สากลศักราช[หมายเหตุ ก] (อังกฤษ: Common Era) ราชบัณฑิตยสภาเสนอให้ย่อว่า ส.ศ. (CE) เป็นระบบนับปีปฏิทินสำหรับปฏิทินเกรกอเรียนและปฏิทินจูเลียน ซึ่งมีจำนวนเท่าเทียมกับปีตามระบบ (Dionysian era) ที่แบ่งออกเป็นคริสต์ศักราช (Christian Era) ย่อว่า ค.ศ. (CE) กับก่อนคริสตกาล (before Christ) เช่น ปี ส.ศ. 1 ย่อมตรงกับ ค.ศ. 1 ส่วนปีก่อน ส.ศ. 1 เรียกว่า ก่อนสากลศักราช (before the Common Era) อาจย่อว่า ก่อน ส.ศ. (BCE)
เดิมที (อังกฤษ: Dionysius the Humble; ละติน: Dionysius Exiguus) คิดค้นระบบศักราชไดโอไนซัส (ค.ศ.) ขึ้นใน ค.ศ. 525 เพื่อใช้แทน (Era of the Martyrs) เพราะไม่ต้องการสืบสานความทรงจำเกี่ยวกับทรราชที่กดขี่ชาวคริสต์จนเกิดมรณสักขี โดยเริ่มนับปีจากวันเริ่มยุคอ้างอิง (initial reference date) ซึ่งหมายถึงการประสูติของพระเยซู ต่อมา นักบุญบีด (ฺBede) นำระบบศักราชไดโอไนซัสมาใช้ในประเทศอังกฤษเมื่อ ค.ศ. 731 ทั้งยังริเริ่มการนับปีก่อนการประสูติของพระเยซู (ปีก่อนคริสตกาล) ทำให้ระบบศักราชดังกล่าวเริ่มแพร่หลายในยุโรป ส่วนการเรียกปีตามระบบนี้ว่า ส.ศ. สามารถย้อนหลังไปถึง ค.ศ. 1615 อันเป็นเวลาที่ชื่อ "ส.ศ." ปรากฏเป็นครั้งแรกในหนังสือของโจฮันเนส เคปเลอร์ (Johannes Kepler) ด้วยภาษาละตินว่า "vulgaris aerae" และต่อมาปรากฏในภาษาอังกฤษว่า "Vulgar Era" เมื่อ ค.ศ. 1635 ส่วนชื่อ "Common Era" พบได้เก่าแก่ที่สุดใน ค.ศ. 1708 ครั้นกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 ชื่อ "ส.ศ." ได้รับการใช้งานแทนชื่อ "ค.ศ." อย่างแพร่หลายมากขึ้น โดยเฉพาะในหมู่นักวิชาการชาวยิว จนปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ส.ศ. กลายเป็นที่นิยมใช้ในงานวิชาการและวิทยาศาสตร์ ทั้งใช้งานทั่วไปมากขึ้นในเหล่านักเขียนและนักพิมพ์ที่ไม่ต้องการอ้างอิงกับศาสนาคริสต์ หรือต้องการเน้นย้ำแนวคิดฆราวาสนิยม
ระบบ ส.ศ. นี้เป็นระบบที่ใช้กันแพร่หลายที่สุดในโลกปัจจุบัน และเป็นมาตรฐานทั่วโลกที่สถาบันระหว่างประเทศ เช่น สหประชาชาติ และสหภาพไปรษณีย์สากล ยึดถือมานาน
หมายเหตุ
หมายเหตุ ก ชื่อภาษาไทยของ "Common Era" นั้น ยังไม่มีการบัญญัติอย่างเป็นทางการ "สากลศักราช" เป็นชื่อที่วินัย พงศ์ศรีเพียร เสนอต่อราชบัณฑิตยสภา ส่วนวุฒิชัย มูลศิลป์ เสนอต่อราชบัณฑิตยสภาให้ใช้ว่า "ศักราชร่วม" นอกจากนี้ ยังมีการเรียกว่า "ศักราชสากล" ในแบบเรียนของกระทรวงศึกษาธิการใช้ว่า "สากลศักราช"
อ้างอิง
- วุฒิชัย มูลศิลป์ (2555). "Common Era คือศักราชอะไร และควรเรียกในภาษาไทยอย่างไร". จดหมายข่าวราชบัณฑิตยสถาน. ราชบัณฑิตยสถาน. 21 (238): 7.
- . Ontario Consultants on Religious Tolerance. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-11. สืบค้นเมื่อ 2011-11-12.
