อาการท้องร่วง (อังกฤษ: diarrhea หรือ diarrhoea) เป็นภาวะมีการถ่ายอุจจาระเหลวหรือเป็นน้ำอย่างน้อยสามครั้งต่อวัน มักกินเวลาไม่กี่วันและอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำจากการเสียสารน้ำ อาการแสดงของภาวะขาดน้ำมักเริ่มด้วยการเสียความตึงตัวของผิวหนังและบุคลิกภาพเปลี่ยน ซึ่งสามารถลุกลามเป็นการถ่ายปัสสาวะลดลง และการตอบสนองลดลงเมื่อภาวะขาดน้ำรุนแรง อย่างไรก็ดี อุจจาระเหลวแต่ไม่เป็นน้ำในทารกที่กินนมแม่อาจเป็นปกติ
อาการท้องร่วง | |
---|---|
ชื่ออื่น | Diarrhea |
ภาพกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนของโรตาไวรัสซึ่งเป็นสาเหตุการรับเข้ารักษาในโรงพยาบาลเกือบ 40% ของอาการท้องร่วงในเด็กอายุต่ำกว่าห้าปี | |
สาขาวิชา | Infectious disease, gastroenterology |
อาการ | Loose frequent bowel movements, dehydration |
สาเหตุ | Usually infection (viral, bacterial, parasitic) |
ปัจจัยเสี่ยง | Contaminated food or water |
การป้องกัน | Handwashing, , breastfeeding |
การรักษา | Oral rehydration solution, |
ความชุก | ≈2.4 billion (2015) |
การเสียชีวิต | 1.3 million (2015) |
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุด คือ การติดเชื้อของลำไส้อาจเนื่องจากไวรัส แบคทีเรียหรือปรสิต เป็นภาวะที่เรียก (gastroenteritis) การติดเชื้อเหล่านี้มักได้รับจากอาหารหรือน้ำที่มีการปนเปื้อนอุจจาระ หรือโดยตรงจากบุคคลอื่นที่ติดเชื้อ อาการท้องร่วงอาจจะแบ่งได้เป็นสามประเภท คือ อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้น อาการท้องร่วงเป็นเลือดระยะสั้น และหากกินเวลานานกว่าสองสัปดาห์จะเป็นอาการท้องร่วงเรื้อรัง อาการท้องร่วงเป็นน้ำระยะสั้นอาจเนื่องจากการติดเชื้ออหิวาตกโรคซึ่งพบยากในประเทศพัฒนาแล้ว หากมีเลือดอยู่ด้วยจะเรียก โรคบิด อาการท้องร่วงมีบางสาเหตุที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อซึ่งมีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน ภาวะไม่ทนต่อแล็กโทส (แพ้นม) ยาจำนวนหนึ่ง และกลุ่มอาการลำไส้ไวเกินต่อการกระตุ้น ในผู้ป่วยส่วนมาก ไม่จำเป็นต้องเพาะเชื้ออุจจาระเพื่อยืนยันสาเหตุแน่ชัด
การป้องกันอาการท้องร่วงจากการติดเชื้อทำได้โดยปรับปรุงการสุขาภิบาล มีน้ำดื่มสะอาดและล้างมือด้วยสบู่ แนะนำให้เลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อยหกเดือนเช่นเดียวกับการรับวัคซีนโรตาไวรัส สารน้ำเกลือแร่ (ORS) ซึ่งเป็นน้ำสะอาดที่มีเกลือและน้ำตาลปริมาณหนึ่ง เป็นการรักษาอันดับแรก นอกจากนี้ยังแนะนำยาเม็ดสังกะสี มีการประเมินว่าการรักษาเหล่านี้ช่วยชีวิตเด็ก 50 ล้านคนใน 25 ปีที่ผ่านมา เมื่อบุคคลมีอาการท้องร่วง แนะนำให้กินอาหารเพื่อสุขภาพและทารกกินนมแม่ต่อไป หากหา ORS พาณิชย์ไม่ได้ อาจใช้สารละลายทำเองก็ได้ ในผู้ที่มีภาวะขาดน้ำรุนแรง อาจจำเป็นต้องให้สารน้ำเข้าหลอดเลือดดำ ทว่า ผู้ป่วยส่วนมากสามารถรักษาได้ดีด้วยสารน้ำทางปาก แม้ว่ามีการใช้ยาปฏิชีวนะน้อย แต่อาจแนะนำให้ผู้ป่วยซึ่งมีอาการท้องร่วงเป็นเลือดและไข้สูง ผู้ที่มีอาการท้องร่วงรุนแรงหลังท่องเที่ยว และผู้ที่เพาะแบคทีเรียหรือปรสิตบางชนิดขึ้นในอุจจาระอาจช่วยลดจำนวนการถ่ายอุจจาระ แต่ไม่แนะนำในผู้ป่วยรุนแรง
มีผู้ป่วยอาการท้องร่วงประมาณ 1,700 ถึง 5,000 ล้านคนต่อปี พบมากที่สุดในประเทศกำลังพัฒนาซึ่งเด็กเล็กมีอาการท้องร่วงโดยเฉลี่ย 3 ครั้งต่อปี มีการประเมินยอดผู้เสียชีวิตจากอาการท้องร่วง 1.26 ล้านคนในปี 2556 ลดลงจาก 2.58 ล้านคนในปี 2533 ในปี 2555 อาการท้องร่วงเป็นสาเหตุการเสียชีวิตที่พบมากที่สุดอันดับสองในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี (0.76 ล้านคนหรือ 11%) คราวอาการท้องร่วงบ่อยยังเป็นสาเหตุทุพโภชนาการที่พบมากและเป็นสาเหตุที่พบมากที่สุดในเด็กอายุน้อยกว่าห้าปี ปัญหาระยะยาวอื่นซึ่งอาจเกิดได้มีการเติบโตช้าและพัฒนาการทางสติปัญญาไม่ดี
อ้างอิง
- "whqlibdoc.who.int" (PDF). World Health Organization.
