แมลงวัน ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: 245–0Ma - Recent | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Arthropoda |
ชั้น: | Insecta |
ชั้นย่อย: | |
ชั้นฐาน: | |
อันดับใหญ่: | |
อันดับ: | Diptera Linnaeus, |
Suborders | |
(includes ) |
แมลงวัน (ภาษาไทยถิ่นเหนือ: แมงงุน) เป็น แมลง ใน อันดับ Diptera (di = สอง, และ ptera = ปีก) มีบน และ หนึ่งคู่ ซึ่งลดรูปจากปีกหลัง บน แมลงวันบางชนิดไม่มีปีก โดยเฉพาะใน superfamily
อันดับ Diptera เป็นอันดับที่มีขนาดใหญ่ ประกอบด้วย ประมาณ 240,000 ของ ยุง, บั่ว, และแมลงวันอื่นๆ แต่มีเพียงครึ่ง(ประมาณ 122,000 ชนิด) ที่ได้รับการจำแนกแล้ว เป็นอันดับหลัก ๆ ที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศและมนุษย์ (ทางการแพทย์และทางเศรษฐกิจ) ยุงในวงศ์ Culicidae มีความสำคัญมากโดยเป็นพาหะนำโรค มาลาเรีย ไข้เลือดออก ไข้เหลือง encephalitis
แมลงวัน เป็นแมลงที่อาศัยอยู่กับชุมชนมนุษย์ชนิดหนึ่ง ส่วนมากคนจะรู้จักบางชนิด เช่น และ มักจะกินอาหารที่เป็นเนื้อสัตว์และเศษอาหาร ตามกองขยะ และชอบหากินเวลากลางวัน ไม่ชอบแสงแดดจัด รัศมีการหากินอยู่ในวงประมาณ 3 กิโลเมตร
ชีววิทยา
แมลงวันกินอาหารที่เป็นของเหลวได้เท่านั้น ส่วนปากของแมลงวันมีการเปลี่ยนรูปอย่างหลากหลายตามอาหารของพวกมัน เช่น ปากเจาะดูดของยุง และปากแบบซับดูดของแมลงวันบ้าน
การสืบพันธุ์และการเจริญเติบโต
แมลงวันออกลูกเป็นไข่และฟักเป็นหนอนแมลงวัน และระยะดักแด้ จนกลายเป็นตัวเต็มวัย วงจรชีวิตของแมลงวันตั้งแต่ไข่จนเป็นตัวเต็มวัยกินเวลาประมาณ 8-10 วัน
เมื่อแมลงวันผสมพันธุ์กัน ตัวผู้จะเริ่มขึ้นขี่ตัวเมีย หันหน้าไปทางเดียวกัน แต่จะหมุนหันหน้าไปทางตรงกันข้ามในเวลาต่อมา แมลงวันมีความสามารถในการสืบพันธุ์มากกว่าแมลงอื่น ๆ และใช้เวลาสั้นกว่าด้วย จึงเป็นสาเหตุให้แมลงวันเพิ่มขึ้นจำนวนมาก
ตัวเมียจะวางไข่ใกล้ ๆ แหล่งอาหารเท่าที่เป็นไปได้ การเจริญเติบโตเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ตัวหนอนจะกินอาหารมากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ในระยะเวลาสั้น ๆ ก่อนที่เจริญเติบโตไปเป็นตัวเต็มวัย ในบางครั้งไข่จะฟักทันทีหลังจากถูกวางไข่ แมลงวันบางชนิดตัวหนอนฟักภายในตัวแม่
ตัวหนอนแมลงวัน หรือเรียกว่า ไม่มีขาจริง ระหว่างอกและท้องมีการแบ่งส่วนพื้นที่เพียงเล็กน้อย หลายชนิดแม้แต่หัวก็ไม่สามารถแบ่งส่วนพื้นที่ได้ชัดจากส่วนอื่น บางชนิดมีเล็กๆที่ปล้องตัว ตาและหนวดลดรูป หรือไม่มี และท้องไม่มีรยางค์ เช่น ลักษณะดังกล่าวเป็นการปรับตัวต่อสภาพแวดล้อมที่มีอาหารเป็นจำนวนมาก เช่นในอินทรีย์วัตถุเน่าหรือเป็น
