วงศ ก งก าบาซ ล สก ช วงเวลาท ม ช ว ตอย สม ยอ โอซ นตอนต น ป จจ บ น 48 0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Basiliscus plumifro

วงศ์กิ้งก่าบาซิลิสก์ ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: สมัยอีโอซีนตอนต้น - ปัจจุบัน, 48–0Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N

(Basiliscus plumifrons) ตัวผู้ที่คอสตาริกา
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ไฟลัมย่อย:	Vertebrata
ชั้น:	Sauropsida
อันดับ:	Squamata
อันดับย่อย:
วงศ์:	Corytophanidae , 1843
สกุล
† Conrad, 2015 Basiliscus , 1768 Corytophanes , 1826 † Kuhn, 1944 , 1834
ชื่อพ้อง
Corytophaninae Fitzinger, 1843

วงศ์กิ้งก่าบาซิลิสก์ (อังกฤษ: Helmet lizard) เป็นวงศ์ของSquamataวงศ์หนึ่ง ใช้ชื่อวงศ์ว่า Corytophanidae

ลักษณะทั่วไปของกิ้งก่าในวงศ์นี้ คือ มีช่องเปิดบริเวณที่แอ่งเบ้าตาไม่ใหญ่ กระดูกจูกัลและสควาโมซัลเชื่อมต่อกันเป็นพื้นที่กว้าง ช่องเปิดพาไรทัลอยู่ที่กระดูกฟรอนทัล กระดูกพาลาทีนไม่มีฟันแต่กระดูกพเทอรีกอยด์มีฟัน ตัวผู้ไม่มีต่อมทางด้านในของต้นขาหลัง มีรูปร่างเรียวยาวและมีระยางค์ขาทั้ง 4 ข้างยาว หางยาว ที่สำคัญมีสันบนหัวในตัวผู้ ใช้สำหรับจำแนกเพศและป้องกันตัว มีความยาวประมาณ 9-20 เซนติเมตร

พบกระจายพันธุ์ในป่าโปร่ง-ป่าดิบชื้น ในตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้ จนถึงอเมริกากลาง มีทั้งหากินบนพื้นดินและบนต้นไม้ เป็นกิ้งก่าที่ขยายพันธุ์ด้วยการวางไข่ มีเพียงชนิดเดียวเท่านั้นที่ออกลูกเป็นตัว โดยสมาชิกที่เป็นรู้จักกันเป็นอย่างดี คือ กิ้งก่าบาซิลิสก์ ที่สามารถวิ่งบนผิวน้ำได้ด้วยความรวดเร็ว

การจำแนก

จำแนกออกได้เป็น 3 สกุล 9 ชนิด

Basiliscus , 1768
- (กิ้งก่าบาซิลิสก์ธรรมดา)
- (กิ้งก่าบาซิลิสก์หัวแดง)
- (กิ้งก่าบาซิลิสก์เขียว หรือกิ้งก่าบาซิลิสก์ขนนก)
- (กิ้งก่าบาซิลิสก์ลายแถบ หรือกิ้งก่าบาซิลิสก์สีน้ำตาล)

Corytophanes , 1826

, 1834
- McCranie, 2018
- Wiegmann, 1834
- Cope, 1864
- , 1933

อ้างอิง

Frost, D.R, and R. Etheridge. 1989. A Phylogenetic Analysis and Taxonomy of Iguanian Lizards (Reptilia: Squamata). Univ. Kansas Mus. Nat. Hist., Misc. Pub. (81): 1-65. ("Corytophanidae Fitzinger, 1843", p. 34.)
http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Corytophanidae.html
"Corytophanidae". Dahms Tierleben. www.dahmstierleben.de/systematik/Reptilien/Squamata/Iguania/corytophanidae.
Dahms Tierleben. www.dahmstierleben.de/systematik/Reptilien/Squamata/Iguania/corytophanidae.
จาก itis.gov
วีรยุทธ์ เลาหะจินดา, หน้า 376. วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ธันวาคม พ.ศ. 2552 .
Bauer, Aaron M. (1998). Cogger, H.G. & Zweifel, R.G., ed. Encyclopedia of Reptiles and Amphibians. San Diego: Academic Press. pp. 134–136. .

แหล่งข้อมูลอื่น

[Frst&Ethrdg1843-1] Frost, D.R, and R. Etheridge. 1989. A Phylogenetic Analysis and Taxonomy of Iguanian Lizards (Reptilia: Squamata). Univ. Kansas Mus. Nat. Hist., Misc. Pub. (81): 1-65. ("Corytophanidae Fitzinger, 1843", p. 34.)

[2] ttp://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Corytophanidae.html

[3] "Corytophanidae". Dahms Tierleben. www.dahmstierleben.de/systematik/Reptilien/Squamata/Iguania/corytophanidae.

[4] Dahms Tierleben. www.dahmstierleben.de/systematik/Reptilien/Squamata/Iguania/corytophanidae.

[itis-5] จาก itis.gov

[วีร-6] วีรยุทธ์ เลาหะจินดา, หน้า 376. วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ธันวาคม พ.ศ. 2552 .

[7] Bauer, Aaron M. (1998). Cogger, H.G. & Zweifel, R.G., ed. Encyclopedia of Reptiles and Amphibians. San Diego: Academic Press. pp. 134–136. .