- "Common Era". American Heritage Dictionary of the English Language (3rd ed.). Boston: Houghton Mifflin. 1992.
- Pedersen, O. (1983). "The Ecclesiastical Calendar and the Life of the Church". ใน Coyne, G.V.; และคณะ (บ.ก.). The Gregorian Reform of the Calendar. Vatican Observatory. p. 50. สืบค้นเมื่อ 2011-05-18.
- Doggett, L.E., (1992), "Calendars" in Seidelmann, P.K., The Explanatory Supplement to the Astronomical Almanac, Sausalito CA: University Science Books, 2.1
- Bromiley, Geoffrey W. (1995). The International Standard Bible Encyclopedia. Wm. B. Eerdmans Publishing. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2011-05-18.
- Bede wrote of the Incarnation of Jesus, but treated it as synonymous with birth. Blackburn, B & Holford-Strevens, L, (2003), The Oxford Companion to the Year, Oxford University Press, 778.
- Coolman, Robert. "Keeping Time: The Origin of B.C. & A.D." Live Science. สืบค้นเมื่อ 11 November 2017.
- "Earliest-found use of "vulgaris aerae" (Latin for Common Era) (1615)". สืบค้นเมื่อ 2011-05-18.Johannes Kepler (1615). Joannis Keppleri Eclogae chronicae: ex epistolis doctissimorum aliquot virorum & suis mutuis, quibus examinantur tempora nobilissima: 1. Herodis Herodiadumque, 2. baptismi & ministerii Christi annorum non plus 2 1/4, 3. passionis, mortis et resurrectionis Dn. N. Iesu Christi, anno aerae nostrae vulgaris 31. non, ut vulgo 33., 4. belli Iudaici, quo funerata fuit cum Ierosolymis & Templo Synagoga Iudaica, sublatumque Vetus Testamentum. Inter alia & commentarius in locum Epiphanii obscurissimum de cyclo veteri Iudaeorum (ภาษาละติน). Francofurti:Tampach.
anno aerae nostrae vulgaris
- first so-far-found use of common era in English (1708). Printed for H. Rhodes. 1708. สืบค้นเมื่อ 2011-05-18. The History of the Works of the Learned. Vol. 10. London. January 1708. p. 513.
- Andrew Herrmann (27 May 2006). . Chicago Sun-Times. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-08-10. สืบค้นเมื่อ 2016-09-18.
Herrmann observes, "The changes – showing up at museums, in academic circles and in school textbooks – have been touted as more sensitive to people of faiths outside of Christianity." However, Herrmann notes, "The use of BCE and CE have rankled some Christians"
- McKim, Donald K (1996). Common Era entry. Westminster dictionary of theological terms. ISBN . สืบค้นเมื่อ 2011-05-18.
- Charin Phakprapai และ La–iard Silanoi (2561). "ความรู้เรื่องการเทียบพุทธศักราชกับศักราชอื่น ๆ ที่มัคคุเทศก์ควรทราบ". กระแสวัฒนธรรม: 64.[]
- สัญชัย สุวังบุตร และคนอื่น ๆ (2551). (PDF). กรุงเทพฯ: อักษรเจริญทัศน์. pp. 2–3. ISBN . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2022-05-16. สืบค้นเมื่อ 2020-07-30.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
saklskrach hmayehtu k xngkvs Common Era rachbnthitysphaesnxihyxwa s s CE epnrabbnbpiptithinsahrbptithinekrkxeriynaelaptithincueliyn sungmicanwnethaethiymkbpitamrabb Dionysian era thiaebngxxkepnkhristskrach Christian Era yxwa kh s CE kbkxnkhristkal before Christ echn pi s s 1 yxmtrngkb kh s 1 swnpikxn s s 1 eriykwa kxnsaklskrach before the Common Era xacyxwa kxn s s BCE edimthi xngkvs Dionysius the Humble latin Dionysius Exiguus khidkhnrabbskrachidoxinss kh s khunin kh s 525 ephuxichaethn Era of the Martyrs ephraaimtxngkarsubsankhwamthrngcaekiywkbthrrachthikdkhichawkhristcnekidmrnskkhi odyerimnbpicakwnerimyukhxangxing initial reference date sunghmaythungkarprasutikhxngphraeysu txma nkbuybid Bede narabbskrachidoxinssmaichinpraethsxngkvsemux kh s 731 thngyngrierimkarnbpikxnkarprasutikhxngphraeysu pikxnkhristkal thaihrabbskrachdngklawerimaephrhlayinyuorp swnkareriykpitamrabbniwa s s samarthyxnhlngipthung kh s 1615 xnepnewlathichux s s praktepnkhrngaerkinhnngsuxkhxngochnens