ดักแด้มีหลายรูปแบบ บางครั้งเข้าดักแด้ในปลอกไหม หลักจากออกจากดักแด้ ตัวเต็มวัยมีอายุประมาณ 2-3 วัน หน้าที่หลักเพื่อสืบพันธุ์และหาแหล่งอาหารใหม่
การจำแนกหมวดหมู่
อับดับย่อย มีลำตัวและหนวดยาวมีขน เช่น ยุง แมลงวันแมงมุม อันดับย่อย มีลำตัวกลมหนวดสั้น การจำแนกหมวดหมู่ในปัจจุบัน อับดับย่อย Nematocera ถูกแยกออกเป็นสองอับดับย่อย คืออับดับย่อย และ อับดับย่อย แต่ยังไม่ถูกใช้กันอย่างแพร่หลายในนักกีฏวิทยาด้านแมลงวัน
- อันดับย่อย (77 วงศ์, สูญพันธุ์แล้ว 35 วงศ์) - มีหนวดยาว เห็นเด่นชัดแยกจาก ตัวหนอนมีทั้งเห็นหัวได้ชัดและหัวลดรูป มักอาศัยในน้ำ
- อับดับย่อย (141 วงศ์, สูญพันธุ์แล้ว 8 วงศ์) - มีหนวดสั้น ดักแด้ อยู่ในปลอกดักแด้ซึ่งสร้างจากผิวหนังของระยะสุดท้าย ตัวเต็มวัยแข็งแรง ตัวหนา ตัวหนอนส่วนปากลดรูป
- Infraorders and - หนวดสั้นแต่โครงสร้างต่างจาก Infraorders
- Infraorder - มีหนวด 3 ปล้อง (มีเส้นขนที่ปล้องที่ 3) และ ตัวหนอนมี 3 ระยะ หัวลดรูป (maggots)
Infraorder Muscomorpha ถูกแบ่งออกเป็น และ โดยแบ่งตามการปรากฏของcalypter (ส่วนปีกที่ห้อยออกมาขยายมาจากตุ่มปีก)
โทษ
แมลงวันจัดเป็นสัตว์พาหะนำโรค เนื่องจากการ ตอมตามสิ่งสกปรกทำให้มีเชื้อโรคติดตามขาและมาติดต่อสู่มนุษย์ ทำให้เกิดโรคต่างๆ จึงควรหากับดักแมลงวันวางไว้ที่ที่มีแมลงวันเยอะๆ เพื่อป้องกันโรค
ประโยชน์
แมลงวันมีประโยชน์ต่อมนุษย์ เช่น ในบางท้องที่พบว่าแมลงวันสามารถช่วยผสมเกสรดอกไม้ แพทย์บางแห่งใช้หนอนแมลงวันช่วยในการรักษาแผลเน่าเปื่อยในคน โดยให้หนอนแมลงวันขนาดเล็กกัดกินเนื้อเยื่อที่ตายแล้ว ทำให้แผลหายเร็วขึ้น การพบตัวอ่อนของแมลงวันในศพสามารถช่วยในการชันสูตรศพ ซึ่งช่วยประมาณระยะเวลาตาย หรือการหาสาเหตุของการตายในบางกรณีได้[]
อ้างอิง
- B. M. Wiegmann & D. K. Yeates (1996). . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-10-14. สืบค้นเมื่อ 2010-04-20.
- http://www.med.cmu.ac.th/dept/parasite/public/Fly.htm
B. M. Wiegmann & D. K. Yeates (1996). "Tree of Life: Diptera". http://www2.ncsu.edu/unity/lockers/ftp/bwiegman/fly_html/diptera.html#about 2009-10-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.
a b c d e Hoell, H.V., Doyen, J.T. & Purcell, A.H. (1998). Introduction to Insect Biology and Diversity, 2nd ed.. Oxford University Press. pp. 493–499. .