- "Diarrhoeal disease Fact sheet N°330". World Health Organization. April 2013. สืบค้นเมื่อ 9 July 2014.
- GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators (October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
{{}}
:|author=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators (October 2016). "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
{{}}
:|author=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - Doyle, edited by Basem Abdelmalak, D. John (2013). Anesthesia for otolaryngologic surgery. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 282–287. ISBN .
{{}}
:|first1=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - DuPont HL (Apr 17, 2014). "Acute infectious diarrhea in immunocompetent adults". The New England Journal of Medicine. 370 (16): 1532–40. doi:10.1056/nejmra1301069. PMID 24738670.
{{}}
: CS1 maint: uses authors parameter () - Prober, edited by Sarah Long, Larry Pickering, Charles G. (2012). Principles and practice of pediatric infectious diseases (4th ed.). Edinburgh: Elsevier Saunders. p. 96. ISBN .
{{}}
:|first1=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - ACEP. . Choosing Wisely. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-05-17. สืบค้นเมื่อ 18 June 2014.
- GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385 (9963): 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442.
{{}}
:|first1=
มีชื่อเรียกทั่วไป ((help)) - "Global Diarrhea Burden". CDC. January 24, 2013. สืบค้นเมื่อ 18 June 2014.
แหล่งข้อมูลอื่น
- อาการท้องร่วง ที่เว็บไซต์ Curlie
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
xakarthxngrwng xngkvs diarrhea hrux diarrhoea epnphawamikarthayxuccaraehlwhruxepnnaxyangnxysamkhrngtxwn mkkinewlaimkiwnaelaxacthaihekidphawakhadnacakkaresiysarna xakaraesdngkhxngphawakhadnamkerimdwykaresiykhwamtungtwkhxngphiwhnngaelabukhlikphaphepliyn sungsamarthluklamepnkarthaypssawaldlng aelakartxbsnxngldlngemuxphawakhadnarunaerng xyangirkdi xuccaraehlwaetimepnnaintharkthikinnmaemxacepnpktixakarthxngrwngchuxxunDiarrheaphaphklxngculthrrsnxielktrxnkhxngortaiwrssungepnsaehtukarrbekharksainorngphyabalekuxb 40 khxngxakarthxngrwnginedkxayutakwahapisakhawichaInfectious disease gastroenterologyxakarLoose frequent bowel movements dehydrationsaehtuUsually infection viral bacterial parasitic pccyesiyngContaminated food or waterkarpxngknHandwashing breastfeedingkarrksaOral rehydration solution khwamchuk 2 4 billion 2015 karesiychiwit1 3 million 2015 saehtuthiphbbxythisud khux kartidechuxkhxnglaisxacenuxngcakiwrs aebkhthieriyhruxprsit epnphawathieriyk gastroenteritis kartidechuxehlanimkidrbcakxaharhruxnathimikarpnepuxnxuccara hruxodytrngcakbukhkhlxunthitidechux xakarthxngrwngxaccaaebngidepnsampraephth khux xakarthxngrwngepnnarayasn xakarthxngrwngepneluxdrayasn aelahakkinewlanankwasxngspdahcaepnxakarthxngrwngeruxrng xakarthxngrwngepnnarayasnxacenuxngcakkartidechuxxhiwatkorkhsungphbyakinpraethsphthnaaelw hakmieluxdxyudwycaeriyk orkhbid xakarthxngrwngmibangsaehtuthiimidekidcakkartidechuxsungmiphawatxmithrxydthanganekin phawaimthntxaelkoths aephnm yacanwnhnung aelaklumxakarlaisiwekintxkarkratun inphupwyswnmak imcaepntxngephaaechuxxuccaraephuxyunynsaehtuaenchd karpxngknxakarthxngrwngcakkartidechuxthaidodyprbprungkarsukhaphibal minadumsaxadaelalangmuxdwysbu aenanaiheliynglukdwynmaemxyangnxyhkeduxnechnediywkbkarrbwkhsinortaiwrs sarnaekluxaer ORS sungepnnasaxadthimiekluxaelanatalprimanhnung epnkarrksaxndbaerk nxkcakniyngaenanayaemdsngkasi mikarpraeminwakarrksaehlanichwychiwitedk 50 lankhnin 25 pithiphanma