ekhpelxr Johannes Kepler dwyphasalatinwa vulgaris aerae aelatxmapraktinphasaxngkvswa Vulgar Era emux kh s 1635 swnchux Common Era phbidekaaekthisudin kh s 1708 khrnklangkhriststwrrsthi 19 chux s s idrbkarichnganaethnchux kh s xyangaephrhlaymakkhun odyechphaainhmunkwichakarchawyiw cnplaykhriststwrrsthi 19 s s klayepnthiniymichinnganwichakaraelawithyasastr thngichnganthwipmakkhuninehlankekhiynaelankphimphthiimtxngkarxangxingkbsasnakhrist hruxtxngkarennyaaenwkhidkhrawasniym rabb s s niepnrabbthiichknaephrhlaythisudinolkpccubn aelaepnmatrthanthwolkthisthabnrahwangpraeths echn shprachachati aelashphaphiprsniysakl yudthuxmananhmayehtuhmayehtu k chuxphasaithykhxng Common Era nn yngimmikarbyytixyangepnthangkar saklskrach epnchuxthiwiny phngssriephiyr esnxtxrachbnthityspha swnwuthichy mulsilp esnxtxrachbnthitysphaihichwa skrachrwm nxkcakni yngmikareriykwa skrachsakl inaebberiynkhxngkrathrwngsuksathikarichwa saklskrach xangxingwuthichy mulsilp 2555 Common Era khuxskrachxair aelakhwreriykinphasaithyxyangir cdhmaykhawrachbnthitysthan rachbnthitysthan 21 238 7 Ontario Consultants on Religious Tolerance khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2011 10 11 subkhnemux 2011 11 12 Common Era American Heritage Dictionary of the English Language 3rd ed Boston Houghton Mifflin 1992 Pedersen O 1983 The Ecclesiastical Calendar and the Life of the Church in Coyne G V aelakhna b k The Gregorian Reform of the Calendar Vatican Observatory p 50 subkhnemux 2011 05 18 Doggett L E 1992 Calendars in Seidelmann P K The Explanatory Supplement to the Astronomical Almanac Sausalito CA University Science Books 2 1 Bromiley Geoffrey W 1995 The International Standard Bible Encyclopedia Wm B Eerdmans Publishing ISBN 978 0 8028 3781 3 subkhnemux 2011 05 18 Bede wrote of the Incarnation of Jesus but treated it as synonymous with birth Blackburn B amp Holford Strevens L 2003 The Oxford Companion to the Year Oxford University Press 778 Coolman Robert Keeping Time The Origin of B C amp A D Live Science subkhnemux 11 November 2017 Earliest found use of vulgaris aerae Latin for Common Era 1615 subkhnemux 2011 05 18 Johannes Kepler 1615 Joannis Keppleri Eclogae chronicae ex epistolis doctissimorum aliquot virorum amp suis mutuis quibus examinantur tempora nobilissima 1 Herodis Herodiadumque 2 baptismi amp ministerii Christi annorum non plus 2 1 4 3 passionis mortis et resurrectionis Dn N Iesu Christi anno aerae nostrae vulgaris 31 non ut vulgo 33 4 belli Iudaici quo funerata fuit cum Ierosolymis amp Templo Synagoga Iudaica sublatumque Vetus Testamentum Inter alia amp commentarius in locum Epiphanii obscurissimum de cyclo veteri Iudaeorum phasalatin Francofurti Tampach anno aerae nostrae vulgaris first so far found use ofcommon erain English 1708 Printed for H Rhodes 1708 subkhnemux 2011 05 18 The History of the Works of the Learned Vol 10 London January 1708 p 513 Andrew Herrmann 27 May 2006 Chicago Sun Times khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2017 08 10 subkhnemux 2016 09 18 Herrmann observes The changes showing up at museums in academic circles and in school textbooks have been touted as more sensitive to people of faiths outside of Christianity However Herrmann notes The use of BCE and CE have rankled some Christians McKim Donald K 1996 Common Era entry Westminster dictionary of theological terms ISBN 978 0 664 25511 4 subkhnemux 2011 05 18 Charin Phakprapai aela La iard Silanoi 2561 khwamrueruxngkarethiybphuththskrachkbskrachxun thimkhkhuethskkhwrthrab kraaeswthnthrrm 64 lingkesiy sychy suwngbutr aelakhnxun 2551 PDF krungethph xksrecriythsn pp 2 3 ISBN 978 616 203 564 7 khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 2022 05 16 subkhnemux 2020 07 30