"Taxon: Superorder Antliophora". The Taxonomicon. http://www.taxonomy.nl/Taxonomicon/TaxonTree.aspx?id=102510 2007-09-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Retrieved 2007-08-21.
V. A. Blagoderov, E. D. Lukashevich & M. B. Mostovski (2002). "Order Diptera Linné, 1758. The true flies". in A. P. Rasnitsyn & D. L. J. Quicke. History of Insects. Kluwer Academic Publishers. . http://palaeoentomolog.ru/New/diptera.html.
"Portrait of a Carthusian, 1446". Timeline of Art History. The Metropolitan Museum of Art. October 2006. http://www.metmuseum.org/toah/hd/optg/hod_49.7.19.htm.
G. C. McGavin. 2000. "Insects Spiders and Other Terrestrial Arthropods". Dorling Kindersley Limited.
Biology
- The Natural History of Flies. New York: W. W. Norton.1965.
- Diptera: recueil d'etudes biologiques et systematiques sur les Dipteres du Globe (Collection of biological and systematic studies on Diptera of the World). 11 vols. Text figs. Part of Encyclopedie Entomologique, Serie B II: Diptera. 1924-1953.
- Eugène Seguy. La Biologie des Dipteres 1950. pp. 609. 7 col + 3 b/w plates, 225 text figs.
Classification
- Brown, B.V., Borkent, A., Cumming, J.M., Wood, D.M., Woodley, N.E., and Zumbado, M. (Editors) 2009 Manual of Central American Diptera. Volume 1[] NRC Research Press, Ottawa
- Colless, D.H. & McAlpine, D.K.1991 Diptera (flies) , pp. 717-786. In: The Division of Entomology. Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, Canberra (spons.), The insects of Australia.Melbourne Univ. Press, Melbourne.
- Griffiths, G.C.D. The phylogenetic classification of Diptera Cyclorrhapha, withspecial reference to the structure of the male postabdomen. Ser. Ent. 8, 340 pp. [Dr. W. Junk, N. V., The Hague] (1972).
- Die Larvenformen der Dipteren. 3. Teil. Akad.-Verlag, Berlin. 185 pp., 3 pls. 1948
- Willi Hennig (1954) Flugelgeader und System der Dipteren unter Berucksichtigung der aus dem Mesozoikum beschriebenen Fossilien. Beitr. Ent. 4: 245-388 (1954).
- F. Christian Thompson. (PDF). United States Department of Agriculture, Systematic Entomology Laboratory. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2015-09-18. สืบค้นเมื่อ 2010-04-22.
- Willi Hennig: Diptera (Zweifluger). Handb. Zool. Berl. 4 (2 ) (31):1-337. General introduction with key to World Families. In German.
External links
- The Diptera Site 2006-06-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- The Bishop Museum Catalog of Fossil Diptera
- The Diptera.info Portal
- The Tree of Life Project 2010-06-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Diptera ที่เว็บไซต์ Curlie
- Manual of Afrotropical Diptera 2011-07-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
aemlngwn chwngewlathimichiwitxyu 245 0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Recentkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Arthropodachn Insectachnyxy chnthan xndbihy xndb Diptera Linnaeus Suborders includes aemlngwn phasaithythinehnux aemngngun epn aemlng in xndb Diptera di sxng aela ptera pik mibn aela hnungkhu sungldrupcakpikhlng bn aemlngwnbangchnidimmipik odyechphaain superfamily xndb Diptera epnxndbthimikhnadihy prakxbdwy praman 240 000 khxng