emuxbukhkhlmixakarthxngrwng aenanaihkinxaharephuxsukhphaphaelatharkkinnmaemtxip hakha ORS phanichyimid xacichsarlalaythaexngkid inphuthimiphawakhadnarunaerng xaccaepntxngihsarnaekhahlxdeluxdda thwa phupwyswnmaksamarthrksaiddidwysarnathangpak aemwamikarichyaptichiwnanxy aetxacaenanaihphupwysungmixakarthxngrwngepneluxdaelaikhsung phuthimixakarthxngrwngrunaernghlngthxngethiyw aelaphuthiephaaaebkhthieriyhruxprsitbangchnidkhuninxuccaraxacchwyldcanwnkarthayxuccara aetimaenanainphupwyrunaerng miphupwyxakarthxngrwngpraman 1 700 thung 5 000 lankhntxpi phbmakthisudinpraethskalngphthnasungedkelkmixakarthxngrwngodyechliy 3 khrngtxpi mikarpraeminyxdphuesiychiwitcakxakarthxngrwng 1 26 lankhninpi 2556 ldlngcak 2 58 lankhninpi 2533 inpi 2555 xakarthxngrwngepnsaehtukaresiychiwitthiphbmakthisudxndbsxnginedkxayunxykwa 5 pi 0 76 lankhnhrux 11 khrawxakarthxngrwngbxyyngepnsaehtuthuphophchnakarthiphbmakaelaepnsaehtuthiphbmakthisudinedkxayunxykwahapi pyharayayawxunsungxacekididmikaretibotchaaelaphthnakarthangstipyyaimdixangxing whqlibdoc who int PDF World Health Organization Diarrhoeal disease Fact sheet N 330 World Health Organization April 2013 subkhnemux 9 July 2014 GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators October 2016 Global regional and national incidence prevalence and years lived with disability for 310 diseases and injuries 1990 2015 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 Lancet 388 10053 1545 1602 doi 10 1016 S0140 6736 16 31678 6 PMC 5055577 PMID 27733282 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a author michuxeriykthwip help GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators October 2016 Global regional and national life expectancy all cause mortality and cause specific mortality for 249 causes of death 1980 2015 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 Lancet 388 10053 1459 1544 doi 10 1016 s0140 6736 16 31012 1 PMC 5388903 PMID 27733281 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a author michuxeriykthwip help Doyle edited by Basem Abdelmalak D John 2013 Anesthesia for otolaryngologic surgery Cambridge Cambridge University Press pp 282 287 ISBN 1107018676 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a first1 michuxeriykthwip help DuPont HL Apr 17 2014 Acute infectious diarrhea in immunocompetent adults The New England Journal of Medicine 370 16 1532 40 doi 10 1056 nejmra1301069 PMID 24738670 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a CS1 maint uses authors parameter Prober edited by Sarah Long Larry Pickering Charles G 2012 Principles and practice of pediatric infectious diseases 4th ed Edinburgh Elsevier Saunders p 96 ISBN 9781455739851 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite book title aemaebb Cite book cite book a first1 michuxeriykthwip help ACEP Choosing Wisely khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2014 05 17 subkhnemux 18 June 2014 GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators 17 December 2014 Global regional and national age sex specific all cause and cause specific mortality for 240 causes of death 1990 2013 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013 Lancet 385 9963 117 71 doi 10 1016 S0140 6736 14 61682 2 PMC 4340604 PMID 25530442 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Cite journal title aemaebb Cite journal cite journal a first1 michuxeriykthwip help Global Diarrhea Burden CDC January 24 2013 subkhnemux 18 June 2014 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb xakarthxngrwng xakarthxngrwng thiewbist Curlie