caerimhlbnxnphkphxnemuxiklsang inewlaklangwnmknxnxabaeddephuxxbxunrangkay cakkarsuksathangdanwngswanwiwthnakar phbwakhlipspringengxrmikhwamsmphnthiklchidkb Madoqua kirkii aela Neotragus moschatus sungepnaexnthiolpkhnadelkehmuxnkn odywiwthnakarmaaelwekuxb 14 lanpi odymiladbtamtangrangdngni Neotragus moschatus khlipspringengxr Oreotragus oreotragus Madoqua kirkii karkracayphnthuaelakhwamhlakhlayphbkracayphnthuxyangkwangkhwanginexthioxepiy ekhnya aethnsaeniy namiebiy aelaaexfrikait aelasuyphnthuipaelwthiburundi odycaaenkxxkidepn 11 chnidyxy dngni O o aceratos Noack 1899 khlipspringengxraethnsaeniyit hruxonxakkhlipspringengxr phbkracayphnthuinaexfrikatawnxxkaelaaexfrikait rahwangaemnarufici aelaaesmebsi O o aureus 1913 khlipspringengxrsithxng phbinekhnya O o centralis 1921 khlipspringengxraesmebiy phbinphumiphakhaexfrikaklangaelaaexfrikait O o oreotragus Zimmermann 1783 ekhpkhlipspringengxr phbinaehlmkudohp aexfrikait O o porteousi 1911 phbinaexfrikaklang O o saltatrixoides 1853 khlipspringengxrexthioxepiy phbinthirabsungexthioxepiy O o schillingsi Neumann 1902 khlipspringengxrmais phbinaexfrikatawnxxk O o somalicus Neumann 1902 khlipspringengxrosmali phbintxnehnuxkhxngosmaeliy O o stevensoni 1946 khlipspringengxrstiewnsn phbintawntkkhxngsimbbew O o transvaalensis Roberts 1917 khlipspringengxrthransewl phbinthirabsungaexfrikaitaeladraeknsebxrk O o tyleri Hinton 1921 khlipspringengxraexngokln phbinnamiebiyxangxingIUCN SSC Antelope Specialist Group 2008 Oreotragus oreotragus IUCN Red List of Threatened Species IUCN 2008 e T15485A4650367 subkhnemux 2 June 2016 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint uses authors parameter Grubb P 2005 Order Artiodactyla in Wilson D E Reeder D M b k Mammal Species of the World 3rd ed Johns Hopkins University Press p 686 ISBN 978 0 8018 8221 0 tv com July 7 2002 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2016 03 26 subkhnemux July 3 2016 Klipspringer MerriamWebsterDictionary subkhnemux 7 April 2016 pxngphl xdierksar stwpaaexfrika krungethph exeriysbukhs 2553 240 hna hna 38 ISBN 978 616 90508 0 3 Liebenberg L 1990 A Field Guide to the Animal Tracks of Southern Africa Illustrated reprint ed Cape Town South Africa D Philip pp 273 4 ISBN 978 0 86486 132 0 Kingdon J 2015 The Kingdon Field Guide to African Mammals 2nd ed London UK Bloomsbury Publishing pp 588 9 ISBN 978 1 4729 2531 2 Johnston A R Anthony N M 2012 A multi locus species phylogeny of African forest duikers in the subfamily Cephalophinae evidence for a recent radiation in the Pleistocene BioMed Central Evolutionary Biology 12 120 doi 10 1186 1471 2148 12 120 2011 Ungulate Taxonomy Baltimore US Johns Hopkins University Press pp 275 9 ISBN 978 1 4214 0093 8 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Oreotragus oreotragus khxmulthiekiywkhxngkb Oreotragus oreotragus thiwikispichis Klipspringer saranukrmbritanika kh s 1911 Vol 15 11 ed 1911 Oreotragus oreotragus subkhnemux 8 April 2016