yung bw aelaaemlngwnxun aetmiephiyngkhrung praman 122 000 chnid thiidrbkarcaaenkaelw epnxndbhlk thimikhwamsakhytxrabbniewsaelamnusy thangkaraephthyaelathangesrsthkic yunginwngs Culicidae mikhwamsakhymakodyepnphahanaorkh malaeriy ikheluxdxxk ikhehluxngencephalitis aemlngwn epnaemlngthixasyxyukbchumchnmnusychnidhnung swnmakkhncaruckbangchnid echn aela mkcakinxaharthiepnenuxstwaelaessxahar tamkxngkhya aelachxbhakinewlaklangwn imchxbaesngaeddcd rsmikarhakinxyuinwngpraman 3 kiolemtrchiwwithyaphaphkhyayswnhwkhxngaemlngwn Musca domestica phaphphunphiwdwngtakhxngaemlngwn odyichklxngculthrrsnxielktrxn thikalngkhyay 450 etha aemlngwnkinxaharthiepnkhxngehlwidethann swnpakkhxngaemlngwnmikarepliynrupxyanghlakhlaytamxaharkhxngphwkmn echn pakecaadudkhxngyung aelapakaebbsbdudkhxngaemlngwnbankarsubphnthuaelakarecriyetibotkarphsmphnthu aemlngwnxxklukepnikhaelafkepnhnxnaemlngwn aelarayadkaed cnklayepntwetmwy wngcrchiwitkhxngaemlngwntngaetikhcnepntwetmwykinewlapraman 8 10 wn emuxaemlngwnphsmphnthukn twphucaerimkhunkhitwemiy hnhnaipthangediywkn aetcahmunhnhnaipthangtrngknkhaminewlatxma aemlngwnmikhwamsamarthinkarsubphnthumakkwaaemlngxun aelaichewlasnkwadwy cungepnsaehtuihaemlngwnephimkhuncanwnmak twemiycawangikhikl aehlngxaharethathiepnipid karecriyetibotekidkhunxyangrwderw twhnxncakinxaharmakthisudethathiepnipidinrayaewlasn kxnthiecriyetibotipepntwetmwy inbangkhrngikhcafkthnthihlngcakthukwangikh aemlngwnbangchnidtwhnxnfkphayintwaem twhnxnaemlngwn hruxeriykwa immikhacring rahwangxkaelathxngmikaraebngswnphunthiephiyngelknxy hlaychnidaemaethwkimsamarthaebngswnphunthiidchdcakswnxun bangchnidmielkthiplxngtw taaelahnwdldrup hruximmi aelathxngimmiryangkh echn lksnadngklawepnkarprbtwtxsphaphaewdlxmthimixaharepncanwnmak echninxinthriywtthuenahruxepn dkaedmihlayrupaebb bangkhrngekhadkaedinplxkihm hlkcakxxkcakdkaed twetmwymixayupraman 2 3 wn hnathihlkephuxsubphnthuaelahaaehlngxaharihmkarcaaenkhmwdhmuaemlngwn source source source source source karthakhwamsaxadtwexngkhxngaemlngwn xbdbyxy milatwaelahnwdyawmikhn echn yung aemlngwnaemngmum xndbyxy milatwklmhnwdsn karcaaenkhmwdhmuinpccubn xbdbyxy Nematocera thukaeykxxkepnsxngxbdbyxy khuxxbdbyxy aela xbdbyxy aetyngimthukichknxyangaephrhlayinnkkitwithyadanaemlngwn xndbyxy 77 wngs suyphnthuaelw 35 wngs mihnwdyaw ehnednchdaeykcak twhnxnmithngehnhwidchdaelahwldrup mkxasyinna xbdbyxy 141 wngs suyphnthuaelw 8 wngs mihnwdsn dkaed xyuinplxkdkaedsungsrangcakphiwhnngkhxngrayasudthay twetmwyaekhngaerng twhna twhnxnswnpakldrup Infraorders and hnwdsnaetokhrngsrangtangcak Infraorders Infraorder mihnwd 3 plxng miesnkhnthiplxngthi 3 aela twhnxnmi 3 raya hwldrup maggots Infraorder Muscomorpha thukaebngxxkepn aela odyaebngtamkarpraktkhxngcalypter swnpikthihxyxxkmakhyaymacaktumpik othsaemlngwncdepnstwphahanaorkh enuxngcakkar txmtamsingskprkthaihmiechuxorkhtidtamkhaaelamatidtxsumnusy thaihekidorkhtang cungkhwrhakbdkaemlngwnwangiwthithimiaemlngwneyxa ephuxpxngknorkhpraoychnaemlngwnmipraoychntxmnusy echn inbangthxngthiphbwaaemlngwnsamarthchwyphsmeksrdxkim aephthybangaehngichhnxnaemlngwnchwyinkarrksaaephlenaepuxyinkhn odyihhnxnaemlngwnkhnadelkkdkinenuxeyuxthitayaelw thaihaephlhayerwkhun karphbtwxxnkhxngaemlngwninsphsamarthchwyinkarchnsutrsph sungchwypramanrayaewlatay hruxkarhasaehtukhxngkartayinbangkrniid txngkarxangxing xangxingB M Wiegmann amp D K Yeates 1996 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 10 14 subkhnemux 2010 04 20 http www med cmu ac th dept parasite public Fly htm B M Wiegmann amp D K Yeates 1996 Tree of Life Diptera http www2 ncsu edu unity lockers ftp bwiegman fly html diptera html about 2009 10 14 thi ewyaebkaemchchin a b c d e Hoell H V Doyen J T amp Purcell A H 1998 Introduction to Insect Biology and Diversity 2nd ed Oxford University Press pp 493 499 ISBN 0 19 510033 6 Taxon Superorder Antliophora The Taxonomicon http www taxonomy nl Taxonomicon TaxonTree aspx id 102510 2007 09 29 thi ewyaebkaemchchin Retrieved 2007 08 21 V A Blagoderov E D Lukashevich amp M B Mostovski 2002 Order Diptera Linne 1758 The true flies in A P Rasnitsyn amp D L J Quicke History of Insects Kluwer Academic Publishers ISBN 1 4020 0026 X http palaeoentomolog ru New diptera html Portrait of a Carthusian 1446 Timeline of Art History The Metropolitan Museum of Art October 2006 http www metmuseum org toah hd optg hod 49 7 19 htm G C McGavin 2000 Insects Spiders and Other Terrestrial Arthropods Dorling Kindersley Limited Biology The Natural History of Flies New York W W Norton 1965 Diptera recueil d etudes biologiques et systematiques sur les Dipteres du Globe Collection of biological and systematic studies on Diptera of the World 11 vols Text figs Part of Encyclopedie Entomologique Serie B II Diptera 1924 1953 Eugene Seguy La Biologie des Dipteres 1950 pp 609 7 col 3 b w plates 225 text figs Classification Brown B V Borkent A Cumming J M Wood D M Woodley N E and Zumbado M Editors 2009 Manual of Central American Diptera Volume 1 lingkesiy NRC Research Press Ottawa ISBN 978 0 660 19833 0 Colless D H amp McAlpine D K 1991 Diptera flies pp 717 786 In The Division of Entomology Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation Canberra spons The insects of Australia Melbourne Univ Press Melbourne Griffiths G C D The phylogenetic classification of Diptera Cyclorrhapha withspecial reference to the structure of the male postabdomen Ser Ent 8 340 pp Dr W Junk N V The Hague 1972 Die Larvenformen der Dipteren 3 Teil Akad Verlag Berlin 185 pp 3 pls 1948 Willi Hennig 1954 Flugelgeader und System der Dipteren unter Berucksichtigung der aus dem Mesozoikum beschriebenen Fossilien Beitr Ent 4 245 388 1954 F Christian Thompson PDF United States Department of Agriculture Systematic Entomology Laboratory khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2015 09 18 subkhnemux 2010 04 22 Willi Hennig Diptera Zweifluger Handb Zool Berl 4 2 31 1 337 General introduction with key to World Families In German External linkswikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb aemlngwn wikispichismikhxmulphasaxngkvsekiywkb Diptera wikisxrs mibthkhwamcak ekiywkb Fly The Diptera Site 2006 06 29 thi ewyaebkaemchchin The Bishop Museum Catalog of Fossil Diptera The Diptera info Portal The Tree of Life Project 2010 06 09 thi ewyaebkaemchchin Diptera thiewbist Curlie Manual of Afrotropical Diptera 2011 07 23 thi ewyaebkaemchchin